به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) شعبه مركزی، يكی از مهمترين مواهبی كه خداوند متعال به انسان ارزانی داشته اعتماد به نفس است. اعتماد به نفس در واقع نيرويی است كه شخص را در استفاده بهينه از قابليتها و توانمندیهای خويش جهت رسيدن به اهدافی كه در نظر دارد ياری میكند. انسانی كه اعتماد به نفس ندارد نمیتواند آنطور كه بايد از استعدادهای خويش بهره جويد و در زندگی دچار افسردگی، سرخوردگی و شكست خواهد شد.
يكی از عوامل مهم جهت نيل به اين مهم شناخت انسان نسبت به ارزش وجودی خويش، استعدادها و توانمندیهايش است و چه زيباست اگر اين شناخت را از خالق خويش بجويد آنگاه كه خداوند در قرآن میفرمايد: «من از روح خويش در انسان دميدم و همچنين آنگاه كه به فرشتگان فرمان سجده بر آدم را میدهد و آنگاه كه انسان را جانشين خويش در زمين قرار میدهد.»
انسان مسلمان با تفكر و تدبر در اين آيات بهخوبی درمیيابد كه چه جايگاهی نزد خالق و پروردگار و چه مقامی در ميان ساير مخلوقات بیشمار الهی دارد و به الطاف خداوندی پی برده و میداند كه خداوند چقدر او را دوست دارد، پس او نيز قلبش را لبريز از محبت به خداوند میكند و اين رابطه صميمی و ناگسستنی به او نيرويی میبخشد كه از هيچكس جز خداوند نهراسد و به اين يقين میرسد كه ياور و پشتيبانی بس عظيم دارد كه در تمامی امور میتواند به او تكيه كرده و از عهده هر كاری اگرچه سخت و بزرگ به نظر برسد برآيد و در يك جمله «اعتماد به نفس، برگرفته شده از اعتماد به رب و خالق است، برخلاف ديدگاه مادی كه انسان را محور هر چيز قرار داده و او را يكهتاز عالم هستی قلمداد میكند.»
از منظری ديگر خداوند شخص مؤمن را مورد خطاب قرار داده و میفرمايد: «ولا تهنوا و لا تحزنوا و أنتم الأعلون إن كنتم مؤمنين»، آلعمران/ ۱۳۹- «و سست و محزون نشويد كه اگر مؤمن باشيد، غالب و برتر خواهيد بود.» اين برتری نه به خاطر نژاد و رنگ و قوم شما است، بلكه به خاطر راهی است كه به درستی انتخاب كرده و برگزيدهايد، آن راهی كه چه بسا انديشمندان و متفكران بسياری از يافتن آن عاجز ماندهاند، راهی كه از نظر تكيه گاه و خاستگاه برتر است و آن راه، راه هدايت پروردگار است كه هيچ كجی و انحرافی در آن نيست و نهايتش به سوی خوشبختی است.
همچنين در آيه ديگر میفرمايد: «لا يغرنك تقلب الذين كفروا فی البلاد متاع قليل ثم مأوئهم جهنم و بئس المهاد» آيه ۱۹۸ آل عمران- «رفت و آمد پيروزمندانه كافران تو را فريفته نسازد. اين متاع ناچيز و اندكی است و سرانجام جايگاهشان دوزخ خواهد بود و چه جای بدی است كه برايشان تدارك ديده شده است.»
سيد قطب رحمةالله در توضيح اين آيه میگويد: «عقايد، بينشها و ارزشها و اوضاعی بر جامعه حكم میرانند كه تمامآ با عقيده و بينش و ارزشها و موازين انسان مؤمن مغايرت دارند، اما او همواره احساس میكند كه برتر و بالاتر است و اينها همه در مرتبه مادون او قرار دارند و با احساس كرامت و عزت از بالا به آنها نظر میاندازد و حتی آنها را باديده مهر و عطوفت مینگرد و دلش میخواهد كه آنهارا نيز به خيری كه با خود دارد هدايت نمايد و به همان افقی كه خودش در آن زندگی می كند رفعت بخشد.» پس كاملا واضح و آشكار میشود كه شخص مسلمان هنگامیكه به اين حقايق دست يافت و ارزش وجودی خويش را شناخت از سرخودرگی و خود كمبينی رهايی يافته و می تواند از استعدادها و توانمندیهای خويش به بهترين وجه استفاده نمايد و شخصی باشد برخوردار از اعتماد به نفس قوی و استوار.
از ديدگاه سنت نيز اگر بنگريم پی خواهيم برد كه رسول خدا افرادی را تربيت نمود كه با وجود قدرت و امكانات اندك آن زمان ولی با ايمان به خدا و اعتماد به نفس توانستند دو امپراطوری بزرگ ايران و روم را به زانو درآورند. چنانچه « سعدبن ابی وقاص قبل از شروع جنگ قادسيه، «ربعی ابن عامر»را به عنوان فرستاده خود به نزد رستم فرمانده سپاهيان ايران فرستاد.
آری اين بود گوشهای از عزت و اعتماد به نفسی كه اسلام به مسلمانان داده بود رسول خدا به شدت مسلمانان را از اعمالی كه سبب از بين رفتن اعتماد به نفس ديگر مسلمانان میشود نهی میكند و میفرمايد: «بحسب امرء من الشر ان يحقر اخاه المسلم»، «برای آنكه شخصی شرور شناخته شود همين كافی است كه برادر مسلمانش را تحقير كند» اگر به اين گفته پيامبر(ص) دقت نماييم اهميت اعتماد به نفس برایمان آشكار میشود چنانچه پيامبر اسلام (ص) به شدت افرادی را كه با تحقير ديگران اعتماد به نفس آنها را خدشه دار كرده و سبب سرافكندگی آنها میشوند مورد نكوهش قرار داده و چه بسا افرادی كه تنها مرتكب اين عمل زشت میشوند اگر چه مابقی اعمالشان صالح باشد شرور و فاقد صلاحيت اخلاقی شناخته میشوند.
نه تنها در مسئله اعتماد به نفس بلكه در تمامی مسائل زندگی با استفاده از اين دو منبع ارزشمند يعنی قرآن و سنت می توان مشكلات زندگی را برطرف نموده و قله های سعادت را يكی پس از ديگری بپيماييم.
علاقه مندان برای مشاهده متن به پايگاه اينترنتی «بيداری اسلامی»به نشانی http://khobi.loxblog.comمراجعه كنيد.