قسمت دوم:
تقوا در سیره حضرت زهرا(س)/ لزوم وجود آثار بیرونی تقوای درونی
گروه اندیشه: در ادامه بیان مبانی اخلاقی و تربیتی خطبه حضرت زهرا(س) مبتنی بر قرآن در این یادداشت به تقوا پرداخته شده است و بر اساس آیات قران کریم، تقوای درونی باید آثار بیرونی داشته باشد.
حضرت فاطمه(س) می‌فرمایند:«ای مردم از خدا ان‌گونه که شایسته است بترسید و تا پایان مرگ مسلمان بمانید، خدا را در آنچه به شما فرمان داده و نهی نموده است اطاعت کنید؛ چه آن که از میان بندگان خدا فقط دانشمندان از او بیمناکند».
حضرت زهرا(س) به پاره‌ای از محرمات و واجبات اشاره کرده و بر حکمت‌ها و علت‌های نهایی هریک توجه داده است؛ بدین منظور که مسلمانان را به انجام واجبات و اطاعت خداوند ترغیب کند، در این عبارت حضرت فاطمه(س) از دو آیه قرآن سوره آل عمران آیه 102 و فاطر آیه 28استفاده کرده‌اند.
حضرت زهرا(س) در مقام اتمام حجت نه به عنوان جزء بودن آیه آورده یعنی نتیجه‌گیری بدین‌سان که حال که امر در تشریع احکام الهی را در موضوعات مختلف مانند نماز، روزه، حج، حکومت و زمامداری ما اهل بیت(ع) نبوت و مرکز وحی و طهارت را شنیدید، پس تقوی و خداترسی را به جای آورید و اجل شما را درک نکند، مگر در حالی که در راه اسلام باشید و خدا را در آنچه که امر کرده و یا نهی فرموده فرمان برید، زیرا حق تقوا را به جا آوردن میسر نیست مگر با فرمانبرداری از همه احکام در همه موضوعات.
تبعیض در ایمان عین کفر حقیقی است
پس تبعیض در ایمان به دستورات الهی عین کفر حقیقی است و حق تقوا که دستور الهی است با حق کفر به هیچ وجه سازگار نیست، آن هم چنین تبعیض مهمی که امامت و فرمانبرداری از آن را نپذیرفته است.
خداوند می‌فرماید:«وَمَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ؛ و هر كس شعائر الهي را بزرگ دارد اين كار نشانه تقواي دلهاست»(32 /سوره حج)؛ بنابر این آیه تقوای درونی باید آثار بیرونی داشته باشد و هر کسی نسبت به شعائر الهی بی‌اعتنا باشد در حقیقت تقوای قلبی او کم است.
خداوند فرموده است: «وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا؛ فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا؛ و سوگند به نفس آدمي و آن كس كه آن را منظم ساخته،سپس بدی‌ها و تقوا را به او الهام كرده است»( 7 و 8/سوره شمس)؛ لذا درک خوبی‌ها و بدی‌ها به صورت فطری در عمق روح انسان نهاده شده است.
تقوا در سیره حضرت زهرا(س)
فاطمه(س) به حدی برای عبادت به پا می‌ایستادند که پاهایش ورم می‌کرد، آن حضرت در دوران کوتاه عمر خود با عبادت‌هایی بی‌نظیر به فتح رفیع‌ترین قله‌های بندگی و عبودیت نایل آمدند؛ به گونه‌ای که عبادت ایشان با عبادت انبیا، اولیا و دیگر دوستان خداوند چه از لحاظ کمیت و چه از لحاظ کیفیت قابل مقایسه نیست، توصیف کمیت و کیفیت عبادت حضرت فاطمه زهرا(س) کاری است که جز از عهده خداوند و برگزیدگان خاص او برنمی‌آید.
در عظمت عبادت او همین بس که خداوند به وصف عبادات او و یگانه کفو و همتایش حضرت علی(ع) می‌پردازد. او هرشب پس از خوابانیدن فرزندان و فراغت از دیگر وظایف خانه‌داری بر سجاده عبادت به نماز می‌ایستاد تا جایی که پاهای مبارکش کبود و متورم می‌شد. از شب ازدواج آن عابده بی همتا چنین گزارش شده است: حضرت علی(ع) در آن شب همسرش را نگران و گریان دید، علت را پرسید و حضرت فاطمه(س) فرمود: حال خود را در پایان عمر و عالم قبر به یاد آوردم چراکه انتقال از خانه پدرم به منزل خودم من را به یاد انتقالم به قبر انداخت، تو را به خدا قسم بیا در این ساعات آغازین زندگی به نماز برخیزیم و امشب را به عبادت خدا بپردازیم.
حضرت زهرا(س) چنان حجب و عفاف که فضیلت مورد خواست و رضایت خداوند است را سرلوحه رفتار خویش قرار داده بود که از همه نامحرمان حتی از مردان نابینا خود را می‌پوشاند. مردی نابینا پس از اجازه از امیرالمؤمنین(ع) وارد منزل ایشان شد که پیامبر اکرم(ص) دیدند دختر گرامیشان برخاستند و خود را پوشاندند لذا فرمودند: دخترم این مرد نابینا است! حضرت فاطمه‌زهرا(س) فرمودند: اگر او مرا نمی‌بیند من او را می‌بینم؛ وانگهی اگرچه او نمی‌بیند ولی بوی مرا استشمام می‌کند.
یادداشت از مریم بیگدلو
حضرت زهرا(س) به پاره‌ای از محرمات و واجبات اشاره کرده و بر حکمت‌ها و علت‌های نهایی هریک توجه داده است؛ بدین منظور که مسلمانان را به انجام واجبات و اطاعت خداوند ترغیب کند، در این عبارت حضرت فاطمه(س) از دو آیه قرآن سوره آل عمران آیه 102 و فاطر آیه 28استفاده کرده‌اند.
حضرت زهرا(س) در مقام اتمام حجت نه به عنوان جزء بودن آیه آورده یعنی نتیجه‌گیری بدین‌سان که حال که امر در تشریع احکام الهی را در موضوعات مختلف مانند نماز، روزه، حج، حکومت و زمامداری ما اهل بیت(ع) نبوت و مرکز وحی و طهارت را شنیدید، پس تقوی و خداترسی را به جای آورید و اجل شما را درک نکند، مگر در حالی که در راه اسلام باشید و خدا را در آنچه که امر کرده و یا نهی فرموده فرمان برید، زیرا حق تقوا را به جا آوردن میسر نیست مگر با فرمانبرداری از همه احکام در همه موضوعات.
تبعیض در ایمان عین کفر حقیقی است
پس تبعیض در ایمان به دستورات الهی عین کفر حقیقی است و حق تقوا که دستور الهی است با حق کفر به هیچ وجه سازگار نیست، آن هم چنین تبعیض مهمی که امامت و فرمانبرداری از آن را نپذیرفته است.
خداوند می‌فرماید:«وَمَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ؛ و هر كس شعائر الهي را بزرگ دارد اين كار نشانه تقواي دلهاست»(32 /سوره حج)؛ بنابر این آیه تقوای درونی باید آثار بیرونی داشته باشد و هر کسی نسبت به شعائر الهی بی‌اعتنا باشد در حقیقت تقوای قلبی او کم است.
خداوند فرموده است: «وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا؛ فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا؛ و سوگند به نفس آدمي و آن كس كه آن را منظم ساخته،سپس بدی‌ها و تقوا را به او الهام كرده است»( 7 و 8/سوره شمس)؛ لذا درک خوبی‌ها و بدی‌ها به صورت فطری در عمق روح انسان نهاده شده است.
تقوا در سیره حضرت زهرا(س)
فاطمه(س) به حدی برای عبادت به پا می‌ایستادند که پاهایش ورم می‌کرد، آن حضرت در دوران کوتاه عمر خود با عبادت‌هایی بی‌نظیر به فتح رفیع‌ترین قله‌های بندگی و عبودیت نایل آمدند؛ به گونه‌ای که عبادت ایشان با عبادت انبیا، اولیا و دیگر دوستان خداوند چه از لحاظ کمیت و چه از لحاظ کیفیت قابل مقایسه نیست، توصیف کمیت و کیفیت عبادت حضرت فاطمه زهرا(س) کاری است که جز از عهده خداوند و برگزیدگان خاص او برنمی‌آید.
در عظمت عبادت او همین بس که خداوند به وصف عبادات او و یگانه کفو و همتایش حضرت علی(ع) می‌پردازد. او هرشب پس از خوابانیدن فرزندان و فراغت از دیگر وظایف خانه‌داری بر سجاده عبادت به نماز می‌ایستاد تا جایی که پاهای مبارکش کبود و متورم می‌شد. از شب ازدواج آن عابده بی همتا چنین گزارش شده است: حضرت علی(ع) در آن شب همسرش را نگران و گریان دید، علت را پرسید و حضرت فاطمه(س) فرمود: حال خود را در پایان عمر و عالم قبر به یاد آوردم چراکه انتقال از خانه پدرم به منزل خودم من را به یاد انتقالم به قبر انداخت، تو را به خدا قسم بیا در این ساعات آغازین زندگی به نماز برخیزیم و امشب را به عبادت خدا بپردازیم.
حضرت زهرا(س) چنان حجب و عفاف که فضیلت مورد خواست و رضایت خداوند است را سرلوحه رفتار خویش قرار داده بود که از همه نامحرمان حتی از مردان نابینا خود را می‌پوشاند. مردی نابینا پس از اجازه از امیرالمؤمنین(ع) وارد منزل ایشان شد که پیامبر اکرم(ص) دیدند دختر گرامیشان برخاستند و خود را پوشاندند لذا فرمودند: دخترم این مرد نابینا است! حضرت فاطمه‌زهرا(س) فرمودند: اگر او مرا نمی‌بیند من او را می‌بینم؛ وانگهی اگرچه او نمی‌بیند ولی بوی مرا استشمام می‌کند.
یادداشت از مریم بیگدلو
