سيره اجتماعی حضرت فاطمه(س)
گروه معارف: منظور از سيره فاطمی، سبک‌ها و روش‌های رفتاری حضرت فاطمه(س) است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از اردبیل، آنچه در حیات اجتماعی مسلمانان بيشتر شايسته و راهگشاست، توجه به سيره اجتماعی حضرت فاطمه(س) است که در هر زمان مورد نياز نسل حاضر و نسل‌های آينده است.
راز نياز به سيره فاطمی
رسول خدا(ص) درحديث متواتر ثقلين فرمود: من دوچيز گران بها براي شما [به جا] مي گذارم؛ يکي قرآن و ديگري عترت واهل بيتم را. شما تا زماني که به اين دو تمسک کنيد، گمراه نخواهيد شد اين دو از هم جدا نخواهند شد تا زماني که درحوض کوثر برمن وارد شوند.(3)
با توجه به اين کلام پيامبر، حضرت فاطمه(س) از زمره «ثقل اصغر» است وپيروي از سيره آن حضرت، انسان را به کمال و سعادت رهنمون مي کند.
سرآمد زنان دوسرا
سيره فاطمي، قابل دسترسي وپيروي براي همه انسان ها به ويژه زنان ودختران است. هيچ گونه تضاد وتناقضي با سيره نبوي وسيره ديگر ائمه اطهار ندارد. رسول اکرم(ص) در روايتي فرموده است: «ابنتي فاطمه، سيده نساء العالمين؛ دخترم فاطمه، سر آمد زنان دو عالم است.»(4) اين حديث نبوي (ص) با آيه شريفه اي که خداوند در باره حضرت مريم فرموده : «واصطفاک علي نساء العالمين»، (5) هيچ گونه منافقاتي ندارد؛ زيرا برتري حضرت مريم از يک جنبه خاص و نسبي است وبه دليل خرق عادت وچگونگي تولد فرزندش بوده، ولي برتري حضرت فاطمه (ع) نسبي نيست ودرپرهيزکاري وفضايل انساني است.(6)
نقش حضرت فاطمه(ع) در ارتقاي جايگاه زن
پيش از بعثت و در آستانه صدراسلام، اعراب، به خانواده و زنان، نگاه ابزاري و تحقيرآميز داشتند. در جامعه آن روز، زن ازحقوق فردي واجتماعي برابر وعادلانه برخوردار نبود. او جزو دارايي پدر، شوهر يا پسرخود به شمار مي رفت. وظيفه زن به دنيا آوردن فرزندان بسيار، به ويژه پسران جنگجو بود. همچنين، رفتارهاي جاهلانه و تبعيض آميز با دختران و زنان درمواردي به قتل آنان مي انجاميد.
حضور فعال زنان خانواده پيامبر به ويژه دختر گرامي شان، حضرت فاطمه(س) در فعاليت هاي اجتماعي، سياسي، اقتصادي وفرهنگي در اوج تضاد با نگرش جاهلي به زنان وبا هدف ايجاد تحول وکرامت براي زنان و ارتقاي جايگاه فردي واجتماعي آنان بود. در ادامه به برخي موارد که به موجب سيره حضرت فاطمه (س) در جايگاه زنان تحول ايجاد کرد، اشاره مي شود.
سيره خانوادگي حضرت فاطمه(س)
خانواده به عنوان کوچک ترين واحد جامعه، نقش بسزايي در سالم سازي اجتماع دارد. در درون خانواده، انسان هاي مفيد براي جامعه پرورش مي يابند و موجب تحولات و پيشرفت هاي بزرگ اجتماعي مي شوند. سيره خانوادگي حضرت زهرا(س) را مي توان از برخي جنبه ها بررسي کرد که عبارتند از:
ميانه‌روی و اعتدال
اعتدال يا ميانه روي، از اصول اسلام وتعيين کننده سبک زندگي است واز اصول فردي واجتماعي درهمه امور به شمار مي آيد. از جمله اموري که درآن بايد اعتدال رعايت شود، امور خانواده است.
حضرت فاطمه (ع) درامور معيشتي، اعتدال به شرايط مکان و زمان توجه داشت واعتدال را رعايت مي کرد.
حجت‌الاسلام مهدی ستوده مدیرکل تبلیغات اسلامی استان اردبیل در رابطه با شخصیت حضرت فاطمه (س)تصریح کرد: برای شناخت شخصیت این بانوی بزرگوار نیازمند سه نوع شناخت هستیم.
وی افزود: شناخت ما می‌بایست سندی، تحلیلی و ریشه‌ای بوده و تنها توجه به این سه بعد است که می‌تواند شناخت دقیق و حقیقی ایجاد کند.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان اردبیل تأکید کرد: فاطمه زهرا(س) ماورای تمامی خلقت‌ها است و وقتی وجود وی خلق شده در روایت است که ملائکه به سجده افتادند.
ستوده اضافه کرد: علاوه بر این در روایات طرح شده که خلقت فاطمه زهرا(س) نورانیت آسمان‌ها و زمین را افزایش داده است.
وی با بیان اینکه فاطمه (س) به عنوان الگوی وارسته زنان عالم و حتی تمامی بشریت است، ادامه داد: لازم است در فرصت سوگواری شهادت دختر پیامبر ابعاد فکری و منش زندگی وی تبیین شود.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان اردبیل افزود: حضرت فاطمه (س) الگوی وارسته در سبک زندگی اسلامی است و امروز که سبک زندگی با تهدیدات و چالش‌ها مواجه است، تمسک به اهل‌بیت (ع) ضرورت ویژه دارد.
بهنام لطفی امام جماعت مسجد داشچیلار وکارشناس دینی و مذهبی در اردبیل نیز در رابطه با سیره حضرت فاطمه(س) و با اشاره پرورش روحی و جسمی کودکان در سیره این بانوي بزرگوار، تصريح كرد: حضرت در پرورش روح و بنیان های شخصیتی فرزندانشان به قدری با ظرافت و دقت عمل نمود که هر یک از آنها در زمره بزرگ ترین افراد بشر قرار گرفتند و صفحات بزرگی از تاریخ را ورق زدند و عملاً به الگوها و اسوه های مقاومت، ایثار، صبر و از خودگذشتگی و شجاعت تبدیل شدند.
وي ادامه داد:حضرت فاطمه(س) در عشق ورزی و محبت به کودکان بهترین اسوه برای زنان است و خود از سرچشمه ی محبت و رحمت نبوی سیراب بود، در ایفای نقش مادری و عشق و محبت به فرزندان نیز الگو بود.
لطفی افزود: یکی از محورهای اساسی پرورش روحیه عبادی در کودکان، است که حضرت زهرا(س) در تربیت فرزندانش به آن توجه داشتند.
