نگاهی به جایگاه زمین در فرهنگ دینی

خداوند از همین خاک گِل انسان را سرشت و از روح خود در آن دمید و باز انسان را برای زندگی به زمین فرستاد که عنصر اصلی آن خاک است. وقتی هم پیامبر(ص) این اسوه بی همتای آفرینش به انسان‌ها فرمود نماز بگذارند تا از پلیدی‌ها دور شود ، اشاره کرد که سجده در هنگام نماز بر یکی از عناصری باشد که از همین زمین می‌روید.

آری از منظر دین زمین حرمت دارد چرا که سجدگاه آدمی است و با سر گذاشتن بر روی آن معراج انسان به ملکوت محقق می شود. به گفته شهید بزرگوار آوینی این خاک زمین مظهر فقط مخلوق در برابر غنای خالق است.

خداوند در سوره غافر آیه 64 نیز اشاره به جایگاه زمین دارد و آن را خانه امن انسان می‌داند و می‌فرماید:« للَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ قَرَارًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَصَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ وَرَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ خداوند كسي است كه زمين را براي شما جايگاه امن و مطمئن قرار داد، و آسمان را همچون سقفي (بالاي سرتان) و شما را صورت‌گري كرد و صورتتان را نيكو آفريد، و از طيبات به شما روزي داد»

همچنین عمل پیامبر اسلام (ص) و دستورهای آن حضرت در جنگ ها برای پرهیز از تخریب محیط زیست و زمین به سپاهیان اسلام نیز حکایت از اهمیت حفظ محیط زیست در اسلام دارد و می تواند الگویی برای زمانه ما باشد.

امام علی(ع) نیز در بیانی زیبایی‌های زمین را می‌شمارد و می‌فرماید: پس زمین به وسیله باغ‌های زیبا، همگان را به سرور و شادی دعوت کرده. با لباس نازک گلبرگ‌ها که بر خود پوشیده، هر بیننده‌ای را به شگفتی واداشت و با زینت و زیوری که از گلوبند گل‌های گوناگون، فخرکنان، خود را آراست، هر بیننده را به وجد آورد.

آری خداوند زمین را به عنوان امانت در اختیار انسان‌ها قرار داد تا با حسن امانت از آن استفاده کرده، با کشت در آن روزی خود را تهیه کند و آن را به نسل بعدی تحویل دهد. اما برخی از انسان‌ها توجهی به این امانت داری ندارند.

بسیاری از آدمیان توجه ندارند که این زمین فقط خانه انسان‌ها نیست. از انسان گرفته تا مورچه‎‌ای که در درون خاک لانه کرده تا آن پرنده زیبایی که بر روی شاخه درختانی که ریشه در زمین دارند و سایر موجودات خانه‌شان همین زمینی که بر روی آن گام می‌نهیم.

زمین زمانی می‌تواند مکانی خوب برای زندگی انسان‌ها و زیست تمام موجودات باشد که از پاکی بهره برده باشد. جنگلی که آلوده به زباله‌های انسان از پس مانده غذاهایش تا پوشک نوزادش است، نمی‌تواند جای مناسبی برای حیوانات شگفت‌انگیزی باشد که در جنگل زندگی می‌کنند.

کاش اندکی بیندیشیم و زمین این خانه سرشاری از زیباییمان را پاک نگه داریم.

حکیمه بهمن زاده