داستان انقلاب به موضوعات جدید و ناب نیاز دارد

علی براتی گجوان، نویسنده و پژوهشگر ادبی، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، در پاسخ به این سؤال که ما در حوزه داستان‌های انقلابی چقدر توانستیم موفق باشیم، تصریح کرد: وقتی انقلاب شد، به فکر اینکه بیاییم در خصوص انقلاب و خاطرات آن داستانی بنویسیم، نبودیم، نسل گذشته هم روشنفکرانی بودند که با دید تردید به انقلاب نگاه می‌کردند و در این حیطه اصلا فعالیتی نداشتند.

وی ادامه داد: بچه‌هایی که در بطن انقلاب بودند، تجربه‌هایی در حوزه ادبیات و هنر نداشتند البته این افراد مجبور بودند در حوزه هنری فعالیت‌هایی انجام دهند، اینکه از روی عکس امام خمینی(ره) تصاویری را چاپ کنند و یا شعارهای انقلابی را با خط خوش بنویسند اما در حوزه نثر و داستان چیزی نداشتیم.

براتی گجوان تصریح کرد: اوایل انقلاب، کم کم نویسندگان می‌خواستند وارد عرصه نوشتن در این حوزه شوند و سازمانی شکل بگیرد اما به یک‌باره جنگ شد.

جنگ ادبیات انقلاب را بلعید

این نویسنده با اشاره به اینکه جنگ ادبیات انقلاب را بلعید، تصریح کرد: آن زمان تمام توجه افراد به دفاع از خاک و مرز کشور بود، به همین خاطر ظرفیت انقلاب مورد غفلت قرار گرفت و داستان و خاطره‌ای توسط نویسندگان در مورد انقلاب نوشته نشد و همین مسئله باعث شد تا امروز چیزی تحت عنوان ادبیات انقلاب نداشته باشیم.

بعد از جنگ حوزه ادبیات انقلاب قوی‌تر شد

نویسنده کتاب «پسر من قاتل است؟» افزود: بعد از جنگ، حوزه ادبیات انقلاب قوی‌تر شد و مؤسسات و سازمان‌های هنری شکل گرفتند اما آن‌ها نیز توانستند تنها در حیطه جمع‌آوری خاطرات کارهایی انجام دهند همانند مرکز اسناد انقلاب اسلامی که بدون نگاه جناحی، خاطرات آن زمان را توسط افراد انقلابی جمع‌آوری کرد.

وی ادامه داد: البته از افرادی که پیش از انقلاب در ساواک بودند، چند کتاب خاطراتی نوشته شده است اما از سازمان‌هایی که فعالیت چریکی و جنگی داشتند، هیچ خاطره‌ای ثبت نشده، به همین خاطر باید گفت که در حوزه ادبیات انقلاب کار شاخصی انجام نشده است.

براتی گجوان تصریح کرد: بر روی موضوع انقلاب هنوز به خوبی کار نشده است، متأسفانه در این زمینه مؤسسه و سازمانی هم سفارش کار به نویسندگان نداده‌ است.

داستان انقلاب نیازمند موضوعات جدید و ناب است

وی در خصوص مؤلفه‌های داستان‌ انقلاب، افزود: خیلی از افراد فکر می‎کنند، داستان‌های انقلابی شاخصه متفاوتی دارد، در حالی‌که ما اول باید محتوای اصلی داستان را مشخص کنیم و بدانیم که چه چیزی قرار است به جامعه و جوانان عرضه کنیم و بعد بیایم در حوزه انقلاب، در موضوعاتی که هنوز درباره آن تحقیق نشده است، همانند مردم کف خیابان بنویسیم.

براتی گجوان ادامه داد: شاخصه‌های داستان انقلاب تنها شعارها نیست بلکه حضور آدم‌های کف خیابان و قشر عامه جامعه، شاخصه‌هایی است که در حوزه داستان‌های انقلاب باید شکل بگیرد.

حضور مردم در خیابان و راهپیمایی در حوزه داستان انقلاب باید برجسته شود

وی اظهار کرد: حضور مردم در دوران انقلاب و شرکت در راهپیمایی‌ها باید در حوزه داستان برجسته شود تا جوانان امروز بدانند که این انقلاب با همبستگی مردم به پیروزی رسیده است، اما متأسفانه در حوزه انقلاب نتوانستیم به خوبی فعالیت کنیم به همین خاطر اولین سؤال جوان امروزی این است که چرا انقلاب کردیم.

نویسنده کتاب «پسر من قاتل است؟» اظهار کرد: سال 65، در راهپیمایی 22 بهمن در خیابان خسروی مشهد،  طبقه اول هتل قدس، دو نارنجک توسط منافقان به طرف مردم انداخته شد که سه نفر کشته و 45 نفر مجروح شدند، در بین مجروحان، برادر رهبری حجت‌الاسلام هادی خامنه‌ای نیز حضور داشتند، مجروحیت ایشان بسیار زیاد بود تا جایی که انگشتشان قطع شد.

وی ادامه داد: فردی به من سفارش نوشتند این موضوع را داد، زمانی که می‌خواستم در خصوص آن حادثه بنویسم، تنها به کتابی که درباره آن موضوع بود، مراجعه کرده و با هادی خامنه‌ای هم مصاحبه‌ای انجام دادم، وگرنه منابع دیگری در دسترس نبود.

ما در برگرداندن خاطرات انقلاب به عدالت رفتار نکرده‌ایم

نویسنده کتاب «پسر من قاتل است؟» ادامه داد: ما در برگرداندن خاطرات انقلاب و نشان دادن دوران گذشته به عدالت رفتار نکرده‌ایم، به همین خاطر جوان امروزی نمی‌تواند، قبول کند همه آدم‌هایی که در دوران انقلاب بودند، آدم‌های سیاه و بی دست و پایی بودند که کار خاصی انجام ندادند، در حالی‌که چنین نیست.

براتی گجوان تصریح کرد: باید در حوزه ادبیات انقلاب نگاه منصفانه شکل بگیرد تا اگر کتابی با این موضوع نوشته می‌شود مورد نظر مخاطب واقع شود، اگر خواستیم گوشه‌ای از انقلاب بزرگ را به نمایش بگذاریم، باید انصاف و مروت را در این حیطه به کار ببریم و شخصیت‌ها را سیاه و سفید نشان ندهیم.

گرایش ما به داستان انقلاب بالیوودی است

وی در پایان گفته‌های خود اظهار کرد: وقتی جامعه‌ای انقلاب می‌کند، انسان‌ها متحول می‌شوند، این تحول را باید در حوزه ادبیات داستان انقلاب داشته باشیم، متأسفانه گرایش ما به داستان انقلاب بالیوودی است و به یک‌باره شخصیت‌های ما بدون هیچ پیش زمینه‌ای تغییر پیدا می‌کنند و این تغییر، برای مخاطب امروزی که نسبت به همه چیز آگاه است و از طریق فضای مجازی به راحتی خیلی چیزها را به دست می‌آورد، جالب نیست و دیگر سراغ کتاب‌هایی در حوزه انقلاب نمی‌رود.