خودکفایی اهدای عضو پس از انقلاب/ ایجاد سامانه ملی اهدا و پیوند عضو

کتایون نجفی‌زاده، مدیر انجمن اهدای عضو ایرانیان در گفت‌وگو با ایکنا، با اشاره به فتوای امام خمینی(ره)، مبنی بر اهدای عضو از افراد مرگ مغزی در سال ۶۸ اظهار کرد: دو سال بعد از آن مقام معظم رهبری نیز این فتوا را صادر و از آن زمان اهدای عضو از افراد مرگ مغزی آغاز شد و با توان متخصصان ایرانی اولین پیوند قلب و اولین پیوند کبد در ایران در سال ۱۳۷۲ انجام شد.
وی افزود: در حال حاضر انواع پیوند اعضا و نسوج در ایران وجود دارد، پیش از آن برای یک پیوند کلیه بیماران مجبور بودند به خارج از کشور مراجعه کنند و حدود ۴۰ هزار پوند صرف می‌شد تا این پیوند انجام شود، اما با توجه به توان بالایی که اکنون در ایران برای پیوند اعضا و نسوج در ایران وجود دارد، ایران از نظر پیوند اعضا خود کفا شده و علاوه بر آن به کشور‌های اطراف که امکان پیوند اعضا ندارند کمک می‌کند تا خود بتوانند این پیوند‌ها را انجام دهند.
نجفی‌زاده ادامه داد: در سال‌های اخیر این کمک‌ها بیشتر شده و جراحان این کشور‌ها به صورت رایگان از سوی ایران تربیت و تیم‌های جراحی نیز در آن کشور‌ها حضور پیدا می‌کنند تا جراحان این کشور‌ها خود بتوانند عمل پیوند را انجام دهند.
مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان با بیان اینکه اهدای عضو پس از سال ۱۳۷۲ به تدریج پیشرفت کرد، گفت: پس از مصوبه هیئت وزیران و مصوبه اجلاس دانشگاه‌ها، تمامی دانشگاه‌های علوم پزشکی موظف می‌شوند واحد اهدای عضو راه‌اندازی کرده و اکنون همه دانشگاه‌ها این واحد را دارند، برخی از آنان در همان جا اهدای عضو را انجام داده و برخی نیز تا مرحله‌ای که مرگ مغزی تأیید شده عمل کرده و پس از تأیید مرگ مغزی و رضایت خانواده، فرد مرگ مغزی را به مرکزی که توان پیوند عضو را دارند منتقل می‌کنند.
وی ادامه داد: عمل اهدای عضو پیوند در ایران پیشرفت کرده و به صورتی شده که از سال ۱۳۷۲ تاکنون تعداد آمار اهدای عضو ۶۰ برابر شده، تعداد اهدای عضو در یک میلیون نفر از ۰.۲ به ۱۱.۵ نفر در یک میلیون نفر رسیده اگرچه آمار بسیار خوبی است، اما آمار قابل قبول جهانی ۴۰ نفر از یک میلیون نفر است، در کشور متأسفانه به دلیل آمار بالای حوادث ۸ تا ۱۰ هزار مرگ مغزی در سال اتفاق می‌افتد که نصف این افراد قابلیت اهدای عضو را دارند و باید حداقل چیزی حدود ۲ هزار و پانصد تا ۴ هزار اهدای عضو در کشور داشته باشیم، اما فقط یک سوم موارد یعنی حدود ۹۰۰ نفر به اهدا رسیده‌اند.
رئیس سابق اداره پیوند وزارت بهداشت بیان کرد: کاری که اکنون وزارت بهداشت انجام می‌دهد و برای اینکه آمار را به آمار قابل قبول جهانی برساند و از مرگ و میر افراد در انتظار پیوند جلوگیری کند، چند کار است، نخست انسجام واحد‌های فراهم‌آوری اعضا و واحد‌های پیوند و تلاش برای جبران کمبود‌های این مراکز است و دوم با کمک انجمن اهدای عضو ایرانیان برای آموزش تخصصی تیم‌های اهدای عضو کمر همت بسته و این افراد توسط نیرو‌های متخصص اهدای عضو در حال آموزش هستند برای اینکه تمامی مراحل اهدای عضو از مراقبت از افراد مرگ مغزی، رضایت‌گیری از خانواده و انتقال اعضا یک کار تخصصی بوده و نیاز به دانش دارد و این پروژه توسط وزارت بهداشت به انجمن اهدای عضو ایرانیان سپرده شده است.
نجفی‌زاده ادامه داد: نکته دیگر مسأله ایجاد سامانه ثبت اطلاعات اهدای عضو است که وزارت بهداشت برای راه‌اندازی آن تلاش می‌کند، تا به امروز این ثبت اطلاعات به صورت کشوری انجام نمی‌شد و مراکز خود آمار را ثبت می‌کردند و یا اینکه به صورت متمرکز انجام نمی‌شد، اما الان تلاش می‌شود این آمار به صورت کشوری و منسجم ایجاد شود و این کار را هم وزارت بهداشت به انجمن سپرده است؛ فاز اول آن نیز اسفندماه به بهره برداری می‌رسد و به تدریج این طرح تکمیل و تا پایان سال ۹۸ یک سامانه ثبت اطلاعات برای اهدا و پیوند عضو در ایران به وجود خواهد آمد.
وی افزود: موضوع انتقال هوایی اعضای اهدایی نیز یک پروژه دیگر وزارت بهداشت برای تسهیل اهدا و پیوند است چرا که در برخی از نقاط کشور مانند جنوب و غرب کشور مراکزی برای پیوند ریه و قلب وجود ندارد و با توجه به اینکه این دو عضو مدت کوتاهی می‌توانند خارج از بدن باشند و اگر مرکز پیوندی نزدیک محل عضو اهدای نباشد تنها راهی که برای پیوند این دو عضو باقی می‌ماند انتقال هوایی از طریق جت است، طرح این کار نیز از سوی وزارت بهداشت به انجمن اهدای عضو ایرانیان سپرده شده و تا شش ماه آینده این طرح آماده و به وزارت بهداشت تحویل داده می‌شود.
نجفی‌زاده یادآور شد: مسأله کارت اهدای عضو نیز یک فرهنگی زیبا است که به دنبال تفاهم نامه وزارت بهداشت و انجمن برای انجام کار‌های فرهنگی در زمینه اهدای عضو طریق انجمن اهدای عضو ایرانیان این کارت‌ها صادر و ترویج می‌شوند؛ این کارت ارزش قانونی نداشته و کسی که کارت را دارد برای اهدا نیاز به رضایت خانواده دارد، اما این کارت خود عاملی است که خانواده را برای رضایت تشویق می‌کند به همین دلیل نیاز است تا جایی که می‌توانیم فرایند صدور کار را آسان‌تر کنیم.
وی در پایان افزود: با همکاری وزارت بهداشت، ثبت احوال، وزارت ارتباطات و فن‌آوری ارتباطات، همراه اول، ایرانسل و اخیرا رایتل این زمینه فراهم شده تا افراد با ارسال پیامک به شماره ۳۴۳۲ در کمتر از نیم دقیقه کارت اهدای عضو دریافت کنند، این روش برای اولین بار در جهان انجام شده و ما برای اولین بار در دنیا آن را معرفی کرده‌ایم. از طریق این سامانه در کمتر نیم دقیقه در سامانه ملی اهدای عضو ثبت شده و تصویر کارت اهدای عضو برای فرد ارسال می‌شود.
انتهای پیام