بيانيه پايانی اجلاس علما و بيداری اسلامی؛وظيفه علما در شرايط كنونی مقابله با هر انديشه افراطی و يا تفريط‌گرايانه است
در قطعنامه پايانی اجلاس علما و بيداری اسلامی شركت‌كنندگان تاكيد كردند وظيفه انديشمندان جهان اسلام در شرايط كنونی تبيين ابعاد نظری و بنيان‌های قرآنی، روايی و فقهی بيداری اسلامی و مقابله با هر انديشه افراطی و يا تفريط‌گرايانه‌ای است كه در پی به انحراف كشاندن اين حركت مردمی است.
گروه سياسی: در قطعنامه پايانی اجلاس علما و بيداری اسلامی شركت‌كنندگان تاكيد كردند: وظيفه انديشمندان جهان اسلام در شرايط كنونی تبيين ابعاد نظری و بنيان‌های قرآنی، روايی و فقهی بيداری اسلامی و مقابله با هر انديشه افراطی و يا تفريط‌گرايانه‌ای است كه در پی به انحراف كشاندن اين حركت مردمی است.
به گزارش خبرگزاری بين‌المللی قرآن(ايكنا)، متن كامل بيانيه پايانی اجلاس جهانی علما و بيداری اسلامی كه شب گذشته، 10 ارديبهشت در سالن اجلاس سران قرائت شد، به شرح زير است:
بسم الله الرحمن الرحيم
و الصلاة و السلام علی الرسول الاعظم محمد النبى الأمين و آله الطيبين الطاهرين و صحبه الكرام الميامين
قال الله تعالی: «الَّذِينَ یُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَیَخْشَوْنَهُ وَلَا یَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ وَكَفَی بِاللَّهِ حَسِيبًا».
گسترش موج بيداری اسلامی و تحولات اخير جهان اسلام نويدبخش مرحله تازه‌ای از حيات سياسی و اجتماعی امت اسلامی است. با توجه به نقش بنيادين علمای دينی به عنوان رهبران هدايتگر مردم كه رسالت گسترش آگاهی در ميان مسلمانان را بر دوش داشته و از حريم دين حنيف دفاع می‌كنند، با تصميم مجمع جهانی بيداری اسلامی، نخستين اجلاس علما و بيداری اسلامی با شعار «پيش به سوی نوسازی تمدن اسلامی» در روزهای ١٩- ١٨ جمادی‌الثانی ١٤٣٤هجری قمری برابر با ١٠-٩ ارديبهشت ماه١٣٩٢ هجری شمسی و مطابق با ٣٠- ٢٩ آوريل ٢٠١٣ ميلادی با حضور بيش از ٧٠٠ نفر از علما و انديشمندان فعال در عرصه بيداری اسلامی از سراسر جهان در تهران برگزار شد و طی آن آخرين تحولات جهان اسلام، فرصت‌ها و چالش‌ها و چشم‌انداز جنبش بيداری اسلامی و نيز نقش و رسالت علمای امت مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت. اجلاس با بيانات روشنگروراهگشای حضرت آيت‌الله العظمی خامنه‌ای (مدظله العالی) رهبر معظم انقلاب اسلامی افتتاح گرديد.
در اين اجلاس كميسيون‌های شش‌گانه تخصصی به شرح زير تشكيل شد:
كميسيون شماره ١ : بنيان‌های نظری بيداری اسلامی
كميسيون شماره 2: نقش علما در بيداری اسلامی
كميسيون شماره 3: علما، فرصت ها و چالش ها در جهان اسلام
كميسيون شماره 4: نظام حكومتی مطلوب در اسلام
كميسيون شماره 5: آينده جهان و جايگاه امت اسلامی در آن
كميسيون شماره ٦: رسول اكرم (ص) محور امت اسلام
شركت‌كنندگان ضمن ابراز خرسندی از توفيقات جنبش بيداری اسلامی و توجه به فرصت‌ها و چالش‌های پيش‌رو، در نشست‌های عمومی و كميسيون‌های تخصصی بر موارد زير توافق و تأكيد نمودند:
1) رسول گرامی اسلام(ص) به عنوان انسان كامل و برترين مخلوق خداوند به مصداق آيه شريفه لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ موهبتی عظيم و اسوه‌ای حسنه برای تمامی مسلمانان به شمار می‌آيد. بر اين اساس محبت، تأسی و اقتدا به آن حضرت بايد محور وحدت امت اسلامی و سيره اخلاقی و حكومتی ايشان مبنای الگوسازی برای بنيان‌گذاری تمدن نوين اسلامی قرار گيرد.
2) بيداری اسلامی ريشه در اسلام ناب محمدی(ص) و حضور ميليونی مردم داشته و اقامه ارزش‌های دينی، احيای هويت و تمدن اسلامی و برپايی عدالت اجتماعی از مهمترين تقاضاها و اهداف آن است. همچنين نفی استبداد داخلی و تأكيد بر حاكميت مردم، رهايی از وابستگی و مقابله با سلطه بيگانگان سرلوحه اهداف جنبش بيداری اسلامی قرار دارد.
3) جنبش عظيم و افتخارآفرين بيداری اسلامی در سال‌های اخير نتيجه قرن‌ها فداكاری و مجاهدت علما و مجاهدانی است كه بی‌وقفه به آبياری اين شجره طيبه پرداخته‌اند. احياگران و مصلحان دينی در چند قرن اخير از جمله سيد جمال‌الدين اسدآبادی، امام حسن البنا، علامه اقبال لاهوری، شيخ محمد عبده، عبدالقادر جزائری، شيخ شامل داغستانی، محمد سنوسی، سعيد نورسی، آيت‌الله كاشانی، شيخ عزالدين قسام، سيد اسماعيل بلخی، ابوالعلا مودودی، امام موسی صدر، آيت الله سيد محمد باقر صدر، امام خمينی، آيه‌الله‌العظمی خامنه‌ای و ديگران چهره‌های درخشانی هستند كه راه و انديشه آنها بايد همواره به نسل‌های بعدی انتقال داده شود.
4) وظيفه خطير علما و انديشمندان جهان اسلام در شرايط كنونی تبيين ابعاد نظری و بنيان‌های قرآنی، روايی و فقهی بيداری اسلامی، اشاعه اهداف و آرمان‌های اصيل آن و مقابله با هر انديشه افراطی و يا تفريط‌گرايانه‌ای است كه در پی به انحراف كشاندن اين حركت مردمی است. اين امر تنها در سايه اجتهاد و جهاد مستمر در امكان‌پذير خواهد بود.
5) علمای اسلامی بايد ضمن مقابله با تحجر و سطحی‌نگری، به منظور تربيت نسل جديد و ايجاد روحيه خودباوری علمی و اعتماد به نفس در آنان و همچنين پاسخ‌گويی به شبهات، نيازها و تقاضاهای جديد جوامع اسلامی، به ويژه نيازهای جوانان و زنان كه نقش تعيين‌كننده و مؤثری در شكل‌گيری روند جنبش بيداری اسلامی داشته‌اند، توجه مضاعفی به تزكيه نفس و روزآمدسازی ظرفيت‌ها و توانمندی‌های علمی داشته باشند.
6) بدون ترديد وحدت رمز پيروزی و مايه رشد و تعالی و تفرقه مهمترين عامل شكست حركت امت اسلامی است. رهبران مذاهب، فرق و جريان‌های اسلامی ضمن پذيرش اختلافات فكری و عقيدتی، كه به نوبه خود می‌تواند عامل رشد جوامع اسلامی باشد، نبايد اجازه دهند كه اين اختلافات به تعارضات سياسی، جنگ و برادركشی، كه خواسته دشمنان دين است، تبديل شود. «وَلاَ تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ»
7) تكفير، تفسيق و وارد ساختن اتهام شرك و بدعت به مسلمانان ديگر و اهانت به مقدسات آنان موجب سوء استفاده دشمنان اسلام و افزايش دشمنی و اختلاف ميان برادران دينی می‌شود. علمای مذاهب مختلف اسلامی بايد با ترويج فرهنگ تعامل و مدارا همگان را به ميانه‌روی و گفتگو دعوت نموده و با استفاده از نهادهای مرتبط با تقريب مذاهب، به اصلاح نگرش نسبت به مذاهب مختلف اسلامی بپردازند. پيروان تمامی مذاهب اسلامی بايد بر اساس آيه شريفه «ادْعُ إِلِى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ» گفتگوی منطقی و اخلاقی با ديگران را سرلوحه رفتار خود قرار دهند.
8) شركت‌كنندگان در كنفرانس مسئله فلسطين را مهمترين دغدغه و موضوع محوری جهان اسلام دانسته و ضمن محكوم كردن تلاش استكبار جهانی برای تغيير اين اولويت، تعلق سرزمين فلسطين از بحر تا نهر به فلسطينيان و ادامه پشتيبانی همه جانبه از مقاومت اسلامی فلسطين و نفی هرگونه سازش را مورد تأكيد قرار می‌دهند.
9) مسلمانان سراسر جهان و به ويژه علمای امت، بايد در برابر توطئه‌هايی كه با هدف تضعيف جبهه مقاومت اسلامی در برابر رژيم صهيونيستی و نظام استكباری حامی آن صورت می‌گيرد، هوشياری لازم را به خرج داده و اجازه ندهند كه جبهه مقاومت به عنوان خط مقدم مبارزه عليه اشغالگری، دستخوش تفرقه و تخطئه قرار گيرد. پيروزی‌های اخير مسلمانان در لبنان، غزه و عراق نشان می‌دهد كه مقاومت تنها مسير دستيابی به پيروزی و موفقيت است.
10) شركت‌كنندگان در كنفرانس با محكوم كردن روند برادركشی و تخريب زيرساخت‌های كشور سوريه، بر اين موضوع تأكيد می‌كنند كه بحران كنونی اين كشور تنها راه حل داخلی داشته و همه طرف‌های درگير بايد به جای توسل به خشونت و نظامی‌گری كه تنها به سود رژيم صهيونيستی است، از طريق گفتگو و مشاركت همگانی و به دور از دخالت‌های بيگانگان به اين بحران پايان دهند.
11) شركت‌كنندگان در كنفرانس ضمن محكوم كردن هرگونه اقدام تروريستی كه به كشتار بی‌رحمانه مردم و تخريب مساجد و اماكن دينی آنان منجر شده است، بر اين مسئله تأكيد می‌كنند كه كشتار بی‌گناهان تحت عناوين فرقه‌ای و مذهبی مخالف آموزه‌های صريح قرآن و سنت و از گناهان نابخشودنی نزد خداوند متعال می‌باشد و موجب لكه‌دار شدن چهره رحمانی اسلام در منظر جهانيان می‌شود « وَإِذَا تَوَلَّی سَعَی فِی الأَرْضِ لِیُفْسِدَ فِیِهَا وَیُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ وَاللّهُ لاَ یُحِبُّ الفَسَادَ ».
12) توطئه‌ها و فعاليت‌های نظام سلطه و استكبار برای به انحراف كشاندن روند بيداری اسلامی و به بن‌بست كشاندن آن با بهره‌گيری از قدرت نرم و سخت، امری است كه بايد با دقت‌نظر مورد توجه تمامی مسلمانان قرار گيرد. استكبار جهانی و صهيونيسم بين‌الملل در سال‌های اخير همه توان فرهنگی و رسانه‌ای خود را برای تصويرسازی منفی عليه اسلام، القای ناكارآمدی حكومت‌های مردم‌سالار دينی و گسترش اسلام ستيزی به كار گرفته است. مقابله با اين تلاش‌ها از طريق نمايش چهره واقعی اسلام وظيفه‌ای است كه بر عهده همه مسلمانان به ويژه علمای امت قرار دارد.
13) استكبار جهانی و صهيونيسم بين‌الملل با سياست های سازمان يافته و برنامه های نوين عملياتی از قبيل توليد فيلم، اهانت به ساحت ساحت مقدس قرآن كريم و پيامبر اكرم (ص) و همچنين ممانعت از حجاب و ساخت مساجد و اماكن اسلامی خط تقابل و رويارويی با امت اسلامی را در دستور كار خود قرار داده است. شركت كنندگان در اجلاس ضمن محكوم كردن اين اقدامات، از رهبران كشورهای اسلامی می‌خواهند با اتخاذ مواضع يكپارچه از طريق سازمان‌ها و نهادهای بين‌المللی به مقابله با اين توطئه بپردازند.
14) با توجه به سلطه قدرت‌های استكباری بر فعاليت‌های سياسی، اقتصادی و رسانه‌ای در سطح جهانی، كشورهای اسلامی بايد با حفظ وحدت و انسجام هرچه بيشتر در جهت تغيير اين روابط ظالمانه تلاش كرده و علاوه بر دفاع از حقوق مسلمانان در مجامع بين‌المللی، از تمامی مظلومان و مستضعفان و آزادی‌خواهان جهان حمايت و پشتيبانی نمايند. كشورهای اسلامی بايد با همبستگی و همكاری سازمان‌يافته، فشارهای نظام سلطه بر مسلمانان در سرزمين‌های مختلف راكه از طريق مداخله نظامی، تحريم و محاصره سياسی و اقتصادی صورت می‌گيرد ، خنثی نموده و نقش فعالتری در سطح بين‌المللی ايفا نمايند.
15) علمای مسلمان از دولت‌ها می‌خواهند كه ضمن محكوم كردن سياست‌های دوگانه غرب در زمينه حقوق بشر، آزادی بيان و برخورداری از فناوری‌های پيشرفته از جمله فناوری هسته‌ای، اجازه ندهند كه غرب با بهره‌گيری از قدرت سياسی و رسانه‌ای خود، معيارهای فرهنگی و سياسی خود را به مثابه معيارهای جهانی بر كشورهای اسلامی تحميل نمايد.
16) در اين برهه حساس تاريخی كه امت اسلامی در آستانه ورود به مرحله تازه‌ای از نقش‌آفرينی سياسی، فرهنگی و علمی در سطح بين‌المللی و تمدن‌سازی قرار دارد، مسلمانان بايد با ايجاد نهضت توليد علم و بهره‌گيری از تجربيات مختلف و با اعتماد به نفس و خودباوری، و تلاش برای الگوسازی سياسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر اساس آموزه‌های دينی و بومی، جايگاه شايسته خود را در سطح بين‌المللی بازيابی و بازسازی نموده و با جهانی‌سازی اسلام وعده الهی «لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّينِ كُلِّهِ وَ لُو كَرِه الْمُشركُون» را محقق نمايند.
17) بيداری اسلامی حركتی از سوی امت برای دستيابی به حكومت مردم‌سالار اسلامی است كه برخاسته از آموزه‌های دينی و مبتنی بر مشروعيت الهی و مقبوليت مردمی می‌باشد. بر اين اساس علمای مسلمان وظيفه دارند با پوياسازی فقه سياسی و ايجاد تحول در علوم انسانی، در جهت نظريه‌پردازی نظام مردم‌سالاری دينی، اقدام نمايند.
18) شركت‌كنندگان در اجلاس با تاكيد بر گسترش همكاری و همفكری ميان علمای امت اسلامی، خواستار بررسی و اتخاذ تصميم در موارد زير از سوی مجمع جهانی بيداری اسلامی شدند:
نهادسازی و ايجاد ساز وكارهايی به منظور تعامل ميان علمای امت
شركت‌كنندگان دراجلاس ضمن تشكر از عنايات حضرت آيت‌الله العظمی خامنه‌ای «مدظله العالی» و ميزبانی صميمانه و پذيرايی گرم دولت و ملت جمهوری اسلامی ايران از ابتكار عمل مجمع جهانی بيداری اسلامی در برگزاری «اجلاس جهانی علما و بيداری اسلامی» سپاسگزاری می‌نمايند.
و السلام عليكم ورحمة الله وبركاته
