به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، آیتالله ریشهری در آخرین جلسه تفسیر هفتگی خود در ادامه تفسیر سوره مبارکه «حمد» به تبیین وضوح و روشنی صراط مستقیم به عنوان یکی از ویژگیهای آن و دستهبندی و تشریح آیات و روایات حاکی از این معنا پرداخته است که خلاصهای از سخنان ایشان در ادامه میآید.
آیتالله ریشهری در این جلسه با اشاره به چهار ویژگیای که پیش از این برای صراط مستقیم تشریح کرده بود، یعنی مطابقت با موازین عقلی و علمی، مطابقت با حق، اعتدال و وسعت، به تبیین پنجمین خصویت و ویژگی صراط مستقیم پردخته است.
این ویژگی که به بیان ایشان «وضوح و روشنی صراط مستقیم» است در آیات و روایات متعددی مورد اشاره قرار گرفته است، که از جمله آنها آیاتی است که بر فطری بودن دین دلالت دارند.
بر اساس این آیات دین فطری است و ریشه در سرشت و فطرت انسان دارد و در خمیره انسان تنیده شده است. خداوند فطرت توحید را در انسان قرار داده و همه برنامههای اعتقادی، اخلاقی و عملیای که دین انسان را به آن دعوت میکند مطابق با فطرت انسان و هماهنگ با ذات انسان و خواست درونی اوست.
با توجه به بیانات آیتالله ریشهری، اگر فطرت انسان آلوده به گناه و به کارهای خلاف نشده باشد، انسان دین را میپسندد و تمایل روحی به دین دارد و این همان سرشتی است که خدا مردم را بر آن سرشته است. بر همین اساس انبیاء آمدهاند تا فطرت انسان را از حجابها نجات بدهند، نه اینکه خداشناسی را به مردم یاد بدهند، بلکه به مردم یادآوری کنند.
آیتالله ریشهری در بخش دیگری از سخنان خود آیاتی را که دلالت دارند بر این که خداوند منان به روشنی برنامهها و مقررات دینی را بیان کرده است، به عنوان شاهد بر ویژگی روشنی وضوح صراط مستقیم مطرح کرد.
رئیس مؤسسه دارالحدیث در ادامه جلسه اخیر تفسیر قرآن به دستهبندی روایاتی که حاکی از روشنی صراط مستقیم هستند، پرداخت.
وی به چهار دسته از روایات اشاره میکند؛ دسته اول روایاتی که دلالت میکنند که خداوند راه روشن را به مردم ارائه کرده است، دستهای از این روایات که بیان میکنند که اهل بیت(ع) راه روشن زندگی هستند، دستهای که توصیه میکنند که پیروان قرآن راه روشن زندگی را انتخاب کنند و از راههای تاریک و راه ابهامدار در زندگی بپرهیزند و چهارمین دسته، روایاتی که اشاره به فوائد انتخاب راه روشن دارند و بیان میکنند که اگر راه روشن را در زندگی انتخاب کردیم، راهی را که برای فطرت انسان و برای عقل روشن است و ائمه بیان کردهاند، نتیجه آن چیست.
آیتالله ریشهری در بخشی از سخنان خود در این جلسه تفسیر با بیان اینکه اگر انسان میخواهد ایمانش عاریتی نباشد، بایستی ملازم راه روشن باشد، اظهار میکند: آن جا که عقل تردید دارد که درست است یا نه نباید رفت و آن جا که فطرت تردید دارد که درست است یا نه، نباید رفت. فطرت انسان و عقل انسان میفهمد که این راه درست است یا نه.
وی در تبیین آخرین نکته در باب این ویژگی صراط مستقیم، به اقداماتی که فرد بایستی در جهت آشکار شدن روشنی صراط مستقیم بر وی انجام دهد، اشاره کرده و میگویند: گاهی راه روشن است اما انسان چشم ندارد که راه را ببیند. کسی که کور است، چگونه میتواند راه را ببیند؟ بنابراین برای تشخیص راه روشن اقداماتی ضروری است؛ چون روشن بودن راه به این معنا نیست که همه میتوانند تشخیص بدهند. راه روشن است، اما شما باید کاری انجام بدهی که راه روشن را ببینی.
ایشان با اشاره به اینکه بر اساس مفاد شماری از آیات و روایات، دو مقدمه نیاز است تا فرد بتواند راه روشن را تشخیص بدهد، در ادامه این جلسه به تبیین این دو مقدمه پرداخت.
بر اساس بیانات ایشان، اولین کاری که فرد بایستی انجام بدهد، این است که حجابهایی را که در مقابل معرفت قرار دارد و جلوی چشمان عقل و فطرت فرد گرفته است، بردارد و چشمانش را باز کند. یکی از این موانع تعصب است که در صورتی که انسان دچار این بیماری شد، نمیتواند حق را ببیند و اگر کسی میخواهد حق را درک کند، باید تعصب را کنار بگذارد.
علاوه بر این، آنچه برای یافتن روشنی صراط مستقیم لازم است، تلاش است و هر که طالب یافتن صراط مستقیم باشد، با اندک تلاش میتواند به آن دست پیدا کند.
به بیان آیتالله ریشهری هر چه انسان بیشتر حجابها را کنار بزند و هر قدر که انسان بیشتر تلاش کند، صراط مستقیم رسیدن به مقصد اعلا را بیشتر درک میکند.