بررسی ترجمه‌های منظوم قرآن و تشریح برنامه‌های جایزه صفارزاده
گروه ادب: اخبار پیرامون انتشار دایرةالمعارف قرآن، تفسیر تسنیم، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی و کتاب نمایشگاه قرآن، بررسی ترجمه منظوم قرآن در جلسه هیئت نظارت بر ضوابط نشر و برپایی نشست جایزه ادبی طاهره صفارزاده مهمترین رویدادهای فرهنگ و ادب در هفته جاری بودند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، اخبار و رویدادهای فرهنگ و ادب هفته جاری را که بیشتر حول انتشار آثار و چند نشست خبری است، در ادامه مرور می‌کنیم:
بررسی ترجمه منظوم قرآن در جلسه مهرماه هیئت نظارت
حجت‌الاسلام محمدعلی مهدوی‌راد، رئیس و سخنگوی هیئت نظارت بر ضوابط نشر، درباره برنامه این هیئت در برگزاری جلسه آتی گفت: با توجه به اینکه ترجمه‌های منظوم قرآن یکی از مباحث مطرح شده در جلسه هیئت نظارت در ماه گذشته بود، از این رو این موضوع طی جلسه آینده بررسی خواهد شد.
وی افزود: این جلسه در شهریورماه برگزار نخواهد شد و اوایل مهرماه جاری ادامه این جلسات را پی خواهیم گرفت و موضوع چگونگی نشر ترجمه‌های قرآن به ویژه ترجمه‌های منظوم دستور اول جلسه آتی خواهد بود.
حجت‌الاسلام مهدوی‌راد در ادامه به جلسات هیئت خرید کتاب اشاره کرد و گفت: پانصدوبیست و یکمین نشست هیئت انتخاب و خرید کتاب نیز در مهرماه سال جاری برگزار خواهد شد.
پایان تحقیقات برنامه «مشاعره قرآنی» تا دو ماه آینده
اسماعیل آذر، دبیر طرح مشاعره قرآنی گفت: مراحل تحقیقات اشعار قرآنی را در دست انجام داریم و همزمان با اتمام تحقیقات که پیش‌بینی می‌شود تا دو ماه دیگر به پایان برسد، تهیه برنامه مشاعره را آغاز می‌کنیم.
وی با بیان اینکه مکان اجرای این برنامه هنوز مشخص نشده است، ادامه داد: همزمان با اوایل مهرماه برنامه مشاعره سلامت نیز با حضور دانشجویان دانشگاههای علوم پزشکی کشور برگزار خواهد شد.
آذر با بیان اینکه برنامه مشاعره سلامت از شبکه هفت سیما پخش می‌شود، گفت: هدف این برنامه تشویق هموطنان به حفظ سلامت خود است. در این برنامه دانشجویان دانشگاههای علوم پزشکی کشور طی یک جشنواره فرهنگی به مشاعره می‌پردازند.
تکمیل دایرةالمعارف قرآن طی ۱۰ سال آینده/ جلد ۱۲ به‌زودی منتشر می‌شود
مدیر گروه دایرةالمعارف مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم از انتشار جلد دوازدهم دایرةالمعارف قرآن طی دو هفته آینده خبر داد و گفت: پیش‌بینی می‌شود تا ۱۰ سال آینده تمامی ۳۰ مجلد این دایرةالمعارف به چاپ برسد.
حجت‌الاسلام علی خراسانی درباره روند انتشار دایرةالمعارف قرآن گفت: جلد دوازدهم این دایرةالمعارف که مشتمل بر حرف «خ» است، مراحل نهایی چاپ را طی می‌کند و به زودی منتشر خواهد شد.
وی افزود: این اثر براساس نظام الفبایی شکل گرفته و مشتمل بر 3 هزار مدخل است و ذیل مدخل‌ها 2300 مقاله به نگارش درآمده است. این مقالات براساس نظام استاندارد مقاله‌نویسی در دایرةالمعارف است و همچنین از نثر معیار برخوردار است و از منابع دست اول در هر موضوعی استفاده شده است.
احمد بیگدلی درگذشت
زنده‌یاد احمد بیگدلی ساعت 9 صبح روز 26 شهریور در حالی که برای داوری یک جشنواره ادبی در شهرکرد حضور داشت، بر اثر حمله قلبی در سن 69 سالگی درگذشت.
احمد بیگدلی 26 فروردین 1324 در اهواز به دنیا آمد و از دهه شصت تاکنون کتاب‌های متعددی نوشته است. رمان «اندکی سایه» جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را برای وی به ارمغان آورد.
زنده‌یاد بیگدلی دارای تحصیلات دانشکده هنرهای دراماتیک بود. برخی از کتاب‌های منتشرشده وی عبارتند از: «شبی بیرون از خانه» سال 1374، «من ویران شده‌ام» سال 1381، «اندکی سایه» سال 1385، «آنای باغ سیب» سال 1386، «آوای نهنگ» و «زمانی برای پنهان شدن».
فصلنامه «کتابت قرآن» فراخوان مقاله داد
این فصلنامه برای نخستین بار در قالب یک نشریه به موضوع «کتابت قرآن» خواهد پرداخت و مدیریت آن از عموم استادان، پژوهشگران و دانشجویان دعوت کرده است تا با ارائه مقالات علمی - پژوهشی خود در محورهای مورد نظر آن را یاری کنند.
بنا بر این خبر، محورهای موضوعی مورد نظر برای دریافت و چاپ مقالات عبارتند از «جمع و تدوین قرآن کریم در زمان حیات پیامبر اکرم (ص)»، «جمع و تدوین قرآن کریم پس از پیامبر اکرم(ص)»، «شرح‌حال‌پژوهی کاتبان وحی»، «جایگاه ویژه امام علی(ع) در نگارش وحی»، «تاریخ تحلیلی نگارش قرآن کریم»، «قواعد رسم المصحف و مسائل زبان‌شناختی و خط‌شناختی مصاحف نخستین»، «تاریخ زبان و خط عربی و بازتاب آن در نگارش قرآن کریم»، «تاریخ مصحف‌نگاری و شرح‌حال‌پژوهی مصحف‌نگاران»، «پژوهش‌های مرتبط با نسخه‌های کهن قرآن کریم»، «نگارش قرآن کریم و پژوهش‌های باستان‌شناختی»، «نگارش قرآن کریم در پژوهش‌های عالمان مسلمان»، «نگارش قرآن کریم در پژوهش‌های غربیان»، «آوانگاری و نگارش مصحف با خطوط غیرعربی»، «جایگاه نگارش در آموزش عمومی قرآن کریم»، «نگارش قرآن کریم و پژوهش‌های زیبایی‌شناختی»، «جایگاه مصحف‌نگاری در تاریخ هنر اسلامی»، «پژوهش‌های مرتبط با ورّاقی، کتاب‌آرایی و صنعت نشر قرآن کریم» و پژوهش‌های مرتبط با قرآن‌های چاپی معاصر.
انتشار جلد سیوسوم تفسیر «تسنیم»
مرکز نشر بین‌المللی اسراء جلد سیوسوم تفسیر «تسنیم» اثر آیت‌الله‌العظمی جوادی‌آملی را منتشر کرد.
جلد سیوسوم از کتاب «تفسیر تسنیم» به تفسیر سوره مبارکه «انفال» از آیه 64 تا آخر و سوره مبارکه «توبه» از ابتدا تا آیه 38 اختصاص دارد.
این مجلد به موضوعاتی نظیر «اعلان برائت از مشرکان»، «تأثیر فضای نزول بر معارف سوره»، «تفاوت عنوان نبی و رسول»، «راز شهادت‌طلبی مؤمنان و مقاومت مشرکان»، «کمی یاران امیرالمؤمنین (ع)»، «گونه‌های معیت الهی»، «ویژگی‌های مومن و کافر جنگجو»، «راز کاربرد عزت و حکمت» و «چیستی و چرایی عذاب بزرگ» اختصاص یافته است
آئین‌نامه اجرایی مشارکت ناظران مهرماه اعلام می‌شود
مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از اعلام آئین‌نامه اجرایی مشارکت ناظران در مهرماه خبر داد.
شجاعی صائین گفت: ممیزی کتاب را می‌توان اینگونه تعریف کرد که ممیزی بررسی و احراز عدم مغایرت کتاب با موازینی است که در اصلاحیه مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 89 داریم. قانون بالادستی ما که مطالباتی از ناشران و دبیرخانه هئیت نظارت بر نشر کتاب دارد، در موادی از این قانون بر جنبه‌های اثباتی کتاب و در ماده‌ای بر جنبه‌های سلبی کتاب متمرکز شده است. در ماده چهار، قانون مواردی را ذکر کرده که که ما در واقع ممیزی را احراز عدم مغایرت مضمون و محتوای کتاب با قانون موجود به ویژه ماده 4 اصلاحیه شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌دانیم که باید در این زمینه متمرکز باشیم.
وی در رابطه با ماده 4 اصلاحیه شورای انقلاب فرهنگی افزود: این ماده بیشتر به جنبه‌های سلبی کتاب و مواردی که در کتاب نباید باشد، اشاره دارد. مضمون مربوط به موارد ایجابی این است که کتاب نهایتاً منجر به خدشه به آزادی بیان نشود. روند ممیزی کتاب قبل از انتشار در وزارت ارشاد وجود دارد که ناشر با اطمینان از صحت کار خود کتاب را منتشر کند و با تحویل به ارشاد مجوز می‌گیرد.
اعضای شورای راهبردی دبیرخانه نمایشگاه کتاب تهران معرفی شدند
معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با صدور احکام جداگانه‌ای، اعضای شورای راهبردی دبیرخانه نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را منصوب کرد.
سیدعباس صالحی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با صدور احکام جداگانه‌ای، اعضای شورای راهبردی دبیرخانه نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را منصوب کرد.
همایون امیرزاده، علیرضا کرمانی، علی شجاعی‌صائین، علی‌اصغر سیدآبادی، حمید قبادی، محمودرضا برازش، محمد اللهیاری، نیکنام حسین‌پور، مصطفی وکیلی، محمد خلج، حسین صفری، محسن عموشاهی و نجفعلی میرزایی با احکام جداگانه‌ای با امضای سیدعباس صالحی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به عنوان اعضای شورای راهبردی دبیرخانه نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران منصوب شدند.
نشست نقد و بررسی «نفس المهموم» برگزار شد
نشست نقد و بررسی کتاب «نفس المهموم» اثر شیخ عباس قمی ظهر سه‌شنبه، 25 شهریورماه با حضور محمدرضا سنگری، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و محمد اسفندیاری، عاشوراپژوه، در بنیاد دعبل خزاعی برگزار شد.
سنگری در این نشست گفت: نامگذاری این کتاب برگرفته از روایتی از امام صادق(ع) بوده و روایت در جلد 44 بحارالانوار صفحه 278 درج شده است که اینگونه است؛ «اندوهناکی ظلمی که بر ما رفته تسبیح است و راز ما را پنهان داشتن جهاد فی سبیل‌الله است».
سنگری با بیان اینکه شیخ عباس قمی این کتاب را با رویکرد زودن تحریفات و دروغ‌ها نوشته است، تصریح کرد: پس از دوره صفویه مقتل‌خوانی رواج یافته و در حال حاضر نیز فضا مشحون از تحریفات و غلو است و اگر در این راستا کتابی منقح از این موارد باشد و کتابی باشد که جایگزین کتاب‌های دیگر شود و از جعلیات و تحریفات به دور باشد، ارزشمند و ستودنی است.
سنگری یکی از ویژگی‌های این کتاب را پیوستگی مسیر حوادث کربلا دانست و بیان کرد: این ویژگی در کتابی چون «لهوف» کمتر دیده می‌شود و حذف حوادث در این اثر کمتر رخ داده است.
اسفندیاری در ادامه این نشست گفت: این کتاب را به اعتباری می‌توان آخرین کتاب از سلسله کتاب‌های کلاسیک مقتل‌نویسی خواند. بعد از شیخ عباس قمی به طور کلی مقتل‌نویسی و نگاه به امام حسین(ع) دگرگون می‌شود و دلیل آن این است که مسلمانان وارد دنیای جدیدی می‌شوند و جهان اسلام از خواب سیاسی بیدار می‌شود و از خمود و جمود خارج می‌شوند و رویاروی حکومت‌های استبدادی و استعماری قرار می‌گیرند و حساسیت اجتماعی و سیاسی مسلمانان زیاد می‌شود، سبب می‌شود که نگاه به امام حسین(ع) نیز تغییر می‌یابد.
نشست خبری دومین جایزه «طاهره صفارزاده»: تلاش برای برگزاری بین‌المللی جایزه
دبیر دومین جایزه ادبی علمی طاهره صفارزاده در نشست خبری این جایزه عنوان کرد: درصدد هستیم با مشارکت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به این جایزه صبغه بین‌المللی بدهیم.
نشست خبری دومین جایزه ادبی ـ علمی طاهره صفارزاده 25 شهریورماه با حضور علیرضا قزوه، مدیر دفتر آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، جلال صفارزاده، برادر و وارث حقوقی طاهره صفارزاده و رضا اسماعیلی، دبیر این جایزه در حوزه هنری برگزار شد.
رضا اسماعیلی در این نشست با اشاره به اختصاص بخش ویژه گفت: این بخش به انتخاب بانوی برگزیده فرهنگی اختصاص دارد که شورای داوران، اسامی بانوان عرصه شعر و ادب را در آن رصد می‌کنند. بر این اساس از بانوان درخواست می‌کنیم تا آثار و کارنامه خود را به دبیرخانه این جایزه ارسال کنند.
علیرضا قزوه نیز در این نشست با بیان اینکه صفارزاده حکم مدیریتی نداشت، ولی شکل‌گیری حوزه هنری را مدیریت کرد، گفت: از مؤمنی‌شریف چند بار شنیدم که ایده تشکیل حوزه هنری از صفارزاده گرفته شده است.
مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری افزود: اگر صفارزاده برای تشکیل حوزه هنری نیز زحمت نکشیده بود، به عنوان الگوی یک زن مسلمان ایرانی، انقلابی و اسلامی مطرح بود؛ از این رو وی را می‌توان شاخص‌ترین زن هنرمند مسلمان ایرانی و انقلابی معاصر دانست.
قزوه ادامه داد: زندگی وی روشن است و بخش اعظم وقت خود را صرف هنر انقلابی و هنری کرد. ترجمه قرآن کار بزرگی بود و اشعارش بر روند جهانی شدن شعر انقلاب اثر بسیاری داشت.
مرکز «کتاب‌پژوهی» خانه کتاب با حضور وزیر ارشاد افتتاح می‌شود
مرکز کتاب‌پژوهی خانه کتاب ۳۰ شهریورماه با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افتتاح می‌شود.
مرکز کتاب‌پژوهی به منظور فراهم‌آوری، ساماندهی، انجام پژوهش‌های مرتبط و اطلاع‌رسانی در حوزه کتاب، در مؤسسه خانه کتاب تأسیس می‌شود. این مرکز ایجاد محیط مناسب برای مطالعه، پژوهش و بهره‌گیری مورخان، محققان، دانشجویان و دانش‌پژوهان علاقه‌مند به مباحث کتاب، شناسایی، گردآوری، سازماندهی، حفاظت و نگاهداری و اشاعه اطلاعات آثار درباره کتاب از آغاز تا امروز و پس از آن، انجام پژوهش‌های در حوزه کتاب و نشر آن، ایجاد بانک‌های اطلاعاتی به منظور یاری رسانی و ارائه خدمات به پژوهشگران و مراجعه‌کنندگان و بالا بردن سطح آگاهی گروه‌های اجتماعی و فرهنگی مردم از پیشینه کتاب و آشنایی هر چه بیشتر آنها با این مقوله را دنبال می‌کند.
انتشار جلد 22 دایرةالمعارف بزرگ اسلامی در سال آینده
سیدصادق سجادی، دبیر شورای عالی علمی مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی درباره انتشار این دایرةالمعارف گفت: تاکنون 21 جلد از این دایرةالمعارف به چاپ رسیده و حدود 400 مدخل را دربرگرفته و شامل مقالاتی با موضوعات گوناگون است و حرف «ح» و بخشی از حرف «خ» را شامل می‌شود.
وی با بیان اینکه کار نگارش این دایرةالمعارف از سال 1362 آغاز شده است، افزود: نسخه فارسی این دایرةالمعارف با سرویراستاری سیدکاظم موسوی‌بجنوردی انجام می‌شود و پیش‌بینی می‌شود این کتاب مرجع در 50 جلد نگارش و منتشر شود. در حال حاضر نگارش مقالات جلد بیست و دوم انجام می‌شود و در سال آینده منتشر خواهد شد.
حجت‌الاسلام حشمتی: کتاب نمایشگاه قرآن منتشر می‌شود
معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از انتشار کتاب بیست و دومین نمایشگاه بین‌المللی قرآن در آینده نزدیک خبر داد.
حجت‌الاسلام محمدرضا حشمتی، معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: کتاب نمایشگاه قرآن در حال آماده‌سازی است و علاوه بر کتاب نمایشگاه قرآن، مجموعه مستندات بیست و دومین نمایشگاه بین‌المللی قرآن شامل عکس و فیلم‌های مستندسازی شده به عنوان ملحقات نمایشگاه ارائه خواهد شد.
وی درباره برگزاری نشست خبری پس از نمایشگاه قرآن که وعده آن را قبلا داده بود، اظهار کرد: اطلاعات و گزارش‌های 15 کمیته محتوایی دسته‌بندی و آماده ارائه است ولی از آنجا که 2 کمیته هنوز گزارش خود را ارائه نداده‌اند، امیدواریم در آینده‌ای نزدیک این نشست را برگزار کنیم.
انتشار ویرایش جدید ترجمه «تفسیر المیزان» و «معارف و معاریف»
مدیر انتشارات دارالفکر از چاپ ترجمه «تفسیر المیزان» به کوشش آیت‌الله سیدمحمدباقر موسوی همدانی و دوره هشت جلدی «معارف و معاریف» با ویرایش جدید خبر داد.
حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مولانا، مدیر انتشارات دارالفکر درباره آثار جدید این انتشارات عنوان کرد: ترجمه «تفسیر المیزان» که به کوشش آیت‌الله سیدمحمدباقر موسوی همدانی انجام شده است، توسط این انتشارات منتشر شد.
وی افزود: همچنین «سنن النبی» که به قلم علامه طباطبایی نوشته شده است، با ترجمه سیدعلی حسینی به فارسی برگردانده شده است که این انتشارات اخیراً آن را به چاپ رسانده است.
