«طلال عتریسی»، تحلیلگر سیاسی لبنان و استاد جامعهشناسی دانشگاه لبنان، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) به صدور حکم اعدام برای آیتالله شیخ نمر باقر النمر، روحانی شیعه عربستان از سوی دادگاه کیفری ریاض اشاره کرد و گفت: صدور چنین حکمی مایه تأسف و بیانگر اتخاذ سیاساتهای ظالمانه در تعامل با هرگونه اختلافنظر و انتقاد است و به هیچ وجه نمیتوان صدور چنین حکمی را توجیه کرد.
وی افزود: صدور این حکم حاکی از این مسئله است که رژیم آلسعود، مخالفان را بر اساس دیدگاه سیاسی خود محکوم و آنها را محاکمه میکند؛ درحالیکه «اطاعت از ولی امر» از نظر مذاهب مختلف تعارف و مصادیق متفاوتی دارد.
این تحلیلگر سیاسی لبنانی تصریح کرد: صدور چنین حکمی آثار و تبعات منفی فراوانی بر اوضاع داخلی عربستان و شرایط شیعیان این کشور بر جای میگذارد. بهویژه در این شرایط سخت و حساسی که کشورهای منطقه در آن بهسر میبرند.
طلال عتریسی در ادامه اظهار داشت: با توجه به اوضاع پیچیده و حساس منطقه، اقدام رژیم آلسعود در محکومیت آیتالله نمر امر غیر قابل قبول، عجیب و بدون منطق به حساب میآید.
تأثیر صدور حکم اعدام شیخ نمر بر روابط عربستان با کشورهای اسلامی
این تحلیلگر مسائل سیاسی منطقه، صدور حکم اعدام برای آیتالله نمر را امری تأثیرگذار بر روابط آینده عربستان با سایر کشورهای اسلامی دانست و گفت: بیانیهها و خواستههایی که از طرف سایر نهادها خطاب به پادشاه عربستان نوشته میشود و از او درخواست میکنند تا اجرای حکم شیخ نمر را متوقف کند، حاکی از اعتراض همگانی به این حکم دارد.
وی اضافه کرد: مخالفان حکم از آینده اجرای حکم هراس دارند و بهخوبی میدانند که اگر حکم اعدام روحانی شیعه عربستان اجرا شود، پیامدهای منفی بسیاری در انتظار رژیم آلسعود خواهد بود و دولتمردان عربستان باید در انتظار مقابله با خشم عموم مسلمانان باشند.
طلال عتریسی درباره اصرار ایران به توقف حکم اعدام شیخ نمر تصریح کرد: ایران از طرفی این حکم را محکوم میکند و از طرفی با اقدامات دیپلماتیک خواهان توقف آن است؛ زیرا ایجاد شکاف بین حکومت عربستان و شیعیان را به مصلحت نمیداند و اعدام روحانی شیعه در عربستان حامل یک پیام منفی برای جهان تشیع است.
اعدام شیخ نمر؛ مقدمه اعتراضات گسترده داخلی
این استاد علوم اجتماعی دانشگاه لبنان در ادامه، اقدام حکومت عربستان به اعدام شیخ نمر را مقدمه اعتراضات گسترده داخلی و رویارویی با مردم این کشور دانست.
طلال عتریسی در پاسخ به پرسشی درباره واکنش جامعه بینالملل نسبت به صدور این حکم گفت: وظیفه ذاتی سازمانهای بینالمللی و سازمان حقوق بشری و حتی سازمان ملل متحد این است که مانع چنین احکام بشوند.
عدم تطابق حکم اعدام شیخ نمر با منشورهای بینالمللی حقوق بشر
وی تصریح کرد: این حکم با اصول و منشورهای بینالمللی حقوق بشری منطبق نیست و اصولی همچون آزادی بیان، آزادی عقیده، آزادی اظهارنظر و آزادی انتخاب دین را زیر سؤال میبرد و اقدامی بر علیه این اصول جهانی است.
استاد دانشگاه لبنان با اشاره به اینکه اعتراض به این حکم وظیفه نهادهای بینالمللی مدافع حقوق بشر است، گفت: بهنظر نمیرسد سازمان ملل بیانیه واضحی را در این باره صادر کند و یا اینکه این حکم را محکوم کند؛ زیرا این سازمان بینالمللی ملاحظات سیاسی برای خود دارد و به نظر من شیخ نمر در راستای منافع سیاسی سازمان ملل متحد نیست.
وی درباره اتهاماتی که دادگاه کیفری عربستان به آیتالله نمر نسبت داده و حکم متناسب با این اتهامات گفت: شیخ نمر به اتهام شعلهورکردن شعله آتش تفرقه مذهبی و عدم اطاعت از ولی امر به اعدام محکوم شده است.
عتریسی در ادامه اظهار داشت: بحث اطاعت از ولی امر موضوع ورد بحث و مناقشه مذاهب مختلف اسلامی است و دیدگاه واحدی در این باره وجود ندارد.
به گفته وی، شیخ نمر به دیدگاه حاکم در عربستان در رابطه با مسئله ولی امر تعلق ندارد و آن را نمیپذیرد، ولی بر اساس آن دیدگاه محاکمه شده است، و این مسئله حاکی از این است که در عربستان به دیدگاه مخالفان هیچ توجهی نمیشود و تنها رأی و نظر و دیدگاه سیاسی حاکم معتبر است.
طلال عتریسی تأکید کرد: محاکمه یک روحانی شیعه در عربستان بر اساس این دیدگاه حاکی از وجود بحران در تعامل با اقلیت مذهبی و شهروندان مخالف در عربستان است.
وی در ادامه به درخواست آیتاللهالعظمی سیستانی به عنوان مرجع اعلای شیعیان از دولت عراق برای انجام اقدامات دیپلماتیک برای توقف اجرای حکم اعدام آیتالله نمر گفت: آیتالله سیستانی به دنبال اعمال فشار بر رژیم آلسعود است و تلاش میکند تا این فشار را از طریق دولت عراق و مجاری دیپلماتیک و نیز از طریق صدور بیانیه اعمال کند تا بتواند شیخ نمر را از اعدام نجات بدهد.
وی افزود: درخواست آیتالله سیستانی از حکومت عربستان برای توقف حکم اعدام شیخ نمر، نشاندهنده عدم قبول این حکم و محکومیت آن از طرف بالاترین مرجع شیعه در عراق است.
این تحلیلگر سیاسی برجسته لبنانی اظهار داشت: معلوم نیست که حکومت عربستان به دعوت آیتاللهالعظمی سیستانی پاسخ بدهد و اگر هم این دعوت را بپذیرد، قطعاً در مقابل خواستههایی دارد.
طلال عتریسی در پایان ابراز امیدواری کرد: حکم اعدام روحانی شیعه در عربستان متوقف شود، زیرا اجرای این حکم به مصلحت هیچ کس نیست. منطقه در شرایط سختی به سر میبرد و به مصلحت نیست که کشورها با عربستان وارد دشمنی بشوند؛ زیرا مصلحت مسلمانان در توقف موج جنگهای مذهبی در میان مسلمانان است و نباید آتش فتنه مذهبی را تقویت کرد.