انتقاد غيراصولی از فعاليت هيئت‌های مذهبی می‌كاهد
گروه اجتماعی: انتقاد غيراصولی از فعاليت هيئت‌های مذهبی، از رغبت و اشتياق آن‌ها در ارائه برنامهها می‌كاهد.
سيد «محسن ميرسندسی»، مدير گروه مطالعات اجتماعی دفتر تبليغات اسلامی خراسان رضوی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) شعبه خراسان رضوی، گفت: انتقاد از فعاليت‌های هيئت‌های مذهبی بايد تنها از سوی مراجع صورت گيرد، زيرا پذيرش انتقادات از هر سو، افراد را از مشاركت و حضور در مجالس مذهبی دلسرد می‌كند؛ علاوه بر اين انتقاد و فشار زياد بر اجرای مراسم مذهبی، به ويژه عزاداری‌ها، موجب می‌شود دشمنان از همين راه سوءاستفاده كرده و به مناسك دينی ضربه بزنند.
وی با بيان اينكه انتشار مطالب آسيب‌شناسی درباره عزاداری‌ها نبايد از طريق رسانه‌ها صورت گيرد، گفت: بيان مباحث مربوط به آسيب‌شناسی در رسانه‌ها موجب می‌شود كه افراد جامعه به‌ويژه جوانان نتوانند بين مطالب مستند و غيرمستند تفاوت قائل شوند، از اين رو ممكن است مطالب درست و مستند را نيز خرافه تلقی كنند و لذا برای حفظ حرمت و شأن مجالس عزاداری، نياز است كه در مراكز پژوهشی خاص توسط متخصصان جامعه‌شناسی و دينی مطالب صحيح از مطالب ناصحيح مشخص شود.
مدير گروه مطالعات اجتماعی دفتر تبليغات اسلامی استان خراسان رضوی مجالس عزای امام حسين(ع) را سرمايه جامعه اسلامی دانست و افزود: آسيب‌هايی كه در مناطق مختلف در مجالس عزاداری مشاهده می‌شود را نبايد تعميم داد، زيرا امكان دارد موضوعی در يك منطقه جزء آسيب‌ها به شمار آيد و در منطقه ديگر چنين آسيبی مشاهده نشود.
وی با بيان اينكه يكی از راه‌های از بين بردن خرافات، آموزش دادن به مبلغان است، گفت: لازم است همه ساله و قبل از ايام محرم، برنامهها و همايش‌هايی برای مبلغان برگزار شود تا آن‌ها با آشنايی از انحرافات و خرافات موجود در جامعه، جهت حذف آسيب‌های عزاداری گام بردارند؛ علاوه بر اين، شناخت مداحان نيز از انحرافات و خرافات موجود در جامعه ضروری است و بايد در اين باره از سوی سازمان‌های متولی امر، آموزش‌هايی به مداحان داده شود.
ميرسندسی با بيان اينكه مداحان، معرفت خاصی را به مخاطبان خود القاء نمی‌كنند، يادآور شد: حالت عاطفی و احساسی كه در مجالس عزاداری از طرف مداحان ايجاد می‌شود، سطحی است و در برخورد با جريان مخالف، قدرت خود را از دست می‌دهد و سست خواهد شد، علاوه بر اين، متأسفانه گاهی اوقات برخی مداحان در مجالس عزاداری مسايلی را بيان می‌كنند كه مستند نيست و تنها بار عاطفی و احساسی به همراه دارد.
وی با بيان اينكه نبايد برای ارج نهادن به شعائر، اصول اخلاقی زير پا گذاشته شود، افزود: از آنجا كه هر مطلب خلاف و نادرستی كه با نام حضرت ابالفضل(ع) و امام حسين(ع) بيان شود، توجيه می‌شود، بايد درباره بيان هدف عاشورا و مسائل مربوط به قيام امام حسين(ع) دقت و توجه ويژه‌ای از سوی مداحان صورت گيرد.
اين محقق همچنين يادآور شد: افزايش معرفت و شناخت دينی افراد راهی برای مقابله با خرافات و انحرافات موجود در جامعه است، چراكه خلاءهای جنبه عقلانی و معرفت‌رسانی در عزاداری‌ها راه را برای موضوعات احساسی و عاطفی در بخش غيرمبنايی باز می‌كند كه اين امر منجر به پيدايش خرافه می‌شود.
ميرسندسی افزود: از طرف ديگر از آنجا كه مراسم و آداب دينی با تقدس در ارتباط هستند، مجاورت اين تقدس با تعقل، يك حالت احساسی را به ديندار القا می‌كند و اين مناسك را در معرض خرافه قرار می‌دهد.
وی با بيان اينكه هضم احساسات و عواطف برای افراد راحت‌تر و تحريك عواطف آن‌ها نيز آسان‌تر است، گفت: با تحريك احساسات مردم می‌توان با كمترين تلاش شبهات و خرافات را در جامعه گسترش داد، لذا بهترين راه جلوگيری از غلبه فضای عاطفی و احساسی اين است كه جنبه تعقل، معرفت‌رسانی و بيان حقيقت مناسك دينی در بين مردم تقويت شود.
ميرسندسی با بيان اينكه نبايد موضوعات غيرمستند درباره واقعه عاشورا مطرح شود، افزود: بايد با استفاده از كارشناسان دينی و افراد متخصص و متناسب با فضای روز جامعه، مفاهيم عاشورايی برای مردم تبيين شود و در تبيين مفاهيم عاشورايی و ترويج فرهنگ مطلوب عزاداری، رسانه‌‌های جمعی همچون سينما و تلويزيون نقش كليدی دارند.
وی با بيان اينكه متأسفانه گاهی در عزاداری‌ها استفاده از ابزارهايی همچون موسيقی موجب می‌شود كه اصل نهضت امام حسين(ع) به فراموشی سپرده شود، اذعان كرد: خطر اصلی در عزاداری‌ها جايگزينی ابزار به جای هدف است از اين رو، نياز است كه فرهنگ توجه به سخنرانی‌ها در اين مجالس در بين مردم نهادينه شود چرا كه گاهی اوقات هدف اصلی قيام امام حسين(ع) در فضاهای عزاداری گم می‌شود و لازم است ابعاد مختلف واقعه عاشورا مورد تحليل قرار گيرد.
ميرسندسی با بيان اينكه بايد اين مطلب برای مردم تبيين شود كه ارزش توجه به سخنرانی‌ها بيشتر از مداحی و سينه‌زنی است، گفت: در هر منطقه شكل خاصی از عزاداری‌ها غلبه دارد و بخشی از سنت‌ها و شعائر دينی از فرهنگ هر منطقه نشأت می‌گيرد، جامعه مدرن نيز يك جامعه نوگراست كه اين نوگرايی در تمامی جنبه‌های زندگی نمود پيدا می‌كند و يكی از اين جنبه‌ها، شعائر عاشورا است.
وی افزود: بايد با استفاده از هنر و خلاقيت، فضايی فراهم شود كه از يك طرف انحراف و خرافه در عزاداری‌ها اجازه حضور نيابند و از طرف ديگر زمينه نوآوری و خلاقيت در شيوه‌های اجرای مناسك دينی متناسب با تغييرات جامعه، فراهم شود.
وی با بيان اينكه ارتقای كيفی عزاداری‌ها نيازمند استفاده از هنر است، گفت: استفاده از هنر موجب می‌شود كه يك معنا به زبان‌های مختلف برای مردم ارايه شود و افراد تمايل به حضور در مجالس عزاداری داشته باشند، از طرف ديگر كيفيت پيامی كه يك اثر هنری همچون فيلم به مخاطب انتقال می‌دهد، به دليل گستردگی، می‌تواند بسيار بيشتر از منبرها و سخنرانی‌ها باشد.
وی با بيان اينكه انتشار مطالب آسيب‌شناسی درباره عزاداری‌ها نبايد از طريق رسانه‌ها صورت گيرد، گفت: بيان مباحث مربوط به آسيب‌شناسی در رسانه‌ها موجب می‌شود كه افراد جامعه به‌ويژه جوانان نتوانند بين مطالب مستند و غيرمستند تفاوت قائل شوند، از اين رو ممكن است مطالب درست و مستند را نيز خرافه تلقی كنند و لذا برای حفظ حرمت و شأن مجالس عزاداری، نياز است كه در مراكز پژوهشی خاص توسط متخصصان جامعه‌شناسی و دينی مطالب صحيح از مطالب ناصحيح مشخص شود.
مدير گروه مطالعات اجتماعی دفتر تبليغات اسلامی استان خراسان رضوی مجالس عزای امام حسين(ع) را سرمايه جامعه اسلامی دانست و افزود: آسيب‌هايی كه در مناطق مختلف در مجالس عزاداری مشاهده می‌شود را نبايد تعميم داد، زيرا امكان دارد موضوعی در يك منطقه جزء آسيب‌ها به شمار آيد و در منطقه ديگر چنين آسيبی مشاهده نشود.
وی با بيان اينكه يكی از راه‌های از بين بردن خرافات، آموزش دادن به مبلغان است، گفت: لازم است همه ساله و قبل از ايام محرم، برنامهها و همايش‌هايی برای مبلغان برگزار شود تا آن‌ها با آشنايی از انحرافات و خرافات موجود در جامعه، جهت حذف آسيب‌های عزاداری گام بردارند؛ علاوه بر اين، شناخت مداحان نيز از انحرافات و خرافات موجود در جامعه ضروری است و بايد در اين باره از سوی سازمان‌های متولی امر، آموزش‌هايی به مداحان داده شود.
ميرسندسی با بيان اينكه مداحان، معرفت خاصی را به مخاطبان خود القاء نمی‌كنند، يادآور شد: حالت عاطفی و احساسی كه در مجالس عزاداری از طرف مداحان ايجاد می‌شود، سطحی است و در برخورد با جريان مخالف، قدرت خود را از دست می‌دهد و سست خواهد شد، علاوه بر اين، متأسفانه گاهی اوقات برخی مداحان در مجالس عزاداری مسايلی را بيان می‌كنند كه مستند نيست و تنها بار عاطفی و احساسی به همراه دارد.
وی با بيان اينكه نبايد برای ارج نهادن به شعائر، اصول اخلاقی زير پا گذاشته شود، افزود: از آنجا كه هر مطلب خلاف و نادرستی كه با نام حضرت ابالفضل(ع) و امام حسين(ع) بيان شود، توجيه می‌شود، بايد درباره بيان هدف عاشورا و مسائل مربوط به قيام امام حسين(ع) دقت و توجه ويژه‌ای از سوی مداحان صورت گيرد.
اين محقق همچنين يادآور شد: افزايش معرفت و شناخت دينی افراد راهی برای مقابله با خرافات و انحرافات موجود در جامعه است، چراكه خلاءهای جنبه عقلانی و معرفت‌رسانی در عزاداری‌ها راه را برای موضوعات احساسی و عاطفی در بخش غيرمبنايی باز می‌كند كه اين امر منجر به پيدايش خرافه می‌شود.
ميرسندسی افزود: از طرف ديگر از آنجا كه مراسم و آداب دينی با تقدس در ارتباط هستند، مجاورت اين تقدس با تعقل، يك حالت احساسی را به ديندار القا می‌كند و اين مناسك را در معرض خرافه قرار می‌دهد.
وی با بيان اينكه هضم احساسات و عواطف برای افراد راحت‌تر و تحريك عواطف آن‌ها نيز آسان‌تر است، گفت: با تحريك احساسات مردم می‌توان با كمترين تلاش شبهات و خرافات را در جامعه گسترش داد، لذا بهترين راه جلوگيری از غلبه فضای عاطفی و احساسی اين است كه جنبه تعقل، معرفت‌رسانی و بيان حقيقت مناسك دينی در بين مردم تقويت شود.
ميرسندسی با بيان اينكه نبايد موضوعات غيرمستند درباره واقعه عاشورا مطرح شود، افزود: بايد با استفاده از كارشناسان دينی و افراد متخصص و متناسب با فضای روز جامعه، مفاهيم عاشورايی برای مردم تبيين شود و در تبيين مفاهيم عاشورايی و ترويج فرهنگ مطلوب عزاداری، رسانه‌‌های جمعی همچون سينما و تلويزيون نقش كليدی دارند.
وی با بيان اينكه متأسفانه گاهی در عزاداری‌ها استفاده از ابزارهايی همچون موسيقی موجب می‌شود كه اصل نهضت امام حسين(ع) به فراموشی سپرده شود، اذعان كرد: خطر اصلی در عزاداری‌ها جايگزينی ابزار به جای هدف است از اين رو، نياز است كه فرهنگ توجه به سخنرانی‌ها در اين مجالس در بين مردم نهادينه شود چرا كه گاهی اوقات هدف اصلی قيام امام حسين(ع) در فضاهای عزاداری گم می‌شود و لازم است ابعاد مختلف واقعه عاشورا مورد تحليل قرار گيرد.
ميرسندسی با بيان اينكه بايد اين مطلب برای مردم تبيين شود كه ارزش توجه به سخنرانی‌ها بيشتر از مداحی و سينه‌زنی است، گفت: در هر منطقه شكل خاصی از عزاداری‌ها غلبه دارد و بخشی از سنت‌ها و شعائر دينی از فرهنگ هر منطقه نشأت می‌گيرد، جامعه مدرن نيز يك جامعه نوگراست كه اين نوگرايی در تمامی جنبه‌های زندگی نمود پيدا می‌كند و يكی از اين جنبه‌ها، شعائر عاشورا است.
وی افزود: بايد با استفاده از هنر و خلاقيت، فضايی فراهم شود كه از يك طرف انحراف و خرافه در عزاداری‌ها اجازه حضور نيابند و از طرف ديگر زمينه نوآوری و خلاقيت در شيوه‌های اجرای مناسك دينی متناسب با تغييرات جامعه، فراهم شود.
وی با بيان اينكه ارتقای كيفی عزاداری‌ها نيازمند استفاده از هنر است، گفت: استفاده از هنر موجب می‌شود كه يك معنا به زبان‌های مختلف برای مردم ارايه شود و افراد تمايل به حضور در مجالس عزاداری داشته باشند، از طرف ديگر كيفيت پيامی كه يك اثر هنری همچون فيلم به مخاطب انتقال می‌دهد، به دليل گستردگی، می‌تواند بسيار بيشتر از منبرها و سخنرانی‌ها باشد.
