نظام برنامه‌ریزی کشور باید از وحی استعانت بجوید
کانون خبرنگاران نبأ/ فهیمه شیرخانی: یک مدیر قرآنی ضمن بیان آنکه امام(ره) مبانی سیاسی انقلاب را بر اساس «ایاک نعبد» و برنامه و مدیریت آن را بر اساس «ایاک نستعین» بنا نهاد، اظهار کرد: در ادامه راه نیز نظام برنامه‌ریزی کشور باید از وحی استعانت بجوید.
به گزارش کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، شصت و هشتمین نشست «نظام شناسی» با حضور اساتید و دانش پژوهان با سخنرانی زاهدی در محل دفتر مرکزی مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت صابره (س) برگزار شد.
در این نشست استاد زاهدی، مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت صابره(س) به تشریح موضوع «مبانی نظام سیاست و مذاکره و مبانی نظام تعلیم و تربیت بر اساس قرآن» پرداخت.
زاهدی اظهار کرد: مبانی سیاسی و جامعه شناسی قرآن در سوره حمد نهفته است. همچنین مبانی تعلیم و تربیت قرآنی هم در 4 آیه اول سوره حمد و خروجی آن در بقیه آیات این سوره است. در همین آیات آخر، نظام سیاسی هم توسط خداوند معرفی شده است که اگر بخواهیم مسلمان باشیم، باید چه کنیم.
وی افزود: تمام قرآن صورت اجتماعی و نگاه جامعه‌شناسانه دارد. ما آیه‌ای را نمی‌بینیم که به فرد محدود شده باشد. «الذین»، «یؤمنون»، «یوقنون»، «نعبد»، «نستعین»، «اهدنا» و... . همه این‌ها عنایت خاصه حضرت حق است که جامعه اسلامی و امت اسلامی، چه حرکتی را باید انجام دهد.
«نعبد» یعنی تمامی حرکت‌هایی که طراحی می‌کنید به سوی عبودیت و پرستش حق باشد
زاهدی تصریح کرد: «ایاک نعبد» یعنی حرکت حکومت اسلامی باید به سوی هدایت جامعه (به شکل عمومی و فراگیر) در پرستش حق باشد. عبادات ما مثل زیارت خانه خدا و حرم ائمه معصومان(ع) و عبادت در مساجد و... جمعی است.
وی افزود: دیدگاه‌های قرآن همه جا جمعی است. وقتی جمعی شد، یعنی مدیریت جامعه باید کل جامعه را به سمت پرستش حق سوق دهد و جامعه نیز باید به دنبال چنین مدیرانی باشد. لذا جمع باید به سوی عبودیت حق برود(ایاک نعبد). مقام حکومتی هم جامعه را باید به سوی پرستش حق ببرد. در نتیجه مفهوم «نعبد» این است که تمامی حرکت‌هایی که طراحی می‌کنید به سوی عبودیت و پرستش حق باشد.
«نستعین» به معنای بهره‌گیری از نظامات قرآنی برای هدایت و مدیریت جامعه است
این مدیر قرآنی کشور بیان کرد: بهره‌گیری از نظامات قرآنی برای هدایت و مدیریت جامعه را نستعین گویند. بنابر قرآن، استعانت از خداوند، عمومی است. یعنی «جامعه» باید به سمتی برود که از منویات وحی در مدیریت جامعه استفاده شود. در دانشگاه‌ها، در سیاست، در هنر، در اقتصاد، در تکنولوژی، در فلسفه، در روانشناسی، در جامعه شناسی. در دانشگاه از مقطع کارشناسی ارشد به بالا، فقط نظریه‌ها و رویکردهای مختلف گفته می‌شود و موضوعات یقینی مطرح نمی‌شود. درحالیکه قرآن به ما می‌گوید که اگر می‌خواهید هدایت شوید، از یقینیات قرآن برای برنامه‌ریزی کشور استعانت و استفاده کنید.
زاهدی ضمن تبیین وجوه سه گانه «ایاک نعبد و ایاک نستعین» به سه نکته در این باره اشاره کرد و گفت: اول اینکه عبودیت(نعبد) و برنامه‌ریزی(نستعین) از وحی گرفته می‌شوند. دوم اینکه عبودیت و برنامه‌ریزی فقط و فقط(ایاک) باید از وحی گرفته شوندو سوم اینکه عبودیت و برنامه‌ریزی فردی نیست و برای هدایت جمع و اداره جامعه اسلامی و حکومت است.
نقطه ثقل مسأله جامعه و حرکت جامعه باید برنامه ریزی و استعانت از وحی باشد
وی ادامه داد: نقطه ثقل مسأله جامعه و حرکت جامعه باید نستعین و برنامه‌ریزی و استعانت از وحی باشد. آن هم به صورت جامعه شناسانه و نه فردی. وقتی برنامه‌ریزی جمعی شد، کسی حق ندارد و اجازه ندارد برنامه‌ای طراحی کند که مورد تأیید اسلام و قرآن نباشد. در غیر این صورت به معنی بطلان نمازهاست. اگر به «ایاک نعبد» و به «ایاک نستعین» اعتقاد نداشته باشیم و عمل هم نکنیم، نمازهایمان باطل است. سوره حمد رکن اساسی در همه نمازهای واجب و مستحبی است. این سوره، مبانی نظام سیاسی اسلام را به ما معرفی می‌کند.
زاهدی اظهار کرد: «نعبد» یعنی نظام حرکت استکمالی باید به سوی عبودیت برود و «نستعین» یعنی نظام برنامه‌ریزی باید از وحی استعانت بجوید.
وی تصریح کرد: «ایاک نعبد» اَعبُدُ نیست بلکه نَعبُدُ است. لذا حرکت اجتماعی باید به سوی عبودیت حق سامان بگیرد و خروجی آن بندگی خدا باشد. آیا در حال حاضر خروجی دانشگاه‌ها، مدارس، اقتصاد، سیاست، سینما، ورزش اینگونه است؟ اگر به محتوای نماز عمل نشود، آن نماز نخواهد توانست ما را به معراج ببرد. اگر این را بفهمیم و به آن عمل نکنیم، یعنی در نماز دروغ میگوییم و اگر هم نفهمیم، یعنی غافل هستیم که در هر دو صورت، جایگاهمان جهنم است. خواندن نماز نباید فقط برای رفع تکلیف باشد. اگر همه حرکت و برنامه ریزی به سمت عبودیت حق باشد، نمازمان قبول است. در زندگی ما «نعبد» باید تجلی داشته باشد.
«نستعین»: نظام برنامه‌ریزی باید مبتنی بر وحی بوده و از وحی استعانت بجوید
این مدیر قرآنی افزود: حضرت امام(ره) مبانی سیاسی انقلاب را بر اساس «ایاک نعبد» و برنامه و مدیریت آن را بر اساس «ایاک نستعین» بنا نهاد. دیانت ما عین سیاست ماست، یعنی «ایاک نعبد و ایاک نستعین». اندیشه سیاسی ما در همین است و باید حرکت ما در همین مسیر باشد. قبل از انقلاب، اَعبُدُ زیاد داشتیم، نَعبُدُ نداشتیم. اما حضرت امام(ره) آمد و مبنای سیاست را بنا گذاشت. مبانی سیاسی انقلاب را بر اساس ایاک نعبد و برنامه و مدیریت آن را بر اساس ایاک نستعین طراحی کرد.
وی تصریح کرد: مبانی تفاهم و مذاکره قرآنی آیه «وَلَن تَرضی عَنکَ الیَهودُ وَلَا النَّصاری حَتّی تَتَّبِعَ مِلَّتَهُم(بقره/120)» است. هرگز یهود و نصارا از شما راضی نخواهند شد مگر آنکه پیروی از آنها کنید و بگویید که نوکر و برده آنها هستید. از نظر قرآن بدترین و کثیف‌ترین مذاکره، آنجایی است که می‌فرماید دشمنان خیلی دوست دارند «ودوا» شماها روغن مالی کنید و آنها هم روغن مالی کنند. اگر مبنای مذاکره روغن مالی (ماست مالی) باشد، از نظر قرآن تفاهم بد است: «ودوا لو تدهن فیدهنون»(قلم:9). دشمن در صورتی از ما راضی خواهد شد که ما دست از اسلام برداریم و بگوییم که نوکر و پیرو آنها هستیم. لذا مبانی سیاست قرآنی اولاً وجود دارد. یعنی در قرآن و حتی در نماز خدا حرف سیاسی اش را زده است. پس نمی‌توانیم سیاست را از دیانت جدا کنیم یا سیاست را از نمازمان جدا کنیم.
اگر «ایاک نعبد و ایاک نستعین» را محقق کردیم، آنگاه هدایت خواهیم شد
زاهدی عنوان کرد: «اَفَلا یَتَدَبَّرون الْقُرآنَ اَمْ عَلی قُلوبٍ اَقْفالُها(محمد:24)». همه باید در «ایاک نعبد و ایاک نستعین» تدبر کنیم. اگر نظام سیاسی و نظام حکومتی و نظام مدیریتی ما به سوی نعبد نرود و نظام برنامه‌ریزی حکومتی ما از وی بهره نگیرد و به سوی نستعین نرود، دیگر آن نماز، نماز نیست و باری از دوش ما نخواهد برداشت و ما را به سمت هدایت نخواهد برد. لذا اگر «ایاک نعبد و ایاک نستعین» را محقق کردیم، آنگاه هدایت خواهیم شد: «اهدنا الصراط المستقیم»
وی گفت: آیات قرآن رابطه ما با جهان کفر و سکولار را چگونه ترسیم کرده است؟ بر خلاف تفکرات غربی‌ها، مبانی قرآن یک ویژگی حیرت‌آوری دارد. یعنی در قرآن، مبانی سیاسی همان مبانی تعلیم و تربیت، هنر، حقوق و قضاوت هم هست. همان مبانی اقتصاد، حکومت، جامعه شناسی و روانشناسی هم هست. یعنی «ایاک نعبد و ایاک نستعین» به ما می‌گوید؛ وزیر آموزش و پرورش و وزیر علوم و رؤسای دانشگاه‌ها و مدیران مدارس و معلم‌ها را بیاور و به آنها بگو که نظام تعلیم و تربیت شما باید بر اساس «ایاک نعبد» باشد و برنامه‌ریزی تربیتی شما هم چه در دانشگاه و چه در مدرسه باید بر اساس «ایاک نستعین» باشد. ایاک بدان معناست که خروجی آن فقط باید عبودیت حق و فقط برنامه‌ریزی از وحی باشد. گفتیم که مبانی سیاسی و مذاکره و ارتباطات سیاسی در حکومت «ایاک نعبد و ایاک نستعین» است. همچنین مبانی تعلیم و تربیت هم «ایاک نعبد و ایاک نستعین» است.
صراط مستقیم یعنی استقامت بخش‌ترین، فراگیرترین، مؤثرترین، موفق‌ترین و قویترین نظام
این استاد علوم قرآنی تأکید کرد: در تربیت معلم و مربی، تربیت بچه‌ها و دانشجویان، تألیف کتب درسی و رشته‌های علمی باید «ایاک نعبد و ایاک نستعین» متجلی باشد. فقط به سوی پرستش حق و فقط با برنامه‌ریزی از وحی و به هیچ جای دیگری نظر داریم. آنگاه است که تعلیم و تربیت ما به هدایت می‌انجامد. آن هم به هدایت صراط مستقیم. صراط یعنی نظام. مستقیم یعنی استقامت بخش‌ترین، فراگیرترین، مؤثرترین، موفق‌ترین و قویترین نظام.
وی بیان کرد: اگر به «ایاک نعبد و ایاک نستعین» عمل شود، هم در نظام سیاسی و هم در نظام تعلیم و تربیت و هم در سایر نظامات (هنر، اقتصاد، تجارت، بانکداری، رسانه و تبلیغ) به یک نظام قوی و موفق دست پیدا می‌کنیم. برای همین است که نماز ستون خیمه دین است و قبولی در آن، شرط قبولی سایر اعمال است. باید تلاش کنیم و مجاهدت کنیم تا نظامش را بسازیم. «اهدنا» یک آرزو نیست، بلکه خروجی «ایاک نعبد و ایاک نستعین» است. چشم و گوش تو باز می‌شود و می‌توانی صراط مستقیم و راه را پیدا کنی.
زاهدی گفت: اینکه گفته می‌شود عقیده هر شخص برای خودش محترم است، اصلاً صحیح نیست. زیرا هر عقیده‌ای که نمی‌تواند محترم باشد. عقیده دزد و خائن و جنایتکار که محترم نیست. فقط عقیده‌ای که بر مبنای حق و طرفدار حق باشد محترم است. لذا پلورالیسم از نگاه قرآن باطل است.
وی اظهار کرد: اگر به نظام هدایت یافته برسیم، خروجی‌های آن به «انعمت علیهم» می‌رسد، در غیر این صورت به مغضوب و ضالین می‌رسیم، انعمت علیهم شامل شهدا، صالحین، انبیاء و صدیقین هستند، ضالین شامل کسانی که ولایت را نمی‌فهمند و مغضوب هم براندازها هستند.
زاهدی در پایان بیان کرد: صراط یعنی نظام. این نظام خروجی‌هایش معلوم است. «الذین انعمت علیهم». این نظام، چهار شاخص و خروجی برجسته دارد: شهدا، صالحین، انبیاء و صدیقین که طبق قرآن، انعمت علیهم هستند. هر نظامی که به این 4 شاخص بیانجامد، مستقیم است. اگر به نظام هدایت یافته برسیم، خروجی‌های آن به انعمت علیهم می‌رسد. در غیر این صورت به مغضوب و ضالین می‌رسیم. ضالین، به فرمایش حضرت امام صادق(ع)، کسانی هستند که ولایت را نمی‌فهمند. کسی که نمی‌فهمد ولایت‌قیه دنبال چیست، در گروه ضالین قرار می‌گیرد. مغضوب، براندازها هستند.
یادآور می‌شود، کلاس‌ای تفسیر قرآن هرهفته پنجشنبه‌ها از ساعت 10 تا 12 برگزار می‌شود.سی‌دی‌های صوتی این جلسات نیز برای بهره‌برداری دانش‌پژوهان، تهیه شده و در اختیار آنان و سایر علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.
