امام(ره) چگونه بسیج اجتماعی را بر پایه مفهوم «انتظار» شکل داد؟

ابراهیم برزگر، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علامه طباطبایی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، با اشاره به تقارن ایام رحلت بنیانگذار کبیر انقلاب با سالروز میلاد امام مهدی (عج) اظهار کرد: تقارن این دو مناسبت ناخودآگاه ذهن ما را به نسبتی که بین این دو وجود دارد سوق می‌دهد که این نسبت‌سنجی از جنبه‌های مختلف می‌تواند صورت گیرد.

وی ادامه داد: اصولاً یکی از سازو‌کارهایی که امام خمینی(ره) با تمسک به آن توانست انقلاب اسلامی را تشکیل داده و بسیج اجتماعی ایجاد کند، مفهوم بلند انتظار بود؛ به تعبیر دیگر انقلاب اسلامی با استفاده از سنت‌های غنی اسلامی و شیعی از جمله 2 محور مهم «عاشورا» و «انتظار» تحقق پیدا کرد.

برزگر تصریح کرد: انتظار همواره در دل منتظران امید رسیدن به آرزوها، آمال و امکان تغییرات اجتماعی را ایجاد می‌کند.

جمهوری اسلامی پایگاه و پشتوانه‌ای برای ظهور

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه جمهوری اسلامی می‌تواند مقدمه و تمهیدی برای ظهور حضرت مهدی(عج) باشد، اظهار کرد: به این معنا جمهوری اسلامی پایگاه و پشتوانه‌ای برای حضرت می‌شود تا بتوانند دعوتشان را به سراسر دنیا گسترش دهند.

وی خاطرنشان کرد: بر اساس تلقی و تفاسیر غلطی که در مورد ظهور مطرح می‌شود، عده‌ای تصور می‌کنند افزایش گناه و ظلم و جور موجب می‌شود که حضرت ظهور کنند و ممکن است این طور تلقی شود که خودمان هم باید این سیکل را سرعت دهیم تا به این ترتیب امکان ظهور فراهم شود.

انقلاب اسلامی و تلاش برای مساعد کردن شرایط برای ظهور

برزگر در مورد برخی دلایل تأخیر در ظهور گفت: یکی از دلایلی که امام زمان(عج) در پرده غیبت هستند، مهیانبودن شرایط ظهور است همانطور که 11 امام معصوم به دلیل ظرفیت نامساعدی که در جامعه وجود داشت به شهادت رسیدند؛ بنابراین اگر جمهوری اسلامی بتواند زمینه‌ای برای ایجاد شرایط ظهور ایجاد کند، این دو مقوله با یکدیگر پیوند می‌خورد همانطور که از ابتدای شکل‌گیری انقلاب اسلامی همواره این گزاره نیز مطرح بوده که این انقلاب به انقلاب مهدی(عج) منتهی شود؛ مسئله‌ای که بین شیعیان و رهروان انقلاب اسلامی جا افتاده است و آنها نیز معتقدند که انقلاب اسلامی آنقدر استمرار خواهد داشت که به انقلاب حضرن مهدی(عج) خاتمه می‌یابد.

وی با بیان اینکه انقلاب اسلامی در عمل نشان داد که انتظار منفی ره به جایی نمی‌برد، گفت: آنچه توانست انقلاب اسلامی را به پیروزی برساند، انتظار مثبت بود؛ اینکه دست روی دست بگذاریم و صرفاً دعا کنیم نتیجه‌ای نمی‌دهد بلکه لازم است همراه با عا و داشتن روحیه انتظار، دست به عمل نیز بزنیم.

دعا کنشی گفتاری برای تحقق انتظار عملی

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علامه طباطبایی افزود: دعا و عمل مکمل یکدیگر هستند و در واقع دعا فراخوانی برای عمل است؛ وقتی دعا می‌کنیم دست به کنش گفتاری زده‌ایم یعنی دعا، حرف است اما در پس آن انتظار عملی نهفته است؛ بنابراین وقتی دعای فرج می‌خوانیم، خود به خود باید دست به عمل بزنیم تا خود را به مقیاس‌هایی که حضرت در شاخص‌های اعتقادی، اخلاقی و رفتاری مد نظر دارند، برسانیم.

برزگر با بیان اینکه انقلاب اسلامی زمینه انتظار مثبت را بیش از گذشته مهیا کرد، گفت: انقلاب اسلامی ایران بسیاری از معماها را حل کرد از جمله نگاه و تفسیری بود که باید از حضرت مهدی(عج) و مفهوم انتظار داشت؛ انتظار به معنای واقعی مکتب اعتراض به وضعیت نامطلوبی است که در جامعه اسلامی وجود دارد.