بخش مکتوب نمایشگاه قرآن؛ مختصر و مفید، اما پرحاشیه!
گروه ادب: بخش مکتوب نمایشگاه قرآن از جمله بخش‌های جذابی است که مهجور واقع شده، هر چند که تبلیغات مناسبی در مورد آن به انجام نرسیده و اساساً تاکنون بی‌برنامگی در این بخش آن را به حاشیه برده، اما اطلاعات مختصر و مفیدی که در این بخش از نمایشگاه وجود دارد، برای هر قرآن‌پژوهی مفید است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) بخش مکتوب بیست و سومین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم در انتهای طبقه فوقانی ساختمان مرکزی باغ کتاب واقع شده است، بخشی که معمولاً به عنوان بخش تفکری و اندیشه‌‌ای نمایشگاه در باب تألیفات قرآنی شناخته شده و مهد برگزاری نشست‌های تخصصی و کارشناسی در موضوعات مرتبط با مکتوبات قرآنی است، هر چند که شاید از ابتدای نمایشگاه قرآن تا به امروز که 6 روز از آن سپری می‌شود، چنین تکاپویی را در آن شاهد نبوده‌ایم.
با وجود آنکه این بخش دارای سالن مناسب برای برگزاری نشست و همچنین سالن مجزا برای برگزاری همایش است، اما در طول شش روز گذشته تنها یک نشست آن هم با موضوع تفسیرپژوهی در آن برگزار شده و به بهانه‌هایی همچون مهیا نشدن به موقع بخش‌های نمایشگاهی که معمول روزهای آغازین برپایی نمایشگاه است و همچنین همزمانی برگزاری دو مسابقه والیبال ایران مقابل تیم والیبال لهستان که قطعاً مخاطبان را در استقبال از آن به حداقل می‌رساند هیچ برنامه ویژه‌ای که حداقل معرف این بخش در گوشه‌ای ناشناخته از نمایشگاه قرآن باشد را شاهد نبودیم.
بخش مکتوب اما دارای ویژگی‌هایی نیز در نوع خود است، نمایش داده‌های آماری که براساس نمودارهای کارشناسی تنظیم شده است در جای جای آن به چشم می‌خورد، داده‌های آماری که در نگاه نخست و در کمترین زمان ممکن اطلاعات جامعی را در اختیار بازدیدکنندگان و به ویژه قرآن‌پژوهان قرار خواهد داد.
به محض ورود به این بخش، با نمودار کارنامه نشر قرآنی در سال 93 روبرو می‌شویم که در قالب یک منحنی سینوسی وضعیت نشر قرآنی را در طول یک سال گذشته تشریح و آن را با سال‌های پیش‌تر خود مورد مقایسه قرار می‌دهد و در کنار آن با آثار برگزیده نشر قرآنی مواجه می‌شویم و البته تمثالی از مؤلفان هر یک که به شکل مطلوبی چیدمان شده‌اند.
بررسی ترجمه قرآن به فارسی در طول تاریخ
در قسمت دیگری از این بخش ترجمه قرآن کریم به زبان فارسی در طول تاریخ و در قالب جداولی مورد مداقه قرار گرفته است که بر این اساس این تاریخ به دو دوره متقدم یعنی ترجمه تحت‌اللفظی و دوره معاصر یعنی ترجمه آزاد تقسیم می‌شود که از جمله ترجمه‌های دوره متقدم می‌توان به ترجمه قرآن قدس، قرآن ری، مندرج در تفسیر تاج التراجم، ابوالفتوح رازی و شیخ محمدکاظم معزی اشاره کرد.
و اما مترجمان دوران معاصر نیز در این جدول در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته‌اند که از جمله مهمترین آنها می‌توان به مهدی الهی قمشه‌ای، عبدالمحمد آیتی، داریوش شاهین، سیده نصرت‌بیگم امین و بهاء‌الدین خرمشاهی اشاره کرد؛ ضمن آنکه در قالب این جداول ما با ترجمه‌های متفاوت قرآن نیز مواجه هستیم؛ همچنین با ترجمه‌های آوایی و منظوم، ترجمه‌های منظوم پس از انقلاب اسلامی و ترجمه‌های استخراج شده از تفاسیر و احیای نسخ خطی آشنا می‌شویم.
ترجمه‌های قرآن برنده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران نیز در قسمت دیگری معرفی شده‌اند که شامل ترجمه موسوی گرمارودی سال 90 و ترجمه حسین استادولی سال 94 هستند که در کنار آن عکسی از مترجمان برجسته قرآن کریم با نام‌هایشان برای آگاهی بازدیدکننده بر روی دیوار نقش بسته است؛ اساتیدی همچون محمدمهدی فولادوند، سیدمهدی حجتی، علی‌اصغر حلبی، طاهره صفارزاده و ... .
ترجمه‌هایی از قرآن به زبان‌های زنده جهان
قسمتی دیگر از بخش مکتوب نمایشگاه قرآن اختصاص به مؤسسه فرهنگی ترجمان وحی دارد؛ مؤسسه‌ای که از سال 72 با ترجمه قرآن به زبان‌های دیگر کار خود را به طور رسمی آغاز کرد که در این قسمت نیز نمونه ترجمه‌های موفق قرآن به زبان‌های دیگر به همراه نمونه آنها در معرض دید علاقه‌مندان قرار گرفته است همچون قرآن به ترکی استامبولی؛ مترجم مرتضی ترابی، ترکی آذری؛ مترجم رسول اسماعیل‌زاده، چینی؛ مترجم سلیمان بای جی سو، فرانسه؛ مترجم جواد حدیدی و یحیی علوی، ژاپنی؛ مترجم تاتسوئیجی ساوادا، انگلیسی؛ مترجم سیدعلی‌قلی ترابی، اسپانیایی؛ مترجم رائول جعفر گنزالس و اردو؛ مترجم شیخ‌محسن علی‌نجفی و سید‌ابوالعالی موجودی.
بخش مکتوب در قسمتی دیگر از خود در قالب اعلانی دیواری به معرفی مستشرقان قرآن‌پژوه و تأثیرگذار ممالک غربی پرداخته است؛ مستشرقانی همچون ویلیام مونتگمری وات، ایگناس گلدتمیسهر، گوستاو ویل و رژی بلاشر.
معرفی کتاب‌های تقدیری جمهوری اسلامی ایران در حوزه علوم و معارف قرآن و فهرست برگزیدگان سی و یک دوره کتاب سال از دیگر قسمت‌های قابل تأمل این بخش است؛ کتاب‌های «التحقیق فی کلمات القرآن کریم» تألیف حسن مصطفوی، «پژوهش در تاریخ قرآن» نوشته سیدمحمدباقر حجتی، «دراسات فنیه فی قصص القرآن» تألیف محمود بستانی و «تفسیر نور(جلد اول تا چهارم)» تألیف محسن قرائتی از جمله مهمترین آنهاست.
جایگاه تفسیر المیزان در عرصه‌های جهانی
این بخش از نمایشگاه قرآن قسمتی را نیز به جایگاه تفسیر المیزان علامه طباطبایی در عرصه‌های جهانی اختصاص داده است؛ المیزان در فراسوی مرزها، المیزان در جنوب شرق آسیا، المیزان و اسلام‌پژوهی غربی، المیزان فی تفسیر القرآن و پژوهشگران عرب از جمله مهمترین مباحث این قسمت است که به شکلی مجزا و به اختصار در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است، ضمن آنکه در قفسه‌های کتابخانه‌ای فضای میانی این بخش با دور کاملی از تفاسیر قرآن همچون المیزان، نمونه، الطیب البیان و فرهنگ قرآن تألیف حجت‌الاسلام و المسلمین اکبر هاشمی رفسنجانی مواجه می‌شویم که در نوع خود جالب توجه است.
از توصیف اجمالی که در مورد قسمت‌های گوناگون بخش مکتوب نمایشگاه قرآن به عمل آمد چنین برداشت می‌شود که این بخش با وجود موجز بودن و دادن اطلاعات کلی به بازدیدکنندگان در موارد مورد نظر خود، اما جزء بخش‌های پرغنای نمایشگاه محسوب می‌شود و اگر جای مناسب‌تری برای آن در نظر گرفته می‌شد و تبلیغات مساعدی برای آن صورت می‌گرفت و البته بودند متصدیانی که در داخل این بخش راهنمای بیشتر مراجعان بودند شاید با چنین خلوتی و بی‌رمقی این بخش طی 6 روز گذشته از نمایشگاه مواجه نبودیم، ضمن آنکه به نظر می‌رسد به نمایش درآمدن 9 قرآن به چاپ نفیس که در فضای میانی ابن بخش خودنمایی می‌کند نیز بتواند بازدیدکنندگان را در بازدید از این بخش ترغیب کند.
