پاسخ ایران به دهن‌کجی ژرمن‌ها؛ حضور یا تحریم نمایشگاه فرانکفورت؟
گروه ادب: پاسخ مناسب ایران به دهن‌کجی ژرمن‌ها در دعوت از سلمان رشدی برای حضور در نمایشگاه فرانکفورت می‌تواند وحدت جهان اسلام و حضور مقتدرانه ایران را به نمایش بگذارد.
هفته گذشته بود که خبری مبنی بر حضور سلمان رشدی در افتتاحیه نمایشگاه کتاب فرانکفورت بر روی خروجی خبرگزاری‌ها و سایت‌ها قرار گرفت، اما چندی نگذشت که حضور در افتتاحیه از سوی مسئولان ایران تکذیب و گفته شد که نویسنده کتاب «آیات شیطانی» در نشست خبری این نمایشگاه حضور دارد و از سوی دیگر کتابش که از سوی یک ناشر آلمانی به چاپ رسیده، در این نمایشگاه ارائه می‌شود.
با انتشار این خبر، بازار مصاحبه و پیگیری این موضوع از مسئولان ایرانی برای حضور یا عدم حضورشان در این نمایشگاه داغ شد و در این میان امیرمسعود شهرام‌نیا نخستین کسی بود که موضوع را از وی جویا شدیم و در پاسخ شنیدیم که گفت: این شخص به عنوان یکی از نویسنده‌ها هر ساله در نمایشگاه فرانکفورت شرکت می‌کند، اما گویا امسال قرار است در نشست خبری نمایشگاه حضور پیدا کند و طبیعتاً در برنامه‌ای که این نویسنده مرتد حضور داشته باشد، شرکت نخواهیم کرد، اما در رابطه با کلیات نمایشگاه علی‌القاعده جمهوری اسلامی ایران هر ساله شرکت می‌کرده و این حضور ادامه دارد.
با وجود این اظهارات، به تدریج که به آغاز نمایشگاه فرانکفورت نزدیک شده‌ایم، تردیدها برای حضور افزایش یافته به طوری که علاوه بر اعتراض کتبی که روز گذشته برای رئیس نمایشگاه فرانکفورت ارسال شده، موضوع عدم حضور نیز در دست بررسی است و معاون امور فرهنگی وزیر ارشاد روز گذشته در نشست خبری اظهار کرد: بررسی مجدد حضور در نمایشگاه کتاب فرانکفورت مطرح شد که این بررسی‌ها ادامه دارد و البته رایزنی‌هایی با کشورهای اسلامی در حال انجام است که آنها هم به نحوی این نگاه و بیان اعتراضی خود را مطرح کنند و امیدواریم این گفت‌وگوهایی که انجام می‌شود به این نتیجه منتهی شود که تجدیدنظری صورت گیرد و با این تجدیدنظر، نمایشگاه مسیر طبیعی خود را طی کند که ما از قبل دنبال می‌کردیم.
مسئولان فرهنگی ما از این موضوع به عنوان حرکت غیرفرهنگی و بی‌تدبیری نام می‌برند، حال باید دید چه تدبیری برای این مسئله مهم دارند، آیا بهترین راه این است که باید به دیپلماسی نرم که همان واکنش از طریق نامه اعتراضی است، اکتفا کرد و در این نمایشگاه حضور نیافت و یا اگر بنا بر حضور در این نمایشگاه است چه برنامه‌هایی تدارک دیده‌اند.
در این راستا تعدادی از تشکل‌های نشر و مسئولان فرهنگی واکنش‌هایی نشان داده و نظرات متفاوتی را در رابطه با این موضوع مطرح می‌کنند و به نوعی برخی موافق حضور و برخی مخالف آن هستند.
موافقان معتقدند که عدم حضور ایران نمی‌تواند چندان تأثیری در افکار جهانی داشته باشد، چه بسا که چندین سال هم خبری از حضور ایران در این نمایشگاه نبود و آب هم از آب تکان نمی‌خورد، یعنی نشر ما نتوانسته تأثیرگذار باشد که وقتی هم حضور ندارد جای خالی آن احساس شود، پس باید حضور داشته باشیم، آن هم حضور جدی و قوی.
مخالفان هم بر طبل عدم حضور در این نمایشگاه می‌کوبند و معتقدند که برنامه‌هایی که طی سال‌های اخیر در نمایشگاه فرانکفورت اجرا شده، فقط در حد این بوده که برخی ناشران پایشان به اصطلاح به اروپا برسد، وگرنه نه مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی و نه ناشران، برنامه درخوری ندارند، هر چند سال گذشته برنامه‌های خوبی را آغاز کردند، اما باز هم باید تلاش بیشتری کرد. در این باره وقتی نشستی تخصصی با زبان فارسی در قلب اروپا برگزار می‌کنیم نباید چندان انتظاری از اثرگذاری هم شاهد باشیم؛ چرا که برگزاری نشست‌های تخصصی در رابطه با اهمیت و چرایی فتوای امام خمینی(ره) درباره سلمان رشدی و یا توزیع رایگان کتاب‌هایی درباره این نویسنده (البته به زبان آلمانی و انگلیسی) می‌تواند آگاهی‌بخش باشد.
در حین تهیه این گزارش، به بانک اطلاعات خانه کتاب مراجعه کردیم و در عنوان کتاب یا موضوع آن عبارت «سلمان رشدی» و «آیات شیطانی» را جستجو کردیم و متأسفانه بیش از دو کتاب که درباره این نویسنده مرتد به زبان فارسی نوشته شده نیافتیم، حال سؤال این است که ما برای جامعه خودمان و روشن‌سازی افکار عمومی کشور چه کرده‌ایم، چند درصد از جوانان ما درباره این موضوع می‌دانند، آیا با انتشار این تعداد کتاب که به اندازه تعداد انگشتان یک دست هم نمی‌رسد، می‌خواهیم چه کنیم؟
در این فرصت بسیار اندک تا نمایشگاه، مسئولان باید بتوانند اقدامی در راستای همراه کردن کشورهای اسلامی با خود انجام دهند و موج اعتراض گسترده کشورهای اسلامی را در نمایشگاه فرانکفورت و بر افکار مردم کشور آلمان ایجاد کنند؛ چرا که حتماً مخاطبان این نمایشگاه از حضور یک کشور اسلامی در آن اطلاع دارند و برخی اقدامات در این راستا می‌تواند مؤثر باشد. از سوی دیگر امسال میهمان ویژه نمایشگاه کتاب فرانکفورت، کشور اسلامی اندونزی است و طبعاً حضور این کشور اسلامی می‌تواند برای ما نیز یک فرصت باشد، با توجه به اینکه غرفه کشور ایران نیز نزدیک غرفه همین کشور است.
ذکر این نکته ضروری است که اگر نظرمان بر این است که کشور آلمان و مسئولان نمایشگاه فرانکفورت براساس اقدامی عمدی دست به این کار زده‌اند، مسئولان فرهنگی ما باید کاری کنند تا از این اقدام به نفع خود و جهان اسلام استفاده کنند و پاسخ دهن‌کجی آنها به آزادی بیان و جهان اسلام و مسلمانان را بدهند.
یادآور می‌شود در صورت عدم حضور باید کشورهای دیگری را با خود همراه کنیم تا عدم حضور کشورهای اسلامی در نمایشگاه فرانکفورت چشمگیر و اثرگذار باشد و از سوی دیگر اگر بنا بر حضور است باید با قوت بیشتری این حرکت شکل بگیرد.
ای کاش یک مرد پیدا می شد این بی شرف خائن را اعدام می کرد ... 
