به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، منشور توسعه فرهنگ قرآن، حاصل حدود یک دهه تلاش علمی و کارشناسی بخشهای مختلف قرآنی کشور است که در 22 اردیبهشتماه سال 88 به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده است. منشوری که سعی کرده است با مادههای مختلف راه را برای ارتقاء و توسعه فرهنگ قرآنی در جامعه مهیا کند.
یکی از مواد این منشور که در مورد شورای توسعه فرهنگ قرآنی است، ماده سه این منشور است که در آن آمده است؛ «به منظور پیشبرد و اجرایی شدن اهداف، سیاستها و راهبردهای منشور توسعه فرهنگ قرآنی در داخل و خارج از کشور و تحقق عزم ملی برای تمسک و اعتصام به قرآن در همه عرصهها، شورای تخصصی توسعه فرهنگ قرآنی زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل میشود».
شورایی که باید بر اساس یک برنامه مدون در سال، تعداد خاصی نشست را برگزار کند و حاصل آن نشستها به عنوان مصوبات قرآنی کشور راه را برای توسعه فرهنگ قرآنی آماده کند.
اگر سیری در بروشور شورای توسعه فرهنگ قرآنی داشته و بخش انتهایی آن را مطالعه کرده باشیم، در بخشهایی از آن آمده است؛ «طبق ماده سه آییننامه شورای توسعه فرهنگ قرآنی جلسات شورای تخصصی هر دو ماه یک بار، با دعوت کتبی رئیس شورا در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل میشود».
اما براساس اطلاعرسانی انجام گرفته از طریق پایگاه اطلاعرسانی شورای توسعه فرهنگ قرآنی جلسه 25 این شورا در اسفند ماه 93 برگزار شده و از آن تاریخ تاکنون هم تنها یک جلسه تشکیل شده است. یعنی با وجود شش سال و شش ماه از عمر شورای توسعه فرهنگ قرآنی، تنها 26 جلسه آن برگزار شده است. این در حالی است که با یک حساب سرانگشتی مشخص خواهد شد که جلسات شورا اگر براساس آئیننامه داخلی آن برگزار میشد باید حدود 40 نشست، تاکنون برگزار میشد.
بنابراین طی شش سال و شش ماه که از عمر شورای توسعه فرهنگ قرآنی گذشته است تنها 26 جلسه شورا تشکیل شده است، یعنی هر سال چهار جلسه تشکیل شده و دو جلسه دیگر نیز لغو شده است.
بر اساس شنیدههای خبرنگار ایکنا سال گذشته نیز آنچه در جریان تشکیل بیست و پنجمین جلسه شورای توسعه فرهنگ قرآنی رخ داد، اعترضات یکی از معاونان شورای توسعه فرهنگ قرآنی را نیز در پی داشت، وی در آن جلسه این موضوع را حقیقتاً دور از انتظار و ضربهای بر روند توسعه فعالیتهای قرآنی کشور دانست.
یادداشت حاضر تنها به دنبال کشف و شناسایی علت تشکیل نشدن جلسات شورای توسعه فرهنگ قرآنی است، جلساتی که مطمئناً برگزاری آنها میتواند گرههای بسیار زیادی از فعالیتهای قرآنی کشور بازگشایی کند که یکی از این گرهها و نمونه بارز آن بحث ادغام اتحادیههای قرآنی است که بسیاری از اعضای شورا، دلیل طولانی شدن روند ادغام آن را برگزار نشدن جلسات شورای توسعه فرهنگ قرآنی عنوان کردهاند.
اما واقعاً برای این مشکل چه عواملی را میتوان به عنوان عامل یا عوامل اصلی تشکیل نشدن جلسات شورای توسعه فرهنگ قرآنی معرفی کرد. کمتوجهی اعضای شورا؟ ضعف اهتمام رئیس شورا؟ کماهتمامی دبیر شورا؟ نداشتن دستور جلسه؟ یا ...
عدم اهتمام برخی از رؤسای دستگاهها و وزارتخانههای کشور به حضور در جلسات شورا را باید یکی از دلایل اصلی عدم تشکیل جلسات عنوان کرد. عاملی که موجبات عدم احراز رسمیت تشکیل جلسات را فراهم آورده و متعاقب آن دبیرخانه مجبور به اعلام عدم احراز نصاب رسمیت و لغو جلسه میشود.
آیا در اینجا باید پرونده این یاداشت را بست و توپ را به زمین رؤسای دستگاهها و وزرای عضو شورای توسعه فرهنگ قرآنی انداخت و دلیل اصلی تشکیل نشدن جلسات را همین یک عامل عنوان کرد. اگر پاسخ شما مثبت است باید گفت که راه را به اشتباه رفتهاید، چرا که این ضعف همانطور که متوجه اعضای شورا بوده است متوجه دبیرخانه و رئیس شورا نیز میشود.
در حالی که دیده میشود برای سایر حوزههای فرهنگی و علمی جلسات راهبری با نظم خاص با حضور وزرا و دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار میشود و از این جلسات میتوان به عنوان ستاد راهبری نقشه جامع علمی و شورای اسلامی شدن دانشگاهها اشاره کرد، اما در بحث قرآنی این اهتمام دیده نمیشود، بنابراین باید بخشی از این تقصیر را متوجه دبیرخانه و رئیس شورا نیز دانست.
یکی دیگر از احتمالاتی که برای تشکیل نشدن جلسات شورای توسعه فرهنگ قرآنی قابل ارائه است نداشتن محتوا و دستور مناسب برای جلسه است که البته با نگاهی به برنامههای قرآنی بر زمین مانده این احتمال رد میشود.
چرا که موضوع تصویب جزئیات طرح ملی حفظ قرآن که کلیات آن در جلسه 25 تصویب شده و تدوین برنامه اجرایی آن به کمیسیون توسعه آموزش عمومی و کمیسیون تبلیغ و ترویج دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی واگذار شده باید در شورا تصویب شود.
همچنین فعال سازی صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی از دیگر برنامههای شورا است. تدوین و تصویب اسناد راهبردی اجرای برنامه پنجم که طبق ماده چهار برنامه باید تا پایان سال دوم برنامه تصویب میشده از دیگر وظایف شورا است که در حالی که در سال پایانی برنامه هستیم هنوز خبری در این رابطه منتشر نشده است و بسیاری دستور کارهای دیگر که تنها دلیل روی زمین ماندن آنها را باید تشکیل نشدن جلسات شورا دانست.
به هر روی مسئولان مرتبط بایستی پاسخگوی چرایی این تأخیرها و وضعیت نابسامان در تشکیل منظم جلسات شورا و برخی کمیسیونهای تخصصی شورا باشند. خبرگزاری ایکنا به واسطه رسالتی که برای خود تعریف کرده است از طریق گفتوگو با اعضای شورا و برخی از کارشناسان امر این موضوع را رصد کرده و تا به نتیجه رسیدن آن موضوع را پیگیری خواهد کرد.
تیمور کاکایی