علامه جوادی در درس تفسیر عنوان کرد:
تبدیل روح سالم به جرثومه فساد؛ علت خلود در جهنم
گروه حوزه‌های علمیه: صاحب تفسیر گرانسنگ تسنیم ضمن تشریح صفت «مبین» بودن قرآن، تاکید کرد: کفار و مستکبران روح سالم خود را به جرثومه فساد و تباهی تبدیل کردهاند و خلود آنان در آتش جهنم نیز به همین دلیل است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قران (ایکنا) آیت‌الله‌العظمی عبدالله جوادی آملی، امروز 18 بهمن در درس تفسیر خود در مسجد اعظم با اشاره به «مبین» بودن قرآن، گفت: مبین یعنی بین اشیاء بینونت را مشخص می‌کند؛ مبین به کسی و یا چیزی می‌گویند که کاملا مرزبندی میان موضوعات و مقولات می‌کند؛ قرآن مبین است، زیرا میان حسن و قبیح و هدایت و شقاوت و ... تفاوت قایل می‌شود و مرزهای آن را به روشنی و دقت بیان فرموده است.
وی افزود: قرآن فرموده در راس هرم این قدرت، خدا قرار دارد؛ کارهای خدا، مسئولین درجه اول نظام و زیرمجموعه را بیان می‌کند و این مبین است، می‌فرماید در راس هرم نظام، خدای رب العالمین است و بعد هم جزئیات را تا جایی که مورد نیاز است و وظیفه فرشتگان و ... را نیز مشخص فرموده است.
این مفسر عنوان کرد: نظام آفرینش نظامی دقیق و مهندسی شده است و در این نظم، جبرئیل بر هر کسی فرود نمی‌آید و باید شخصی مانند رسول‌الله باشد تا این مسئله رخ دهد؛ این نظام مهندسی شده را خدا به وسیله قرآن تبیین کرده، و هر امر محکم و متقن توسط قرآن تفصیل و توضیح می‌شود؛ هیچ فرشته‌ای در کار دیگری دخالت ندارد و این مجموعه را خدا به عنوان احکام اولی و تفریق ثانوی بیان فرموده است.
وی افزود: ارسال انبیای الهی از چنین خدایی صورت گرفته است؛ کتب و انزال آن هم رحمت از جانب پروردگار است و هم کرامت انبیاء از این ناحیه است و اگر قرآن کتاب مبین است و خدا به آن سوگند می‌خورد، به همین مناسبت است؛ همان طور که به پیامبر سوگند خورد که مخالفان تو بیراهه می‌روند.
آیت‌الله جوادی آملی بیان کرد: فرمود خدا معبود است و برای آن چند برهان ذکر کرده است، تعبیر لا اله الا الله یعنی هیچ معبودی غیر خدا نیست؛ این تعبیر دو تا قضیه نیست یک قضیه است و «الا» به معنای غیر و وصف است و برخی مانند مرحوم آخوند که برداشت دیگری از آن کرده اند راه صواب را نپیموده‌اند.
توحید فطری نیازمند اثبات آنچنانی نیست
استاد برجسته حوزه گفت: قرآن فرمود در درون تو توحید است و غیر از این خدایی که داری نباید بپرستی و دیگران را باید نفی کنی، نفی ربوبیت دیگران است نه اثبات الوهیت خدا زیرا توحید در درون فطرت است و نیازی به اثبات آنچنانی ندارد؛ این طور نیست که نفس خالی از ایجاب و سلب باشد و ما بخواهیم بگوییم لا اله الا الله زیرا او رب آسمان و زمین و انسان و خالق آن است؛ محیی و ممیت همه چیز است، و رب شما و رب آباء الاولین است و توحید امری فطری است که نفس آن را درک می کند.
آیت الله جوادی آملی اظهار کرد: فرمود ما مرسل انبیاء و منزل قرآن هستیم؛ و چون رب هستیم قدرت مطلقه داریم و اگر شما چیزی بگویید و نگویید می فهمیم زیرا شنونده و علیم هستیم. بنابراین خدا مشکل ما را می داند و در راز و نیازها او سمیع و علیم بما فی الصدور است و مشکل را می فهمد و حل می کند.
این مفسر قرآن اظهار کرد: قرآن می فرماید اگر موقن و طالب یقین هستید چرا در تردید و شک هستید؛ بعد فرمود اینها هم مشکل علمی و هم عملی دارند و طالب یقین نیستند، ما یک تردید داریم که برای انگیزه و عمل است؛ یک شک داریم که برای اندیشه است، اندیشه اینها در گردنه شک گیر کرده اند و در انگیزه در تصمیم گیر کرده اند.
وی با اشاره به فلسفه عذاب و عقاب الهی افزود: همه نظام هستی در نصیحت خلاصه نمی‌شود و بگیر و ببند هم برای امثال ابولهب ساخته شده است، البته گاهی این عذاب در همین دنیاست که در سوره دخان«فارتقب یوم تاتی ...» بیانگر آن است و یا در قیامت است که باز هم برخی از این آیه گرفته و در آیات دیگری نیز هست.
وی اظهار کرد: تفسیر همین آیه از لطایف تفسیر المیزان است و در اینجا باید برتری آن را بر دیگر تفاسیر شناخت؛ دیگران گفتند گذشته و آینده و بین آینده و گذشته را خدا می داند در حالی که حرف فرشته ها این نیست، می گویند اصل اذن از خداست و ما بدون او کاری نمی توانیم بکنیم که بخواهیم صحبت از دانستن آینده و بین ما و ... بکینم بنابراین اگر فرشته ها مدبرات امرند به دستور خداست.
آیت الله جوادی آملی تصریح کرد: سوخت و سوز جهنم برای کفار و استکبار و صهیونیست است، اینها جان ملکوتی خود را جرثومه فساد کردهاند؛ اگر جوهره توحید را کسی داشته باشد مخلد در آتش نیست و در برزخ و دنیا و قیامت پاک می شود ولی برخی که روح را سیاه کرده اند بخشیدنی نیستند زیرا خیانت و ظلمی که به جامعه می کنند نمی داند یعنی چه؟ و چه مقدار در نزد خدا زشت و بد است. یک وقتی فردی خانه ای خراب می کند و گاهی حرمین عسکریین ولی نمی داند که با این کار امامت را زده است و این فرد نمی داند ولایت یعنی چه و این که روح خود را آلوده کرده یعنی چه زیرا فردی که مرتکب این کارها می شود انسان را در همین دنیا خلاصه می کند وگرنه خدا اعدل از آن است که بیش از جرم کسی به او جزا بدهد.
وی افزود: در پاداش نداریم که خدا به اندازه کار خوب ما پاداش بدهد و همیشه افزون می دهد ولی در کار بد فرموده است جزا با کار بد وفاق دارد .
تناسب عقاب با جرم
این مرجع تقلید عنوان کرد: اگر انتقام در آیه مربوط به دنیا باشد ممکن است تاخیر عذاب باشد اما اگر بطش قیامت رسید دیگر قابل رفع و دفع نیست، البته همین انتقام نیز متناسب با جرم است ولی ما نمی دانیم که ملکوت و امامت و ولایت و گناه یعنی چه و اگر می دانستیم در این صورت به تناسب عذاب هم پی می بریم.
این مفسر تاکید کرد: در سوره زخرف داستان ابراهیم، موسی و ... را ذکر کرد اما در دخان فقط قصه موسی را ذکر کرده که قصه عملی واقع شده است و کسی که می خواهد از تجربه حسی کمک بگیرد می تواند به این مسئله رجوع کند.
وی افزود: قرآن فرموده در راس هرم این قدرت، خدا قرار دارد؛ کارهای خدا، مسئولین درجه اول نظام و زیرمجموعه را بیان می‌کند و این مبین است، می‌فرماید در راس هرم نظام، خدای رب العالمین است و بعد هم جزئیات را تا جایی که مورد نیاز است و وظیفه فرشتگان و ... را نیز مشخص فرموده است.
این مفسر عنوان کرد: نظام آفرینش نظامی دقیق و مهندسی شده است و در این نظم، جبرئیل بر هر کسی فرود نمی‌آید و باید شخصی مانند رسول‌الله باشد تا این مسئله رخ دهد؛ این نظام مهندسی شده را خدا به وسیله قرآن تبیین کرده، و هر امر محکم و متقن توسط قرآن تفصیل و توضیح می‌شود؛ هیچ فرشته‌ای در کار دیگری دخالت ندارد و این مجموعه را خدا به عنوان احکام اولی و تفریق ثانوی بیان فرموده است.
وی افزود: ارسال انبیای الهی از چنین خدایی صورت گرفته است؛ کتب و انزال آن هم رحمت از جانب پروردگار است و هم کرامت انبیاء از این ناحیه است و اگر قرآن کتاب مبین است و خدا به آن سوگند می‌خورد، به همین مناسبت است؛ همان طور که به پیامبر سوگند خورد که مخالفان تو بیراهه می‌روند.
آیت‌الله جوادی آملی بیان کرد: فرمود خدا معبود است و برای آن چند برهان ذکر کرده است، تعبیر لا اله الا الله یعنی هیچ معبودی غیر خدا نیست؛ این تعبیر دو تا قضیه نیست یک قضیه است و «الا» به معنای غیر و وصف است و برخی مانند مرحوم آخوند که برداشت دیگری از آن کرده اند راه صواب را نپیموده‌اند.
توحید فطری نیازمند اثبات آنچنانی نیست
استاد برجسته حوزه گفت: قرآن فرمود در درون تو توحید است و غیر از این خدایی که داری نباید بپرستی و دیگران را باید نفی کنی، نفی ربوبیت دیگران است نه اثبات الوهیت خدا زیرا توحید در درون فطرت است و نیازی به اثبات آنچنانی ندارد؛ این طور نیست که نفس خالی از ایجاب و سلب باشد و ما بخواهیم بگوییم لا اله الا الله زیرا او رب آسمان و زمین و انسان و خالق آن است؛ محیی و ممیت همه چیز است، و رب شما و رب آباء الاولین است و توحید امری فطری است که نفس آن را درک می کند.
آیت الله جوادی آملی اظهار کرد: فرمود ما مرسل انبیاء و منزل قرآن هستیم؛ و چون رب هستیم قدرت مطلقه داریم و اگر شما چیزی بگویید و نگویید می فهمیم زیرا شنونده و علیم هستیم. بنابراین خدا مشکل ما را می داند و در راز و نیازها او سمیع و علیم بما فی الصدور است و مشکل را می فهمد و حل می کند.
این مفسر قرآن اظهار کرد: قرآن می فرماید اگر موقن و طالب یقین هستید چرا در تردید و شک هستید؛ بعد فرمود اینها هم مشکل علمی و هم عملی دارند و طالب یقین نیستند، ما یک تردید داریم که برای انگیزه و عمل است؛ یک شک داریم که برای اندیشه است، اندیشه اینها در گردنه شک گیر کرده اند و در انگیزه در تصمیم گیر کرده اند.
وی با اشاره به فلسفه عذاب و عقاب الهی افزود: همه نظام هستی در نصیحت خلاصه نمی‌شود و بگیر و ببند هم برای امثال ابولهب ساخته شده است، البته گاهی این عذاب در همین دنیاست که در سوره دخان«فارتقب یوم تاتی ...» بیانگر آن است و یا در قیامت است که باز هم برخی از این آیه گرفته و در آیات دیگری نیز هست.
وی اظهار کرد: تفسیر همین آیه از لطایف تفسیر المیزان است و در اینجا باید برتری آن را بر دیگر تفاسیر شناخت؛ دیگران گفتند گذشته و آینده و بین آینده و گذشته را خدا می داند در حالی که حرف فرشته ها این نیست، می گویند اصل اذن از خداست و ما بدون او کاری نمی توانیم بکنیم که بخواهیم صحبت از دانستن آینده و بین ما و ... بکینم بنابراین اگر فرشته ها مدبرات امرند به دستور خداست.
آیت الله جوادی آملی تصریح کرد: سوخت و سوز جهنم برای کفار و استکبار و صهیونیست است، اینها جان ملکوتی خود را جرثومه فساد کردهاند؛ اگر جوهره توحید را کسی داشته باشد مخلد در آتش نیست و در برزخ و دنیا و قیامت پاک می شود ولی برخی که روح را سیاه کرده اند بخشیدنی نیستند زیرا خیانت و ظلمی که به جامعه می کنند نمی داند یعنی چه؟ و چه مقدار در نزد خدا زشت و بد است. یک وقتی فردی خانه ای خراب می کند و گاهی حرمین عسکریین ولی نمی داند که با این کار امامت را زده است و این فرد نمی داند ولایت یعنی چه و این که روح خود را آلوده کرده یعنی چه زیرا فردی که مرتکب این کارها می شود انسان را در همین دنیا خلاصه می کند وگرنه خدا اعدل از آن است که بیش از جرم کسی به او جزا بدهد.
وی افزود: در پاداش نداریم که خدا به اندازه کار خوب ما پاداش بدهد و همیشه افزون می دهد ولی در کار بد فرموده است جزا با کار بد وفاق دارد .
تناسب عقاب با جرم
این مرجع تقلید عنوان کرد: اگر انتقام در آیه مربوط به دنیا باشد ممکن است تاخیر عذاب باشد اما اگر بطش قیامت رسید دیگر قابل رفع و دفع نیست، البته همین انتقام نیز متناسب با جرم است ولی ما نمی دانیم که ملکوت و امامت و ولایت و گناه یعنی چه و اگر می دانستیم در این صورت به تناسب عذاب هم پی می بریم.
این مفسر تاکید کرد: در سوره زخرف داستان ابراهیم، موسی و ... را ذکر کرد اما در دخان فقط قصه موسی را ذکر کرده که قصه عملی واقع شده است و کسی که می خواهد از تجربه حسی کمک بگیرد می تواند به این مسئله رجوع کند.
