اسلام‌هراسی و افراطی‌گری؛ دو چالش بزرگ مسلمانان اروپا
گروه بین‌الملل: ما مسلمانان اروپایی با دو چالش بزرگ اسلام‌هراسی و افراطی‌گری مواجه هستیم با این حال تلاش می‌کنیم این دو تهدید را به فرصتی برای معرفی صحیح اسلام تبدیل و از این راه ثابت کنیم که اسلام راستین هیچ نقطه اشتراکی با تروریست‌های منحط که در باتلاق جهل و خشونت دست و پا می‌زنند، ندارد.
«یحیی عبدالاحد زانالو»، فعال اجتماعی و عضو «انجمن اسلامی ایتالیا»(COREIS) است. وی که چندی پیش به منظور شرکت در بیست و نهمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی به تهران سفر کرده بود، در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به ارائه دیدگاه و نظرات خود درباره اهم مسایل روز جهان اسلام پرداخت.
مشروح این گفت‌و‌گو در پی می‌آید.
ایکنا: سلام علیکم. لطفا در ابتدا به معرفی خود و فعالیت‌های دینی، فرهنگی و اجتماعی‌تان در ایتالیا بپردازید.
یحیی زانالو: سلام علیکم و رحمة الله. اینجانب «یحیی عبدالاحد زانالو» از کشور ایتالیا هستم. من عضو «انجمن اسلامی ایتالیا» به عنوان تنها مرکز مسلمانان این کشور می‌باشم که 30 سال پیش به دست جامعه مسلمان ایتالیا تاسیس شد.
ایکنا: کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی را چگونه دیدید؟
یحیی زانالو: می‌خواهم در این باره به حدیثی از پیامبر اسلام(ص) اشاره کنم که می‌فرمایند «بدون تردید امت من از روی گمراهی گرد هم جمع نخواهند شد». به اعتقاد من این همان چیزی است که جامعه اسلامی باید به آن توجه فراوان کند. هر اتحادی که جنبه دینی و معنوی آن بر ابعاد سیاسی‌اش ارجحیت داشته باشد، دارای ارزش و سزاوار ستایش است.
اما با توجه با چالش‌های امروز جهان اسلام، ما مسلمانان باید یک نوع جدید از همکاری‌ها را میان برادران و خواهران دینی خود در غرب و شرق عالم جستجو کنیم. در دنیای غرب مسلمانان با چالش‌های بسیار جدی مواجه هستند که نیازمند «جهاد فکری» است. یکی از دشمنان اصلی اسلام، و در بعد کلان دشمن دین، مکتب فکری است که قرن‌ها پیش در اروپا متولد شد و با رویکردی فلسفی و عقلانی محض و سطحی‌گرایانه به تکذیب و تخطئه تعالیم کلیه ادیان آسمانی برآمد. این مکتب فکری خطرناک اکنون در حال گسترش در تمام دنیا است.
بنابراین وظیفه خطیر ما تلاشی سخت برای معرفی صحیح دین و سپس اسلام به عنوان دین کامل و خاتم به دیگران است. درست در همین جا است که اهمیت اتحاد و همبستگی اسلامی نمایان می‌شود؛ چراکه مسلمانان بدون حمایت همدیگر و تشریک مساعی در این مقطع حساس زمانی راه به جایی نخواهند برد. کنفرانس وحدت اسلامی از این جهت که قابلیت ایجاد و توسعه همکاری‌های اسلامی در جهت اتحاد بیشتر امت مسلمان را دارد فرصت ارزشمندی محسوب می‌شود.
ایکنا: آیا شما در انجمن خود به موضوع گفت‌وگوی بین دینی پرداخته‌اید؟ آیا اصولا این اقدام می‌تواند، به بهبود روابط میان پیروان ادیان مختلف و ارتقای صلح و همزیستی صلح‌آمیز در جوامع کمک کند؟
یحیی زانالو: باید بگویم که ما در انجمن اسلامی خود همواره بر این مهم تاکید داشته‌ایم. اسلام نیز به عنوان «دین القیم» که دربرگیرنده و حامی ادیان قبل از خود است، برای این موضوع اهمیت زیادی قائل است. تاریخ اسلام نیز خود گواه این امر است.
ما در انجمن خود بارها به این موضوع پرداخته‌ایم و در سراسر ایتالیا و همچنین اتحادیه اروپا با نمایندگان ادیان گوناگون به ویژه ادیان ابراهیمی شامل مسیحیت کاتولیک با توجه به نقش پررنگ واتیکان در ایتالیا به بحث و تبادل نظر نشسته‌ایم و از این طریق به فهم و شناخت بهتر تفاوت‌ها و تاکید بر مفاهیم و ارزش‌های مشترک دست یافته‌ایم.
ایکنا: مسئله دیگری که در غرب مسلمانان را کم‌وبیش تحت تاثیر قرار داده اسلام‌هراسی و اسلام‌ستیزی است. از یک سو جهان نظاره‌گر جنایات تروریست‌های تکفیری است که چگونه با بی‌شرمی تمام و به نام اسلام خون انسان‌های بی‌گناه را می‌ریزند در حالی که اغلب آنها حتی آیه‌ای از قرآن را مطالعه نکرده‌اند. از سوی دیگر رسانه و سیاست‌مداران غربی به ویژه کشورهای سلطه‌طلب با بهره‌برداری سیاسی از این وضعیت به شیوع پدیده اسلام‌هراسی به منظور تامین مطامع خود مبادرت می‌کنند. ارزیابی شما در این مورد چیست؟
یحیی زانالو: اسلام‌هراسی از بزرگترین چالش‌هایی است که مسلمانان کشورهای غربی به آن روبه‌رو شده‌اند. این مسئله در طی سال‌های اخیر شدت بیشتری گرفته است تا آن جا که شواهد و پرونده‌های بسیاری در اروپا در خصوص این موضوع به ثبت رسیده است. به عنوان مثال، ما در انجمن خود گزارش‌هایی دال بر اعمال تبعیض علیه مسلمانان هنگام درخواست کار و رد شدن درخواست آنان از سوی کارفرما صرفا به دلیل مسلمان بودن دریافت کرده‌ایم. از مصادیق دیگر اسلام‌هراسی در کشورم می‌توان به ایجاد برخی موانع بر سر راه مسلمانان هنگام چاپ کتاب، شرکت در یک همایش یا سمینار و بدرفتاری در محافل عمومی اشاره کرد.
ما در شرایط حساسی به‌سر می‌بریم اما تلاش می‌کنیم، چالش‌های موجود را به فرصتی برای معرفی صحیح اسلام و مسلمانان تبدیل کنیم زیرا اسلام راستین هیچ وجه تشابه و نقطه مشترکی با تروریست‌های دیوانه، منحط و فاسد که در باتلاق جهل و بی‌سوادی دست و پا می‌زنند، ندارد.
ما شهروندان ایتالیایی، عقاید و گرایشات مختلف را با روی گشاده و احترام به مسجد خود دعوت می‌کنیم تا با مسلمانان بهتر آشنا شده و از اسلام بیشتر بدانند. اروپاییان به اسلام و مسلمانان مدیون‌اند زیرا اسلام در شکل‌گیری فرهنگ و تمدن اروپایی نقش داشته است. شهروندان اروپا باید متوجه شوند که آن چه که تحت عنوان ترور، خشونت و افراطی‌گری در حال وقوع است تا حدودی حاصل اقدامات شیطانی است که به چندین دهه و حتی بیشتر یعنی دوران استعمار برمی‌گردد زمانی که برخی کشورهای غربی بذر انحراف و تفرقه را در تعدادی از کشورهای اسلامی پاشیده و نظام آموزشی و عقیدتی آنها را دستخوش تغییر کردند و برخی علمای اسلامی را به قیمت ارزان خریدند تا ترویج تعالیم دینی جای خود را به کسب لذت و ثروت نامشروع دهد.
ایکنا: توصیه شما به جوانان مسلمان چیست؟
یحیی زانالو: اکنون وظیفه سنگینی بر دوش ما مسلمانان است. ما باید بار دیگر از نو آموزش مبتنی بر شریعت و تعالیم اسلامی را از مدارس شروع کنیم و به دانشگاه‌ها برسیم با این امید که بتوانیم در هر گوشه و کنار نمایندگان مناسبی از اسلام را در آینده تحویل جامعه دهیم. برای این کار ما باید از خداوند متعال مدد بگیریم و اطمینان داشته باشیم که او در این مسیر سخت ما را یاری خواهد کرد.
از طرف دیگر، امروزه رهبران و علمای دینی دارای مسئولیت بسیار مهمی هستند. آنان باید ضمن درک درست و دقیق از اوضاع حاکم، خود الگوی عملی مناسبی از جهاد اکبر یا مبارزه با نفس باشند و از این طریق جوانان مسلمان را به رعایت سبک زندگی اسلامی ترغیب و تشویق کنند.
