ویژگی‌های صوتی «محمود علی البناء»
گروه فعالیت‌های قرآنی: پیشکسوت قرآنی کشور گفت: شیخ محمود علی البناء، سبک خاصی داشت و از ویژگی‌های تلاوت وی خواندن با طمأنینه است. تحریرها در تلاوتش، همانند بسیاری از قراء نیست و تقریباً حالت لرزش ندارد، بلکه تا حد زیادی قابل شمارش است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، سیدمحسن موسوی‌بلده، پیشکسوت قرآنی کشور طی سخنانی در مورد اسلوب تلاوت استاد محمود علی البناء و ویژگی‌های تلاوت وی بیان کرد: آشنایی بنده با تلاوت‌های استاد شیخ محمود علی البناء به دوران دبیرستان برمی‌گردد. تا آن زمان مطابق روال همه بچه‌هایی که در عالم قرائت وارد می‌شدند و همگی، تقریباً عبدالباسطی بودند من نیز بیشتر تلاوت‌های وی را مد نظر قرار می‌دادم؛ چرا که عبدالباسط در آن زمان در زمینه قرائت برای خود یک برند بود تا اینکه کم کم تلاوت‌های دیگری نیز از اشخاصی مانند منشاوی و مصطفی اسماعیل و ... شنیده شد و این ذائقه تغییر کرد.
وی ادامه داد: من اولین بار صدای شیخ محمود را از رادیو کویت شنیدم که در واقع تلاوت سوره مبارکه ابراهیم بود. این اولین تلاوتی بود که از ایشان در ایران شنیده شد و پس از آن نیز تلاوت‌های دیگری از وی پخش شد که به معنای واقعی کلمه خارق‌العاده بودند.
پیشکسوت قرآنی کشور ادامه داد: چیزی که در تلاوت
ایشان و در وهله اول مرا جذب کرد، فضای معنوی تلاوت استاد بود که اولاً صدا به
صورت مطلق کامل است، یعنی این صدا از بم بم تا زیر زیر دارای ارتفاع و مساحت است.
هنگامی که وی بم می‌خواند به حدی بم است که باورکردنی نیست و وقتی که بالا رفته و
زیر می‌خواند صدای وی در حد صدای بچه و یک زن نشان داده می‌شود که این واقعاً، عجیب است.
موسوی‌بلده با بیان اینکه در فضای صوتی صدایش، همه کار می‌شود کرد و فضا زیاد است، گفت: این ویژگی در تلاوت وی خود را نشان می‌دهد. شیخ محمود علی البناء، سبک خاصی داشت و از ویژگی‌های تلاوت وی خواندن با طمأنینه است. تحریرها در تلاوت ایشان به صورت بسیاری از قراء نیست و تقریبا حالت ویبره ندارد، بلکه تا حد زیادی قابل شمارش است و تحریرها متناسب با سرعت خواندن است، چون خواندن وی در مجموع سنگین است، تحریرها نیز در همین مایه است.
وی در ادامه سخنان خود در مورد وقاری که در صدای محمود علی البناء وجود دارد، اظهار کرد: تلاوت وی با وجود کندی که در نحوه اجرا دارد، حوصله را سر نمی‌برد، بلکه نغمات آن‌قدر لطیف هستند و چینش اصوات، نتها و تحریرها در آن به حدی جذاب هستند که انسان فکر کندی تلاوت را نمی‌کند.
پیشکسوت قرآنی کشور با اشاره به تأثیرپذیری خود از تلاوت محمود علی البناء ادامه داد: حسی که من در آن زمان داشتم، این بود که اصلاً یک مرتبه با اولین تلاوت وی کلاً زندگی قرآنی و تلاوت من زیر و رو شد و به سرعت سبک قرآنی من از همان سبک معمولی عبدالباسط به سمت سبک محمود علی البناء تغییر کرد و این قضیه چنان در من تأثیر داشت که بعضی وقت‌ها شب تا صبح به تلاوت وی گوش می‌دادم و با آن گریه می‌کردم.
موسوی‌بلده تصریح کرد: بسیاری از تلاوت‌هایی که از وی پخش می‌شد به صورت مستقیم یا از رادیو کویت و یا رادیو قاهره شنیده‌ام، همچنین، تلاوت ایشان از سوره مبارکه آل عمران را در نماز جمعه‌ای که در کویت برگزار و به طور مستقیم از رادیو کویت پخش شد، شنیدم. این تلاوت‌ها در مجموع تلاوت‌هایی است که در آن‌ها مقامات را به صورت کامل از بم‌ترین آن مقام و سپس تمامی طبقات صوتی آن مقام به راحتی بدون اینکه ذره‌ای تکلف داشته باشد، اجرا کرد.
وی در ادامه تصریح کرد: می‌توان گفت که صدای این اساتید بزرگ، عطیه الهی است ولی این‌ها نیز این عطیه را شناخته بودند و به راحتی می‌توانستند به طبقات بالای صدا منتقل شوند به طور مشخص، قراء مصری اینطور هستند یعنی قرایی که مشهورتر هستند، دلیل این شهرت همین داشتن هنر استفاده از توانایی‌های صوتی ایشان است. این‌ها می‌دانند که یک پرده بالایی را وقتی می‌خواهند بخوانند در آن لحظه چه کاری انجام دهند که از عهده این قضیه برآیند. تعبیر کلی این است که صدای ایشان مساحت زیادی از بم‌ترین تا زیرترین صدا را داراست.
پیشکسوت قرآنی کشور در ادامه سخنان خود در رابطه با دوره ترتیلی که از شیخ محمود علی البناء به جای مانده نیز بیان کرد: اصولاً ترتیل، ویژگی خاص خود را دارد؛ چون اصل تلاوت قرآن به همین روش است. ترتیل، ویژگی خاصی دارد که از یک دیدگاه‌هایی نمی‌شود آن را با تحقیق مقایسه کرد، لذا قراء وقتی از تحقیق به ترتیل می‌خوانند، از موقعیت نامحدود قرائت خارج می‌شوند و در محدوده ترتیل قرار می‌گیرند.
وی اظهار کرد: اساتید قرآن هنرنمایی‌‌هایی که در تحقیق خود دارند، شاید یک دهم آن در ترتیلشان به گوش نمی‌رسد. شأن ترتیل، همین است یعنی آن رنگ‌پردازی آهنگینی که در قرائت تحقیق بیشتر است، در ترتیل نیست. لذا قراء وقتی که در ترتیل وارد می شوند، عمداً و از سر احساس وظیفه و تخصص صدا را به سرعت محدود می‌کنند. در عین حال، ترتیل لحن مخصوص به خود را دارد و یکی قاری می‌تواند در ترتیل خود با توجه به محدوده ترتیل زیباترین لحن‌های ترتیلی را داشته باشد با این دیدگاه اگر نگاه کنیم یکی از ترتیل‌های دلنشین، ترتیل استاد محمود علی البناء است.
موسوی‌بلده تصریح کرد: در ترتیل استاد محمود علی البناء که از ترتیل‌های نمکین و جذاب است با توجه به اینکه در ترتیل، کندی تحقیق وجود ندارد و باید تند خوانده شود، حالت کندی تلاوت ایشان وجود ندارد و ترتیل ایشان از آن حالت خارج شده و همراه با اوج و فرود خود بسیار زیباست.
پیشکسوت قرآنی کشور در پایان سخنان خود در این زمینه تصریح کرد: ترتیل استاد محمود علی البناء به لحاظ تجویدی بسیار عالی است، کلا ترتیل این اساتید بزرگ قرآنی در اوج قرار دارد و همگی تجوید را به طور کامل رعایت می‌کنند، چون در ترتیل، همه چیز باید یک باشد و تجوید باید در سطح بالا رعایت شود.
