به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)،
سیدمرتضی نیکزاد، از جمله روشندلان کشورمان است که تمام وقت خود را صرف
مؤسسهای که در زمینه فعالیتهای قرآنی روشندلان فعالیت میکند، کرده است،
مؤسسهای که سال 1382 با هدف ارائه آموزش و خدمترسانی به روشندلانی که
علاقه به فعالیت در عرصه قرآن دارند، راهاندازی شده است. در ادامه
مصاحبهای با مدیرعامل این مؤسسه صورت گرفته است.
به صورت کامل خودتان را برای ما معرفی کنید یک بیوگرافی کامل از خودتان برای ما و مخاطبین ما که بیشتر با شما آشنا شوند؟سیدمرتضی
نیکزاد، مسئول موسسه قرآنی ـ فرهنگی روشندلان اصفهان هستم، این مؤسسه
مرکز و دفتر مرکزی آن در اصفهان است و فعالیتهای آن در سطح کشور و
بینالمللی برای کل نابینایان مسلمان هست.
خلاصهای از سالها فعالیت خودتان را در این عرصه بفرمائید؟آنچه
که انجام دادم شاید از دیدگاه خود بنده کار مهمی نبوده اگر که کاری انجام
شده توفیقات الهی بوده و خدا را باید شکر کنم که هدایت الهی انشاءالله
شامل حال من باشد و بتوانم در این مسیر قدمی بردارم و کاری انجام بدهم.
قبل
از اینکه مؤسسه قرآنی روشندلان تشکیل شود در مؤسسات مختلف قرآنی بهعنوان
یکی از اعضای ستاد برگزاری مسابقات تیمی قرآن در سطح کشور و بهعنوان مسئول
روابط عمومی مشغول کار بودم و همین طور مدیر مسئول یکی از کانونهای قرآنی
ـ فرهنگی مساجد اصفهان بودم. اما دائم این دغدغه را داشتم که در سطح مملکت
ما بهخصوص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مؤسسات مختلفی برای اقشار مختلف
جامعه یکی پس از دیگری تشکیل شد و اقشار جامعه از نعمت برنامههای آموزش
قرآنی بهرمند میشدند اما نابینایان ما هیچ نوع مؤسسهای نداشتند و هیچ نوع
تشکل رسمی قانونی قرآنی نداشتند که برای آنها فعالیتی داشته باشد.
یعنی تا آن زمان هیچ فعالیت تشکیلاتی رسمی برای نابینایان در زمینه قرآنی وجود نداشت؟البته
به صورت پراکنده خود آنها در مدارس و در جاهای مختلف برنامههای قرآنی
داشتند تا اینکه در سال 82 و 83 بود که با مشورت اساتید و علما موفق شدیم
برای اولین بار در کشور مؤسسه مذکور را با عنوان بنیاد قرآنی ـ فرهنگی
روشندلان پایهگذاری کنیم.
احتمالاً در ابتدای کار نیز با مشکلات فراوانی مواجه بودهاید؟در
ابتدا کار ما از یک پارکینگ شروع شد. خوشبختانه راهاندازی این مؤسسه جزء
حرکتهای خودجوش جامعه بوده که در زمینه علوم قرآنی برای نابینایان آغاز
شده است. بعد از اینکه مجوز فعالیت رسمی را از مراجع ذیصلاح دریافت کردیم
فعالیتها آغاز شد، مشکلات در ابتدا کم نبود، حرکت ما از یک دفتر و
پارکینگ منزل شروع شد بعد از آن برای مدتی دفاتری را برای ادامه فعالیت
اجاره میکردیم اما خوشبختانه بعد از چندین سال موفق شدیم ساختمان مستقلی
را تهیه کنیم و کارمان را به تدریج توسعه بدهیم.
در ابتدا کار ما فقط
در زمینه آموزش قرآن برای نابینایان بود ولی به تدریج برگزاری مسابقات،
کارهای تحقیق و پژوهشی و همین طور چاپ و نشر قرآن به خط بریل جز دستور کار
ما قرار گرفت چرا که دیدیم نیاز جامعه نابینایان مسلمان ما این هست که
برنامههای خودمان را توسعه بدهیم.
اولین مؤسسه مردمیای بود که در کشور راهاندازی شد یا قبل از آن هم مؤسسهای مردمی فعالیت داشت؟این
اولین مؤسسه قرآنی در زمینه نابینایان بود که در جمهوری اسلامی ایران
تشکیل شد و الان هم در سطح کشور میتوان گفت منحصر بهفرد است، بعد از آن
مؤسسات قرآنی ویژه نابینایان در سطح کشور و در بعضی از استانها تشکیل شده و
کار میکنند اما آن مؤسسهها تقریباً در سطح استان خودشان فعالیت
میکنند اما گستره فعالیت مؤسسه ما کل کشور است.
آماری هم از تعداد مؤسسات فعال در عرصه نابینایان دارید؟شاید چیزی نزدیک به 10 مؤسسه باشند که همانطور که گفته شد بیشتر در عرصه و گستره استانی و محلی فعالیت دارند.
با
توجه به این موضوع و اینکه تعداد مؤسسات قرآنی برای نابینایان در سطح کشور
اندک است، به فکر افزایش تعداد شعبات در سراسر کشور نیفتادهاید و یا
برنامهای برای این کار ندارید؟ این فکر از قبل و حتی از
زمان تشکیل مؤسسه وجود داشته است، اما ترجیح دادیم که این کار را انجام
ندهیم چرا که در این مسیر مشکلات فراوانی وجود دارد. اگر ما در استانها یا
شهرستانهای مختلف شعبه تأسیس میکردیم نیاز بود که دائم بر کار آنها
نظارت داشته باشیم و از فعالیتهای خودجوش استانها جلوگیری شود در صورتی
که طرفدار این بودیم که در خود استانها خود فعالان قرآنی و نابینایان
مؤسسه قرآنی را تأسیس کنند و ما با آنها همکاری داشته باشیم و مشاوره
بدهیم.
بسیاری از مدیران مؤسسات قرآنی از حمایتها گلایه دارند، در بخش
نابینایان نیز این کمبود حمایتها احساس میشود؟ میزان حمایت مسئولین
نهادهای قرآنی کشوری از مؤسسه شما به چه صورتی بوده؟
یکی از فعالیتهای
مهم مؤسسه ما فعالیت در عرصه چاپ و نشر قرآن به خط بریل است، قرآنی که چاپ
میکنیم همراه با ترجمه است که بهدلیل حجم بالا تقریباً هر جزء از قرآن یک
جلد جداگانه باید باشد. برای انتشار این قرآن مجوز لازم را هم از مراجع
ذیصلاح گرفته این را با اطمینان میگویم که این قرآن با ترجمه
باکیفیتترین قرآن به خط بریل در جمهوری اسلامی ایران بوده و منحصر بهفرد
است.
در مورد جزئیات بیشتر این قرآنها توضیحاتی میدهید؟ رسمالخط
آن بسیار روان و ترجمه حضرت آیتاللهالعظمی مکارم شیرازی است، هر جلد
این مصحف حدود 13 هزار تومان هزینه دربرداشته است که مجموع 30 جلد آن 390
هزار تومان میشود. یعنی هر نابینا اگر بخواهد یک دوره قرآن با ترجمه را
تهیه کند باید 390 هزار تومان پرداخت کند.
پاسخ سؤال بالای شما را
اینجا میدهم که ما بارها و بارها به مسئولین محترم در دستگاهای حاکمیتی
نامه نوشتیم و مکاتبه کردیم مبنی بر اینکه از چاپ و نشر قرآن حمایت کنند،
علاوه بر آن قرآن که هر جزء یک جلد است، یک قرآن بدون ترجمه نیز داریم که
هر سه جزء یک جلد میشود، این قرآن بدون ترجمه نه تنها در داخل کشور بلکه
برای نابینایان مسلمان برای سایر کشورهای دیگر قابل استفاده است چرا که
رسمالخط و خط بریل آن طوری است که به صورت بینالمللی قابل استفاده برای
نابینایان مسلمان تمام کشورها است و ما این را طوری طراحی کردهایم که برای
آنها هم قابل استفاده باشد و مجوز لازم را هم از مراجع ذیصلاح دارد.
برای استفاده این قرآن در دیگر کشورها رایزنی کردهاید؟با
توجه به اینکه نیاز به همکاری رایزنهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در
کشورهای مختلف داریم، هنوز نتوانستهایم همکاریها را گسترش دهیم، ضمن
اینکه آنها آن طور که باید و شاید همکاری لازم را با ما نکردهاند. در داخل
کشور در رابطه با چاپ و نشر این قرآن و توزیع آن بین نابینایان مکاتبات
زیادی با مسئولین محترم در دستگاههای مختلف انجام دادهایم از جمله معاونت
قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان دارالقرآن کشور، بهزیستی و
همین طور شورای توسعه فرهنگ قرآنی و مکانهای دیگر حتی سازمان اوقاف و
امور خیریه و از آنها خواهش کردیم و تقاضای رسمی و کتبی دادیم مبنی بر
اینکه از چاپ و نشر این قرآنها حمایت کنند و درصدی از مبالغی از چاپ و نشر
این قرآنها را آنها پرداخت کنند که نابینایان مجبور نباشند مبالغ سنگینی
را در قبال تهیه این قرآنها پرداخت کنند. یک فرد عادی و بینا میتواند یک
قرآن معمولی با مبلغی حدود 10 هزار تومان تهیه کنند ولی یک نابینا باید 390
هزار تومان پرداخت کند تا بتواند یک قرآن کامل داشته باشد و مطمئناً کمتر
نابینایی توان پرداخت این مبلغ را برای تهیه قرآن را دارد.
اگر حمایتی از سوی مسئولان نهادها صورت نگیرد، انگیزه بین نابینایان وجود دارد که 390 هزار تومان پرداخت کنند تا نسخ را بخرند؟درصد
خیلی کمی از آنها هستند که بتوانند این مبلغ را پرداخت کنند، مسائل
اقتصادی و مشکلات درآمدی که بین اقشار جامعه هست بین نابینایان سختتر است
حالا مسئولین محترمی که از چاپ و نشر انواع نشریات حمایت میکنند کمک برای
چاپ و نشر قرآن نمیکنند.
تا الان هر چه که گفتید از عدم حمایتها
بوده است، یعنی واقعاً هیچ حمایتی از شما برای توسعه فرهنگ قرآن در بین
نابینایان صورت نگرفته است؟ طی حدود هشت سال گذشته به هیچ وجه، از آن
زمانی که ما این قرآن را چاپ کردیم مسئولان حمایت نکردند و به هر کدام از
آنها نامه نوشتیم که برای چاپ و نشر این قرآنها به ما کمک کنند همه آنها
جواب دادند مبنی بر اینکه ما اعتباری نداریم.
سازمان بهزیستی کمکی کرده با توجه به اینکه جامعه هدف بود؟سازمان
بهزیستی هم گفتند اعتبار و بودجهای برای این کار نداریم. برای من جالب
است که وزارت ارشاد 40 درصد بن تخفیف کتاب برای دانشجویان در نظر میگیرد
اما برای قرآن به خط بریل برای استفاده نابینایان حاضر نیست کمک کند،
مراجعات بسیار زیادی داشتهام و همه مستندات آن نیز موجود است.
سال
گذشته سه نامه برای ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان ارسال
کردیم، سال قبل دو یا سه نامه برای معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد
اسلامی داشتیم سال 94 برای سازمان دارالقرآن کشور داشتیم سال 93 و 94 دو
نامه برای سازمان اوقاف و امور خیریه ارسال شد برای سازمان بهزیستی نیز
نامهنگاریهایی مبنی بر دریافت حمایت داشتهایم که هیچ کمکی صورت نگرفت.
مطالبات
شما چه چیزهایی بوده و بیشتر بر چه نوع حمایتهایی تأکید داشتهاید؟ شاید
حمایتهایی را خواستهاید که خارج از توان این سازمانها بوده است؟ما
نمیگویم که هزینه چاپ و نشر کل قرآن را به ما پرداخت کنند تنها خواسته ما
این بوده که درصدی از هزینه چاپ قرآن به خط بریل را به صورت کمک هزینه به
نابینایان متقاضی استفاده از این قرآنها اهدا کنند.
بحثهای بعدی در
این زمینه نیز وجود دارد، در حال حاضر در بقاع متبرکه و مساجد مختلف قرآن
برای افراد عادی وجود دارد، چرا نباید قرآنهای به خط بریل نیز وجود داشته
باشد. تمام این اماکن را میتوان از این قرآنهای خط بریل پر کرد مگر در
مساجد و بقاع متبرکه کشورمان افراد نابینا رفت و آمد ندارند. این موضوع
مستلزم حمایتی است که وجود ندارد.
یکی دیگر از مشکلات به بحث چاپ و نشر
برمیگردد، تا قبل از این از دستگاههای چاپگر خارجی برای چاپ قرآن
استفاده میکردیم، که سالیان متمادی کار کرده و به حد فرسودگی رسیده بودند.
با پیگیریهایی که شد یکی از شرکتهای دانش بنیان به ساخت و تولید
دستگاههای چاپگر بریل ملی اقدام کردند. در همین راستا دو دستگاه چاپ قرآن
با عناوین «بصیر» و «دارکوب» تهیه شده است. ما الان می خواهیم دستگاه
چاپگر بریل ملی را خریداری کنیم نیاز به حمایت داریم یعنی حمایت از تولید
داخلی شود تا دیگر مجبور نباشیم دستگاه چاپگر خارجی را مورد استفاده قرار
دهیم.
هزینههای خرید هر دستگاه چگونه است؟ دستگاه چاپگر بریل ملی
بصیر 25 میلیون تومان است که مشابه خارجی آن 60 میلیون تومان هزینه دارد،
دستگاه چاپگر دارکوب هم 40 میلیون است که مشابه خارجی ندارد چرا که بسیار
تکنولوژی پیشرفته و بالایی دارد و اگر مشابه خارجی داشته باشد شاید یک چیزی
نزدیک 100 یا 80 میلیون تومان باشد.
اگر بخواهیم برای نابینایان
کشورمان، آنهایی که علاقهمند به فعالیتهای قرآنی هستند قرآن به خط بریل
تهیه کنیم چه تعدادی خواهد شد؟ نابینایان کشور ما طبق آخرین آمار چیزی
نزدیک 800 هزار نفر هستند که 2/1 درصد جامعه معمولاً نابینا هستند اگر
جمعیت کشور 70 میلیون درنظر گرفته شود چیزی نزدیک به 800 هزار نفر نابینا
در کشورمان داریم.
آماری وجود دارد که چه تعداد از این افراد قرآنی هستند و یا گرایش به عرصه فعالیتهای قرآنی دارند؟آمار
دقیقی وجود ندارد، به اعتقاد من هیچ فرقی هم نخواهد کرد، اگر حتی 10 هزار
نفر از نابینایان کشورمان علاقهمند به حضور در عرصه فعالیتهای قرآنی
باشند، آیا اقدامی برای آنها صورت گرفته است. حالا ما نمی گوییم کل این
مبلغ را دستگاهها پرداخت کنند. درصدی از آن را بهعنوان بنکارت به
نابینایان اهدا کنند. نابینایان عزیز ما با توجه به اینکه جز اقشار آسیب
پذیر جامعه هستند و از انجا که هجمههای فرهنگی هم بر روی اقشار آسیبپذیر
بیشتر اثر میگذارد، جا دارد حمایتهای خود را از این قشر آسیبپذیر بیشتر و
بیشتر کنیم.