روزی برای تمنای صفات نیکو
گروه اندیشه: در این روز ماه مبارک رمضان از خداوند صفاتی نیکو چون «ستر»، «عفاف»، «قناعت» و «عدالت» را طلب می‌کنیم.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، مومنان روزه‌دار در این روز از ماه مبارک رمضان، ماه ضیافت الهی دست‌های خود را به سوی بارگاه ربوبی می‌گشایند و از خداوند چنین می‌خواهند که «اللهمّ زَیّنّی فیهِ بالسّتْرِ والعَفافِ واسْتُرنی فیهِ بِلباسِ القُنوعِ والكَفافِ واحْمِلنی فیهِ على العَدْلِ والإنْصافِ وامِنّی فیهِ من كلِّ ما أخافُ بِعِصْمَتِكَ یا عِصْمَةَ الخائِفین: خدایا زینت ده مرا در آن با پوشش و پاكدامنى و بپوشانم در آن جامه قناعت و خوددارى و وادارم نما در آن بر عدل و انصاف و آسوده‌ام دار در آن از هر چیز كه می‌ترسم به نگاهدارى خودت اى نگه‌دار ترسناكان.»
ساتر باشیم
دعای روز دوازدهم ماه رمضان نیز مانند روزهای دیگر وسیله‌ای است که با آن طلب صفات نیکوی انسانی و دینی را از خداوند داشته باشیم و بتوانیم در ارتقای خویش بکوشیم.
فراز اول دعای امروز درخواست و تمنای دو صفت نیکی «ستر» و «عفاف» است. کلمه «ستر» به معنای پوشش در قرآن نیامده است، اما آیت‌الله مجتهدی در معنای آن گفته که ستر یعنی اینکه گناهان مردم را مخفی کنم و ... خوش به حال بنده‌ای که به عیب خودش می‌پردازد و به عیب دیگران کاری ندارد.
در قرآن خداوند با سه واژه «عفو» و «صفح» و «غفران» به ستار بودن خداوند پرداخته است. خدای متعال در آیه 22 سوره نور می‌فرماید: «...وَلْيَعْفُوا وَلْيَصْفَحُوا أَلَا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ: آنها بايد عفو كنند و صرفنظر نمايند، آيا دوست نميداريد خداوند شما را ببخشد؟ و خداوند غفور و رحيم است».
گناه نکنیم
صفت نیکوی دیگر در همین آغاز دعای عفاف است که پاکدامنی معنا شده. هر چند معنای اصطلاحی «عفاف» درباره پوشش است، اما باید در نظر داشت که «از فضايل اخلاقي مورد تاكيد در اسلام «عفاف» است كه در اصطلاح به نيروی درونی تعديل‌كننده شهوات و غرايز انسان اطلاق می‌شود». آیت‌الله مجتهدی‌تهرانی نیز درباره این واژه می‌گوید: «عفاف یعنی اینکه گناه نکنیم و عفت نفس داشته باشیم که گناه نکردن است».
قناعت داشته باشیم
قنوع در فراز بعدی آیه قناعت ترجمه شده است. این صفت را ثروت و سرمایه‌ای بی‌پایان دانسته‌اند و برخی آن را نخواستن و کم‌خواستن تعریف کرده‌اند. به نظر می‌رسد قناعت نوعی اکتفا به امری است که انسان آن را دارد. ممکن است آن را به معنای عدم تحرک تفسیر کرد، اما با توجه به عنصر تلاش و کوشش در اسلام که باید به سازندگی این جهان نیز برسد که جهان مزرعه آخرت است، قناعت باید به معنای آزادی و عدم تقید به امر مادی تفسیر شود. فرهنگ عمید نیز در معنای کفاف که در کنار «قنوع» یا قناعت نشسته است می‌نویسد: آن مقدار روزی و خوراک که برای انسان کافی باشد یا آنچه به‌قدر حاجت باشد و کم یا زیاد نباشد.
عادل و منصف باشیم
عدل و انصاف نیز دیگر خصوصیتی است که در این روز ار خداوند تمنا داریم. عدل و انصاف هر چند که دارای معانی متفاوتی هستند، اما هر دو در چارچوب تعامل با دیگران و به معنای کلی رعایت برابری و یا تناسب در رفتار بوده و به نوعی در مقابل ظلم، نابرابری و تبعیض هستند. اسلام به عدالت تاکید زیادی داشته است. خداوند در قرآن می‌فرماید «... قَائِمًا بِالْقِسْطِ....: در حالي كه (خداوند در تمام عالم) قيام به عدالت دارد» (آل‌عمران، 18) خوانده شده است. یکی از صفاتی نیز که بزرگان اسلامی به آن مشهور هستند و به دیگران توصیه کرده‌اند نیز عدالت است و در همین چارچوب امام علی(ع) پیشوای اول شیعیان را امام عدل می‌خوانیم و در همین فضای عادلانه است که طلب عدل را باید در این روز سرلوحه تمنیات الهی خود قرار دهیم.
ساتر باشیم
دعای روز دوازدهم ماه رمضان نیز مانند روزهای دیگر وسیله‌ای است که با آن طلب صفات نیکوی انسانی و دینی را از خداوند داشته باشیم و بتوانیم در ارتقای خویش بکوشیم.
فراز اول دعای امروز درخواست و تمنای دو صفت نیکی «ستر» و «عفاف» است. کلمه «ستر» به معنای پوشش در قرآن نیامده است، اما آیت‌الله مجتهدی در معنای آن گفته که ستر یعنی اینکه گناهان مردم را مخفی کنم و ... خوش به حال بنده‌ای که به عیب خودش می‌پردازد و به عیب دیگران کاری ندارد.
در قرآن خداوند با سه واژه «عفو» و «صفح» و «غفران» به ستار بودن خداوند پرداخته است. خدای متعال در آیه 22 سوره نور می‌فرماید: «...وَلْيَعْفُوا وَلْيَصْفَحُوا أَلَا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ: آنها بايد عفو كنند و صرفنظر نمايند، آيا دوست نميداريد خداوند شما را ببخشد؟ و خداوند غفور و رحيم است».
گناه نکنیم
صفت نیکوی دیگر در همین آغاز دعای عفاف است که پاکدامنی معنا شده. هر چند معنای اصطلاحی «عفاف» درباره پوشش است، اما باید در نظر داشت که «از فضايل اخلاقي مورد تاكيد در اسلام «عفاف» است كه در اصطلاح به نيروی درونی تعديل‌كننده شهوات و غرايز انسان اطلاق می‌شود». آیت‌الله مجتهدی‌تهرانی نیز درباره این واژه می‌گوید: «عفاف یعنی اینکه گناه نکنیم و عفت نفس داشته باشیم که گناه نکردن است».
قناعت داشته باشیم
قنوع در فراز بعدی آیه قناعت ترجمه شده است. این صفت را ثروت و سرمایه‌ای بی‌پایان دانسته‌اند و برخی آن را نخواستن و کم‌خواستن تعریف کرده‌اند. به نظر می‌رسد قناعت نوعی اکتفا به امری است که انسان آن را دارد. ممکن است آن را به معنای عدم تحرک تفسیر کرد، اما با توجه به عنصر تلاش و کوشش در اسلام که باید به سازندگی این جهان نیز برسد که جهان مزرعه آخرت است، قناعت باید به معنای آزادی و عدم تقید به امر مادی تفسیر شود. فرهنگ عمید نیز در معنای کفاف که در کنار «قنوع» یا قناعت نشسته است می‌نویسد: آن مقدار روزی و خوراک که برای انسان کافی باشد یا آنچه به‌قدر حاجت باشد و کم یا زیاد نباشد.
عادل و منصف باشیم
عدل و انصاف نیز دیگر خصوصیتی است که در این روز ار خداوند تمنا داریم. عدل و انصاف هر چند که دارای معانی متفاوتی هستند، اما هر دو در چارچوب تعامل با دیگران و به معنای کلی رعایت برابری و یا تناسب در رفتار بوده و به نوعی در مقابل ظلم، نابرابری و تبعیض هستند. اسلام به عدالت تاکید زیادی داشته است. خداوند در قرآن می‌فرماید «... قَائِمًا بِالْقِسْطِ....: در حالي كه (خداوند در تمام عالم) قيام به عدالت دارد» (آل‌عمران، 18) خوانده شده است. یکی از صفاتی نیز که بزرگان اسلامی به آن مشهور هستند و به دیگران توصیه کرده‌اند نیز عدالت است و در همین چارچوب امام علی(ع) پیشوای اول شیعیان را امام عدل می‌خوانیم و در همین فضای عادلانه است که طلب عدل را باید در این روز سرلوحه تمنیات الهی خود قرار دهیم.
خوش به حال بنده‌ای که به عیب خودش می‌پردازد و به عیب دیگران کاری ندارد