حجت‌الاسلام حسن پویا تشریح کرد:
میراث‌های قرآنی و وحدت از نگاه امام علی(ع)/ عدالت؛ میراث بشری مولا
گروه اندیشه: در زندگی امام علی(ع) همه خصلت‌های انسانی و الهی تبلور داشته است، اما برخی از آن‌ها آنقدر برجسته بوده که بسیاری از دشمنان هم به آن اعتراف کرده‌اند، مثل عدالت که بسیاری از نویسندگان به این مسئله اشاره کرده‌اند.
عدالت میراث بشری امام علی(ع)
پویا ادامه داد: یکی از چیزهایی که امام علی(ع) تاکید داشتند، مسئله عدالت در بین انسان‌ها بوده است و رفتار خود حضرت بیان کننده این مسئله است. سخت‌گیری‌های امام نشان دهنده اهمیت عدالت از نظر ایشان است و اینکه نکند حقوق انسانی ضایع شود، سفارش‌های مکرری که ایشان داشتند و توجه به محرومان و پابرهنگان و رفتار شخصی ایشان به عنوان حاکم از نحوه پوشش گرفته تا رعایت‌های دقیق دیگر مسائل نشان‌دهنده این است که ایشان توجه جدی به مسئله عدالت داشته‌اند و اینکه حقوق افراد رعایت شود و حق کسی از بین نرفته و بی‌عدالتی نشود.
وی افزود: سخت‌گیری‌هایی که ایشان به خودشان داشتند در جهت عدالت بود. همه کسانی که با ایشان نسبت داشتند چه دوستان و دشمنان، بر این خصوصیت عدالت ایشان تاکید داشته‌اند و از این رو می‌توانیم بگوییم یکی از بزرگترین میراث‌های امام علی(ع) برای بشریت همین مسئله عدالت بوده است. ایشان برای همه جهان انسانی مسئله عدالت را تعلیم داده است که همین مسئله، یکی از اهداف بعثت پیامبران هم هست و قرآن هم به این مسئله توجه می‌دهد.
میراث‌های قرآنی امام علی(ع)
پویا در پاسخ به این پرسش که تاثیر امام علی(ع) در علوم قرآنی چه بوده است؟ گفت: از این جهت که ایشان نزدیک‌ترین فرد به پیامبر(ص) بودند. بر اساس حدیثی که ایشان فرمودند: هیچ آیه‌ای بر حضرت نازل نشد چه در جنگ، صلح، سفر و حضر الا اینکه من همراه پیامبر بودم و پیامبر مرا می‌خواستند و می‌گفتند این را بنویسم و توضیح و تببین و تفسیر آیه را نیز برای من بیان می‌کردند.
وی ادامه داد: ایشان مثل ابن عباس که در میان شیعه و سنی معروف است، از مفسران صدر اسلام هستند. ابن‌عباس از عظمت امیرمومنان یاد می‌کند در بیان و تفسیر روایات و آیات قرآن از ایشان استفاده‌ها کرده است.
پویا با بیان اینکه امام علی(ع) پس از فوت پیامبر و در زمان جمع‌آوری قرآن از کسانی بود که محل مشورت بود، گفت: در بحث اعراب‌گذاری قرآن ابوالاسود دوئلی که این کار را انجام می‌دهد از شاگردان خاص امیرمؤمنان بود و در قرائت قرآن این قرائتی که در بین 7 قرائت مشهور است، از حفص به عاصم و از عاصم به امیرمومنان می‌رسد، تاثیر ایشان را بیان می‌کند.
وی تصریح کرد: همه این موارد بیان می‌کند که امیرمومنان سردمدار همه کسانی بودند که درباره قرآن نقلی کرده و حدیثی گفته‌اند و چیزی بیان کرده‌اند. همچنین بسیاری از روایات تفسیری ما به حضرت منتهی می‌شود که مشهور است حضرت مصحفی داشتند که تعبیرات و تفسیرهایی بوده است که پیامبر به ایشان القا کرده بود و بسیاری از احادیث در این زمینه از زبان ایشان به عنوان کسی که همواره همراه پیامبر بوده است، بیان شده است.
پویا ادامه داد: احادیث امام علی(ع) می‌تواند بزرگترین تاثیر را در درک و فهم قرآن داشته باشد که برای حفظ و نگهداری قرآن به دست ما رسیده است.
درس امام علی(ع) برای جهان معاصر اسلام
وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه امام علی(ع) از یک‌سو پیشوای اول شیعیان و از سوی دیگری اینکه ایشان الگویی برای رفتار اسلامی و انسانی هستند، چه کمکی می‌توانند برای ما در راستای خروج از تفرقه و خشونت در جهان اسلامی بکنند؟ گفت: مثل معروفی است که ما نباید کاسه داغ‌تر از آش باشیم، به این جهت که ما شیعیان و محبان اهل بیت(ع) بزرگترین رفتاری که باید برای ما مورد تبعیت باشد، رفتار امام علی(ع) در زمان خلفاست.
پویا ادامه داد: امام علی(ع) سخت‌ترین روزگار زندگی خود را در این دوران داشت و ما نمی‌توانیم نمونه‌ای در تاریخ زندگی ایشان پیدا کنیم که ایشان برخورد شدیدی با خلفا داشته باشند، حتی در زمانی که به زور می‌خواستند از ایشان بیعت بگیرند، حضرت برای حفظ اسلام و کلمه شهادتین فرمودند که من صبر می‌کنم. امام علی(ع) بهترین و زیباترین الگو می‌تواند در این زمینه باشد.
وی تصریح کرد: ما باید در کنار حفظ اعتقادات خودمان، حفظ وحدت اسلامی را همان‌طور که بسیاری از مصلحان نیز گفته‌اند به معنای وحدت اجتماعی و سیاسی بدانیم که به معنای ترک اعتقادات خودمان نیست.
پویا در پایان گفت: ما باید دردهای خود را در جانمان داشته باشیم اما برای اینکه اسلام ناب محمدی حفظ شود باید از خیلی چیزها بگذریم و بخشی از معارف اسرار آل محمد(ع) باید محفوظ بماند و حفظشان به این بستگی دارد که ما بسیاری از مسائل را رعایت کنیم که به اختلاف منجر نشود که بسیاری از مسلمانان به دلایل واهی می‌خواهند به جان هم بیفتند و همدیگر را متهم به تکفیر کرده و به قتل برسانند.
