ردپای کمرنگ آموزه‌های قرآنی در محصولات فرهنگی و هنری/ نقص امکانات یا ضعف ایده‌پردازی؟!
گروه هنر: درصد قابل توجهی از رویدادهای فرهنگی و هنری که غالباً به ارائه یک محصول تولیدی منجر می‌شوند فاقد نگرش قابل تأمل دینی و ارجاعات درخور به مضامین و آموزه‌های قرآنی هستند که دلایل آن باید از دو منظر نقص در امکانات موجود و همچنین نبود جریان ایده‌پردازی هنری بررسی شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) چند روز پیش و به مناسبت بزرگداشت روز خبرنگار، محمدرضا مخبر دزفولی؛ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی میهمان خبرگزاری ایکنا بود و یکی از موضوعاتی که در این بازدید از زبان دبیر طرح شد، بحث مطالبه‌گری جامعه قرآنی از اقشار گوناگون فرهنگی و هنری به منظور پرداختن به موضوعات و مضامین قرآنی و لحاظ کردن آنها در محصولات و تولیدات این حوزه بود.
وی با اشاره به اینکه فضای فرهنگی کنونی جامعه به جهت اشاعه برخی مفاهیم غیرالهی و التقاطی بیش از هر زمان دیگری برای دریافت مفاهیم و پیام‌های ناب قرآنی و آشنایی بیشتر مخاطبان با فرهنگ و سیره اسلام ناب محمدی نیازمند است، از اصحاب رسانه خواست تا در قالب گفت‌و‌گوهای خبری خود و یا روند آسیب‌شناسی که در زمینه به حاشیه رانده شدن مظاهر دینی و قرآنی در تولید و عرضه محصولات فرهنگی و هنری آن را پیگیری می‌کنند، از جامعه فعال در زمینه فرهنگ و هنر این خواسته را مطالبه کنند که هنرمندان و مسئولان فرهنگی به قدر توان خود در ایده‌پردازی قرآنی در آثار فرهنگی و هنری ارائه شده، سهیم باشند.
طرح این موضوع از زبان دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ما را بر آن داشت که به این مسئله و موضوعات مرتبط با آن از دو منظر متفاوت نسبت به هم بپردازیم؛ یکی از این مناظر همسو با نظر مخبر دزفولی است یعنی اینکه زمینه‌های خوبی در عرصه فرهنگ و هنر برای پراختن به فعالیت‌های دینی و قرآنی فراهم است و مثلاً دولت به عنوان متولی اصلی این جریان امکانات خوبی در اختیار هنرمندان و مسئولان فرهنگی قرار داده است و قوت گرفتن این جریان تنها به عزم و اراده و تلاش جهادی جامعه فرهنگی و هنری منوط و مربوط می‌شود.
منظر دوم، موضعی انتقادی و مقابل با نظر دبیر شورای انقلاب فرهنگی به عنوان نماینده دستگاه فرهنگی کشور است و آن اینکه متأسفانه آنچه که از مجموع پیگیری‌ها و انعکاس رویدادهای فرهنگی و هنری حداقل از سوی خبرگزاری ایکنا که رسالت پرداختن به رویدادهای فرهنگی و هنری از منظر قرآن و شریعت محمدی را دارد استنتاج می‌شود اینکه با وجود همه قابلیت‌ها و ظرفیت‌های موجود در میان اهالی فرهنگ و هنر و دغدغه‌ای که اتفاقاً جمع قابل ملاحظه‌ای از قشر هنری در پرداختن به موضوعات قرآنی دارند اما در عرصه عمل زمینه برای به منصه ظهور رسیدن این ایده‌ها و خلاقیت‌ها فراهم نیست.
باز براساس آنچه در واقعیت مجموعه فعالیت‌های فرهنگی و هنری و برگزاری رویدادهای مرتبط با آن شاهد هستیم به نظر می‌رسد منظر دوم نزدیک به حقیقت تلخ این روزهای فضای فرهنگی جامعه باشد و شاید تنها دلیل عمده بروز چنین معضلی را بتوان اینگونه تفسیر کرد که علیرغم داعیه‌دار بودن دستگاه فرهنگی کشور در پرداخت مؤثر و فراگیر به مجموعه فعالیت‌های فرهنگی و هنری که هم‌راستا با حقیقت و باطن انقلاب اسلامی منبعث از آموزه‌های دینی و قرآنی است اما امکانات متناسب با این رشد تفکری و اندیشه‌ای و پرورش و آموزش نیروهای خلاق فرهنگی و هنری، سیر تکاملی نداشته است.
حتی اگر با نگاه منصفانه خواسته باشیم به نواقص موجود در فضای حاکم فرهنگی کشور نگاه کنیم که قطعاً تا اندازه زیادی از مباحث فرهنگ روح‌بخش اسلامی و قرآنی به دور مانده‌اند و نوک اتهام را تنها متوجه مسئولان فرهنگی و اهمال و کم‌کاری آنها در این حوزه یعنی برنامه‌ریزی به منظور تولید و عرضه محصولات فرهنگی و هنری منطبق با آموزه‌های دینی و قرآنی نکنیم، به مقولاتی همچون کمبود اعتبارات تخصیص‌یافته به حوزه فرهنگ و هنر به منظور بالندگی هرچه بیشتر آن برای ارائه خوراک مناسب فرهنگی به جامعه هدف و مخاطبان برمی‌خوریم.
با این دیدگاه شاید مسئله مهمی دیگری که مورد توجه قرار گیرد ذکر این نکته باشد که چرا در ردیف بودجه‌های مصوب برای حوزه فرهنگ و هنر اهتمام ویژه‌ای به منظور بسط و اشاعه فرهنگ و هنر قرآنی را شاهد نیستیم و یا اگر این توجه در سطحی متوسط وجود دارد چرا به همان میزان خروجی درخوری را در ارائه محصولات فرهنگی و هنری برآمده از آموزه‌های دینی و قرآنی شاهد نیستیم؟
پاسخ به این پرسش و بسیاری از فرضیات مرتبط با آن از چنان ظرفیتی برخوردار است که بتوان آن را به عنوان یک مقوله آسیب‌شناسانه در حوزه فرهنگ و هنر قرآنی در قالب گفت‌و‌گو با کارشناسان حوزه فرهنگ و هنر و مسئولان این حوزه در میان گذاشت و به یک جمع‌بندی رسید.
امیرسجاد دبیریان
ضعف در نگارش ( به گونه ای که جذابیت در مطالب در نظر گرفته نمی شود، محتوا باید به گونه ای نگارش شود که عموم مردم را در نظر بگیرد و در قالبی جذاب ارائه شود و تصویرگری زیبا هم شاید در این امر بسیار دخیل باشد.