تولی و تبری از جمله فروعات دینی است که مسلمان باید نسبت به آن متعهد و عامل باشد؛ تولی همان دوست داشتن الله، رسول و ائمه هدی علیهم السلام و به تبعیت از ایشان دوست داشتن پیروان ایشان است و در مقابل آن بیزاری جستن از دشمنان الله، رسول و ائمه نیز تبری نامیده شده است.
این مسئله با بحث همجنس و همسنخ بودنی که در مسئله انس با قرآن کریم مطرح شده است بسیار ارتباط نزدیک دارد؛ چرا که ما با دوست داشتن یک گروه، در واقع همنشینان خود را انتخاب میکنیم و در مجاورت این همنشینان عطر و بوی ایشان را خواهیم گرفت، حال اگر این همنشینی از جنس دوستی با خدا، رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه معصومین علیهم السلام اجمعین باشد قاعدتا رنگ و بویی جز رنگ الهی نخواهد داشت؛ زیرا کمال همنشین اثرگذار است.
دختر یا پسر هر مقدار بر مسئله تولی و تبری تأکید داشته باشند به میزان این تأکید مؤمنتر خواهند بود (البته دقت شود که شور و شعور باید توأمان باشد.) یکی از راههای تشخیص میزان تولی یا تبری یک فرد بررسی و آگاهی نسبت به شناخت وی به امام است، هر مقدار میزان امامشناسی افراد بالاتر باشد قاعدتا اهتمام وی نسبت به مسئله تولی و به ازای آن تبری بیشتر خواهد بود؛ زیرا هر میزان بزرگی و جلوه کمالات پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه معصومین علیهم السلام اجمعین در نگاه فرد بیشتر هویدا شود، میزان ارادات شخص به ایشان بالاتر خواهد رفت و مسلما شوری که همراه با شعور باشد زیباییها خلق خواهد کرد.
توجه به پایبندی دختر یا پسر نسبت به مراسم مذهبی همچون محرم، صفر، عزاداری و ولادت اهل بیت علیهم السلام اجمعین معیار دیگری است که میتوان به عنوان سنجش میزان تولی ایشان بکار برد؛ چرا که ما مکلف به آن هستیم که با شادی اهل بیت علیهم السلام شاد و با اندوه ایشان غمناک باشیم و رعایت این موضوع توسط هر دختر یا پسر، نشان از معرفت و آگاهی وی دارد.
مسئله تولی ارتباط زیادی با پایبندی فرد به بسیاری از اصول اعتقادات و انجام فروعات دارد؛ چراکه علاقهمندی ما نسبت به یک مقوله ما را در پایبندی به الزامات آن مقوله مقاومتر میسازد، برای مثال فرزند به خاطر علاقه و پایبندی که نسبت به پدر خود دارد به همان میزان حرفشنوی او نسبت به ایشان بیشتر است در مسئله تولی و تبری نیز این مهم ساری و جاری است؛ یعنی هر مقدار فرد با معرفت نسبت به معصومین علیهم السلام اجمعین دوستی و محبت ورزد به همان میزان در پایبندی به بیانات و دستورات ایشان التزام دارد.
با توجه به هفته دفاع مقدس مثالی از این جهت خالی از لطف نیست. مهمترین عاملی که اسباب جذب جوانان به حضور در جبهههای جنگ شده است، محبت و ارادت جوانان ایرانی به اباعبدالله الحسین علیهالسلام بوده است، این مقوله در اشعار، سخنان وصیتنامهها و جای جای خاطرات دفاع مقدس قابل مشاهده است؛ ارادتی که جوان با آن همه علایق دنیوی، به دنیا پشت کرده و جان خود را در طبق اخلاص میگذارد و برای این جانبازی دعا میکند و نسبت به دوستان شهید خود قبطه میخورد.
مسئله دوستی و ارادات به اهل بیت علیهم السلام اینگونه در زندگی و تعالی انسان اثر میگذارد؛ از این فرصت برای زندگی مشترک در بسیاری از موارد، مسائل، اختلافها و... میتوان بهره برد؛ لذا بررسی میزان تولی و تبری دختر یا پسر قبل از مسئله ازدواج بسیار حائز اهمیت است.
ادامه دارد...
حمیدرضا یونسی