آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی عنوان کرد:
قرآن رابطه با کفار حربی را رد کرده است/ تبیین مفهوم ثقالت قرآن در عین آسانی
گروه حوزه‌های علمیه: مفسر قرآن کریم و صاحب تفسیر تسنیم با اشاره به سه دسته از تعالیم قرآن در مورد ارتباط با دیگران گفت: تعالیم اسلام بخش ملی، منطقه‌ای و بین‌الملی دارد که بخش ملی مبین نحوه ارتباط با مسلمین، بخش منطقه‌ای بیان‌کننده رابطه با یهود و نصاری و بخش سوم معطوف به ارتباط بین‌المللی است از این رو فرمود با کفاری که قصد نفوذ دارند مقابله شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) آیت‌الله‌العظمی عبدالله جوادی آملی امروز سوم آبان ماه در ادامه تفسیر سوره مبارکه حجرات گفت: خداوند چند کار را برای رشد جامعه و عقلانیت آن انجام داده است؛ اول باید و نباید و بود و نبود را مشخص کرد تا انسان بفهمد که در عالم خدا و بهشت و جهنم و ... هست و شانس و جبر و فسون و افسانه نیست، زیرا شانس و «سیزده نحس است» و ... افسانه است ولی قیامت و خدا و بهشت و جهنم و عدل و ظلم، افسانه نیست.
وی افزود: خداوند هم بود و نبود و هم باید و نباید را گفته است ولی به آن کفایت نفرمود و فرمود همان طور که معده و روده انسان را سالم آفریدیم تا سم را بالا بیاورد فطرت را طوری خلق کردیم که امانت و ادب و اخلاق را هضم و بی ادبی و ظلم را بالا می‌آورد البته همان طور که ممکن است کسی خودش را معتاد و با سم زندگی کند ممکن است فردی هم خودش را با ظلم عادت بدهد.
این مفسر قرآن با بیان اینکه دومین کار خداوند برای فطرت انسان، گرایش به خوبی و پرهیز از بدی است اظهار کرد: تمامی هفت میلیارد انسان می‌دانند تناقض شدنی نیست؛ عدل خوب و ظلم بد، وفا خوب و جفا، بد است؛ این سرمایه علمی با درس خواندن به دست نمی‌آید و خداوند آن را به همه داده است و جزء بدیهیات وجود انسان و جزء عقل نظر است.
این مرجع تقلید ادامه داد: خداوند فرمود همان طور که به انسان شامه و ذائقه دادیم که از مردار بدش آید در درون او بخش زیبایی را هم مجهز کردیم که نه تنها بفهمد عدل، باید و ظلم نباید بلکه از عدل لذت ببرد و از ظلم دردش بیاید به همین دلیل فرمود «حبب الیکم الایمان» و مراد از این تعبیر این است که ایمان محبوب دل انسان است.
تعالیم قرآن در برقراری رابطه با دیگران
این مرجع تقلید با اشاره به طرح سه سطح از تعالیم قرآنی تصریح کرد: تعالیم اسلام بخش ملی، منطقه‌ای و بین‌الملی دارد که بخش ملی مبین نحوه ارتباط با مسلمین، بخش منطقه‌ای بیان‌کننده رابطه با یهود و نصاری و کسانی است که خدا را قبول دارند و بخش سوم با تعبیر «یا ایها الناس» بیان شده که معطوف به ارتباط بین‌المللی است از این رو فرمود با کفاری که در صدد نفوذ نیستند و کاری با شما ندارند رابطه داشته باشید ولی کفاری که قصد نفوذ دارند باید با آنان مقابله شود.
وی ادامه داد: رابطه با همه این‌ها در سه سطح بیان شده نیازمند زبان مشترک است و این زبان مشترک، فطرت است که در درون همه هست؛ فرمود ما عدل و احسان را زیبا قرار دادیم و ظلم را زشت. حتی در روایات داریم که هیچ کافری از این قاعده مستثنی نیست به همین دلیل دزدها وقتی می‌خواهند اموال مسروق را تقسیم کنند اگر کسی بیشتر بخواهد سهم ببرد آن را خیانت می‌دانند.
این مفسر قرآن بیان کرد: پس خداوند فرمود سرمایه بود و نبود و هست و نیست و باید و نباید؛ فهم اینکه عدل، حسن و ظلم، بد است را در کنار قلبی که از خوبی لذت ببرد و از بدی بدش آید به انسان بخشید؛ این مثلث زدودنی هم نیست و هیچ انسانی نمی‌تواند آن را از دیگری بگیرد مگر اینکه خودش عمل نکند و هیچ انسانی نیز از این ساختار مستثنی نیست و بعد هم تاکید فرمود عقلانیت جامعه و رشد در گرو این اصول است.
مفسر قرآن با بیان اینکه کسی که اختلاس و خلاف می‌کند نمی‌تواند بگوید گذشت زیرا این خلاف را وارد هاضمه فطرت خود کرده است و روزی آن را بالا خواهد آورد به همین دلیل پیامبر فرمود فورا استغفار کنید و خودتان را با استغفار معطر کنید زیرا بوی بد گناه سرانجام بالا می‌آید تصریح کرد: خلق از این زیباترین ممکن نیست زیرا اگر ممکن بود و خداوند خلق نمی‌کرد یا معاذالله از جهل، یا از ناتوانی و یا از روی بخل بود و هرسه قسم برای خدا مستحیل است.
صاحب تفسیر تسنیم با اشاره به دو ویژگی ثقالت و آسانی قرآن به صورت توامان تصریح کرد: قرآن، آسان است یعنی سخت نیست ولی سنگین است یعنی قرآن خفیف و سبک و بی علم و تهی مغز و عوامی و افسانه نیست؛ قول سنگین است ولی در عین حال دشوار نیست زیرا برای انسانی خلق شده که احسن تقویم است.
وی با بیان اینکه احیاء فطرت نیازمند زنده نگهداشتن این اصول است افزود: اویس قرنی شبی را تا صبح در رکوع و سجود بود زیرا این افراد از این کار لذت می‌برند و خسته نمی‌شوند؛ برخی دوستانی داریم که سه ماه روزه می‌گیرند ولی رنج نمی‌برند و خسته نمی‌شوند ولی گاهی می‌بینیم فردی یک ساعت پای تلاوت قرآن نشسته و خسته می‌شود این نشان می‌دهد که گرایش وجود دارد به شرط آن که آن را از بین نبریم.
آیت‌الله جوادی آملی با اشاره به آیه «فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ»(30 روم) گفت: خداوند در این آیه فرمود فطرت را نه من عوض می‌کنم و نه دیگری زیرا دیگری قدرت آن را ندارد و من هم چون به احسن تقویم خلق کرده‌ام این کار را نمی‌کنم و تبدیل خلقی که به شیطان نسبت داده شده است هم به این اصول چندگانه در ساختار خلقت انسان باز نمی‌گردد.
وی افزود: خداوند هم بود و نبود و هم باید و نباید را گفته است ولی به آن کفایت نفرمود و فرمود همان طور که معده و روده انسان را سالم آفریدیم تا سم را بالا بیاورد فطرت را طوری خلق کردیم که امانت و ادب و اخلاق را هضم و بی ادبی و ظلم را بالا می‌آورد البته همان طور که ممکن است کسی خودش را معتاد و با سم زندگی کند ممکن است فردی هم خودش را با ظلم عادت بدهد.
این مفسر قرآن با بیان اینکه دومین کار خداوند برای فطرت انسان، گرایش به خوبی و پرهیز از بدی است اظهار کرد: تمامی هفت میلیارد انسان می‌دانند تناقض شدنی نیست؛ عدل خوب و ظلم بد، وفا خوب و جفا، بد است؛ این سرمایه علمی با درس خواندن به دست نمی‌آید و خداوند آن را به همه داده است و جزء بدیهیات وجود انسان و جزء عقل نظر است.
این مرجع تقلید ادامه داد: خداوند فرمود همان طور که به انسان شامه و ذائقه دادیم که از مردار بدش آید در درون او بخش زیبایی را هم مجهز کردیم که نه تنها بفهمد عدل، باید و ظلم نباید بلکه از عدل لذت ببرد و از ظلم دردش بیاید به همین دلیل فرمود «حبب الیکم الایمان» و مراد از این تعبیر این است که ایمان محبوب دل انسان است.
تعالیم قرآن در برقراری رابطه با دیگران
این مرجع تقلید با اشاره به طرح سه سطح از تعالیم قرآنی تصریح کرد: تعالیم اسلام بخش ملی، منطقه‌ای و بین‌الملی دارد که بخش ملی مبین نحوه ارتباط با مسلمین، بخش منطقه‌ای بیان‌کننده رابطه با یهود و نصاری و کسانی است که خدا را قبول دارند و بخش سوم با تعبیر «یا ایها الناس» بیان شده که معطوف به ارتباط بین‌المللی است از این رو فرمود با کفاری که در صدد نفوذ نیستند و کاری با شما ندارند رابطه داشته باشید ولی کفاری که قصد نفوذ دارند باید با آنان مقابله شود.
وی ادامه داد: رابطه با همه این‌ها در سه سطح بیان شده نیازمند زبان مشترک است و این زبان مشترک، فطرت است که در درون همه هست؛ فرمود ما عدل و احسان را زیبا قرار دادیم و ظلم را زشت. حتی در روایات داریم که هیچ کافری از این قاعده مستثنی نیست به همین دلیل دزدها وقتی می‌خواهند اموال مسروق را تقسیم کنند اگر کسی بیشتر بخواهد سهم ببرد آن را خیانت می‌دانند.
این مفسر قرآن بیان کرد: پس خداوند فرمود سرمایه بود و نبود و هست و نیست و باید و نباید؛ فهم اینکه عدل، حسن و ظلم، بد است را در کنار قلبی که از خوبی لذت ببرد و از بدی بدش آید به انسان بخشید؛ این مثلث زدودنی هم نیست و هیچ انسانی نمی‌تواند آن را از دیگری بگیرد مگر اینکه خودش عمل نکند و هیچ انسانی نیز از این ساختار مستثنی نیست و بعد هم تاکید فرمود عقلانیت جامعه و رشد در گرو این اصول است.
مفسر قرآن با بیان اینکه کسی که اختلاس و خلاف می‌کند نمی‌تواند بگوید گذشت زیرا این خلاف را وارد هاضمه فطرت خود کرده است و روزی آن را بالا خواهد آورد به همین دلیل پیامبر فرمود فورا استغفار کنید و خودتان را با استغفار معطر کنید زیرا بوی بد گناه سرانجام بالا می‌آید تصریح کرد: خلق از این زیباترین ممکن نیست زیرا اگر ممکن بود و خداوند خلق نمی‌کرد یا معاذالله از جهل، یا از ناتوانی و یا از روی بخل بود و هرسه قسم برای خدا مستحیل است.
صاحب تفسیر تسنیم با اشاره به دو ویژگی ثقالت و آسانی قرآن به صورت توامان تصریح کرد: قرآن، آسان است یعنی سخت نیست ولی سنگین است یعنی قرآن خفیف و سبک و بی علم و تهی مغز و عوامی و افسانه نیست؛ قول سنگین است ولی در عین حال دشوار نیست زیرا برای انسانی خلق شده که احسن تقویم است.
وی با بیان اینکه احیاء فطرت نیازمند زنده نگهداشتن این اصول است افزود: اویس قرنی شبی را تا صبح در رکوع و سجود بود زیرا این افراد از این کار لذت می‌برند و خسته نمی‌شوند؛ برخی دوستانی داریم که سه ماه روزه می‌گیرند ولی رنج نمی‌برند و خسته نمی‌شوند ولی گاهی می‌بینیم فردی یک ساعت پای تلاوت قرآن نشسته و خسته می‌شود این نشان می‌دهد که گرایش وجود دارد به شرط آن که آن را از بین نبریم.
آیت‌الله جوادی آملی با اشاره به آیه «فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ»(30 روم) گفت: خداوند در این آیه فرمود فطرت را نه من عوض می‌کنم و نه دیگری زیرا دیگری قدرت آن را ندارد و من هم چون به احسن تقویم خلق کرده‌ام این کار را نمی‌کنم و تبدیل خلقی که به شیطان نسبت داده شده است هم به این اصول چندگانه در ساختار خلقت انسان باز نمی‌گردد.
