تکنسین مکانیک ناو از ارثیه ماندگار خانوادگی می‌گوید

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، بسیاری از ما فکر می‌کنیم به دلیل مشغله بالای افراد نظامی و کمی اوقات فراغتشان، افراد کمتری از این قشر به فعالیت‌های جانبی دیگری بپردازند. اما هستند در این میان علاقه‌مندانی که فارغ از درگیری‌های کاری راه کودکی خود را در زمینه فراگیری علوم قرآنی در پیش گرفته‌اند و بر اساس علاقه‌مندیشان به صورت نیمه‌حرفه‌ای و بعضاً حتی به صورت حرفه‌ای وارد این عرصه شده‌اند و با طی کردن طریق و تلمذ زدن نزد اساتید قرآنی به حافظان یا قاریان قرآن آجا تبدیل شده‌اند.

ناوبان محمدرضا احدی، رتبه نخست رشته ترتیل در مسابقات نیروهای مسلح از جمله این افراد است. او که تکنسین مکانیک ناو است از دوران کودکی با حضور در جلسات سنتی قرآن به فراگیری علم قرائت قرآن پرداخته است. وی متولد 1356 در خانواده مذهبی از شهرستان اراک استان مرکزی به دنیا آمد.

وی در گفت‌وگو با خبرگزاری ایکنا می‌گوید: من دارای چهار برادر و یک خواهر هستم که الحمدلله تمامی برادرانم در زمینه تلاوت قرآن تبحر داردند اما به دلیل اینکه برادر بزرگ‌ترم علیرضا از قاریان برجسته استان مرکزی است و در آن دوران در جلسات و محافل قرآن حضور پیدا می‌کرد من نیز همراه با او و سایر برادرانم به امر تلاوت قرآن می‌پرداختم و تاکنون نیز در کنار سفره قرآن هستم.

برادری که ضامن قاری شدن برادر شد

احدی که فرزند سوم خانواده است، در خصوص انگیزه‌ اولیه‌اش برای ورود به جلسات قرآنی، اضافه می‌کند: یکی از بزرگ‌ترین موهبت الهی در حقم که موجب ورودم به این عرصه شد این بود که اخوی بزرگم در زمینه حضور در جلسات قرآن فعال بود و جلسات سنتی خانگی به صورت هفتگی در محله داشتیم که در آنها شرکت می‌کردیم حتی خاطرم هست که در جلسه سنتی قرآن که در مسجد محله‌مان در خیابان 20 متری جهرمی، آیت‌الله غفاری اراک تشکیل می‌شد، حضور پیدا می‌کردیم.

این تکنسین مکانیک ناو بیان می‌کند: عاشق صمیمت و جو زیبای این جلسه قرآن هفتگی بودم که در آنها افراد با سنین مختلف حضور پیدا می‌کردند. از سوی دیگر پدر پدرم نیز از مؤذنان روستا بود و صدای غرائی داشت که الحمدلله این ارث به خانواده رسیده و تمام اعضای خانواده از صدای خوب برای تلاوت قرآن برخوردار شده‌اند و از دوره اول ابتدایی به صورت جدی‌تر به پیگیری امر تلاوت قرآن پرداختن بطوری که از کلاس سوم و چهارم ابتدایی در مسابقات قرآن مدارس شرکت کردم.

وی می‌افزاید: همچنین در سال‌های 70 و 71 در مسابقات قرآن کشوری دانش‌آموزی راهی کرمان و نیشابور شدیم که در آن زمان جواد فروغی نیز که هم سن و سال من بود، کمال همنشینی با او را داشتیم.

احدی در خصوص نخستین اساتیدی که داشته است، اظهار می‌کند: استاد شاه‌زیدی، که از اساتید قدیمی شهر اراک است نخستین معلمم در شهر اراک بود که کلاس قرآن وی در همان محله آیت‌الله غفاری برپا می‌شد. همچنین از برادر بزرگ‌ترم نیز در یادگیری قرآن بهره‌مند شدم.

وی با اشاه به سکونت حدود 12 ساله در شهر انزلی به‌دلیل مأموریت کاری، عنوان می‌کند: در استان گیلان نیز در محضر اساتیدی چون جمشید بذربخش، محمود لطفی‌نیا و صالحی تلمذ کردم. همچنین هر از چند گاهی نیز به منظور بهره‌مندی از جلسه قرآن احمد ابوالقاسمی به تهران می‌آمدم. در حال حاضر نیز گاه گاهی که به تهران می‌روم در جلسات قرآن سیدمحسن خدام‌حسینی و احمد ابوالقاسمی حضور پیدا می‌کنم و تلاوتی انجام می‌دهم و از نکاتی که آنها ارائه می‌کنند استفاده لازم را می‌برم.

علاقه به حضور در جلسات قرآن ابوالقاسمی و خدام‌حسینی

احدی اظهار می‌کند: به‌دلیل عشق به جلسات قرآن ابوالقاسمی و بهره‌مندی از نکاتی که ارائه می‌کند در جلسه قرآن وی در فرهنگ‌سرای قرآن روزهای سه‌شنبه از ساعت 16 تا 21 شرکت می‌کردم و بعضاً به این دلیل به تهران می‌آمدم.

احدی که حدود 9 سالیست برای انجام مأموریت اداری به چابهار منتقل شده است در خصوص رشته تحصیلی‌ و حرفه‌اش، می‌گوید: رشته تکنسین مکانیک مختص به نیروی دریایی است. اما مدرک دیپلمم را در رشته علوم انسانی اخذ کردم و در نظام که آمدم تکنسین تعمیرات موتورهای دیزلی هستم.

این قاری ممتاز که از سال 76 وارد نظام شده است و صاحب دو فرزند دختر 15 ساله و پسر 13 ساله به نام‌های زینب و امیرمحمد هست، درباره ورود فرزندانش به عرصه‌های قرآنی می‌گوید: آنها نیز از ارثیه خانوادگیشان بهره‌مند شده‌اند و از صدای خوبی برخوردار هستند به گونه‌ای که دخترم در زمینه ترتیل قرآن به خوبی درخشیده است اما تا کنون در زمینه مسابقات ورود پیدا نکرده است و پسرم نیز در زمینه قرائت تحقیق کار می‌کند که از خوش صدا‌ها و خوش‌خوان‌ها است که امید دارم در آینده نزدیک بتوانند برای جامعه قرآنی کشور بدرخشند.

اولین حضور در مسابقات قرآن در زمان دانش‌آموزی

وی درباره نخستین باری که در مسابقات حضور پیدا کرد، می‌گوید: نخستین بار در زمان جنگ بود که فکر می‌کنم در کلاس دوم و یا سوم ابتدایی بودم که در مسابقات شرکت کردم و هنگامی که شرکت کردم خاطرم هست رتبه دوم و یا سوم را کسب کردم که نفرات اول به مرحله کشوری مسابقات راه پیدا می‌کردند.

این تکنسین مکانیک ناو اضافه می‌کند: در سال 70-71 بود که نفر اول مسابقات قرآن در سطح استان شدم که به مرحله کشوری مسابقات راه پیدا کردم. همچنین در سایر فعالیت‌های قرآنی شهر اراک، گروه تواشیح و هم‌خوانی استان و کرسی‌های تلاوت‌ استان و شهرستان اراک حضور مستمر داشتم و پس از آن وارد نظام شدم و محل خدمتم نیز شهر انزلی بود و سه سال در رشت بودم و 9 سال نیز در شهرستان انزلی سکونت داشتم که در محضر اساتیدی که گفتم در استان گیلان حاضر شدم که موجب رشد تلاوتم شد. سپس به شهر مرزی کنارک در 50 کیلومتری چابهار آمدم و محل خدمتم در منطقه سوم نیروی دریایی کنارک است.

احدی که همچنین مدت‌هاست به امر تدریس قرآن نیز مشغول است، ادامه می‌دهد: حدود 18 سالیست که در بحث تدریس در زمینه‌های روخوانی و روان‌خوانی، تجوید و صوت و لحن ویژه آقایان در حال خدمت‌رسانی هستم. کلاس قرآنی برای نوجوانان به صورت هفتگی روزهای جمعه برای فرزندان پرسنل دارم که توانستیم چندین قاری نوجوان را برای محافل انس با قرآن تربیت کنیم.

پرورش شاگردانی به صورت حضوری و غیرحضوری

وی تصریح می‌کند: منطقه کنارک از مناطق محروم است و از اساتید قرآنی خبری نیست و در واقع ما از جامعه قرآنی کشور دور هستیم و شاید سالی یک بار بتوانیم به سمت شهر خودمان برویم و از محضر اساتید قرآن بهره‌مند شویم ولی با این تفاسیر سعی کرده‌ایم در آموزش قرآن به علاقه‌مندان دریغ نکنیم و حتی شاگردانی را به صورت حضوری و غیرحضوری از شهرهای دیگر چون همدان و تبریز و زاهدان و ... نیز تحت آموزش داریم.

احدی با اشاره به نخستین خاطرات تدریسش، اظهار می‌کند: از سازمان تبیلغات تدریس را شروع کردم به گونه‌ای که 30 روز ماه مبارک رمضان کلاس‌های قرآن مساجد که شروع می‌شد برای نوجوانان محل کلاس قرآن گذاشتیم که به لطف خداوند در این کلاس‌ها رشد کردیم و بعد کلاس‌های تجوید و پس از آن صوت و لحن را برگزار کردیم.

این تکنسین مکانیک ناو که با وجود شرایط سخت کاریش حدود 15 سالیست در رشته صوت به صورت تخصصی کار می‌کند، می‌گوید: چون یکی از موانع بزرگ در زمینه رشد تلاوت قرآن همین بحث تخصصی صوت است زیرا بسیاری از قاریان در زمینه حنجره و گلو ورود پیدا نمی‌کنند که این منجر به پردازش ناصحیح صدا می‌شود و 15 سال را در زمینه بحث تخصصی صدا، آواشناسی، پرده‌شناسی و ... گذاشتم و به لطف خداوند توانستیم در این مشکلات قاریان را برطرف کرده‌ایم.

وی با اشاره به علت راه‌اندازی جلسات قرآنش بیان می‌کند: احساس کردم نوجوانان و جوانان با وجود اینکه استعدادهای خوبی دارند اما آن در حال هدر رفتن است تصمیم گرفتم این جلسات را برپا کنم و کل هزینه‌هایش هم به صورت شخصی تأمین می‌شود که توانستیم قاریان خوبی را در این زمینه پرورش دهیم.

آغاز گام به گام آموزش قرآن در جلسات

احدی با اشاره به شیوه تدریسش تصریح می‌کند: از روخوانی قرآن آغاز می‌کنیم و سپس موارد روان‌خوانی را شروع می‌کنیم که در آنجا بحث صدا را آموزش می‌دهیم به گونه‌ای که قاریان شرکت‌کننده در جلسه بدون اشتباه اعرابی مشغول به تلاوت قرآن می‌شوند. همچنین نوجوانان شرکت‌کننده با تمام علامت، صداها، هجاها و بخش‌ها و کلمه‌سازی آشنا شده‌اند و آن زیربنای تلاوت قرآن را فراگرفته‌اند و این امر موجب قرائت بدون غلط آنها شد.

وی همچنین در منازل مسکونی شهید نامجو در انزلی نیز جلسات قرآنی را برپا کرده و می‌گوید: خط مشیم در جلسات قرآن این است که همیشه به جوانان انرژی مثبت دهم تا آنها از قرآن دور نشوند و بالاترین هدفم نگه‌داشتن آنها در کنار قرآن بوده است و در حال حاضر نیز که در شهرک دریایی شهید مولایی منطقه سوم نیروی دریایی ساکن هستم کلاس‌های قرآنی نیز برپا کرده‌ام. چون منطقه سوم، منطقه نظامی است و پایگاه نیروی هوایی نیز در اینجا مستقر است که فرزندان کارکنان نیروی دریایی در کنار نیروی هوایی در کلاس قرآنم حضور دارند. همچنبن روزهای دوشنبه و چهارشنبه نیز کلاس قرآنی در این شهرک برپا می‌کردم.

این قاری ممتاز نداجا درباره میزان علاقه‌مندی‌اش به حفظ آیات قرآن، ادامه می‌دهد: حفظ قرآن را دوست داشتم چون معتقدم از نیازهای واقعی قاریان کشور است که ضروریست در کنار فراگیری ترجمه و معنای آیات به این امر بپردازند چون دانستن معنای آیات بر سبک تلاوت قاریان اثر‌گذار است چون این امر در کنار حفظ آیات قرآن توسط قاری، زیبای خاصی به اجرای تلاوت می‌دهد چنانکه قاریان مصری معمولاً حافظ قرآن و مسلط به معنای آیات و واژگان قرآن هستند که بر این اساس و تطابق تلاوت و معنا می‌توانند تلاوت‌های فنی و زیبایی و اثرگذاری را داشته باشند. اما متأسفانه چون کارم سنگین است متأسفانه وقت کافی برای حفظ قرآن ندارم و تنها توانستم به لطف خداوند در بحث قرائت و تحقیق قرآن ماندگار شوم.

قرائتی با تقلید از استاد عبدالباسط و مصطفی اسماعیل

احدی درباره اینکه سبک کدام یک از قراء را انتخاب کرده است، عنوان می‌کند: در سنین نوجوانی مقلد استاد عبدالباسط بودم و چند سالی را با سبک این استاد تلاوت می‌کردم و چون فضای صدایم پس از سنین بلوغ عوض شد، مقلد مرحوم مصطفی اسماعیل شدم و سبک اصلی‌ام از او است و در کنار آن گریزی هم به فضای صداهای محمد عمران و استاد شعبان عبدالعزیر صیاد از قاریان برجسته مصری زدم.

وی در ادامه در‌خصوص قاریان ایرانی نیز گفت: از میان قاریان فضاهایی از تلاوت احمد ابوالقاسمی و همچنین حامد شاکر‌نژاد را دوست دارم.

این تکنسین مکانیک درباره میزان بهره‌برداری‌اش از آموزه‌های قرآنی در حرفه‌اش، ادامه می‌دهد: به دلیل فضای کاریم شاید مجبور باشم ماه‌ها در فضای دریا باشم که در آنجا کلاس‌های قرآنی را برای علاقه‌مندان برپا کردم حتی در مواقعی که در مواردی با مشکل برخوردیم با توکل بر خدا توانستیم از آن مشکل با موفقیت عبور کنیم. همچنین هنگامی که بحث کار را به نماز ترجیح دادم کارم گره خورده است اما هرگاه نماز را به کار ترجیح دادم با مدد الهی همراه بودم و کارم به بهترین نحو انجام شد.

وی در خصوص توجه بیشتر مسئولان به امور قرآنی می‌گوید: بودجه برای فعالیت‌های قرآنی کم است و شاید اگر به مسئولان بگویید می‌گویند بودجه زیادی به این امر اختصاص یافته است اما این بودجه‌ها غیرکارشناسی شده هزینه می‌شود در صورتی که اگر در صرف این هزینه‌ها با خبرگان امور قرآنی مشورت شود و راهکارهایی را بگیرند می‌توانند موفق‌تر عمل کنند.

احدی با اشاره به برخورد‌های برخی از اساتید قرآن با قرآن‌آموزان، اظهار کرد: جوانان و نوجوانان قشر حساسی هستند که نباید با آنها به گونه‌ای برخورد شود که طرف سرد شود و احساس کند که استعدادش در این زمینه کم است و از قرآن جدا شود، لذا انگیزه‌سازی برای نوجوانان در جلسات قرآن متأسفانه کم است و حال آنکه نباید به گونه‌ای برخورد شود که نوجوانان و جوانان از قرآن جدا شوند. این است که موجب می‌شود فرزندانمان نسبت به امور قرآنی سرد شوند.

وی در زمینه ارائه راهکارها برای جذب جوانان و نوجوانان به محافل قرآنی می‌افزاید: بهتر است مسابقات قرآن با اهدای جوایز خاص، برپایی اردوهای قرآنی خوب، انجام تشویق‌های مطلوب و سکوهای محافل انس با قرآن انجام شود که مطمئن باشیم اینگونه به تشویق جوانان و نوجوانان می‌انجامد و آنها در کنار سفره قرآن می‌مانند و از جمله قاریان برجسته و بین‌المللی آینده کشورمان می‌شوند.

احدی در خصوص رتبه‌هایی که در مسابقات کسب کرده‌ است، اظهار می‌کند: تاکنون شش دوره مسابقات کشوری اوقاف شرکت کرده‌ام، پنج دوره در رشته تحقیق و یک دوره در رشته ترتیل حضور پیدا کردم. همچنین دو دوره نیز در مرحله نیمه نهایی مسابقات کشوری اوقاف شرکت کردم و در مسابقات ارتش نیز دو مرتبه رتبه اول و یک مرتبه رتبه دوم نیروهای مسلح و در دوسال اخیر نیز رتبه اول نیروهای مسلح که حائز 9 ماه ارشدیت ترفیع هم شدم.