کارکرد پناهگاه بودن را به مساجد بازگردانیم
گروه جامعه: یک کارشناس ارشد مسجد با انتقاد از اینکه نگاه جامع‌نگر به کارکرد مسجد طراز اسلامی در کشور نادیده گرفته می‌شود، گفت: اگر بخواهیم یک مسجد طراز اسلامی داشته باشیم به جای مغازه‌های متعدد دور تا دور و در زیرزمین و جنب مسجد می‌توان محلی را هم برای پناه دادن به افراد نیازمند اختصاص داد.
خبرگزاری بین‌المللی قرآن نیز برای داشتن سهمی در رفع معضلات موجود یک نکته را یادآور می‌شود؛ استفاده از ظرفیت‌های عظیم اسلام و بهره‌گیری از آنان؛ مساجد در طول تاریخ حضور همواره پناهگاه بودند و سهم عظیمی در مرتفع کردن مشکلات مردم بر عهده داشتند؛ البته مساجدی با متولیان هوشمند.
محمدعلی موظف رستمی، کارشناس ارشد و نویسنده حوزه مسجد در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به بررسی جایگاه تاریخی مساجد در پناه دادن و کمک به افراد بی‌پناه و بی‌خانمان پرداخت و اظهار کرد: ما در تاریخ اسلام اصحاب صفه را داریم، آنها بی‌خانمان‌هایی بودند که در مسجد پیامبر(ص) در مدینه جایگاهی به آنها اختصاص داده شده بود.
وی ادامه داد: اصحاب صفه ابتدا در مسجد پیامبر(ص) زندگی می‌کردند اما بعد محل ویژه‌ای برای آنها در مسجد در نظر گرفته شد تا هم شأنیت مسجد حفظ شود و هم این افراد نیازمند در پناه مسجد زندگی کنند. یعنی این محل نه در داخل مسجد (محل اقامه نماز) بلکه در محلی در حمایت و محوطه مسجد بوده است.
مولف مجموعه کتاب‌های مسجد موفق با تأکید بر اینکه جایگاه مسجد در کمک به افراد نیازمند محدود به اصحاب صفه نبوده است، اظهار کرد: اگر به تاریخ مساجد بزرگ ایران که در بسیاری از شهرهای کشور وجود دارد و به عنوان مسجد جامع مرکزیت داشته‌اند، نگاه کنیم می‌بینیم که تمام مباحث مورد نیاز مردم در این مسجد رفع و رجوع می‌شده است و مسجد به معنای واقعی مسجد جامع برای رفع نیازهای مردم بوده است و حتی بازرگانان و مسافرانی که وارد شهر می‌شدند به مسجد می‌رفتند.
موظف رستمی در پاسخ به این سؤال که اکنون نهادها و بخش‌های مختلفی به مسجد اضافه شده ولی مساجد ما محلی برای پناه دادن به افراد بی‌پناه ندارد! چرا؟ گفت: این مسئله به دلیل یک اشکال کلی در مساجد ما رخ داده و آن نبود نگاه مسجد طراز اسلامی به مساجد است که مقام معظم رهبری مطرح کرده‌اند. مسجد کارکردهای زیادی اما ما نگاه جامع نگر و جامع الاطراف به مسجد نداریم.
وی در ادامه تصریح کرد: اگر بخواهیم نگاه کلی مسجد طراز اسلامی در جامعه ما شکل بگیرد مواردی از جمله پناهگاه بودن مسجد برای افراد بی پناه نیز جزو خصوصیت‌های این مسجد طراز اسلامی است. اکنون علی رغم زیاد بودن دستگاه‌های فعال درون مساجد، مسجد به جامعیت لازم برای رفع نیازهای جامعه نرسیده است.
نویسنده کتاب «روش‌های جذب نوجوانان و جوانان به مساجد و نماز جماعت» با انتقاد از اینکه اکنون برخی از مساجد تهران به عنوان مسجد محوری و جامع مطرح می‌شود اما وقتی به عملکرد این مساجد نگاه می‌کنیم هیچکدام از آنها حتی بخشی از کارکردهای مسجد طراز اسلامی را ندارند، گفت: کمک به افراد نیازمند و بی‌خانه‌مان هم یک بخش از این کارکردها است. اما این نگاه که باید حداقل در شهرهای بزرگ یک مسجد طراز اسلامی وجود داشته باشند وجود ندارد.
موظف رستمی ادامه داد: اگر بخواهیم یک مسجد طراز اسلامی داشته باشیم به جای مغازه‌های متعدد دور تا دور و در زیرزمین و جنب مسجد می‌توان محلی را هم برای پناه دادن به افراد نیازمند اختصاص داد. حتی باید نگاهی فراتر از این داشت افرادی هستند که از شهرستان به تهران می‌آیند اما پول برای گرفتن یک اتاق در مسافرخانه هم ندارند مسجد باید محلی برای پناه دادن به این افراد داشته باشد، بسیاری از خانواده‌هایی که برای درمان عزیز خود به تهران می‌آیند هم مجبور می‌‌شوند در پارک ها و اطراف بیمارستان‌ها چادر بزنند در حالی که مساجد خالی است.
نویسنده کتاب «تعالی فرهنگی مسجد و نماز(راه‌کارها، طرح‌ها)» تأکید کرد: وقتی کسی وارد مسجد می‌شود میهمان خانه خداست پس باید به بهترین وجه از وی پذیرایی شود. اکنون شهرداری تهران گرمخانه در سطح شهر درست کرده است اما برای ارتقای شأنیت مسجد و بازگرداندن کارکردها مسجد به مساجد کنونی باید گرمخانه‌ها در کنار مساجد ساخته شوند تا هم سنت اصحاب صفه در مساجد احیا شود و هم یکی از کارکردهای مساجد که در امان نگه‌داشن و پناهگاه بودن برای نیازمندان است اجرا شود.
