معرفت و محبت؛ محکم‌ترین رشته اتصال بین انسان و خدا
گروه معارف: اسلام اصیل و معرفت و محبت است که دنیا و آخرت مسلمانان را اصلاح میکند و برکات زمین و آسمان را ویژه آنان میسازد باید توجه داشت که هرکس که ایمان ندارد رشته ارتباط او با خدا قطع است و دستگیره‌ای برای چنگ زدن ندارد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از لرستان، در منابع دینی از دین خدا، قرآن‌کریم، مقام رسالت، مقام امامت و ولایت به ریسمان الهی تعبیر شده است، کمااینکه امام علی(ع) نیز سفارش کرده است که به ریسمان خدا چنگ بزنید چراکه این چنگ زدن، از آثار و لوازم ایمان و خداشناسی است و هرکس که ایمان ندارد رشته ارتباط او با خدا قطع است و دستگیره‌ای برای چنگ زدن ندارد.
پیامبرگرامی اسلام(ص) از یاران خود سؤال کرد که کدام یک از دستگیره‌های ایمان، محکم‌تر است؟ هر کس مطابق فهم و سلیقه خود، یکی‌از اعمال مهم دینی از قبیل نماز، روزه، زکات، حج، عمره و ... را مطرح کرد و به نظر خود، همان را دستگیره محکم ایمان شمرد ولی پیامبر گرامی اسلام فرمود: «هرچه را گفتید ارزشی دارد، اما آن نیست، بلکه محکم‌ترین دستگیره‌های ایمان، دوستی در راه خدا، دشمنی در راه خدا، دوستی با دوستان خدا و بیزاری از دشمنان خداست».
در حقیقت حضرت، با این جمله به ایمان، اتحاد و اخلاص دعوت نموده؛ چنان‌که در آیه 103 سوره مبارکه آلعمران آمده است که: « وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ...؛ و همگی به ریسمان خدا چنگ بزنید و پراکنده نشوید».
امام علی(ع) در فراز سوم از نامه خود به فرزندش امام حسن‌مجتبی نوشته است: «تو را ـ ای پسرم ـ به ترس از خدا و التزام به فرمانش و آباد کردن دل به یادمانش و چنگ زدن به ریسمانش سفارش می‌کنم و کدام رشته محکم‌تر از رشته میان تو و خداوند سراغ داری که به آن چنگ بزنی؟» حضرت در این فراز برای کنجکاو ساختن مخاطب، این سؤال را مطرح میکند که: از میان همه اسباب ظاهری و باطنی و مادی و معنوی، کدام‌یک، محکم‌تر و موثق‌تر، انسان را به خدا متصل میکند؟ به شرطی که آن سبب را برگیرد و از آن، روی نگرداند.
بیتردید، این سبب همان، اسلام اصیل و معرفت و محبت است که دنیا و آخرت مسلمانان را اصلاح میکند و برکات زمین و آسمان را ویژه آنان میسازد.
در این فراز از نامه امام علی(ع) تقوا، محوریترین توصیه امام است؛ به‌طوری‌که کمتر موعظه‌ای از مواعظ علوی را میتوان یافت که پرهیزگاری و تقوا در آن مطرح نباشد که تعریف ساده و عمومی از تقوا در نظر امیرمؤمنان، ترک گناهان و گریز از وسوسه‌های شیطان است.
مهمترین اثر تقوا همان است که امام علی(ع) به یکی از اصحاب خود فرمود: «هر کسی تقوای الهی داشته باشد، عزیز و قدرتمند و سیر و سیراب شود و در حالیکه جسم او با مردم است، او از مردم زمانه‌ی خود بالاتر خواهد بود و عقل و قلب او آخرت را می‌نگرد و با نور قلب خود جاذبه آن‌چه از حُب دنیا با چشم خود دیده، خاموش میکند.حرام دنیا را وامیگذارد و از آن‌چه شبهه‌ناک است فاصله میگیرد و به خدا قسم مال حلال دنیا را برای خود مقصر میداند مگر به اندازه‌ای که چاره ندارد تا بدان سدجوع کند.
حضرت امام علی(ع) در این فراز، التزام به فرمان خدا را مطرح کرده، نه اطاعت را.روشن است که التزام به امر، از آثار و فواید تقواست، بدون تردید هر کس که به تقوا وری آورده، به آثار آن نیز ملتزم است.
این التزام، جبری و قهری نیست، بنابراین در ردیف اطاعت است، بلکه شاید مفهومی لطیفتر و معنایی ظریفتر دارد، چراکه التزام به امر، حاکی از ان است که میان انسان و فرمان خدای یگانه، رابطه ناگسستنی و پیوندی ناگشودنی وجود دارد.
آباد کردن دل به یاد خدا
یاد خداف نه تنها وسیله روشنی و آبادانی قلب، بلکه روح عبادت است، از این‌روخدای متعال در آیه 14 سوره طه در این رابطه فرموده است: «إِنَّنِي أَنَا اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدْنِي وَأَقِمِ الصَّلَاةَ لِذِكْرِي؛ منم من خدايى كه جز من خدايى نيست پس مرا پرستش كن و به ياد من نماز برپا دار».
یاد خدا هم‌چون نور پُرفروغی است که زوایای قلب آدمی را روشن میسازد و انسان میتواند در پرتو آن نور، حقایقی را به اندازه شعاع نور قلبی خود ببیند.
دلی‌که از یاد خدا بی‌بهره است همانند خانه ویرانه و درهم ریخته‌ای است که جای سکونت و محل استراحت نیست.سکونت و آرامش تنها با یاد خداست کمااینکه خدای متعال در آیه 28 سوره رعد در این رابطه فرموده است: «الَّذِينَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ همان کسانیکه ايمان آوردهاند و دل‌هايشان به ياد خدا آرام میگيرد آگاه باش كه با ياد خدا دل‌ها آرامش مییابد».
پیامبرگرامی اسلام(ص) از یاران خود سؤال کرد که کدام یک از دستگیره‌های ایمان، محکم‌تر است؟ هر کس مطابق فهم و سلیقه خود، یکی‌از اعمال مهم دینی از قبیل نماز، روزه، زکات، حج، عمره و ... را مطرح کرد و به نظر خود، همان را دستگیره محکم ایمان شمرد ولی پیامبر گرامی اسلام فرمود: «هرچه را گفتید ارزشی دارد، اما آن نیست، بلکه محکم‌ترین دستگیره‌های ایمان، دوستی در راه خدا، دشمنی در راه خدا، دوستی با دوستان خدا و بیزاری از دشمنان خداست».
در حقیقت حضرت، با این جمله به ایمان، اتحاد و اخلاص دعوت نموده؛ چنان‌که در آیه 103 سوره مبارکه آلعمران آمده است که: « وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ...؛ و همگی به ریسمان خدا چنگ بزنید و پراکنده نشوید».
امام علی(ع) در فراز سوم از نامه خود به فرزندش امام حسن‌مجتبی نوشته است: «تو را ـ ای پسرم ـ به ترس از خدا و التزام به فرمانش و آباد کردن دل به یادمانش و چنگ زدن به ریسمانش سفارش می‌کنم و کدام رشته محکم‌تر از رشته میان تو و خداوند سراغ داری که به آن چنگ بزنی؟» حضرت در این فراز برای کنجکاو ساختن مخاطب، این سؤال را مطرح میکند که: از میان همه اسباب ظاهری و باطنی و مادی و معنوی، کدام‌یک، محکم‌تر و موثق‌تر، انسان را به خدا متصل میکند؟ به شرطی که آن سبب را برگیرد و از آن، روی نگرداند.
بیتردید، این سبب همان، اسلام اصیل و معرفت و محبت است که دنیا و آخرت مسلمانان را اصلاح میکند و برکات زمین و آسمان را ویژه آنان میسازد.
در این فراز از نامه امام علی(ع) تقوا، محوریترین توصیه امام است؛ به‌طوری‌که کمتر موعظه‌ای از مواعظ علوی را میتوان یافت که پرهیزگاری و تقوا در آن مطرح نباشد که تعریف ساده و عمومی از تقوا در نظر امیرمؤمنان، ترک گناهان و گریز از وسوسه‌های شیطان است.
مهمترین اثر تقوا همان است که امام علی(ع) به یکی از اصحاب خود فرمود: «هر کسی تقوای الهی داشته باشد، عزیز و قدرتمند و سیر و سیراب شود و در حالیکه جسم او با مردم است، او از مردم زمانه‌ی خود بالاتر خواهد بود و عقل و قلب او آخرت را می‌نگرد و با نور قلب خود جاذبه آن‌چه از حُب دنیا با چشم خود دیده، خاموش میکند.حرام دنیا را وامیگذارد و از آن‌چه شبهه‌ناک است فاصله میگیرد و به خدا قسم مال حلال دنیا را برای خود مقصر میداند مگر به اندازه‌ای که چاره ندارد تا بدان سدجوع کند.
حضرت امام علی(ع) در این فراز، التزام به فرمان خدا را مطرح کرده، نه اطاعت را.روشن است که التزام به امر، از آثار و فواید تقواست، بدون تردید هر کس که به تقوا وری آورده، به آثار آن نیز ملتزم است.
این التزام، جبری و قهری نیست، بنابراین در ردیف اطاعت است، بلکه شاید مفهومی لطیفتر و معنایی ظریفتر دارد، چراکه التزام به امر، حاکی از ان است که میان انسان و فرمان خدای یگانه، رابطه ناگسستنی و پیوندی ناگشودنی وجود دارد.
آباد کردن دل به یاد خدا
یاد خداف نه تنها وسیله روشنی و آبادانی قلب، بلکه روح عبادت است، از این‌روخدای متعال در آیه 14 سوره طه در این رابطه فرموده است: «إِنَّنِي أَنَا اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدْنِي وَأَقِمِ الصَّلَاةَ لِذِكْرِي؛ منم من خدايى كه جز من خدايى نيست پس مرا پرستش كن و به ياد من نماز برپا دار».
یاد خدا هم‌چون نور پُرفروغی است که زوایای قلب آدمی را روشن میسازد و انسان میتواند در پرتو آن نور، حقایقی را به اندازه شعاع نور قلبی خود ببیند.
دلی‌که از یاد خدا بی‌بهره است همانند خانه ویرانه و درهم ریخته‌ای است که جای سکونت و محل استراحت نیست.سکونت و آرامش تنها با یاد خداست کمااینکه خدای متعال در آیه 28 سوره رعد در این رابطه فرموده است: «الَّذِينَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ همان کسانیکه ايمان آوردهاند و دل‌هايشان به ياد خدا آرام میگيرد آگاه باش كه با ياد خدا دل‌ها آرامش مییابد».
