یادداشت/
راز توفیقات آیت‌الله هاشمی و ارتباط آن با قرآن
گروه فعالیت‌های قرآنی: این روزها همه جا سخن از آثار، خدمات و موفقیت‌های کم نظیر بزرگمرد تاریخ ایران آیت‌الله هاشمی رفسنجانی است. دلیل بزرگی او چیست؟ چگونه یک انسان گمنام روستایی توانست به‌رغم موانع بیشمار به قله‌هایی از افتخارات ملی و دینی دست یابد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی خسروی، مدیرکل آموزش معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی یادداشتی به بیان توفیقات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی پرداخته است. وی یادداشت خود را با طرح این سوال که دلیل بزرگی او چیست؟ آغاز کرده و در ادامه تلاش کرده است تا پاسخی برای این پرسش داشته باشد. متن این یادداشت به شرح زیر است.
«این روزها همه جا سخن از آثار، خدمات و موفقیت‌های کم نظیر بزرگمرد تاریخ ایران آیت‌الله هاشمی رفسنجانی است. دلیل بزرگی او چیست؟ چگونه یک انسان گمنام روستایی توانست به‌رغم موانع بیشمار و دشوار‌های طاقت‌فرسا به قله‌هایی از افتخارات ملی و دینی دست یابد که نظیری برای آن، حد‌اقل در جامعیت و تنوع خدمت‌رسانی، نتوان یافت. او به صدها موفقیت بزرگ دست یافت که هر کدام به تنهایی برای عظمت و ماندگاری یک انسان بزرگ کافی بود. از پدید آوردن «تفسیر راهنما» در 20 مجلد که گویاترین تفسیر کاربردی قرآن کریم است تا تأسیس «دانشگاه آزاد اسلامی» بزرگترین دانشگاه وقفی جهان. از فرماندهی کل قوای مسلح، نه در صلح، که در پیچیده‌ترین روزهای جنگ گرفته تا مدیریت کلان اقتصادی، عمرانی و سازندگی کشور در دوران پس از ویرانی‌های جنگ. از فن نویسندگی با تألیف کتاب ارزشمند «امیر کبیر یا قهرمان مبارزه با استعمار» تا مهارت سخنوری در ایراد خطبه‌های جاودانه نماز جمعه تهران که با طرح مباحث دسته‌بندی شده و عمیق اجتماعی و تحلیل‌های کارساز سیاسی طرحی نو در شیوه ایراد خطابه جمعه را درافکند.
بدیهی است برجستگی و موفقیت یک فرد، بستگی به عوامل مختلف دارد. اما بدون تردید یکی از مؤثرترین عوامل توفیقات روزافزون آیت الله هاشمی، عنایات ربانی و توفیقات الهی بود.
این نکته هم روشن است که توفیق الهی و عنایت ویژه خداوند به برخی افراد بدون دلیل و از روی شانس و اتفاقی نیست. زیرا براساس آموزه‌های متقن دینی، در دستگاه الهی ترجیح بلامرجح و اقدام بی حساب و کتاب، نامعقول است. «وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَى» هرچه به انسان می‌رسد در اثر تلاش اوست. خداوند متعال از دریای کرم خود به هرکس به اندازه ظرفیت و پیمانه او و به میزان تلاش و کوشش می‌بخشد. پس باید در حد توان فکری در جستجوی دلایل و اسباب توفیقات برآییم تا با بهره‌گیری از آنها راه‌های وصول به کمال و سعادت را دریابیم. ره چنان رو که رهروان رفتند.
اساساً نقل داستان زندگی انبیا و اولیا در قرآن نه از سر داستان‌سرایی و سرگرمی بلکه با هدف عبرت جویی و یافتن راه توفیق آنان در کسب کمالات می‌باشد. براساس عقل و نقل و تجربه، یکی از اموری که سبب توفیق انسان برای انجام خدمات وکارهای بزرگ می‌گردد ارتباط دائمی و انس مدام با منبع نور و کلام وحی است. «إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ». به اعتقاد نگارنده آنچه هاشمی را هاشمی کرد و زمینه آن همه توفیقات را برای او فراهم نمود مطالعات مستمر ایشان در کلام الله مجید و حضور طولانی در محضر آیات قرآن و تلاش برای فهم و عمل به آن بود، او سعی کرد قرآن را از مهجوریت درآورد قرآن هم او را از مهجوریت درآورد. 20 جلد «تفسیر راهنما» و 33 جلد «فرهنگ قرآن» دو میراث گران‌بها و ماندگار از آیت‌الله هاشمی رفسنجانی است که می‌تواند تداوم بخش اندیشه همیشه پویای او و چراغ راهی برای نسل امروز و نسل‌های بعدی باشد. برای مزید اطلاع خوانندگان از میزان عشق و انس این مرد الهی با کلام خداوند ذکر خاطره‌ای از ایشان شنیدنی است. آن مرحوم حدود دو ماه قبل از وفات در مراسمی که در محل دانشگاه آزاد اسلامی به منظور تجلیل از برترین‌های مسابقات قرآن دانشجویان برگزار شده بود سخنرانی بسیار جامع و محققانه و عالمانه‌ای را در باب تدبر در قرآن ایراد کرد. اگر صدا و سیما در این ایام که بحمدالله فضای همدلی در کشور باز شده و از سخنرانی‌ها و فیلم‌های ایشان رفع حصر شده است آن سخنرانی را پخش کند تأثیر فوق العاده‌ای در ایجاد شوق برای انس با قرآن در مخاطبان خواهد داشت. آن روز آیت‌الله هاشمی در مطاوی سخنانش اشاره‌ای هم به خاطرات زندان داشت و فرمود وقتی مرا با شلاق شکنجه می‌کردند و می‌دیدند بی حال شده‌ام بازجو و شکنجه‌گر می‌گفت او دیگر درد را حس نمی‌کند به سلولش برگردانید و پس از ساعتی استراحت مجددا بیاورید تا درد را احساس کند. در آن یک ساعت که زجرش کشنده بود و می‌دانستم پس از خنک شدن بدن ضربات شلاق روی زخم‌ها چه قدر طاقت فرساست به قرآن، پناه می‌بردم و با تلاوت آیاتی از قرآن از همه دردها فارغ می‌شدم و روحیه تازه و امیدی دوباره می‌یافتم. اعتقادم به راهی که انتخاب کرده بودم راسختر می‌شد و شکنجه‌های بعدی نمی‌توانست زبانم را به کشف اسرار نهضت امام خمینی(ره) بگشاید. به هرحال اگر هاشمی در زندگی به توفیقات بی‌مانند دست یافت انس باقرآن از عوامل اصلی آن بود. خداوند حکیم کسی را بی‌جهت به کارهای خیر و ماندگار موفق نمی‌کند مگر به خاطر سعی و اخلاصی که او خود داشته و زمینه‌ای که او خود فراهم کرده است «وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَى».
متن این یادداشت در روزنامه اطلاعات در روز شنبه 25 دی‌ماه منتشر شده است.
«این روزها همه جا سخن از آثار، خدمات و موفقیت‌های کم نظیر بزرگمرد تاریخ ایران آیت‌الله هاشمی رفسنجانی است. دلیل بزرگی او چیست؟ چگونه یک انسان گمنام روستایی توانست به‌رغم موانع بیشمار و دشوار‌های طاقت‌فرسا به قله‌هایی از افتخارات ملی و دینی دست یابد که نظیری برای آن، حد‌اقل در جامعیت و تنوع خدمت‌رسانی، نتوان یافت. او به صدها موفقیت بزرگ دست یافت که هر کدام به تنهایی برای عظمت و ماندگاری یک انسان بزرگ کافی بود. از پدید آوردن «تفسیر راهنما» در 20 مجلد که گویاترین تفسیر کاربردی قرآن کریم است تا تأسیس «دانشگاه آزاد اسلامی» بزرگترین دانشگاه وقفی جهان. از فرماندهی کل قوای مسلح، نه در صلح، که در پیچیده‌ترین روزهای جنگ گرفته تا مدیریت کلان اقتصادی، عمرانی و سازندگی کشور در دوران پس از ویرانی‌های جنگ. از فن نویسندگی با تألیف کتاب ارزشمند «امیر کبیر یا قهرمان مبارزه با استعمار» تا مهارت سخنوری در ایراد خطبه‌های جاودانه نماز جمعه تهران که با طرح مباحث دسته‌بندی شده و عمیق اجتماعی و تحلیل‌های کارساز سیاسی طرحی نو در شیوه ایراد خطابه جمعه را درافکند.
بدیهی است برجستگی و موفقیت یک فرد، بستگی به عوامل مختلف دارد. اما بدون تردید یکی از مؤثرترین عوامل توفیقات روزافزون آیت الله هاشمی، عنایات ربانی و توفیقات الهی بود.
این نکته هم روشن است که توفیق الهی و عنایت ویژه خداوند به برخی افراد بدون دلیل و از روی شانس و اتفاقی نیست. زیرا براساس آموزه‌های متقن دینی، در دستگاه الهی ترجیح بلامرجح و اقدام بی حساب و کتاب، نامعقول است. «وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَى» هرچه به انسان می‌رسد در اثر تلاش اوست. خداوند متعال از دریای کرم خود به هرکس به اندازه ظرفیت و پیمانه او و به میزان تلاش و کوشش می‌بخشد. پس باید در حد توان فکری در جستجوی دلایل و اسباب توفیقات برآییم تا با بهره‌گیری از آنها راه‌های وصول به کمال و سعادت را دریابیم. ره چنان رو که رهروان رفتند.
اساساً نقل داستان زندگی انبیا و اولیا در قرآن نه از سر داستان‌سرایی و سرگرمی بلکه با هدف عبرت جویی و یافتن راه توفیق آنان در کسب کمالات می‌باشد. براساس عقل و نقل و تجربه، یکی از اموری که سبب توفیق انسان برای انجام خدمات وکارهای بزرگ می‌گردد ارتباط دائمی و انس مدام با منبع نور و کلام وحی است. «إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ». به اعتقاد نگارنده آنچه هاشمی را هاشمی کرد و زمینه آن همه توفیقات را برای او فراهم نمود مطالعات مستمر ایشان در کلام الله مجید و حضور طولانی در محضر آیات قرآن و تلاش برای فهم و عمل به آن بود، او سعی کرد قرآن را از مهجوریت درآورد قرآن هم او را از مهجوریت درآورد. 20 جلد «تفسیر راهنما» و 33 جلد «فرهنگ قرآن» دو میراث گران‌بها و ماندگار از آیت‌الله هاشمی رفسنجانی است که می‌تواند تداوم بخش اندیشه همیشه پویای او و چراغ راهی برای نسل امروز و نسل‌های بعدی باشد. برای مزید اطلاع خوانندگان از میزان عشق و انس این مرد الهی با کلام خداوند ذکر خاطره‌ای از ایشان شنیدنی است. آن مرحوم حدود دو ماه قبل از وفات در مراسمی که در محل دانشگاه آزاد اسلامی به منظور تجلیل از برترین‌های مسابقات قرآن دانشجویان برگزار شده بود سخنرانی بسیار جامع و محققانه و عالمانه‌ای را در باب تدبر در قرآن ایراد کرد. اگر صدا و سیما در این ایام که بحمدالله فضای همدلی در کشور باز شده و از سخنرانی‌ها و فیلم‌های ایشان رفع حصر شده است آن سخنرانی را پخش کند تأثیر فوق العاده‌ای در ایجاد شوق برای انس با قرآن در مخاطبان خواهد داشت. آن روز آیت‌الله هاشمی در مطاوی سخنانش اشاره‌ای هم به خاطرات زندان داشت و فرمود وقتی مرا با شلاق شکنجه می‌کردند و می‌دیدند بی حال شده‌ام بازجو و شکنجه‌گر می‌گفت او دیگر درد را حس نمی‌کند به سلولش برگردانید و پس از ساعتی استراحت مجددا بیاورید تا درد را احساس کند. در آن یک ساعت که زجرش کشنده بود و می‌دانستم پس از خنک شدن بدن ضربات شلاق روی زخم‌ها چه قدر طاقت فرساست به قرآن، پناه می‌بردم و با تلاوت آیاتی از قرآن از همه دردها فارغ می‌شدم و روحیه تازه و امیدی دوباره می‌یافتم. اعتقادم به راهی که انتخاب کرده بودم راسختر می‌شد و شکنجه‌های بعدی نمی‌توانست زبانم را به کشف اسرار نهضت امام خمینی(ره) بگشاید. به هرحال اگر هاشمی در زندگی به توفیقات بی‌مانند دست یافت انس باقرآن از عوامل اصلی آن بود. خداوند حکیم کسی را بی‌جهت به کارهای خیر و ماندگار موفق نمی‌کند مگر به خاطر سعی و اخلاصی که او خود داشته و زمینه‌ای که او خود فراهم کرده است «وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَى».
متن این یادداشت در روزنامه اطلاعات در روز شنبه 25 دی‌ماه منتشر شده است.
