هشدار برای پدیده‌ای جدید!
کد خبر: 3564677
تاریخ انتشار : ۰۲ بهمن ۱۳۹۵ - ۰۹:۴۲

هشدار برای پدیده‌ای جدید!

سخن از نوجوانانی (خصوصاً دختران) است که به تازگی، به آسیب رساندن به بدن خود با تیغ و ایجاد خراش‌های عمیق بر روی دست خود روی آورده‌اند. چرا باید چنان از تربیت نسل جوان و نوجوان خود به قدری غافل باشیم که چنین رفتارهای خودآزارانه و خشنی را از سوی آنها شاهد باشیم.

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، تبیان نوشت: صحبت بر روی رفتارهای نوجوانان و جوانان عزیز زیاد شده است چنانچه در گذشته نیز بر روی مباحثی چون خون بازی در خانه های خالی ١٨+، نقش مشاجرات خانوادگی در ترویج خشونت جوانان، خشونت تنها کتک زدن کودک نیست و موارد این چنینی صحبت زیاد شده است.
این بار بر آن شده ایم که به پدیده خودزنی نوجوانان و دختران از منظر دیگری پرداخته و با راهکارهایی از لسان آیات و روایات وارد احساس و حال و هوای نوجوانان گرفتار به این عارضه می‌شویم.
لطافت و آمادگی
دوره نوجوانی در واقع صفحه‌ای جدید از زندگی انسان است. آنقدر تفاوت ها زیاد است؛ که گویا کودک دیروز مرده است و شخصیّتی جدید با روحیّاتی نو در مقابل ما قرار دارد. روحیه ای حسّاس و البتّه آماده، برای فراگیری که کاملاً عجین با عواطفی لطیف شده است. امام علی (علیه السلام) می فرمایند: إِنَّما قَلبُ الحَدَثِ كَالارضِ الخالیَةِ ما اُلقىَ فیها مِن شَىْ ءٍ قَبِلَتهُ؛ دل نوجوان مانند زمین آماده است كه هر بذرى در آن افشانده شود، مى پذیرد. (نهج البلاغه(صبحی صالح) ص393، نامه 31) این حدیث زیبا، به خوبی دو ویژگی لطافت و آمادگی روحیه نوجوان را تبیین می کند. توجّه به ارتباط بین لطافت و آمادگی، شاه کلید درک نوجوان است و می دانیم که قبل از هر چیز باید نوجوان را درک کرد وگرنه هر حرکتی در برابر او، ناقص خواهد بود. قطعاً دلیل روی آوردن نوجوانان به خودزنی نیز غفلت از این مطلب مهم است.
مدیریّت احساس
جوشش احساس و عاطفه، در صورت مدیریت و جهت دهی، یک فرصت است و در صورت غفلت و رها گزاردن آن می تواند به یک تهدید جدّی مبدّل گردد. سخنان معصومین علیهم السلام، ما را از مستی جوانی بر حذر داشته و راه مدیریت احساس را استفاده از عقل دانسته اند. امام علی (علیه السلام) می‌فرمایند: یَنبَغى لِلعاقِلِ اَن یَحتَرِسَ مِن سُكرِ المالِ وَ سُكرِ القُدرَةِ، وَ سُكرِ العِلمِ، وَ سُكرِ المَدحِ وَ سُكرِ الشَّبابِ، فَاِنَّ لِكُلِّ ذالِكَ ریاحاً خَبیثَةً تَسلُبُ العَقلَ وَ تَستَخِفُّ الوَقارَ؛ سزاوار است كه عاقل، از مستى ثروت، قدرت، دانش، ستایش و مستى جوانى بپرهیزد، چرا كه هر یك را بادهاى پلیدى است كه عقل را نابود مى كند و وقار و هیبت را كم مى نماید. (تصنیف غرر الحكم و دررالکلم، ص66)
توکّل بر خدا یک آرامش واقعی و مؤثّر است نه تلقینی و فرضی! امام صادق (علیه السلام) می فرماید: اَلْمُفَوِّضُ أَمْرَهُ إلَى اللّه‏ فى راحَةِ الأَبَدِ وَ العَیْشِ الدّائِمِ الرَّغَدِ وَ الْمُفَوِّضُ حَقّا هُوَ الْعالى عَنْ كُلِّ هِمَّةٍ دُونَ اللّه‏ تَعالى؛ كسى كه كارهاى خود را به خدا بسپارد همواره از آسایش و خیر و بركت در زندگى برخوردار است و واگذارنده حقیقى كارها به خدا، كسى است كه تمام همّتش تنها به سوى خدا باشد
لطافت روحیه دخترانه
دقّت در تفاوت های ساختاری زن و مرد با یکدیگر، نمونه ای از اعجازهای دین اسلام است. یک نمونه، لطافت و ظرافت روحی زن است. امام علی (علیه السلام) می‌فرمایند: إِنَّ الْمَرْأَةَ رَیْحَانَةٌ وَ لَیْسَتْ بِقَهْرَمَانَة: همانا زن گل است و قهرمان نیست. (کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 510 ، ح 3) در این میان، دختران از روحیه ظریفانه تری برخوردار هستند. پیامبر اعظم (صلّی الله علیه و آله) می فرمایند: مَن دَخَلَ‏السُّوقَ فاشتَرى تُحْفةً فَحَمَلَها إلى عِیالِهِ كانَ كَحامِلِ صَدَقَةٍ إلى قَومٍ مَحاوِیجَ، ولْیَبدَأْ بِالاْءناثِ قَبلَ الذُّكُورِ؛ هـر كـس وارد بـازار شود و هدیّه‏اى بخرد و آن را بـراى خـانواده خـود ببرد، همانند كـسى اسـت كه براى گـروهى نیازمند صدقه‏اى بَرَد و بـایـد (دادن هـدیّه را) از دخـتران شروع كند. (منتخب میزان الحكمة : 256) پس دختران به خاطر لطافت روحی خاص خود، همواره بیشتر از دیگران در معرض خطر آسیب های روحی هستند. برای در امان ماندن از این آسیب ها چه باید کرد؟
تقویت روح
اغلب مشکلاتی که باعث فشار روحی بر دختران می شود در رابطه با امور زندگی در این دنیاست. تا جایی که باعث می شود برای رهایی از این فشار روحی دست به خودزنی و آسیب رساندن به بدن خود شوند. در حالی که راهبرد کلّی قرآن کریم برای استحکام روحی و آرامش قلبی در مقابل انواع مشکلات زندگی، تقویت اعتقاد و ارتباط توحیدی است. خالق و پروردگار جهانیان می فرماید: الَّذینَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوب‏؛ همان كسانى كه ایمان آورده‏اند و دلهایشان به یاد خدا آرام مى‏گیرد. آگاه باش كه با یاد خدا دلها آرامش مى‏یابد. (رعد-28) پس یکی از راه حل ها در هنگام مواجهه با مشکلات پناه بردن به ذکر و ارتباط با خداوند قادر متعال است.
دل را به خدا بسپار!
راه آرامش انبیاء و اولیاء و مؤمنان در مشکلات، سپردن امور، به خداوند و توکّل بر او بوده است. این آیه را توجّه کنید: وَ مَنْ یَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدْراً؛ و هر كس بر خدا اعتماد كند او براى وى بس است. خدا فرمانش را به انجام‏رساننده است. به راستى خدا براى هر چیزى اندازه‏اى مقرّر كرده است. (طلاق/3) طبق این آیه شریفه، توکّل بر خدا یک آرامش واقعی و مؤثّر است نه تلقینی و فرضی! امام صادق (علیه السلام) می فرماید: اَلْمُفَوِّضُ أَمْرَهُ إلَى اللّه‏ فى راحَةِ الأَبَدِ وَ العَیْشِ الدّائِمِ الرَّغَدِ وَ الْمُفَوِّضُ حَقّا هُوَ الْعالى عَنْ كُلِّ هِمَّةٍ دُونَ اللّه‏ تَعالى؛ كسى كه كارهاى خود را به خدا بسپارد همواره از آسایش و خیر و بركت در زندگى برخوردار است و واگذارنده حقیقى كارها به خدا، كسى است كه تمام همّتش تنها به سوى خدا باشد. (مصباح الشریعه، ص521)
خشکاندن ریشه نگرانی ها
یکی از اثرات اعمال در روح و حال و هوای درونی انسان ظاهر می شود. اوّلین ضربه گناه به آرامش خود فرد گنهکار وارد می شود و در عوض به بیان قرآن کریم ایمان واقعی مایۀ آرامش و دوری از استرس معرفی شده است؛ وَکَیْفَ أَخَافُ مَا أَشْرَکْتُمْ وَلا تَخَافُونَ أَنَّکُمْ أَشْرَکْتُمْ بِاللَّهِ مَا لَمْ یُنَزِّلْ بِهِ عَلَیْکُمْ سُلْطَانًا فَأَیُّ الْفَرِیقَیْنِ أَحَقُّ بِالأمْنِ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿٨١﴾ الَّذِینَ آمَنُوا وَلَمْ یَلْبِسُوا إِیمَانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولَئِکَ لَهُمُ الأمْنُ وَهُمْ مُهْتَدُونَ(انعام 82 و 81) و چگونه از آن چه شریک [خدا] می گردانید بترسم، با آن که شما از این که چیزی را شریک خدا ساخته اید که [خدا] دلیلی دربارۀ آن بر شما نازل نکرده است. نمی هراسید؟ پس اگر می دانید، کدام یک از [ما] دو دسته به ایمنی سزاوارتر است؟ * کسانی که ایمان آورده و ایمان خود را به شرک نیالوده اند، آنان راست ایمنی و ایشان راه یافتگانند.
خداوند بارها در قرآن کریم اشاره فرموده که: أَلا إِنَّ أَوْلِیَاءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلا هُمْ یَحْزَنُونَ (یونس/ 62) : آگاه باشید که بر دوستان خدا نه بیمی است و نه آنان اندوهگین می شوند. و نیز می فرماید: إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلا هُمْ یَحْزَنُونَ (احقاف/ 13): محققاً کسانی هستند که گفتند: «پروردگار ما خداست» سپس ایستادگی کردند بیمی بر آنان نیست و غمگین نخواهند شد.
راهبرد کلّی قرآن کریم برای استحکام روحی و آرامش قلبی در مقابل انواع مشکلات زندگی، تقویت اعتقاد و ارتباط توحیدی است. خالق و پروردگار جهانیان می فرماید: الَّذینَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوب‏؛ همان كسانى كه ایمان آورده‏اند و دلهایشان به یاد خدا آرام مى‏گیرد. آگاه باش كه با یاد خدا دلها آرامش مى‏یابد. (رعد-28) پس یکی از راه حل ها در هنگام مواجهه با مشکلات پناه بردن به ذکر و ارتباط با خداوند قادر متعال است.
خداوند سبحان در آیات دیگر به مؤمنان وعدۀ آرامش و دوری از اضطراب و پریشانی داده است، در این آیه خداوند سبحان می فرماید: هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ السَّکِینَةَ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لِیَزْدَادُوا إِیمَانًا مَعَ إِیمَانِهِمْ ... (فتح / 4)
امام صادق (علیه السلام) در تفسیر این آیه شریفه فرمودند: هو الایمان. (الکافی کلینی رازی محمد بن یعقوب اسحاق)
از طرفی دیگر پاکسازی روح از رذایل و زشتی ها باعث آرامش می شود. حسادت، دروغگویی و... باعث تشویش خاطر؛ خوش اخلاقی، حق طلبی و... باعث آسایش و آرامش روحی است. رسول گرامی اسلام فرمودند: اَلصِّدْقُ طُمَأْنینَةٌ وَ الْكَذِبُ ریبَةٌ؛ راستگویى مایه آرامش و دروغگویى مایه تشویش است. (نهج الفصاحه ص548، ح 1864) امام علی (علیه السلام) فرمودند: مَنِ اطَّرَحَ الْحِقْدَ اسْتَراحَ قَلْبُهُ وَ لُبُّهُ؛ هر كس كینه را از خود دور كند، قلب و عقلش آسوده مى ‏گردد. (تصنیف غررالحکم و دررالکلم  ص 299 ، ح 6774) خلاصه اینکه؛ مشکل روح را با آسیب رساندن به جسم نمی توان درمان کرد؛ بلکه خودزنی و امثال آن تنها پاک کردن صورت مسأله و منحرف کردن ذهن از مشکل اصلی است.
نتیجه اینکه؛ توجّه داشتن دختران نوجوان به لطافت و ظرافت روح و جسم خود از یک طرف؛ و نیز جایگاه ارزشمندی که در پیشگاه خداوند متعال دارند از طرف دیگر، اصلی ترین عوامل آرامش روح و مدیریت احساسات درونی و فائق آمدن بر مشکلات روحی آنها خواهد بود.

captcha