در ابتدای این نشست و پس از پخش سرود جمهوری اسلامی و پخش ویدئوی تلاوت قرآن شهید حسن دانش، نمایندگان هر یک از استانهای کشور طی سخنانی کوتاه به مدت سه دقیقه به ارائه گزارش اقدامات صورت گرفته در استان مورد نظر خود پرداختند.
سپس در ادامه، محمد انجمشعاع، معاون هماهنگی و نظارت راهبردی شورای توسعه فرهنگ قرآنی طی سخنانی بیان کرد: به ابتکار دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور برای اولین بار بعد از انقلاب اسلامی به صورت جامع هم دستگاههای مرکزی و هم استانها مورد پایش قرار گرفتند که در این زمینه هم دستگاههای قرآنی که ذاتاً کار قرآنی دارند مانند سازمان تبلیغات اسلامی و هم دستگاههایی که مأموریت ذاتی ندارند اما کار قرآنی فراگیر انجام میدهند، مورد پایش قرار گرفتند.
وی ادامه داد: این دستگاهها به مدت دو سال متوالی مورد پایش قرار گرفتند که در این زمینه برای مثال بنا به گفته رئیس سازمان دارالقرآن الکریم برای اولین بار بعد از انقلاب است که هیئتی در بالاترین سطح آمدهاند و سؤال میکنند که در این سالها چه فعالیتهایی داشتهاید که این دیدار سؤالات محکم و محترمانه و پاسخهای محترمانه را نیز از سوی مسئولان سازمان دارالقرآن به همراه داشت.
معاون هماهنگی و نظارت راهبردی شورای توسعه فرهنگ قرآنی اظهار کرد: همچنین، بخشهای قرآنی دفتر مقام معظم رهبری و مرکز طبع و شورای عالی قرآن صدا و سیما و ... نیز به همین صورت پاسخگو بودند که پاسخهای بسیار خوبی نیز در این زمینه دریافت کردیم. در شورای عالی حوزه علمیه نیز توافق شد که بحثهای قرآنی در درسهای حوزوی گنجانده شود و تا پایه 3 حوزه توافق شد که نزدیک به صد و هشتاد واحد درس قرآنی در حوزهها تدریس شود.
انجمشعاع تصریح کرد: در استانهای مختلف کشور در سالهای اول و دوم نیز کار ما ضعیف بود البته کارهای خوبی ارائه شد اما متقن نبود و همچنین، در استانها نیز شوراها به صورت جدی فعال نبودند. به لطف خداوند متعال برگزاری این دو نشست نشان داد که شوراهای استانها خیلی جدی مشغول به کار هستند و برنامههای بسیار خوبی را در حال پیگیری هستند. برنامههای ماندگاری مانند آمایش سرزمینی، تدوین سند چشمانداز در استانها در حال پیگیری است حتی برخی استانها مانند لرستان برنامههای بسیار عالی مانند سامانه جامعی که راه اندازی کردهاند را انجام دادهاند که جای تقدیر دارد.
وی گفت: عملکرد سال 95 استانهای مختلف را از بعد از جلسه امروز پایش خواهیم کرد که بر اساس شاخصها و سنجههای اعلام شده، اعضا دو هفته فرصت دارند که مستندات این شاخصها را ارائه دهند که ما بر مبنای این اسناد اعزام گروهها را به استانها خواهیم داشت که به صورت میدانی وضعیت استانها را بررسی میکنند و در ماه مبارک رمضان نیز استانهای برتر اعلام خواهد شد.
همچنین، در ادامه این نشست، مهدی قره شیخلو، رئیس سازمان دارالقرآن الکریم نیز طی سخنانی با اشاره به دیدار تعدادی از پیشکسوتان قرآنی کشور با رهبر معظم انقلاب اسلامی در اوایل دیماه سال جاری اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی در این دیدار بسیار خوب و صمیمی سه نکته مهم را مورد تأکید قرار دادند. اول اینکه کشور ما به کار قرآنی نیاز فراوان دارد و فعالیتهای قرآنی باید در کشور توسعه پیدا کند.
رئیس سازمان دارالقرآن الکریم ادامه داد: دومین نکتهای که رهبر معظم انقلاب اسلامی بر آن تأکید داشتند این بود که فعالیتها و کارهای قرآنی باید مبنای کارشناسی داشته باشند و برای اجرای برنامههای مختلف قرآنی در کشور، کارهای کارشناسی لازم صورت گیرد.
قره شیخلو تصریح کرد: سومین نکته مهمی که مقام معظم رهبری در آن جلسه بر آن تأکید کردند، این مسئله بود که نباید به خاطر وجود مشکلات، فعالیتها و برنامههای قرآنی متوقف شود که اینجا باید اشاره کرد که در موضوع شوراهای استانی و نیز خیلی از موضوعات دیگر به این سه نکته مهم توجه نمیشود.
وی ادامه داد: ساختار شوراهای استانی آنگونه که از عملکرد چند سال اخیر برآمده است، نیاز به بازنگری جدی دارد که در این زمینه سازمان دارالقرآن الکریم موضوع را به صورت کتبی به شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور اعلام کرده است و درخواست کرده است که در این مورد فکر اساسی شود.
رئیس سازمان دارالقرآن الکریم در ادامه سخنان خود افزود: باید در این رابطه نگاه کارکردی و اثربخشی در نظر گرفته شود و فارغ از نگاه بخشی، به دنبال این امر باشیم که یک ساختار کارآمد در این زمینه تعریف شود تا بتوان از این طریق زمینه اجرای فعالیتهای مختلف و کارآمد در استانها را فراهم کرد.
وی با بیان اینکه شوراهای استانی در مورد هزینه کرد اعتبارات سال 93 متفاوت بودند، اظهار کرد: اقلی از استانها در این زمینه خوب عمل کردند که جای تقدیر دارد ولی در بخشی از استانها متأسفانه حتی اعتبار واگذار شده توزیع نشده و دپو شده است که این کار درستی نیست.
رئیس سازمان دارالقرآن الکریم تصریح کرد: ما در سطح کشور نیازمان به اعتبارات قرآنی بسیار فراوان است و این امر کار درستی نیست که بدین صورت اعتبارات دپو شده و توزیع نشود تا بتوان از آن برای فعالیتهای قرآنی استفاده بهینه را داشت. بنده از دوستان حاضر و اعضای شورای استانها خواهش میکنم که خود عنایت بیشتری داشته و احساس مسئولیت لازم را داشته باشند که اگر امسال نیز اعتباری به نام قرآن به استانها آمد، وضعیت این اعتبار به سرعت روشن شود و اعتبارات با یک مبنای کارشناسی، هزینه نیازهای قرآنی استان شود.
قره شیخلو بیان کرد: نکته بعد اینکه اگر در استانی هماکنون اعتباری وجود دارد و هزینه نشده است، این امر را هم به ما و هم به همکاران شورای توسعه اعلام کنند که این بودجهها به سرانجامی برسد و هزینه فعالیتهای قرآنی شود. در مجموع باید اشاره کرد که ساختارهای استانی نیاز به بازنگری جدی دارد. نکته بعدی اینکه باید از آنچه تاکنون در استانهای مختلف اتفاق افتاده یک گزارش شفاف و منظم آماده شده و به شورای توسعه ارائه شود که همین پول اندکی که به استانها رفته است، در کجا هزینه شده است و در این زمینه آنهایی که درست عمل کردهاند، مورد تشویق قرار گرفته و تقویت شوند و استانهایی نیز که درست عمل نکردهاند پاسخگو باشند. یکی از مشکلات ما در کشور این است که برای اتفاقاتی که رخ میدهد، کسی پاسخگو نیست و شورای توسعه باید این موضوع را پیگیری کند که اگر خدایی ناکرده مسئلهای خلاف قانون اتفاق افتاده، با آن برخورد شود.
وی افزود: در رابطه با حوزه مؤسسات قرآنی نیز هیئت رسیدگی که کار خود را به صورت جدی از ابتدای سال 95 آغاز کرده است، تاکنون حدود پنجاه جلسه برگزار کرده و کار ثبت تقاضاهای جدید نیز آغاز شده است. همچنین، تاکنون 250 پرونده جدید ثبت شده که با 60 پرونده درخواست موافقت شده است. آیئننامهها و مقررات لازم یک به یک در هیئت، نهایی شده و فضای خوبی در حال ایجاد شدن است و مسیر نیز مسیر خوبی است که انشاءالله در آینده نزدیک ثمرات این کار مشهود خواهد بود.
رئیس سازمان دارالقرآن الکریم بیان کرد: در رابطه با اتحادیهها نیز بحثهای خوبی شده است و تقریبا تکلیف ادغام اتحادیهها نیز در آینده نزدیک انجام میشود که البته در این زمینه بنا بر این است که ادغام ابتدا در استانها انجام شود و سپس، در سطح کشوری که اگر فضای همدلی و هماهنگی و جود داشته باشد، ظرف یکی دو ماه آینده این مسئله را نیز تعیین تکلیف میکنیم که مؤسسات در سطح کشور با یک مرجع حاکمیتی واحد رو به رو باشند و در بخش مردمی نیز یک مرجع واحد وجود داشته باشد که این ادغام نیز به توسعه فعالیتهای کشور کمک میکند.
همچنین، در ادامه این نشست، محمدرضا داوودآبادی فراهانی، معاون فرهنگی - دانشجویی وزارت بهداشت و مسئول کمیته تخصیص اعتبارات صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی طی سخنانی در رابطه با وضعیت بودجه قرآنی اظهار کرد: شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور هر چند روند کندی را پیمود ولی توانست همگرایی خوبی را بهویژه در بحث مؤسسات که یکی از ستونهای اصلی فعالیتهای قرآنی در کشور هستند، ایجاد کند.
وی ادامه داد: اگر بنا باشد که اتفاق و تحول مهمی از لحاظ قرآنی در کشور رخ دهد، این امر قطعا از طریق مؤسسات قرآنی و مردمی خواهد بود چراکه مردم هستند که میتوانند در یک حجم زیاد تحول ایجاد کنند. باید در این زمینه نگاههای یأس آلود را کنار گذاریم و امیدوار باشیم که انشاءالله در سال آینده اتفاقات بسیار خوبی تحقق پیدا کند.
مسئول کمیته تخصیص اعتبارات صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی در مورد وضعیت بودجه نیز اظهار کرد: سال گذشته هیچ منابعی نداشتیم و امسال هم یک تغییری که ایجاد شد، بنا شد تا بودجه قرآنی سال جاری که در منشور در نظر گرفته شد و مبلغ آن نیز 200 میلیارد تومان بود به صندوق توسعه فعالیتهای قرآنی واریز شود که این صندوق نیز تشکیل شد و در آئیننامههای آن بازنگری شده و ارکان آن نیز انتخاب شدند. همچنین، اخیرا دستوری نیز صادر شده است تا مبلغ 25 میلیارد تومان از این 200 میلیارد تومان از خزانه به صندوق واریز شود که هر چند که اسفند، ماه دشواری برای گرفتن پول از خزانه است، ولی انشاءالله این 25 میلیارد تومان تحقق پیدا میکند.
فراهانی ادامه داد: اقدام خوبی نیز که در این زمینه انجام شد این بود که وزرای بهداشت، علوم، آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی نامهای را به نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه اعطا کردند که در نوع خود جالب و بیسابقه است. همچنین، سنوات گذشته نیز مصوبهای در شورای توسعه یا هیئتامنای صندوق وجود داشت که اختیار توزیع پنج درصد از رقمی که دریافت میشود به شوراهای استانی تفویض شود و به استانها داده شود و سه شاخص نیز برای این امر در نظر گرفته شد که 10 درصد از این بودجه براساس کیفیت عملکرد دورههای قبلی، 30 درصد برای مناطق مرزی، سنینشین و ... و 60 درصد نیز براساس فرمول جمعیت توزیع شود که تاکنون تغییری هم در این مصوبات داده نشده است.
مسئول کمیته تخصیص اعتبارات صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی ادامه داد: البته 95 درصد دیگر نیز قرار است در تمامی استانها هزینه شود و شاید بخش کمی از آن مصروف پروژه ملی شود و بخش زیادی در زمینه تبلیغ و ترویج و حوزه آموزش به استانها ارائه و در استانها هزینه میشود.
فراهانی بیان کرد: همکاران باید در کمیته تخصیص و کمیسیونها کمک کنند که بخش ویژهای از این اعتبارات مستقیما به مؤسسات اعطا شود که این امر یقینا میتواند تحول خوبی را به وجود آورد که اگر این اتفاق رخ دهد و علاوه بر آن مسئله ادغام اتحادیهها نیز حل شود، بسیار کمککننده خواهد بود.