فعالیت همزمان علما در مساجد و سایر مشاغل، اشکال شرعی ندارد

حجت‌الاسلام و المسلمین احمدی، عضو دفتر آیت الله العظمی نوری همدانی درگفتگو با کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ،  با اشاره به آیات 28 سوره «فاطر» و نهم سوره «زمر» درباره جایگاه ارزشمند علما و آیاتِ پنجم سوره «جمعه» و 176 سوره «اعراف» در ذمِ علمای منحرف برخی مذاهب گفت: علما جانشینان پیامبر هستند «إِنَّ العُلَماءَ وَرَثَةُ الأنبِیاءِ، إِنَّ الأنبِیاءَ لَم یُوَرِّثُوا دِیناراً وَ لا دِرهَماً وَ لکِن وَرَّثُوا العِلمَ». بنابراین همانطور که پیامبران و ائمه اطهار (ع) علاوه بر تبلیغ و خطابه، کشاورزی و دامداری و سایر مشاغل را نیز انجام می دادند، بنابراین علما نیز می توانند مشاغل مختلف را برگزینند.

وی افزود: ائمه جماعات نیز علاوه بر مدیریت مساجد، می توانند در رشته های گوناگون علمی مانند فیزیک، شیمی و ریاضی و همچنین حرفه های مختلف مانند تجارت و آهنگری، تحصیل و فعالیت کنند. همانطور که ابوعلی سینا علاوه بر فقاهت در پزشکی و ریاضیات نیز متخصص و متحبر بود.

امام جماعت مسجد طوس خاطرنشان کرد: اسلام، مدیریت مسجد را به عنوان شغل اصلی روحانیون قرار نداده است؛ هرچند فعالیت در مساجد در سنت ائمه اطهار (ع) و علمای شیعه، مورد توجه جدی بوده است.

علما می توانند در تمام مشاغل مشروع و قانونی، فعالیت کنند
وی با بیان اینکه علما می توانند در تمام مشاغل مشروع و قانونی، فعالیت کنند، اضافه کرد: حضور کم مدت برخی ائمه جماعات در مساجد به دلایل مختلف به ویژه مسایل اقتصادی، ایراد شرعی ندارد زیرا این قشر نیز به اقتضای انسان بودن خود، باید جوابگوی نیازهای مادی و رفاهی خانواده خود باشند.

حجت‌الاسلام و المسلمین احمدی ابراز کرد: ائمه جماعات با قبول مسئولیت باید اهتمام جدی به فعالیت ها و برنامه های مساجد داشته باشند و لازمه این موضوع، اختصاص وقت کافی و مناسب است. البته این موضوع منافاتی با فعالیت در سایر مهارت ها و مشاغل مانند تدریس در حوزه علمیه یا پژوهشگری ندارد.

عضو دفتر آیت الله العظمی نوری همدانی با اشاره به فعالیت شهید آیت الله سید حسن مدرس به طور همزمان در مسجد، تبلیغ و سیاست و آخوند تربتی (والدِ مرحوم شیخ حسینعلی راشد) در مسجد، تحقیق، منبر و کشاورزی، ادامه داد: برخی مراجع و علما پس از تحصیل در حوزه های علمیه معتبر جهان تشیع به ویژه «نجف اشرف»، در بازگشت به وطن خود، به دلیل مشکلات مالی، فعالیتِ خود را با کشاورزی شروع می کردند و همزمان به تدریس در مدارس علمیه و مدیریت مساجد، مشغول بودند.

اشتغال آیت‌الله‌العظمی سیدحسن رئیس به تدریس و کشاورزی
امام جماعت مسجد طوس گفت: آیت‌الله‌العظمی سیدحسن رئیس، اهل منطقه یِکاوِلَنگ بامیانِ افغانستان، نمونه بارز اشتغال همزمان به تدریس و اقامه نماز و فعالیت های اقتصادی مانند کشاورزی است. عالمی که محل رجوعِ روحانیون و مردم حتی در زمان حکومت اهل تسنن در افغانستان بود.

وی افزود: حضرت آیت الله سید علی بهشتی وَرَسی، نیز با وجود سکونت در منطقه کوهستانی و اشتغال به کشاورزی، به دلیل شخصیت علمی و اخلاقی برجسته خود، مردم افغانستان را به مبارزه علیه نظام متجاوزِ شوروی دعوت کرد.

حجت‌الاسلام احمدی خاطرنشان کرد: «علما» مدیریتِ مساجد را به عنوان شغل ندانند که از طریق آن، کسب درآمد کنند زیرا طبق فتوای تمام مراجع از گذشته تاکنون، کسب درآمد برای امور واجب، حرام است. البته کسب درآمد در مستحبات مانند سخنرانی در مراسم ختم درگذشتگان، ایرادی ندارد.

این استاد حوزه علمیه با اشاره به سخنان امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری درباره جایگاه برجسته و بی نظیر علما در هدایت مردم و مبارزه با شرک و کفر جهانی، گفت: ائمه جماعات باید ضمن قدرشناسی فعالیت خود در مساجد، از ظرفیت جایگاه خود در هدایت نمازگزاران استفاده کنند.

مُصَحِح کتاب های دینی، فقهی و تاریخی گفت: علما، آموزه های دین را از پایگاه مساجد به مردم انتقال دهند همانطور که مسجد، مرکز فعالیت ها و حکومت حضرت محمد مصطفی (ص) بود.

عضو دفتر آیت الله العظمی نوری همدانی در جمع بندی سخنانِ خود، خاطرنشان کرد: ائمه جماعات به شرط اینکه فعالیت آنان در سایر امور مانند تدریس در حوزه های علمیه یا طبابت در بیمارستان، مخل مدیریت آنان در مساجد نشود، می توانند برای کسب درآمد و رفع نیازهای اقتصادی مالی خانواده خود، مشغول فعالیت های دیگر شوند.

دکتر سید محمدحسین معصومی؛ نمونه یک روحانی فعال در علم و عَمَل
حجت‌الاسلام و المسلمین احمدی ابراز داشت: روحانیون می توانند در تمام امور شرعی و قانونی، صاحب مهارت و فعالیت شوند، همانطور که حجت الاسلام دکتر سید محمدحسین معصومی، علاوه بر جایگاه اجتهاد، در زمینه مغز و اعصاب، متخصص هستند. در واقع فعالیت همزمانِ عالمی در مسجد و حوزه و همچنین مشاغلی مانند پزشکی، کشاورزی و تجارت، ایراد ندارد.