نگاهی به وعده و وعید‌های جامانده از عمل در نهادهای قرآنی
گروه فعالیت‌های قرآنی: در سال 95 نیز شاهد مطرح شدن وعده‌هایی از سوی مسئولان دستگاههای قرآنی بودیم که تا پایان سال محقق نشدند، البته امسال وعدههای کمتری داده شد، اما نکته قابل توجه این است که عمده وعدههای پیگیری شده در این گزارش مربوط به چند سال قبل است که مسئولان هیچ وقعی به آن در راستای تحقق بخشیدن ننهاده‌اند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، داستان پیگیری وعدههای دستگاههای قرآنی از سه سال قبل به صورت جدی کلید زده شد و از همان سال وعده‌هایی که دستگاههای قرآنی در طول سال داده بودند، مورد پیگیری قرار گرفت تا ارزیابی‌ای از وضعیت وعدههای داده شده به عمل آید و مخاطبان نیز در جریان وعدههای مطرح شده در طول سال که البته عملی نشده‌اند بیشتر آشنا شوند.
معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد
با توجه به هویت این دستگاه که مرکز فعالیت‌ها و تصمیم‌گیری‌های دولت در زمینه فعالیت‌های قرآنی است، بیشتر از هر دستگاه دیگری برنامه و فعالیت برای اجرا دارد و همین حجم فعالیت‌ها یکی از عوامل اصلی برای مطالعه بیشتر وعدههای آن در طول سال است، این دستگاه در سال گذشته بیشترین کارها و وعده‌هایی که تا پایان سال موفق به اجرای آن نشد، را در مقایسه با دستگاههای مطرح شده در این گزارش، داشته که در ادامه به آنها پرداخته شده است.
معاونت قرآنی وزارت ارشاد، هرچه وعده عملی نشده در این گزارش دارد در واقع همان وعده‌هایی است که طی دو یا سال گذشته قول به اجرایی کردن آنها داده بود اما این وعده‌ها همچون سال قبل عملی نشده و امسال نیاز ناگزیر به یادآوری آنها هستیم.
جشنواره‌ای با دو سال تأخیر در برگزاری
یکی از وعده‌هایی که سال گذشته نیز در لیست وعدههای محقق نشده سال بود، جشنواره پیامبر صلح و رحمت است که قرار بود در مقابله با جریانات شکل گرفته در غرب علیه مسلمان و پیامبر اسلام(ص) راه‌اندازی شود. این جشنواره ابتدا قرار بود تا در اوایل دی‌ماه سال ۹۴ برگزار شود، اما به یک باره زمان برگزاری اختتامیه آن همزمان با جشن مبعث در اردیبهشت ماه ٩٥ اعلام شد.
بعد از اردیبهشت‌ماه سال 95 و به سرانجام نرسیدن این جشنواره، دی، بهمن و ایام‌الله پیروزی انقلاب اسلامی و در نهایت نیز اسفندماه به عنوان دیگر زمان‌های برگزاری جشنواره اعلام شد، اما مراسم اختتامیه این جشنواره و تجلیل از آثار برگزیده، در سال 95 نیز برگزار نشد و باید منتظر ماند و دید بخت این جشنواره در سال 96 باز خواهد شد یا خیر.
جشنواره محمد پیامبر صلح و رحمت با هدف تبلیغ جنبه‌های انسانی، فردی، اجتماعی، مهربانی و نیز زیبایی‌های معنوی حیات پر نور پیامبر رحمت و عدالت، آگاهی بخشی به جامعه بشری به واقعیات حیات و دستورات حضرت محمد (ص)، تعمیم ارزش‌های والای فرهنگی و اجتماعی زندگی پیامبر اسلام (ص)، زمینه‌سازی برای نوآوری و تبادل اندیشه‌ها و آموخته‌های هنرمندان
و ارایه تصویر واقعی از سیره پیامبران و تأثیر آن در زندگی جامعه امروز در اواخر سال 93 اعلام فراخوان داد اما هنوز اختتامیه آن و تجلیل از آثار برگزیده با وجود مشخص شدن آثار برتر، صورت نگرفته است.
همایش تجلیل از خادمان قرآنی
حکایت همایش تجلیل از خادمان قرآن، همچون جشنواره «محمد(ص) پیامبر صلح» نیز دو سال است که پای ثابت وعدههای عملی نشده معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد است، این همایش که هر ساله و در میانه های نمایشگاه بین‌المللی قرآن برگزار می شود، حالا و در دولت یازدهم عادت کرده است به برگزار نشدن در زمان مقرر خود.
همایش تجلیل از فعالان قرآنی حالا امسال و به بهانه عدم حضور رئیس جمهور می رود تا بیشترین تأخیر زمانی را داشته باشد و هیچ بعید نیست که در نمایشگاه سال بعد شاهد تجلیل از برگزیدگان قرآنی دو دوره باشیم، البته با این پیش شرط که سال بعد نیز این همایش به تعویق نیفتد.
در حالی این همایش امسال برگزار نشد که همه مقدمات از جمله، لوح ها و جوایزی که قرار است اهدا شود، آماده شده است، مسئولان این همایش امسال و بعد از نمایشگاه قرآن زمان های متعددی را برای برگزاری آن اعلام کردند که آخرین های آن دهه فجر و اسفندماه بود، اما سرانجام سال به پایان رسید و این همایش برگزار نشد.
سامانه و بیمه فعالان قرآنی در راه ساماندهی شدن
از وعدههای عملی نشده صحبت شد اما باید از تلاش‌های این معاونت برای تحقق بیمه فعالان قرآنی و نیز راه اندازی فازهایی از سامانه جامع قرآنیان نیز گفته شود، این معاونت که از سال های قبل قول راه اندازی سامانه جامع قرآنیان را داده بود، سرانجام امسال قرارداد فاز اول این سامانه را امضا کرد تا در آینده شاهد راه اندازی آن باشیم. همچنین با وجود مشکلات بودجه ای فراوانی که جامعه قرآنی طی سال گذشته و امسال روبرو بوده است، اما شاهد این بودیم که این معاونت زمینه تخصیص دو میلیارد و 700 میلیون تومان برای بیمه فعالان قرآنی را فراهم کرد. هرچند هیچ خبری مبنی بر راه اندازی صندوق حمایت از فعالان قرآنی که بخشی از آن فعالیت های بیمه ای است، نشد.
شوق تلاوت و وعده اعزام برگزیدگان به هند
بعد از برگزاری اولین دوره مسابقات طرح ملی تلاوت با عنوان شوق تلاوت در کربلای معلی در سال گذشته، اوایل سال 95 حسین مقدم‌کیا، مدیر این طرح طی گفت‌وگویی از اعزام برگزیدگان دوره اول این طرح به کشورهایی همچون هندوستان خبر داد. با اینکه در گفت‌وگوی ابتدایی زمان دقیق اعزام این افراد اعلام نشده بود اما از اعزام این افراد به منظور برگزاری محافل انس با قرآن تا پایان سال خبر داده بود. در اواخر سال 95 و بعد از برگزاری دومین دوره مسابقات شوق تلاوت در کربلا، این وعده به سال 96 موکول شد.
شورای توسعه فرهنگ قرآنی
شاید در وهله اول نتوان جایگاه اجرایی برای این شورا قائل بود، اما بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که شورای توسعه خود را وارد فعالیت های اجرایی کرده است هرچند که مصداق و شاخصی را بیان نکرده‌اند. با این وجود این شورا امسال چند کار به زمین مانده را داشت که پیش بینی می شد تا پایان امسال این فعالیت‌ها به سرانجامی برسد که البته اینگونه نشد.
بودجه قرآنی و پیگیری‌های کم نتیجه شورا
بودجه فعالیت‌های قرآنی از محل تحقق اهداف منشور توسعه فرهنگ قرآنی، شاید مهم‌ترین موضوعی بود که شورای توسعه فرهنگ قرآنی تأکید بر تحقق آن داشت، سال 94 که بودجه قرآنی به محاق رفت، مسئولان این شورا طی گفت‌وگوهایی از اواخر همان سال اعلام کردند که بودجه قرآنی سال 95 در اوایل سال تحقق خواهد یافت. این بودجه اما نه تنها در اوایل سال تحقق نیافت بلکه تا آخرین روزهای اسفندماه نیز خبری از واریز شدن آن منتشر نشد.
البته مسئولان شورای توسعه فرهنگ قرآنی که با راه‌اندازی صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی تلاش داشتند تا فرایند تحقق بودجه را سرعت ببخشند، در نهایت و در اواخر سال اعلام کردند که چالش‌های موجود بر سر راه راه‌اندازی این صندوق باعث تحقق نیافتن بودجه شده است. همانگونه که گفته شد در آخرین روزهای اسفندماه از تحقق 12 و نیم تا 25 درصد کل بودجه 95 تا پایان اسفند خبر داده شد اما، تا لحظه تنظیم این گزارش از انتشار خبر واریز این مبلغ خبری منتشر نشد، هرچند که واریز شدن این میزان از کل بودجه قرآنی نیز به تنهایی ناکامی بزرگی است.
بی‌قراری ستاد راهبری طرح ملی حفظ برای استقرار
مردادماه امسال بود که به مناسبت روز خبرنگار، جلسه مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی، در خبرگزاری قرآن برگزار شد، در این جلسه یکی از دستور جلسات مربوط به استقرار ستاد راهبری طرح ملی حفظ بود. شورای توسعه فرهنگ قرآنی مهلت سه ماهه‌ای را برای استقرار این ستاد در نظر گرفته بود که باید تا اواخر شهریورماه این ستاد استقرار می‌یافت، اما نه تنها در شهریورماه این اتفاق نیفتاد بلکه تا پایان سال نیز خبری از استقرار این ستاد نشد.
حدود سه ماه پس از طرح مطالبه مقام معظم رهبری در مورد تربیت 10 میلیون حافظ قرآن کریم، شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور در تاریخ 24 مهرماه 1390 در جلسه مجمع مشورتی خود ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم را تشکیل داد.
به گفته مسئولان این شورا این ستاد با هدف ایجاد هماهنگی بین دستگاههای مجری طرح ملی حفظ قرآن کریم در سطح مراکز آموزشی، فرهنگی، دانشگاهی، حوزوی، کارکنان دولت و نهادهای مردمی تشکیل شده است. همچنین وظیفه ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم سیاست‌گذاری کلان راهبری این طرح ذکر شده است.
ادغام دو اتحادیه
شاید به اندازه طولانی شدن فرایند ادغام دو اتحادیه قرآنی، گزارش، مصاحبه، خبر و تحلیل در مورد ادغام دو اتحادیه قرآنی بر روی خروجی ایکنا قرار گرفت تا شاید تأثیری بر روند این ادغام گذاشته شود، اما برآیند همه اینها یک خبر بود و آن هم اینکه ادغام دو اتحادیه در اوایل سال 96 نهایی خواهد شد.
با توجه به اینکه شروع این فرایند از طریق شورای توسعه بوده و تمهیدات بعد از آن نیز توسط شورا چیده شده است و اینکه در هیئت 9 نفره رسیدگی به امر موسسات افرادی از شورای توسعه نیز حضور دارند، بنابراین برآیند این ادغام و تعویق نهایی شدن آن در طی سال‌های اخیر، متوجه این شورا است.
شبکه قرآن
اوایل امسال بود که شبکه قرآن و معارف سیما شاهد تغییرات مدیریتی بود و حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجواد موسوی جای خود را به محمدحسین محمدزاده که تا پیش از آن مدیریت رادیو قرآن را بر عهده داشت، داد. با این تغییرات پیش‌بینی تغییرات جدی در شبکه وجود داشت و اینگونه نیز شد به گونه‌ای که این شبکه تا پایان سال اقدام به تولید برنامه‌های جدید و متنوعی کرد.
طرح تلاوت روزانه قرآن کریم
اما با این وجود، شبکه قرآن و معارف سیما در یک مورد نتوانست کاری از پیش ببرد و آن هم طرح تلاوت روزانه قرآن کریم بود. این طرح مبنی بر اجرای طرح ترویج تلاوت و تدبر روزانه قرآن کریم با محوریت سازمان صدا و سیما و مشارکت سایر دستگاههای مرتبط بود که تیرماه امسال یعنی همزمان با تغییرات مدیریتی در شبکه قرآن ابلاغ شد اما تا پایان سال خبری مبنی بر اینکه این کار صورت گرفته است یا خیر منتشر نشد.
بسیج
پردیس‌های قرآنی بسیج استان تهران، موضوعی بود که سال 91 و مدتی بعد از راه‌اندازی سازمان قرآن و عترت بسیج تهران بزرگ وعده آن مطرح و اعلام شد که طی یک دوره چند ساله در تهران راه‌اندازی خواهد شد.
پردیس‌های قرآنی
مسئول سازمان قرآن و عترت بسیج تهران بزرگ بعد از راه‌اندازی این سازمان و در سال 91 طی گفت‌وگویی با اشاره به تأسیس پردیس‌های قرآنی شهر تهران گفت: به منظور ایجاد فضایی شاداب و با طراوت و تفریحات سالم با رویکرد آموزش مفاهیم و آموزه‌های قرآن و عترت با شیوه‌های جذاب و مدرن برای کودکان و نوجوانان و خانواده‌ها مجموعه‌های فرهنگی و تفریحی قرآن و عترت تحت عنوان پردیس‌های قرآنی در شهر تهران ایجاد می‌شود که در چشم‌انداز برنامه‌های قرآنی برای هر ناحیه یک پردیس قرآنی پیش‌بینی می‌شود که بر اساس شرایط و مقتضیات زمان و مکان به مرور در سطح نواحی تهران توسط سازمان قرآن و عترت ایجاد و مسئولیت اداره آن به ناحیه مربوطه واگذار می‌شود.
وی با بیان اینکه تاکنون سه بوستان در شهر تهران جهت اجرای پروژه پیش‌بینی شده است، گفت: در حال رایزنی با شهرداری و دیگر نهادهای ذی‌صلاح هستیم و از ابتدای سال آینده این فعالیت اجرایی می‌شود.
تنها نهاد پاسخگو
از دو سال قبل این وعده نیز همچون دیگر وعده‌ها توسط ایکنا و البته در پایان سال پیگیری شد و تنها نهادی که در مورد وعدههای محقق نشده توضیح ارائه داد، همین سازمان قرآن و عترت بسیج تهران بزرگ بود.
گام بلندی که در هوا ماند
همچنین یکی دیگر از وعدههای بسیج البته بسیج کشور، مربوط به تربیت حافظان قرآن کریم توسط این نهاد بود. حدود سه سال قبل بود که توسط حجت‌الاسلام والمسلمین دسمی، معاون تعلیم و تربیت سازمان بسیج مستضعفین کشور اعلام شد که بسیج قصد دارد تا با ورود به بحث حفظ قرآن کریم، طی مدت پنج سال، سه میلیون حافظ قرآن را تربیت کند، وعده‌ای که اگر عملیاتی می‌شد می‌توانست گام بزرگ و مهمی در تحقق ۱۰ میلیون حافظ قرآن کریم در کشور تلقی شود. اما بعد از آن هیچ خبری در مورد این طرح و سرنوشت آن بر روی خروجی خبرگزاری‌های و رسانه‌های قرآنی کشور قرار نگرفت.
سازمان اوقاف
سازمان اوقاف و امور خیریه که سال 95 فعالیت‌های قرآنی متنوعی از جمله سی و سومین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن در اوایل سال و سی و نهمین دوره مسابقات سراسری قرآن در نیمه‌های سال را برگزار کرده بود، یک اقدام اثرگذار دیگر نیز انجام داد و آن هم تجمیع فعالیت‌های قرآنی این سازمان در مرکز امور قرآنی بود. با این وجود این سازمان نیز یکی از وعدههای خود را به سال بعد موکول کرد.
تجلیل از تیم ملی قرآن
اوایل دی ماه امسال بود که حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصطفی حسینی، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در حاشیه تحلیل مسابقات بین‌المللی روسیه، ترکیه و کرواسی از تجلیل از تیم ملی قرآن جمهوری اسلامی ایران در سال 95 خبر داد و گفت: تا پایان اسفندماه از نمایندگان کشورمان در مسابقات بین‌المللی قرآن که در سال 95 برگزار شده است تجلیل خواهد شد.
این برنامه اما به تعویق افتاد و اوایل اسفندماه اعلام شد که به دلیل نبود زمان کافی و این تجلیل به سال 96 موکول شده است.
سازمان دارالقرآن / ساخت مستند پیشکسوتان قرآنی
آذرماه امسال و بعد از درگذشت استاد محمدتقی مروت بود که بحث‌های فراوانی در مورد ساخت مستند در مورد پیشکسوتان قرآنی کشور در گرفت، در این بین رئیس سازمان دارالقرآن الکریم در خصوص ساخت مستند از زندگی اساتید و قاریان بزرگ ایرانی، گفت: این امر در اولویت کارهای این سازمان قرار گرفته چون انجام آن از جمله وظایف این سازمان است. قره‌شیخلو با اشاره به اینکه مقدمات این امر طی رایزنی با یکی از اساتید قرآنی طی جلساتی انجام گرفته است، اظهار کرد: مقرر شد که چارچوب طرح آماده شود و امید داریم که مسئولیت این کار را نیز عهده‌دار شوند، چون این استاد هم جزو اساتید دانشگاه و نیز از پیشکسوتان قرآنی هستند و از پیش از انقلاب اسلامی در فضای قرآنی حضور داشته‌اند.
با این وجود تا روزهای پایانی سال 95 هیچ خبری مبنی بر آغاز فعالیت‌ها برای ساخت چنین مستندهایی منتشر نشد.
کارگروه ثقلین
همچنین روز 13 آبان‌ماه بود که جمعی از مداحان و شاعران اهل بیت(ع) به مناسبت برگزاری مراسم بزرگداشت استاد مرحوم محمدتقی مروت، مراسمی را با حضور جمعی از فعالان قرآنی کشورمان برگزار کردند. در این جلسه عباس سلیمی، پیشکسوت قرآنی کشور با اشاره به لزوم وحدت بیشتر بین دو میراث بزرگ پیامبر اسلام(ص) در برخی فعالیت‌ها، پیشنهاد تشکیل کارگروه «ثقلین» برای برطرف شدن این نقیصه در جلسات قرآن و هیئات مذهبی را ارائه داد.
بر همین اساس مقرر شده بود تا کارگروهی با عنوان «کارگروه ثقلین» متشکل از هفت نفر از پیرغلامان اهل بیت(ع) و هفت نفر از اساتید و پیشکسوتان قرآنی تشکیل شود، به صورت فصلی یا ماهانه جلسات هم‌اندیشی و هم‌افزایی داشته باشند و در آن برای رفع این نقیصه بکوشند؛ به‌نحوی که هیچ جلسه قرآنی را در سطح کشور نباشد مگر اینکه بحث ذکر مناقب اهل بیت(ع) و آموزش اعضاء جلسه در رابطه با بحث مداحی در دستور کار جلسه قرار بگیرد و بر عکس هیچ جلسه روضه‌خوانی و ذکر مناقب اهل بیت(ع) نباشد الا اینکه یک کانون آموزش قرآن در آن شکل بگیرد. تا روزهای پایانی سال اما هیچ خبری از این کارگروه نشد.
این تنها بخشی از وعدههای داده شده مسئولان بود که در سال 95 محقق نشد، مطمئناً وعدههای ریز و درشت دیگری نیز هستند که از چشم رسانه‌ها به دور مانده که باید خود مسئولان با مراجعه به وجدان‌های بیدار خود اقداماتی را در جهت حصول آن انجام دهند.
معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد
با توجه به هویت این دستگاه که مرکز فعالیت‌ها و تصمیم‌گیری‌های دولت در زمینه فعالیت‌های قرآنی است، بیشتر از هر دستگاه دیگری برنامه و فعالیت برای اجرا دارد و همین حجم فعالیت‌ها یکی از عوامل اصلی برای مطالعه بیشتر وعدههای آن در طول سال است، این دستگاه در سال گذشته بیشترین کارها و وعده‌هایی که تا پایان سال موفق به اجرای آن نشد، را در مقایسه با دستگاههای مطرح شده در این گزارش، داشته که در ادامه به آنها پرداخته شده است.
معاونت قرآنی وزارت ارشاد، هرچه وعده عملی نشده در این گزارش دارد در واقع همان وعده‌هایی است که طی دو یا سال گذشته قول به اجرایی کردن آنها داده بود اما این وعده‌ها همچون سال قبل عملی نشده و امسال نیاز ناگزیر به یادآوری آنها هستیم.
جشنواره‌ای با دو سال تأخیر در برگزاری
یکی از وعده‌هایی که سال گذشته نیز در لیست وعدههای محقق نشده سال بود، جشنواره پیامبر صلح و رحمت است که قرار بود در مقابله با جریانات شکل گرفته در غرب علیه مسلمان و پیامبر اسلام(ص) راه‌اندازی شود. این جشنواره ابتدا قرار بود تا در اوایل دی‌ماه سال ۹۴ برگزار شود، اما به یک باره زمان برگزاری اختتامیه آن همزمان با جشن مبعث در اردیبهشت ماه ٩٥ اعلام شد.
بعد از اردیبهشت‌ماه سال 95 و به سرانجام نرسیدن این جشنواره، دی، بهمن و ایام‌الله پیروزی انقلاب اسلامی و در نهایت نیز اسفندماه به عنوان دیگر زمان‌های برگزاری جشنواره اعلام شد، اما مراسم اختتامیه این جشنواره و تجلیل از آثار برگزیده، در سال 95 نیز برگزار نشد و باید منتظر ماند و دید بخت این جشنواره در سال 96 باز خواهد شد یا خیر.
جشنواره محمد پیامبر صلح و رحمت با هدف تبلیغ جنبه‌های انسانی، فردی، اجتماعی، مهربانی و نیز زیبایی‌های معنوی حیات پر نور پیامبر رحمت و عدالت، آگاهی بخشی به جامعه بشری به واقعیات حیات و دستورات حضرت محمد (ص)، تعمیم ارزش‌های والای فرهنگی و اجتماعی زندگی پیامبر اسلام (ص)، زمینه‌سازی برای نوآوری و تبادل اندیشه‌ها و آموخته‌های هنرمندان
و ارایه تصویر واقعی از سیره پیامبران و تأثیر آن در زندگی جامعه امروز در اواخر سال 93 اعلام فراخوان داد اما هنوز اختتامیه آن و تجلیل از آثار برگزیده با وجود مشخص شدن آثار برتر، صورت نگرفته است.
همایش تجلیل از خادمان قرآنی
حکایت همایش تجلیل از خادمان قرآن، همچون جشنواره «محمد(ص) پیامبر صلح» نیز دو سال است که پای ثابت وعدههای عملی نشده معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد است، این همایش که هر ساله و در میانه های نمایشگاه بین‌المللی قرآن برگزار می شود، حالا و در دولت یازدهم عادت کرده است به برگزار نشدن در زمان مقرر خود.
همایش تجلیل از فعالان قرآنی حالا امسال و به بهانه عدم حضور رئیس جمهور می رود تا بیشترین تأخیر زمانی را داشته باشد و هیچ بعید نیست که در نمایشگاه سال بعد شاهد تجلیل از برگزیدگان قرآنی دو دوره باشیم، البته با این پیش شرط که سال بعد نیز این همایش به تعویق نیفتد.
در حالی این همایش امسال برگزار نشد که همه مقدمات از جمله، لوح ها و جوایزی که قرار است اهدا شود، آماده شده است، مسئولان این همایش امسال و بعد از نمایشگاه قرآن زمان های متعددی را برای برگزاری آن اعلام کردند که آخرین های آن دهه فجر و اسفندماه بود، اما سرانجام سال به پایان رسید و این همایش برگزار نشد.
سامانه و بیمه فعالان قرآنی در راه ساماندهی شدن
از وعدههای عملی نشده صحبت شد اما باید از تلاش‌های این معاونت برای تحقق بیمه فعالان قرآنی و نیز راه اندازی فازهایی از سامانه جامع قرآنیان نیز گفته شود، این معاونت که از سال های قبل قول راه اندازی سامانه جامع قرآنیان را داده بود، سرانجام امسال قرارداد فاز اول این سامانه را امضا کرد تا در آینده شاهد راه اندازی آن باشیم. همچنین با وجود مشکلات بودجه ای فراوانی که جامعه قرآنی طی سال گذشته و امسال روبرو بوده است، اما شاهد این بودیم که این معاونت زمینه تخصیص دو میلیارد و 700 میلیون تومان برای بیمه فعالان قرآنی را فراهم کرد. هرچند هیچ خبری مبنی بر راه اندازی صندوق حمایت از فعالان قرآنی که بخشی از آن فعالیت های بیمه ای است، نشد.
شوق تلاوت و وعده اعزام برگزیدگان به هند
بعد از برگزاری اولین دوره مسابقات طرح ملی تلاوت با عنوان شوق تلاوت در کربلای معلی در سال گذشته، اوایل سال 95 حسین مقدم‌کیا، مدیر این طرح طی گفت‌وگویی از اعزام برگزیدگان دوره اول این طرح به کشورهایی همچون هندوستان خبر داد. با اینکه در گفت‌وگوی ابتدایی زمان دقیق اعزام این افراد اعلام نشده بود اما از اعزام این افراد به منظور برگزاری محافل انس با قرآن تا پایان سال خبر داده بود. در اواخر سال 95 و بعد از برگزاری دومین دوره مسابقات شوق تلاوت در کربلا، این وعده به سال 96 موکول شد.
شورای توسعه فرهنگ قرآنی
شاید در وهله اول نتوان جایگاه اجرایی برای این شورا قائل بود، اما بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که شورای توسعه خود را وارد فعالیت های اجرایی کرده است هرچند که مصداق و شاخصی را بیان نکرده‌اند. با این وجود این شورا امسال چند کار به زمین مانده را داشت که پیش بینی می شد تا پایان امسال این فعالیت‌ها به سرانجامی برسد که البته اینگونه نشد.
بودجه قرآنی و پیگیری‌های کم نتیجه شورا
بودجه فعالیت‌های قرآنی از محل تحقق اهداف منشور توسعه فرهنگ قرآنی، شاید مهم‌ترین موضوعی بود که شورای توسعه فرهنگ قرآنی تأکید بر تحقق آن داشت، سال 94 که بودجه قرآنی به محاق رفت، مسئولان این شورا طی گفت‌وگوهایی از اواخر همان سال اعلام کردند که بودجه قرآنی سال 95 در اوایل سال تحقق خواهد یافت. این بودجه اما نه تنها در اوایل سال تحقق نیافت بلکه تا آخرین روزهای اسفندماه نیز خبری از واریز شدن آن منتشر نشد.
البته مسئولان شورای توسعه فرهنگ قرآنی که با راه‌اندازی صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی تلاش داشتند تا فرایند تحقق بودجه را سرعت ببخشند، در نهایت و در اواخر سال اعلام کردند که چالش‌های موجود بر سر راه راه‌اندازی این صندوق باعث تحقق نیافتن بودجه شده است. همانگونه که گفته شد در آخرین روزهای اسفندماه از تحقق 12 و نیم تا 25 درصد کل بودجه 95 تا پایان اسفند خبر داده شد اما، تا لحظه تنظیم این گزارش از انتشار خبر واریز این مبلغ خبری منتشر نشد، هرچند که واریز شدن این میزان از کل بودجه قرآنی نیز به تنهایی ناکامی بزرگی است.
بی‌قراری ستاد راهبری طرح ملی حفظ برای استقرار
مردادماه امسال بود که به مناسبت روز خبرنگار، جلسه مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی، در خبرگزاری قرآن برگزار شد، در این جلسه یکی از دستور جلسات مربوط به استقرار ستاد راهبری طرح ملی حفظ بود. شورای توسعه فرهنگ قرآنی مهلت سه ماهه‌ای را برای استقرار این ستاد در نظر گرفته بود که باید تا اواخر شهریورماه این ستاد استقرار می‌یافت، اما نه تنها در شهریورماه این اتفاق نیفتاد بلکه تا پایان سال نیز خبری از استقرار این ستاد نشد.
حدود سه ماه پس از طرح مطالبه مقام معظم رهبری در مورد تربیت 10 میلیون حافظ قرآن کریم، شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور در تاریخ 24 مهرماه 1390 در جلسه مجمع مشورتی خود ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم را تشکیل داد.
به گفته مسئولان این شورا این ستاد با هدف ایجاد هماهنگی بین دستگاههای مجری طرح ملی حفظ قرآن کریم در سطح مراکز آموزشی، فرهنگی، دانشگاهی، حوزوی، کارکنان دولت و نهادهای مردمی تشکیل شده است. همچنین وظیفه ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم سیاست‌گذاری کلان راهبری این طرح ذکر شده است.
ادغام دو اتحادیه
شاید به اندازه طولانی شدن فرایند ادغام دو اتحادیه قرآنی، گزارش، مصاحبه، خبر و تحلیل در مورد ادغام دو اتحادیه قرآنی بر روی خروجی ایکنا قرار گرفت تا شاید تأثیری بر روند این ادغام گذاشته شود، اما برآیند همه اینها یک خبر بود و آن هم اینکه ادغام دو اتحادیه در اوایل سال 96 نهایی خواهد شد.
با توجه به اینکه شروع این فرایند از طریق شورای توسعه بوده و تمهیدات بعد از آن نیز توسط شورا چیده شده است و اینکه در هیئت 9 نفره رسیدگی به امر موسسات افرادی از شورای توسعه نیز حضور دارند، بنابراین برآیند این ادغام و تعویق نهایی شدن آن در طی سال‌های اخیر، متوجه این شورا است.
شبکه قرآن
اوایل امسال بود که شبکه قرآن و معارف سیما شاهد تغییرات مدیریتی بود و حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجواد موسوی جای خود را به محمدحسین محمدزاده که تا پیش از آن مدیریت رادیو قرآن را بر عهده داشت، داد. با این تغییرات پیش‌بینی تغییرات جدی در شبکه وجود داشت و اینگونه نیز شد به گونه‌ای که این شبکه تا پایان سال اقدام به تولید برنامه‌های جدید و متنوعی کرد.
طرح تلاوت روزانه قرآن کریم
اما با این وجود، شبکه قرآن و معارف سیما در یک مورد نتوانست کاری از پیش ببرد و آن هم طرح تلاوت روزانه قرآن کریم بود. این طرح مبنی بر اجرای طرح ترویج تلاوت و تدبر روزانه قرآن کریم با محوریت سازمان صدا و سیما و مشارکت سایر دستگاههای مرتبط بود که تیرماه امسال یعنی همزمان با تغییرات مدیریتی در شبکه قرآن ابلاغ شد اما تا پایان سال خبری مبنی بر اینکه این کار صورت گرفته است یا خیر منتشر نشد.
بسیج
پردیس‌های قرآنی بسیج استان تهران، موضوعی بود که سال 91 و مدتی بعد از راه‌اندازی سازمان قرآن و عترت بسیج تهران بزرگ وعده آن مطرح و اعلام شد که طی یک دوره چند ساله در تهران راه‌اندازی خواهد شد.
پردیس‌های قرآنی
مسئول سازمان قرآن و عترت بسیج تهران بزرگ بعد از راه‌اندازی این سازمان و در سال 91 طی گفت‌وگویی با اشاره به تأسیس پردیس‌های قرآنی شهر تهران گفت: به منظور ایجاد فضایی شاداب و با طراوت و تفریحات سالم با رویکرد آموزش مفاهیم و آموزه‌های قرآن و عترت با شیوه‌های جذاب و مدرن برای کودکان و نوجوانان و خانواده‌ها مجموعه‌های فرهنگی و تفریحی قرآن و عترت تحت عنوان پردیس‌های قرآنی در شهر تهران ایجاد می‌شود که در چشم‌انداز برنامه‌های قرآنی برای هر ناحیه یک پردیس قرآنی پیش‌بینی می‌شود که بر اساس شرایط و مقتضیات زمان و مکان به مرور در سطح نواحی تهران توسط سازمان قرآن و عترت ایجاد و مسئولیت اداره آن به ناحیه مربوطه واگذار می‌شود.
وی با بیان اینکه تاکنون سه بوستان در شهر تهران جهت اجرای پروژه پیش‌بینی شده است، گفت: در حال رایزنی با شهرداری و دیگر نهادهای ذی‌صلاح هستیم و از ابتدای سال آینده این فعالیت اجرایی می‌شود.
تنها نهاد پاسخگو
از دو سال قبل این وعده نیز همچون دیگر وعده‌ها توسط ایکنا و البته در پایان سال پیگیری شد و تنها نهادی که در مورد وعدههای محقق نشده توضیح ارائه داد، همین سازمان قرآن و عترت بسیج تهران بزرگ بود.
گام بلندی که در هوا ماند
همچنین یکی دیگر از وعدههای بسیج البته بسیج کشور، مربوط به تربیت حافظان قرآن کریم توسط این نهاد بود. حدود سه سال قبل بود که توسط حجت‌الاسلام والمسلمین دسمی، معاون تعلیم و تربیت سازمان بسیج مستضعفین کشور اعلام شد که بسیج قصد دارد تا با ورود به بحث حفظ قرآن کریم، طی مدت پنج سال، سه میلیون حافظ قرآن را تربیت کند، وعده‌ای که اگر عملیاتی می‌شد می‌توانست گام بزرگ و مهمی در تحقق ۱۰ میلیون حافظ قرآن کریم در کشور تلقی شود. اما بعد از آن هیچ خبری در مورد این طرح و سرنوشت آن بر روی خروجی خبرگزاری‌های و رسانه‌های قرآنی کشور قرار نگرفت.
سازمان اوقاف
سازمان اوقاف و امور خیریه که سال 95 فعالیت‌های قرآنی متنوعی از جمله سی و سومین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن در اوایل سال و سی و نهمین دوره مسابقات سراسری قرآن در نیمه‌های سال را برگزار کرده بود، یک اقدام اثرگذار دیگر نیز انجام داد و آن هم تجمیع فعالیت‌های قرآنی این سازمان در مرکز امور قرآنی بود. با این وجود این سازمان نیز یکی از وعدههای خود را به سال بعد موکول کرد.
تجلیل از تیم ملی قرآن
اوایل دی ماه امسال بود که حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصطفی حسینی، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در حاشیه تحلیل مسابقات بین‌المللی روسیه، ترکیه و کرواسی از تجلیل از تیم ملی قرآن جمهوری اسلامی ایران در سال 95 خبر داد و گفت: تا پایان اسفندماه از نمایندگان کشورمان در مسابقات بین‌المللی قرآن که در سال 95 برگزار شده است تجلیل خواهد شد.
این برنامه اما به تعویق افتاد و اوایل اسفندماه اعلام شد که به دلیل نبود زمان کافی و این تجلیل به سال 96 موکول شده است.
سازمان دارالقرآن / ساخت مستند پیشکسوتان قرآنی
آذرماه امسال و بعد از درگذشت استاد محمدتقی مروت بود که بحث‌های فراوانی در مورد ساخت مستند در مورد پیشکسوتان قرآنی کشور در گرفت، در این بین رئیس سازمان دارالقرآن الکریم در خصوص ساخت مستند از زندگی اساتید و قاریان بزرگ ایرانی، گفت: این امر در اولویت کارهای این سازمان قرار گرفته چون انجام آن از جمله وظایف این سازمان است. قره‌شیخلو با اشاره به اینکه مقدمات این امر طی رایزنی با یکی از اساتید قرآنی طی جلساتی انجام گرفته است، اظهار کرد: مقرر شد که چارچوب طرح آماده شود و امید داریم که مسئولیت این کار را نیز عهده‌دار شوند، چون این استاد هم جزو اساتید دانشگاه و نیز از پیشکسوتان قرآنی هستند و از پیش از انقلاب اسلامی در فضای قرآنی حضور داشته‌اند.
با این وجود تا روزهای پایانی سال 95 هیچ خبری مبنی بر آغاز فعالیت‌ها برای ساخت چنین مستندهایی منتشر نشد.
کارگروه ثقلین
همچنین روز 13 آبان‌ماه بود که جمعی از مداحان و شاعران اهل بیت(ع) به مناسبت برگزاری مراسم بزرگداشت استاد مرحوم محمدتقی مروت، مراسمی را با حضور جمعی از فعالان قرآنی کشورمان برگزار کردند. در این جلسه عباس سلیمی، پیشکسوت قرآنی کشور با اشاره به لزوم وحدت بیشتر بین دو میراث بزرگ پیامبر اسلام(ص) در برخی فعالیت‌ها، پیشنهاد تشکیل کارگروه «ثقلین» برای برطرف شدن این نقیصه در جلسات قرآن و هیئات مذهبی را ارائه داد.
بر همین اساس مقرر شده بود تا کارگروهی با عنوان «کارگروه ثقلین» متشکل از هفت نفر از پیرغلامان اهل بیت(ع) و هفت نفر از اساتید و پیشکسوتان قرآنی تشکیل شود، به صورت فصلی یا ماهانه جلسات هم‌اندیشی و هم‌افزایی داشته باشند و در آن برای رفع این نقیصه بکوشند؛ به‌نحوی که هیچ جلسه قرآنی را در سطح کشور نباشد مگر اینکه بحث ذکر مناقب اهل بیت(ع) و آموزش اعضاء جلسه در رابطه با بحث مداحی در دستور کار جلسه قرار بگیرد و بر عکس هیچ جلسه روضه‌خوانی و ذکر مناقب اهل بیت(ع) نباشد الا اینکه یک کانون آموزش قرآن در آن شکل بگیرد. تا روزهای پایانی سال اما هیچ خبری از این کارگروه نشد.
این تنها بخشی از وعدههای داده شده مسئولان بود که در سال 95 محقق نشد، مطمئناً وعدههای ریز و درشت دیگری نیز هستند که از چشم رسانه‌ها به دور مانده که باید خود مسئولان با مراجعه به وجدان‌های بیدار خود اقداماتی را در جهت حصول آن انجام دهند.
مطالب مرتبط
دستگاه ها رو به چالش بکشید
چرا چند سال است برخی وعده ها عملی نشده
خواهشا دستگاه ها پاسخگو باشند
الان لابد منتظرید دستگاه یکی یکی بیان بگن که چرا این فعالیت ها عملی نشده ؟!!!!
اگر هم بخان بگن میگنبودجه نبود انجام ندادیم به همین راحتی به همین خوشمزگی
بهتر بود در کنار این یه خبر می زدید که چکار کر دن اینا
یا حداقل اینکه ایکنا پیگیری کنه