مجید یراق بافان:
غنای محتوا و توجه به نیازمندی مخاطب؛ از عوامل موفقیت برنامه های مذهبی
کانون خبرنگاران نبأ: یک فعال رسانه ای که سابقه زیادی در اجرای برنامه های مذهبی دارد، گفت: دو شاخصه غنایی محتوا و توجه به نیازمندیهای مخاطب عوامل موفقیت دست اندرکاران خواهد بود.
مجید یراق بافان، مجری و تهیه کننده برنامه های دینی درباره ویژگی های برنامه های مذهبی تلویزیون و رمز استقبال مردم از آنها با کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ، به گفت وگو پرداخت.
یراق بافان ابتدا درباره ویژگی برنامه های مذهبی گفت: برنامه هایی که در صدا و سیما و دیگر مکانهای مختلف در حوزه های مختلف برگزار می‌شود به چند دسته تقسیم خواهد شد، یک سری از آنها در حوزه های میدانی که از جمله آن محفل های انس با قرآن و مراسم های یادواره شهدا می‌باشد به این معنی که مخاطب با کادر برگزار کننده مراسم ارتباط نزدیک برقرار خواهد کرد.
وی ادامه داد: نوع دیگر برنامه ها به شکل رسانه‌ای برگزار خواهد شد که همین نکته به انواع کلاسیک و متقدم و نیز رسانه های فضاهای نوین و مجازی تقسیم می‌شود، رکن دیگر اجرا جلب اعتماد مخاطب نسبت به خود خواهد بود زیرا اگر شخص مجری نیت خود را الهی کند و به منفعت های کاری خود چشمداشتی نداشته باشد قطع به یقین اجرای توانمند نسبت به عموم بینندگان تلویزیونی خواهد داشت.
از محتوای برنامه های مذهبی غافل نشویم و فقط به شکل فضای اجرا نپردازیم
یراق بافان افزود: در حوزه های مختلف اگر بخواهیم جوانب رکن های بیان شده را شرح دهیم فرصت مناسبی را طلب خواهد کرد با این حال لازم است به بعضی از ویژگی های خاص که افراد نیازمند دانستن آن هستند بیان کنیم، یکی از الزامات اجرایی جهت برگزاری برنامه های پر بیننده این است که پیش از اجرا و در زمان سیاستگذاری، طراحی و تصویب باید به فطرت الهی مخاطب توجه داشت یعنی ضرورت ندارد به برنامه های فرهنگی و دینی دیدگاهی همانند دیگر برنامه ها داشته باشیم.
تهیه کننده برنامه های دینی گفت: منظورم این نیست که نباید مطلق تزئیناتی برای اجرای برنامه های مذهبی شکل گیرد بلکه باید به لحاظ محتوا با فطرت های انسانی بیننده ها هماهنگ باشد و به بیانی دیگر تناسبی خاص بین آن به وجود آورد.
توجه به نیازها و علاقمندی مخاطبان برنامه
یراق بافان ادامه داد: نکته دوم اینکه در زمان طراحی و تصویب برنامه ها تیم اجرا کننده باید به روحیه مخاطب توجهی خاص داشته باشد و به شرایط فعلی جامعه که مهم ترین قشر آن جوانان هستند توجه کند، به عنوان نمونه برنامه های که تحت بیان احکام شرعی صورت گرفته است باید بدانند مسائل مهم موجود در کشور توجه به حجاب، حریم محرم و نامحرم، صداقت و درست کرداری و گفتاری و یا قضاوت نکردن درباره اشخاص هستند که آنچنان به آن توجهی نمی‌شود لذا سعی کنند تلاش خود را بیشتر در این موضوعات صرف کنند.
وی افزود: نمونه های دیگر در محفل های انس با قرآن کریم به چشم می‌خورد؛ حتما لزومی ندارد برای اینکه شکل مراسم در دیده حاضرین به خوبی جلوه کند گروه موسیقی شرکت داشته باشند در حالیکه اگر هنگامی که قاری به تلاوت می‌پردازد آیات قرآن دقت بینندگان را جلب کند و معنی آن نیز به خوبی گفته شود بیشتر در روحیات اشخاص اثرگذار خواهد بود، این نکات در برنامه های تخصصی تلویزیون بیشتر باید توجه شود.
فعال فرهنگی و قرآنی کشور درباره رمز استقبال مردم از برنامه های دینی این چنین گفت: اگر به الزامات، طراحی و تصویب پیش از اجرای برنامه مدیران مربوطه توجه کنند دیگر ضرورتی به اهدای سکه های گوناگون، سفر عتبات عالیات نخواهد بود در حالیکه اگر به نیازمندهای مردم دیدی مناسب داشته باشیم در حوزه های اجرای نوین و کلاسیک موفق خواهیم بود.
وی ادامه داد: اگر کارشناسان برنامه ها و البته مجریان به محتوای صحبت های خود فکر کنند بیشتر در مخاطب تاثیرگذار خواهد بود به این معنی که نباید از آیات قرآن، فرمایشات اهل بیت(ع) و مبانی مختلف بزرگان دینی فاصله گرفت، پس دو شاخصه غنایی محتوا و توجه به نیازمندیهای مخاطب عوامل موفقیت دست اندرکاران خواهد بود.
یراق بافان با اشاره به میزان رغبت قشر جوان به برنامه های دینی گفت: اگر مبانی گفته شده در برنامه های تلویزیونی و غیره اجرا شود جوانان نیز به خوبی مشتاق خواهند شد شاهد ادعای بنده برنامه های است که همکارانم در صدا و سیما جمهوری اسلامی در ایام اربعین حسینی از طریق رسانه ملی اجرا می‌کنند گاه شاهد هستیم چقدر بیننده به سیل مخاطبین اضافه می‌شود.
یراق بافان ادامه داد: در چنین برنامه های فطرت مخاطبین مدنظر گرفته شده زیرا همه ما دیده‌ایم در ایام سوگواری شهادت امام حسین(ع) و لیالی قدر جوانان زیادی با روحیات مختلف با حضور در مساجد و حسینیه به دیگر عزاداران اضافه می‌شوند در چنین حالتی مگر ما رسانه‌ای ها چه کاری در این باب انجام داده‌ایم، نکته آخر اینکه اگر صدا و سیما در باب اجرای برنامه های مذهبی به نحوه اجراء آن توجه کند قطع به یقین بینندگان جدب خواهند شد.
محمد ایمانی‌مهر
وی ادامه داد: نوع دیگر برنامه ها به شکل رسانه‌ای برگزار خواهد شد که همین نکته به انواع کلاسیک و متقدم و نیز رسانه های فضاهای نوین و مجازی تقسیم می‌شود، رکن دیگر اجرا جلب اعتماد مخاطب نسبت به خود خواهد بود زیرا اگر شخص مجری نیت خود را الهی کند و به منفعت های کاری خود چشمداشتی نداشته باشد قطع به یقین اجرای توانمند نسبت به عموم بینندگان تلویزیونی خواهد داشت.
از محتوای برنامه های مذهبی غافل نشویم و فقط به شکل فضای اجرا نپردازیم
یراق بافان افزود: در حوزه های مختلف اگر بخواهیم جوانب رکن های بیان شده را شرح دهیم فرصت مناسبی را طلب خواهد کرد با این حال لازم است به بعضی از ویژگی های خاص که افراد نیازمند دانستن آن هستند بیان کنیم، یکی از الزامات اجرایی جهت برگزاری برنامه های پر بیننده این است که پیش از اجرا و در زمان سیاستگذاری، طراحی و تصویب باید به فطرت الهی مخاطب توجه داشت یعنی ضرورت ندارد به برنامه های فرهنگی و دینی دیدگاهی همانند دیگر برنامه ها داشته باشیم.
تهیه کننده برنامه های دینی گفت: منظورم این نیست که نباید مطلق تزئیناتی برای اجرای برنامه های مذهبی شکل گیرد بلکه باید به لحاظ محتوا با فطرت های انسانی بیننده ها هماهنگ باشد و به بیانی دیگر تناسبی خاص بین آن به وجود آورد.
توجه به نیازها و علاقمندی مخاطبان برنامه
یراق بافان ادامه داد: نکته دوم اینکه در زمان طراحی و تصویب برنامه ها تیم اجرا کننده باید به روحیه مخاطب توجهی خاص داشته باشد و به شرایط فعلی جامعه که مهم ترین قشر آن جوانان هستند توجه کند، به عنوان نمونه برنامه های که تحت بیان احکام شرعی صورت گرفته است باید بدانند مسائل مهم موجود در کشور توجه به حجاب، حریم محرم و نامحرم، صداقت و درست کرداری و گفتاری و یا قضاوت نکردن درباره اشخاص هستند که آنچنان به آن توجهی نمی‌شود لذا سعی کنند تلاش خود را بیشتر در این موضوعات صرف کنند.
وی افزود: نمونه های دیگر در محفل های انس با قرآن کریم به چشم می‌خورد؛ حتما لزومی ندارد برای اینکه شکل مراسم در دیده حاضرین به خوبی جلوه کند گروه موسیقی شرکت داشته باشند در حالیکه اگر هنگامی که قاری به تلاوت می‌پردازد آیات قرآن دقت بینندگان را جلب کند و معنی آن نیز به خوبی گفته شود بیشتر در روحیات اشخاص اثرگذار خواهد بود، این نکات در برنامه های تخصصی تلویزیون بیشتر باید توجه شود.
فعال فرهنگی و قرآنی کشور درباره رمز استقبال مردم از برنامه های دینی این چنین گفت: اگر به الزامات، طراحی و تصویب پیش از اجرای برنامه مدیران مربوطه توجه کنند دیگر ضرورتی به اهدای سکه های گوناگون، سفر عتبات عالیات نخواهد بود در حالیکه اگر به نیازمندهای مردم دیدی مناسب داشته باشیم در حوزه های اجرای نوین و کلاسیک موفق خواهیم بود.
وی ادامه داد: اگر کارشناسان برنامه ها و البته مجریان به محتوای صحبت های خود فکر کنند بیشتر در مخاطب تاثیرگذار خواهد بود به این معنی که نباید از آیات قرآن، فرمایشات اهل بیت(ع) و مبانی مختلف بزرگان دینی فاصله گرفت، پس دو شاخصه غنایی محتوا و توجه به نیازمندیهای مخاطب عوامل موفقیت دست اندرکاران خواهد بود.
یراق بافان با اشاره به میزان رغبت قشر جوان به برنامه های دینی گفت: اگر مبانی گفته شده در برنامه های تلویزیونی و غیره اجرا شود جوانان نیز به خوبی مشتاق خواهند شد شاهد ادعای بنده برنامه های است که همکارانم در صدا و سیما جمهوری اسلامی در ایام اربعین حسینی از طریق رسانه ملی اجرا می‌کنند گاه شاهد هستیم چقدر بیننده به سیل مخاطبین اضافه می‌شود.
یراق بافان ادامه داد: در چنین برنامه های فطرت مخاطبین مدنظر گرفته شده زیرا همه ما دیده‌ایم در ایام سوگواری شهادت امام حسین(ع) و لیالی قدر جوانان زیادی با روحیات مختلف با حضور در مساجد و حسینیه به دیگر عزاداران اضافه می‌شوند در چنین حالتی مگر ما رسانه‌ای ها چه کاری در این باب انجام داده‌ایم، نکته آخر اینکه اگر صدا و سیما در باب اجرای برنامه های مذهبی به نحوه اجراء آن توجه کند قطع به یقین بینندگان جدب خواهند شد.
محمد ایمانی‌مهر
