کارگردان مستند قرآنی «سمت جنوب»:
مستندسازی قرآنی را از آوینی بیاموزیم
گروه هنر: سید جعفر جعفری اولیا گفت: درباره کیفیت مستندهای قرآنی الگوهای متفاوتی معرفی شده‌اند که به نظرم استعانت از اندیشه‌های آوینی می‌تواند تاثیر بسیار زیادی در ارتقای کیفیت آثار داشته باشد.
سید جعفر جعفری اولیا، کارگردان و تهیه‌کننده مجموعه مستند قرآنی «سمت جنوب» در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) درباره چگونگی ساخت این اثر قرآنی این‌گونه توضیح داد: مجموعه شش قسمتی به نام «سمت جنوب» با همکاری کانون فرهنگی مساجد فرهنگی – هنری هرمزگان در تابستان 95 تهیه شد. این مجموعه درباره فعالیت فرهنگی مساجد منطقه شرق استان هرمزگان بود.
وی افزود: «سمت جنوب» روایتگر فعالیت یک مبلغ دینی به نام حاج آقا موسوی است که همراه با همسرش از استان البرز به روستای محروم سیریک در استان هرمزگان رفته و در امر امر ترویج قرآن فعالیت می‌کند. جالب است بدانید با توجه به سن کم حاج آقا موسوی (22 سال)، وی توانسته با قشر جوان ارتباط بسیار نزدیکی برقرار کند؛ برای مثال او به واسطه تفریحات مورد علاقه جوانان توانسته در امر آموزش قرآن و احادیث موفق باشد.
وی درباره شکل‌گیری ایده این کار گفت: حدود ده سالی است که در شبکه قرآن مشغول فعالیت در امر مستندسازی هستم، اما ایده «سمت جنوب» از طریق حجت‌الاسلام والمسلمین احمد پهلوانی به من ارائه شد. من نیز بعد از مطالعه طرح جذب مضمون شدم؛ زیرا حس کردم حرف‌هایی که در این کار زده خواهد شد قادر است قدمی بهتر برای تبلیغ قرآن باشد.
این مستند‌ساز با بیان این‌که کارش به نوعی در جهت ترویج سبک زندگی ایرانی – اسلامی است، گفت: وقتی با زندگی حاج آقا موسوی آشنا شدم، فهمیدم الگوهایی که وی در زندگی شخصی خود رعایت می‌کند می‌تواند در ترویج سبک زندگی اسلامی نیز موثر واقع شود، برای همین وی توانسته بود با رفتار و گفتار خود حتی به روی پوشش دختران و پسران منطقه هم تاثیر مثبت بگذارد، به‌نحوی که دختران به واسطه محیط جغرافیایی که در آن زندگی می‌کنند، حجابی کامل ندارند، ولیکن آموزه‌های تبلیغی حاج آقا باعث شد آنها دارای حجاب پسندیده شوند، البته وی از داشته‌های بومی آنها نیز استفاده کرد که یکی از این اهرم‌ها، بهره‌گیری از رنگ در پوشش زنان است.
جعفری اولیا با بیان این‌که در کشورمان سوژه‌های قرآنی به‌وفور موجود است، بیان کرد: از جمله تاثیراتی این گونه مستندها یکی می‌تواند این باشد که، جوانان فیلمساز متوجه سوژه‌ها و ایده‌های ناب قرآنی در سراسر کشورمان شوند، چون معمولاً این دست آثار به شکلی کلیشه‌ای تولید می‌شوند؛ آثاری که متاسفانه تاثیرگذاری لازم را هم ندارد، اما اگر بتوان سوژه‌های نابی چون به سمت جنوب را پیدا کرد، انتظار می‌رود، فیلم‌های خوبی در زمینه فیلم قرآنی پیدا کرد.
وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو به آشنایی خود با شهید آوینی اشاره کرد و گفت: من در سال 71 تجربه همکاری با شهید آوینی را در مستند «اختر چرخ ادب» داشتم. برای همین وقتی جشنواره‌ای با نام این شهید برپا شد خوشحال شدم، چون حس کردم این رویداد می‌تواند مبلغ اندیشه‌های سید شهیدان اهل قلم باشد، ولی متاسفانه آن اتفاقی که طی دو دوره گذشته روی داده، آنچنان که باید با نام بزرگ این رویداد همخوان نیست؛ به همین جهت به برگزارکنندگان توصیه می‌کنم با بهره‌بردن از استعدادهای جوان و برنامه‌ریزی کامل باعث شوند جشنواره سما در دوره‌های بعد شکلی منسجم‌تر داشته باشد، چراکه باور دارم این فستیوال پتاسیل لازم را برای تبدیل شدن به یک اتفاق مهم در سینمای کشورمان دارا است.
کارگردان مستند «سمت جنوب» با کوچک خوانده افتتاحیه جشنواره سما تاکید کرد: معمولاً کیفیت و عظمت هر جشنواره با افتتاحیه و اختتامیه آن مشخص می‌شود، اما آن چیزی که من در این دوره شاهدش بودم بیانگر این مطلب نبود، هرچند حضور بر سر مزار شهید آوینی اقدامی پسندیده است، اما به شرطی‌که برنامه‌ریزی خوبی برای آن انجام شود.
وی افزود: این اتفاق در افتتاحیه جشنواره سما روی نداد و به نوعی کاری سرپایی محسوب می‌شد، در صورتی‌که وسعت و بزرگی نام آوینی به اندازه‌ای است که می‌تواند تمامی سلیقه‌های را جذب خود کند. برای درک بهتر می‌خواهم مطلبی را بیان کنم. در زمان حیات شهید آوینی وی به ما توصیه کرد که وسعت دید خود را از سطح فراتر بریم، حتی وی می‌گفت می‌توانیم درباره فروغ فرخزاد نیز فیلم بسازیم. این دیدگاه نشان از عظمت و جایگاه والای سید شهیدان اهل قلم می‌دهد، پس نباید برای جشنواره‌ای که به نام وی مزین است، برنامه‌ای برگزار شود که شکلی حقیرانه داشته باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: درک من از شهید آوینی این‌گونه است که، وی به‌شدت شخصیتی جذاب داشت به نحوی که تمام گرایشات فکری را جذب خود می‌کرد؛ برای مثال، من برای اولین‌بار از طریقی شعری که برای یک شهید گفته بودم با وی آشنا شدم. وی از شعر من خوشش آمد و همین مسئله سبب ارتباط بیشتر من با وی شد و در ادامه هم مرا مفتون خود کرد. این اتفاق نیز تنها برای من روی نداد، بلکه جوانان بسیاری بودند که مجذوب این شخصیت شدند، پس جشنواره‌ای که می‌خواهد نام آوینی را یدک بکشد باید بتواند تمام سلیقه‌ها را به سمت خود بکشاند.
جعفری اولیا در پایان این گفت‌وگو با تاکید بر این‌که تاثیرگذاری تبلیغی سیما بیش از تلویزیون است تصریح کرد: برای این‌که جشنواره سما شکلی فرامنطقه‌ای داشته باشد، باید بودجه بیشتری به آن اختصاص داده شود، زیرا کارکردی که سینما دارد از تلویزیون بیشتر است. در تلویزیون عموماً آثار این‌چنینی (مستندهای قرآنی) با ساختار رادیویی ارائه می‌شود، ولی تبلیغ قران باید شکلی فراگیر داشته باشد. این خواسته نیز از طریق هنر هفتم حاصل خواهد شد.
وی افزود: «سمت جنوب» روایتگر فعالیت یک مبلغ دینی به نام حاج آقا موسوی است که همراه با همسرش از استان البرز به روستای محروم سیریک در استان هرمزگان رفته و در امر امر ترویج قرآن فعالیت می‌کند. جالب است بدانید با توجه به سن کم حاج آقا موسوی (22 سال)، وی توانسته با قشر جوان ارتباط بسیار نزدیکی برقرار کند؛ برای مثال او به واسطه تفریحات مورد علاقه جوانان توانسته در امر آموزش قرآن و احادیث موفق باشد.
وی درباره شکل‌گیری ایده این کار گفت: حدود ده سالی است که در شبکه قرآن مشغول فعالیت در امر مستندسازی هستم، اما ایده «سمت جنوب» از طریق حجت‌الاسلام والمسلمین احمد پهلوانی به من ارائه شد. من نیز بعد از مطالعه طرح جذب مضمون شدم؛ زیرا حس کردم حرف‌هایی که در این کار زده خواهد شد قادر است قدمی بهتر برای تبلیغ قرآن باشد.
این مستند‌ساز با بیان این‌که کارش به نوعی در جهت ترویج سبک زندگی ایرانی – اسلامی است، گفت: وقتی با زندگی حاج آقا موسوی آشنا شدم، فهمیدم الگوهایی که وی در زندگی شخصی خود رعایت می‌کند می‌تواند در ترویج سبک زندگی اسلامی نیز موثر واقع شود، برای همین وی توانسته بود با رفتار و گفتار خود حتی به روی پوشش دختران و پسران منطقه هم تاثیر مثبت بگذارد، به‌نحوی که دختران به واسطه محیط جغرافیایی که در آن زندگی می‌کنند، حجابی کامل ندارند، ولیکن آموزه‌های تبلیغی حاج آقا باعث شد آنها دارای حجاب پسندیده شوند، البته وی از داشته‌های بومی آنها نیز استفاده کرد که یکی از این اهرم‌ها، بهره‌گیری از رنگ در پوشش زنان است.
جعفری اولیا با بیان این‌که در کشورمان سوژه‌های قرآنی به‌وفور موجود است، بیان کرد: از جمله تاثیراتی این گونه مستندها یکی می‌تواند این باشد که، جوانان فیلمساز متوجه سوژه‌ها و ایده‌های ناب قرآنی در سراسر کشورمان شوند، چون معمولاً این دست آثار به شکلی کلیشه‌ای تولید می‌شوند؛ آثاری که متاسفانه تاثیرگذاری لازم را هم ندارد، اما اگر بتوان سوژه‌های نابی چون به سمت جنوب را پیدا کرد، انتظار می‌رود، فیلم‌های خوبی در زمینه فیلم قرآنی پیدا کرد.
وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو به آشنایی خود با شهید آوینی اشاره کرد و گفت: من در سال 71 تجربه همکاری با شهید آوینی را در مستند «اختر چرخ ادب» داشتم. برای همین وقتی جشنواره‌ای با نام این شهید برپا شد خوشحال شدم، چون حس کردم این رویداد می‌تواند مبلغ اندیشه‌های سید شهیدان اهل قلم باشد، ولی متاسفانه آن اتفاقی که طی دو دوره گذشته روی داده، آنچنان که باید با نام بزرگ این رویداد همخوان نیست؛ به همین جهت به برگزارکنندگان توصیه می‌کنم با بهره‌بردن از استعدادهای جوان و برنامه‌ریزی کامل باعث شوند جشنواره سما در دوره‌های بعد شکلی منسجم‌تر داشته باشد، چراکه باور دارم این فستیوال پتاسیل لازم را برای تبدیل شدن به یک اتفاق مهم در سینمای کشورمان دارا است.
کارگردان مستند «سمت جنوب» با کوچک خوانده افتتاحیه جشنواره سما تاکید کرد: معمولاً کیفیت و عظمت هر جشنواره با افتتاحیه و اختتامیه آن مشخص می‌شود، اما آن چیزی که من در این دوره شاهدش بودم بیانگر این مطلب نبود، هرچند حضور بر سر مزار شهید آوینی اقدامی پسندیده است، اما به شرطی‌که برنامه‌ریزی خوبی برای آن انجام شود.
وی افزود: این اتفاق در افتتاحیه جشنواره سما روی نداد و به نوعی کاری سرپایی محسوب می‌شد، در صورتی‌که وسعت و بزرگی نام آوینی به اندازه‌ای است که می‌تواند تمامی سلیقه‌های را جذب خود کند. برای درک بهتر می‌خواهم مطلبی را بیان کنم. در زمان حیات شهید آوینی وی به ما توصیه کرد که وسعت دید خود را از سطح فراتر بریم، حتی وی می‌گفت می‌توانیم درباره فروغ فرخزاد نیز فیلم بسازیم. این دیدگاه نشان از عظمت و جایگاه والای سید شهیدان اهل قلم می‌دهد، پس نباید برای جشنواره‌ای که به نام وی مزین است، برنامه‌ای برگزار شود که شکلی حقیرانه داشته باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: درک من از شهید آوینی این‌گونه است که، وی به‌شدت شخصیتی جذاب داشت به نحوی که تمام گرایشات فکری را جذب خود می‌کرد؛ برای مثال، من برای اولین‌بار از طریقی شعری که برای یک شهید گفته بودم با وی آشنا شدم. وی از شعر من خوشش آمد و همین مسئله سبب ارتباط بیشتر من با وی شد و در ادامه هم مرا مفتون خود کرد. این اتفاق نیز تنها برای من روی نداد، بلکه جوانان بسیاری بودند که مجذوب این شخصیت شدند، پس جشنواره‌ای که می‌خواهد نام آوینی را یدک بکشد باید بتواند تمام سلیقه‌ها را به سمت خود بکشاند.
جعفری اولیا در پایان این گفت‌وگو با تاکید بر این‌که تاثیرگذاری تبلیغی سیما بیش از تلویزیون است تصریح کرد: برای این‌که جشنواره سما شکلی فرامنطقه‌ای داشته باشد، باید بودجه بیشتری به آن اختصاص داده شود، زیرا کارکردی که سینما دارد از تلویزیون بیشتر است. در تلویزیون عموماً آثار این‌چنینی (مستندهای قرآنی) با ساختار رادیویی ارائه می‌شود، ولی تبلیغ قران باید شکلی فراگیر داشته باشد. این خواسته نیز از طریق هنر هفتم حاصل خواهد شد.
