بایدهای دومین جشنواره خاتم از نگاه هیئت داوران

به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، مراسم اختتامیه دومین جشنواره خاتم عصر امروز چهارم اردیبهشت ماه با حضور علی‌اکبر اشعری مدیر شورای راهبردی جشنواره خاتم و مهدی فیروزان مدیرعامل شهر کتاب و جمعی از نویسندگان در سالن غدیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.

بیانیه هیئت داوران دومین دوره جشنواره خاتم در این مراسم قرائت شد که در ادامه می‌آید؛

نوشتن از پیامبر رحمت، زیبا و ستودنی است. پیامبری که لطف بی‌پایان خداوند برای جهانیان است. او که با دلی باصفا، زیبایی‌های اخلاقی‌اش را به منصه ظهور درآورد و مقام انسان کامل را به تجلی نشست.

بررسی داستان‌های ارسالی از سوی نویسندگان جشنواره خاتم، توفیقی لذت‌آفرین برای هیئت داوران بود. لحظاتی شیرین که با خوانش هر داستان، عطر خوش محمدی فضای دل و جان را آکند. داستان‌ها با وجود پیش‌بینی هیئت علمی و برگزار کنندگان جشنواره از حد نصاب مقبولیت بالاتر بودند، ادبیت و معنویت در برخی داستان‌ها به‌هم آمیخته، تابلو‌‌داستان‌های زیبایی به زیور نقش آراسته شده‌اند. داستان‌هایی در خور و قابل اعتنا که بی‌اغراق تحسین هیئت داوران را با خود به همراه داشته است. 

عنوان جشنواره، «داستان کوتاه خاتم»، توجه هیئت داوران را به دو نکته اساسی معطوف داشته است. نکاتی همسو و همطراز که داستان بودن آثار از یک سو، و مرتبط بودن آنها با حکمت معنوی، سیره، گفتار و تاریخ زندگی پیامبر را ضروری می‌داند. بر این اساس، از نظر هیئت داوران هم ساختار داستانی مدنظر بوده، هم نسبت آن با موضوع مورد نظر که ویژگی بارز آثار این دوره است.برخی از آثار با وجود نسبتی که با مضمون داشتند، به دلیل بی‌بهرگی یا کم‌بهرگی از ساختار داستانی لازم، از راه یافتن به رتبه‌های بالا بازماندند. همچنین آثاری که از ساختار مناسب بهره داشتند، اما از نسبت لازم با موضوع بری بوده‌اند، امکان صعود نیافته‌اند. لذا آنچه در پی می‌آید، نتیجه ارزیابی‌ها و بررسی‌هایی است که با توجه به دو اصل پیشین، پس از طرح در شورای هیئت علمی جشنواره برگزیده شده‌اند.

هیئت داوران لازم می‌داند از تک‌تک نویسندگان ارجمندی که در این فراخوان شرکت کرده، آثارشان مایه‌ برکت و وسعت این گردهمایی شده، سپاسگزاری کند و اجر و توجه ویژه حضرتش را برای آن گرامیان آرزو کند.

هیئت داوران ذکر چند نکته را درباره آثار بررسی شده ضروری می‌داند:

۱ـ توجه به مستندات تاریخی و استفاده از منابع معتبر برای داستان‌نویسان ضروری است. اکتفا به شنیده‌ها و مشهودات و یا مراجعه به کتب دسته چندم و نامعتبر، گاه به داستان‌ها لطمه جدی وارد می‌کند.

۲ـ مشاوره و همفکری با کارشناسان حوزه دین و تاریخ اسلام می‌تواند برای نویسندگان بسیار مفید باشد. هیأت داوران با داستان‌هایی مواجه شدند که در صورت اعمال اصلاحات ویرایشی تاریخی به آثاری موفق و مقبول بدل می‌شدند.

۳ـ در بازنویسی رویدادها و اتفاقات تاریخی، نویسندگان باید به شرایط و نیازهای جامعه امروز، سلائق و ذهنیت مخاطب توجه بیشتری داشته باشند. گاهی برخی منقولات، وَلو به فرض صحت، چندان با باورها و سلائق مخاطب سازگار نیست و به دافعه می‌انجامد. 

4ـ توجه به جاری کردن زندگی پیامبر به عنوان الگو در زندگی امروز، در قالب داستان‌هایی معاصر بسیار ضروری است و خوشبختانه در این دوره شاهد اتفاقات خوبی در این زمینه بوده‌اید.

 ۵ـ سیره و زندگی حضرت رسول(ص) مملو از روایات و حوادث بی‌شمار است. موضوعات پرداخت شده در داستان‌ها محدود و گاه تکراری است. به نظر می‌آید این گنج بی‌پایان مستعد کاوش و جستار بیشتری است و همت عالی‌تری برای یافتن این گوهرها لازم به نظر می‌رسد.

۶ـ نگاه تاریخی به موضوع پیامبر اکرم(ص) اگر چه لازم و ضروری است، اما به نظر می‌رسد وجه ادبیت ادبیات ایجاب می‌کند که با نگاهی ژرف‌تر به وجه وجودی و حِکمی رسول خاتم و رابطه ایشان با خداوند و انسان‌ها پرداخت و انتظار ظهور داستان‌هایی قوی‌تر را داشت.