به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) نشست «سیاه مشق عشق» که با دعوت از مداحان جوان کشورمان به نقد و بررسی آسیبها و اوضاع و احوال کنونی مداحی کشورمان میپردازد اینبار میزبان ستایشگر اهل بیت(ع) «امیر نعیمی» بود.
این ستایشگر کشورمان خود را اینگونه معرفی
کرد: متولد سال 59 هستم. در قبله تهران، شهر ری و زیر سایه سیدالکریم حضرت
عبدالعظیم(ع). هنوز هم ساکن ری هستم و افتخار میکنم که بچه شهر ری هستم. معتقدم هر
چه اکنون هستم از برکت همجواری با حضرتی است که امام هادی(ع) در خصوص ایشان فرمود
هر کسی حضرت عبدالعظیم(ع) را در ری زیارت کند مانند این است که امام حسین(ع) را در
کربلا زیارت کرده است. ما ساکن کربلای ایران هستیم.
نعیمی در پاسخ به این سؤال که مداحی برای وی چگونه آغاز شد؟ گفت: در منزل پدری هیئت قرائت قرآن بود و بساط تلاوت قرآن برپا؛ از آنجا من با قرآن شروع کردم، حتی نوار کاستی دارم که در سن 4 سالگی در حال قرائت قرآن هستم. قرآن میخواندم در کنار قرآن نوحههایی که پدر به من میداد را هم زمزمه میکردم. سر سفره قرآن بزرگ شدم. پدرم سفره قرآن را پهن کرد و تا دوره دبیرستان هم رتبههای اول دانشآموزی را در قرائت قرآن کسب کردم و بر روی تلاوت قرآن تمرکز داشتم؛ مداحی کاری جدی برای من نبود تا اینکه در دوران دبیرستان معلم سرود مدرسهام (صادقی) از من سؤال کرد که مداحی؟ من پاسخ دادم بعضی مواقع؛ اما اگر اجازه بدهید میخوانم که به من گفت عرصه تلاوت قرآن و مداحی با هم فرق میکند. همین شد که از دوران دبیرستان جدیتر وارد عرصه مداحی شدم.
وی ادامه داد: مادرم سفره روضه امام حسن(ع) را
42 سال در خانه ما برپا میکرد و صندلی میگذاشت و به من میگفت بخوان. میدانید؛ به
هر چیزی دل ببندی جدای از آنکه رنگ و بوی آن را میگیری آن هم انتخابت میکند.
مادر من روز 28 صفر فوت کرد؛ «جلسه قرآن و روضههای خانگی» در واقع در خانه ما کتاب الله و عترتی در
کنار هم بودند.
مداحی یک هنر؛ به عنوان یک شغل مداحی را قبول ندارم
اولین سؤال جدی ما از این مداح جوانمان این بود: آیا به مداحی به عنوان یک شغل نگاه میکنید؟ که پاسخ داد: به مداحی به عنوان یک هنر نگاه میکنم. مداحان ما هنرمند هستند. البته بماند که بیشتر جامعه مداحی کشور شغلشان مداحی است. که من این را قبول ندارم.
آیا صله میگیرید و قیمت طی میکنید؟ (قبل
از مداحی بر سر قیمت به توافق میرسید؟) نعیمی پاسخ داد: بله صله میگیرم اما طی نمیکنم.
دوست ندارم قیمت طی کنم. بارها هم شده که دعوت شدهایم و بانی مراسم گم شده
و نه تنها به قولی پاک نگرفتهایم بلکه به دنبال آژانس هم گشتهایم تا بتوانیم به
خانه برگردیم اما همین مداحی هم برای من به یاد ماندنی شد.
دهانش را پر از طلا کنید چرا که دارد نام مقدس امام حسین(ع) را میبرد
وی در واکنش به این مسئله که مردم گمان میکنند همه مداحان پولهای آنچنانی میگیرند و قیمتهای آنچنانی تعیین میکنند، عنوان کرد: عرف قیمت مشخص است و افراد انگشت شماری هستند که پاکتهای آنچنانی میگیرند. مرحوم دولابی(ره) فرموده اگر اعتقاد داری اربابت امام حسین(ع) است و ارباب تو روزی کل عالم را میدهد پس غصه روزی را نخور. چون ما منصوب هستیم به اباعبدالله و مدالی که بر روی گردن ما هست رویش نوشته نوکر اباعبدالله. اما از سوی دیگر میبینیم امام رضا(ع) چطور با روضه خوانان جدشان امام حسین(ع) برخورد میکنند ایشان در مجلسی که روضه امام حسین(ع) خوانده شد فرمودند مردان و زنان هر چه دارند بیاورند و به روضه خوان جدم هدیه کنند و گفتند دهانش را پر از طلا کنید چرا که دارد نام مقدس امام حسین(ع) را میبرد.
این مداح کشورمان در ادامه تحلیل خود از وضعیت پاکتهایی که مداحان میگیرند یک سؤال را مطرح کرد و گفت: اما یک سؤال مهم آیا میتوان روی روضه خوانی برای امام حسین(ع) قیمت گذاشت؟ خیر. آیا میشود سقف تعیین کرد؟ خیر. ما جاهایی ضربه میخوریم که به یقین قلبی نمیرسیم. اعتقاد ما زبانی است و دلی نیست. من از سال 77 با هیئت رزمندگان اسلام همکاری میکنم و تا امروز کل کشور را رفتهام و برخوردهای مختلف، قومیتهای مختلف، زبانهای مختلف، گریهکنهای مختلف، هیئتیهای مختلف و ... را دیدهام. اوایل خوب بود اما اکنون برخی از هیئتدارهای ما روی مداحشان قمار میکنند.
موج قیمتهای مداحی را هیئتداران ایجاد کردهاند نه مداحان
وی ادامه داد: برخی از هیئتداران ما کاری با مداحان سالم ما کردهاند که موجب شدهاند مداحان ما قبل از مداحی قیمت طی کنند. یعنی جامعه مداح ما در موجی قرار گرفت که این موج را خودش درست نکرده هیئتدار ما این را ایجاد کرده و برخی مداحان بر روی این موج حرکت میکنند. ما اگر بدانیم که برای امام حسین(ع) میخوانیم و هر باری که میگوییم «صل الله علیک یا اباعبدالله» محضر اباعبدالله هستیم دیگر این کارها را نمیکنیم. ما باید با خودمان کنار بیاییم آنجایی ضعف ایجاد میشود که ما با خودمان کنار نمیآییم.
اگر خانوادههای ما و همسران ما کنار ما نباشند هیچیم
نعیمی در ادامه به تأثیر عمیق همسران مداحان در
موفقیت آنها اشاره کرد و گفت: همسران ما مشاوران فرهنگی ما هستند و مطالب مطرح شده
در جمعهای زنانه در خصوص نحوه مداحی را به ما منتقل میکنند. اگر خانوادههای ما و
همسران ما کنار ما نباشند هیچیم. همسران ما با دیرآمدنها، شهرستان رفتنها، کربلا
رفتنها، 60 شب محرم و صفر هیئت رفتن، حوصله نداشتن، خسته بودن و .... ما کنار میآیند
و مدیریت زندگی را بر عهده میگیرند. البته همسران ما هم زرنگ هستند(میخندند)؛ همسر
من میگوید تمام مشکلات را تحمل میکنم چون با امام حسین(ع) معامله کردهام. حتی
فکر میکنم همسران ما زودتر از ما به محضر امام حسین(ع) مشرف میشوند. مداحی موفق است که مطمئن باشد آرامش ذهنی و معنوی وی را همسرش تأمین میکند.
شیطنت برخی سایتهای برای معرفی مداحان انقلابی
در ادامه این نشست نعیمی در پاسخ به این سؤال که معیارهای مداح انقلابی چیست و اینکه ادعا میشود صرفاً برخی مداحان انقلابی هستند آیا درست است؟ گفت: برخی رفقای مداح ما زیبا میخوانند و در مداحیهایشان مسائل سیاسی و روز را مطرح میکنند. قبلاً هم بسیاری از مداحان ما همینطور رفتار میکردند اما در بوق و کرنا نمیکردند چرا که فضای جامعه ما چنین چیزی را قبلاً نمیطلبید. امروز دشمنان ما جلیتر شدهاند و من اینکه مداحان در مراسمهای خود مسائل روز را مطرح کنند را تأیید میکنم اما برخی سایتها با شیطنت صرفاً عده معدودی را به عنوان مداح انقلابی مطرح کردند که بازتاب خوبی در جامعه مداحی نداشت و بزرگان مداحی معترض شدند.
وای به آنهایی که نان امام زمان(عج) را میخورند و انقلابی نیستند
نعیمی تأکید کرد: ما موظف هستیم که مداح انقلابی باشیم چرا که نان سفره امام زمان (عج) را در مملکت امام زمان(عج) میخوریم و ما مدیون امام، شهدا و دعای خیر امام زمان(عج) هستیم. ما خجالت زدهایم از اینکه پدر و مادر شهدا این قدر به ما احترام میکنند؛ ما اگر انقلابی نباشیم خیانت کردهایم. مقام معظم رهبری هم فرمودند من انقلابی هستم. امام حسین(ع) هم همه داشتههای خود را در راه خدا داد چون میخواست انقلاب عاشورا باقی بماند. وای به آنهایی که نان امام زمان را میخورند و انقلابی نیستند. اما آیا اکنون باید اشعار انقلابی بخوانیم؟ بله باید بخوانیم. چون مستمعان ما با آگاهی میآیند و پای صحبت ما می نشینند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا مداح باید سیاسی هم باشد؟ گفت: مداح باید سیاسی باشد چون کار امام حسین(ع) سیاسی بود و کار خود را علنی اعلام کرد و تا لحظه شهادت هم کار سیاسی کرد. ما باید روشنگری کنیم و صحبتهای آقا را انتقال دهیم اما تعیین تکلیف نکنیم و جلوتر از ولیمان راه نرویم. مقام معظم رهبری به نظر مردم احترام میگذارند و هرگز اعلام نمیکنند که مثلاً در انتخابات به چه کسی رأی میدهند. ما باید حرف حق را بزنیم اما باید اجازه دهیم مستمع خود انتخاب کند.
اولین آفت؛ دست مداح ما در دست یک عالم دینی نیست
این مداح و ستایشگر کشورمان در ادامه به بیان مهمترین آسیبهای مداحی کنونی کشور پرداخت و اظهار کرد: اولین آفتی که اکنون میبینم این است که دست مداح ما در دست یک عالم دینی نیست. متأسفانه شاهد انقطاع حوزه و مداحان هستیم. اختلاف و فاصلهای که بین جامعه مداح و روحانیت افتاده به دلیل حرفهای پوچی است که ذهنهای ما را خراب کرده است. مگر میشود منبر و روضه از هم جدا باشند. برای مداح زشت است که برای امام حسین(ع) زیبا میخواند اما بلد نیست قرآن بخواند. مداح ما زمانی دچار آفت میشود که بزرگترها به مجلسش نروند. جلساتی داریم که پیرغلام و پیرمرد به آن نمیروند. چرا طوری نمیخوانیم که این افراد هم به جلسات ما بیایند؟
وی ادامه داد: مداح ما زمانی دچار آسیب میشود که دچار شهرت کاذب شود و از تجربههای پیرغلامان و مداحان پیشکسوت استفاده نکند. حتی نگاه کردن، راه رفتن و رفتار و سلوک پیرغلامان با مردم برای ما جوانان درس و تجربه است.
نعیمی از تناقضی سخن گفت که اکنون در ظاهر و محتوای مداحیها شاهد آن است و افزود: مداح امروز میگوید اکو، CD، کانال تلگرام، اینستاگرام و ... ام فراهم باشد اما در نهایت همه اینها چه چیزی برای عرضه به مردم دارد؟ مداحی که نتواند یک حدیث از امام صادق(ع) بخواند و امام حسین(ع) را برای مردم تعریف کند و از علی(ع) دفاع کند، آیا مداح است؟ ما اسم مداحی و شیعه گری را یدک میکشیم و اینها آفتهای مداحان جوان امروز ما است.
مداحان برند پوش!
وی از مداحان برند پوش هم گفت و اضافه کرد: چیزهایی میبینیم که دیگر از جنبه مداحی و خواندن خارج شده و در ظاهر و پوشش جلوه گری میکند. مداح ما وقتی برند پوش شود طوری میخواند که ساعت برندش در عکس مراسمش بیفتد آن وقت است که دیگر ساعتی و تی شرتی میخواند. پیرغلامان ما یک شاخصه داشتند و آن هم یک عبای زیبا بود که میپوشیدند. ضعف است برای جامعه مداحی ما که مداح جوان ما زیبا میخواند اما بلد نیست برای امام حسین(ع) روضه بخواند. عیب است که اسم مداح و شور خوان و ... بزرگتر از نام نامی امام حسین(ع) در بنر چاپ شود. ما مداحی داریم که نه انقلابی است، نه سیاسی است و نه ... به این خاطر که فقط خود را قبول دارد یک بار پای منبر پیرغلام اهل بیت(ع) نرفته تا ببیند چه میگوید.
نعیمی در پاسخ به این سؤال که پس چرا این گروه از مداحان کم محتوا و حتی بیمحتوا خوان مخاطب زیادی دارند؟ گفت: هنرمندی یک مداح است که بتواند مخاطب زیادی جذب کند. اما فقط مسئله این نیست. الان مداحانی را میشناسم که دغدغه آنها این است که اکنون این مخاطبان را جذب کردهایم چطور آنها را حفظ کنیم. چراکه اگر نتوانند به این مخاطبان خوب خوراک بدهند به هیئت دیگری میروند. ما عدهای مستمع موتوری داریم که از غروب شروع میکنند و به چندین هیئت سر میزنند ولی هیچ چیز یاد نمیگیرند چرا که مداح نتوانسته خوراک خوبی به مخاطب خود بدهد. از سوی دیگر جوانان ما با انواع و اقسام تیپها و شخصیتها و ... به مجلس عزای امام حسین(ع) میآید.
بازی با نام امام حسین(ع)/ مستمع به دنبال عشقش بود اما هیئت دار به دنبال کاسبیاش
وی ادامه داد: امام حسین(ع) میگوید من این فرد را آوردهام، تا اینجایش پای من است، بقیهاش هم پای من است اما توی مداح اینجا چه کارهای؟ تویی که نان و آبت را ما میدهیم، ما به تو عزت دادهایم، محبت تو را در قلب مردم گذاشتهایم و به تو آبرو دادهایم تو هم قدمی بردار. ناگفته نماند که ما خیلی از این جلسات پر مخاطب داشتهایم که یکدفعه از هم پاشیده است. به خاطر اینکه با نام امام حسین(ع) بازی کردند و نیت مستمعی که به مجلس آمده بود با نیتی که هیئتگردان و بانی داشت فرق میکرد. مستمع به دنبال عشقش بود اما هیئت دار به دنبال کاسبیاش ولی ما در قبال ثانیه به ثانیه زمانی که مستمع پای مداحی ما مینشیند موظف هستیم و این حق الناس است. ما موظفیم شعر درست و روضه صحیح بخوانیم اگر روضه نخوانیم امام حسین (ع) از ما حساب خواهد خواست که چرا روضه دروغ خواندی؟ چون مردم جیغ زدند؟
نعیمی ضمن احترام به همه مستمعان با ابراز تأسف از اینکه بیش از نصف جمعیتی که برای حضور در مجلس میآیند برای این است که ببینند فلانی چی خواند؟ چی پوشید و بقیه چطور عزاداری کردند، گفت: بعد هم مینشینند و مجالس را با هم مقایسه میکنند و حتی حاضر نیستند بخشی از کار هیئت و مراسم را به برعهده بگیرند.
خیلی از رفقای ما وقتی به شهرت رسیدند همسرانشان را از دست دادند
وی در پاسخ به این سؤال که چرا به دنبال CD منتشر کردن و ستاره شدن نرفتید؟ و چرا برخی به دنبال ستاره شدن و زود معروف شدن به هر نحوی هستند؟ گفت: اول اینکه با خودم کنار آمدم که برای امام حسین (ع) میخوانم و عزت دست امام حسین(ع) است و خدا کند نیت و قلب و زبانم یکی باشد. نه اینکه از این فضا دور باشم و دوست نداشته باشم مطرح شوم چرا تلاش من هم باید به چشم بیاید اما به خود اقا سپردهایم. من راضیام به رضای امام حسین(ع). معضلات و بلایی که سر رفیقای نزدیکمان آمده است هم یکی از دلایل بود. خیلی از رفقای ما وقتی به شهرت رسیدند همسرانشان را از دست دادند. به خاطر اینکه همسرشان فردی بود که به درد زمان مشهور نبودنشان میخورد شهرت و زندگی جدید، همسر جدید! این بد است مردم نسبت به همه ما توقع دیگری دارند. برای مداح این کارها عرف نیست. من همسر، فرزندانم و منسوبان به خودم را دوست دارم و دوست دارم با آنها باشم.
نعیمی ادامه داد: الان دریای شهرت پر از موج است و کسی که وارد این موج شود غرق میشود. جوانان ما نمیخواهند این را فهمند. قبلاً همه در یک هیئت جمع میشدند اما اکنون هر کسی تصمیم میگیرد برای خود بخواند و حاضر نیست در یک هیئت کنار مداح دیگری مداحی کند همین مسئله موجب شده تعداد هیئتها خیلی زیاد شده و تفرقه موجب شده هیئتهای بزرگ کوچکتر شوند.
وی ضمن انتقاد شدید از مداحانی که برای جلب مخاطب و معروف شدن برخی شعرها را میخوانند و برخی حرفها را میزنند؟ گفت: به فلان مداح میگویم چرا سبک فلان خواننده زن ساکن آمریکا را خواندی؟ میگوید تو نمیدانی اگر این را نخوانم مستمعین نمیآیند! خب نیایند. آیا برخی از این مداحان حاضر هستند شعری را که برای حضرت زهرا(س) میخوانند روبه روی مادرشان بخوانند؟ میتواننی الفاظی که در مورد حضرت رقیه (س) به کار میبری برای دختر خودشان هم به کار ببرند؟
مقام معظم رهبری اعتراض کرد حالا به سبک خوانندههای داخلی میخوانند
نعیمی عنوان کرد: وقتی من این مسائل را میبینم
ترجیح میدهم به سمت برخی مسائل نروم. هنوز هم پیرغلامانی داریم که معروف نیستند
اما همچنان برای اربابشان میخوانند زیبا هم میخوانند و تا میگویند یا ابا
عبدالله صدا از در و دیوار بلند میشود. ما الان به دنبال این هستیم که ببینیم پول
در چه نوع خواندن و در خواندن چه اشعاری است آن را بخوانیم ولی چرا باید به هر
قیمتی خواند؟ مقام معظم رهبری در دیدار با مداحان هم معترض شدند که چرا به سبک
خوانندههای غربی میخوانید حالا مداحان آمدهاند به سبک خوانندگان داخلی میخوانند.
ما باید جوری برای مستمع بخوانیم که ذهنش در خیمه امام حسین(ع) باشد. البته باید
این را هم تأکید کنم که ما مداحان جوان و خوش چهره داریم که سالم هم هستند و سالم
میخوانند ولی دشمن من و تو بی کار ننشسته و بهتر از من و تو دین ما را میشناسد و
از ضعف ما وارد میشود و وای بر آن مداحی که به هر قیمتی هر چیزی را بخواند.
جمعیت تشنه آموختن از حسین(ع) هستند اما کسی نیست که آب به دست مستمع بدهد
وی در پاسخ به این سؤال که چرا مداحان ما از زندگی و سبک زندگی امام حسین(ع) حرف نمیزنند؟ گفت: نه تنها زندگی و سیره امام حسین(ع) را به مردم نمیگوییم بلکه شهادت امام را نیز درست برای من بیان نمیکنند. مقام معظم رهبری فرمودند: «شاید بیشتر جوانهای هیئتی ما افرادی باشند که پای منبر (سخنرانی) آن جلسه نمینشینند مداحان دقت کنید که سه تا چهار دقیقه اول مداحی خودتان خلاء سخنرانی را پر کنید». کسی میتواند این خلاء را پر کند که مطالعه دارد و امام شناسی وی به درجه خوبی رسیده نه مداحی که اگر یک شب کیف شعرش را جا بگذارد چیزی برای عرضه نداشته باشد. تا صبح بگو حسین(ع) به اندازه گفتن این ذکر حسنه برای تو مینویسند اما جمعیت میآید و بدون هیچ خوراکی میرود. جمعیت تشنه آموختن از حسین (ع) هستند اما کسی نیست که آب به دست مستمع بدهد.
نعیمی با انتقاد از اینکه مداحان با قرآن و نهجالبلاغه غریبه هستند، گفت: زشت است برای من مداح یک بار نهج البلاغه را نخوانده باشم و صبح تا شب به دنبال سبک و شعر و ... باشم. سبک و شعر مثل کف روی رودخانه است و میرود مهم این است که ما مثل شن کف رودخانه ماندگار باشیم. ما قرار است در دریای بیکران اباعبدالله غرق شویم نه غرق شهرت. خواندن خطبههای امام حسین (ع) در مسیر کربلا به زندگی خود مداح هم معنا میدهد و فرد را شجاع کرده موجب میشود مداح با منطق و دلیل حرف بزند. مداحان قدیمی ما با یقین قلبی میخواندند به نحوی که به یکی از پیرغلامان گفتند فرزند تو مُرد اما او روضه را رها نکرد و گفت کار من مداحی است و کار ارباب من مرده زنده کردن است.
آینده مداحی ایران چه خواهد شد؟
وی در پاسخ به این سؤال که با این اوصاف آینده مداحی کشورمان را چگونه میبینید؟ گفت: امام حسین(ع) آنقدر بزرگوار است که اگر ما حواسمان به دم و دستگاه ایشان نباشد خودش حواسش هست. این قطار در حال حرکت است و در هر زمانی عدهای سوار و عدهای پیاده میشوند عدهای هم میمانند تا به مقصد الهی برسند. هر کسی به اندازه معرفتش کسب فیض میکنند و برخی خود را از همه چیز محروم.
این مداح جوان کشورمان در پایان سخنانش گفت: جوان ما باید بداند امام حسین(ع) از اول امام حسین بوده و تا آخر هم امام حسین(ع) میماند و خوش به حال آنهایی که آمدند کنار امام حسین عزت کسب کردند. من زمانی میتوانم سرم را جلوی امام حسین بلند کنم که بتوانم بگویم با اسم شما یا اباعبدالله بازی نکردهام و به هر قیمتی برای تو روضه نخواندهام اینها را مداحان جوان باید درک کنند و درک این مسائل باز میگردد به عقبه دینی و دست در دست یک عالم دینی داشتن.