مهم‌ترین چالش‌های کتاب کودک
کد خبر: 3597379
تاریخ انتشار : ۱۹ ارديبهشت ۱۳۹۶ - ۰۹:۴۰
امینی عنوان کرد:

مهم‌ترین چالش‌های کتاب کودک

گروه ادب: یک نویسنده به چالش‌های کتاب کودک پرداخت و گفت: نبودن فضای نقد، نداشتن محیط مناسب برای ارائه اثر قبل از چاپ و بی‌توجهی به تغییرات نسلی، فاصله بین مخاطب و پدیدآورنده اثر را زیاد می‌کند.

سودابه امینی، نویسنده کتاب‌های کودک و نوجوان در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره جایگاه تصویر در کتاب‌های کودک گفت: تصویر در کتاب‌های کودکان نسبت با متن دیده می‌شود. در واقع تصویر به کمک متن می‌آید تا به درک مفهوم آن کمک کند. بنابراین توجه به این نکته که تصویر حجم بیشتری را اشغال کرده یا متن امری فرعی است موضوعیتی ندارد. طبیعی هم هست که تصاویر کتاب نسبت به متن فضای بیشتری را به خود اختصاص دهند. 
وی افزود: نکته مهم در رابطه با تصویرگری کتاب این است که تصاویر علاوه بر این که به فهمیده شدن متن کتاب کمک می‌کنند باید دارای ویژگی‌های خاصی باشند، یعنی با تخیل کودکانه و پسندهای تصویری کودک هماهنگی و همخوانی داشته باشند، از نشاط و حرکت برخوردار بوده و با حافظه تصویری کودک ارتباط برقرار کنند، کودک را به وجد و شگفتی بیاورد و از نظر منطقی از نظام نشانه‌شناسی متن پیروی کند، همچنین خیال تصویری و عاطفی کودک را به سوی تخیل خلاق و فعال هدایت کند.
امینی در ادامه ویژگی‌های کتاب خوب برای کودکان را مورد اشاره قرار داد و بیان کرد: تعیین و ابلاغ معیارهای انتخاب کتاب خوب کودک به تولیدکننده و مصرف‌کننده این کالای فرهنگی از دغدغه‌های جدی من بوده و هست. کتاب خوب کتابی است که از نظر محتوا و ساختار ارائه دارای ویژگی‌های خاصی باشد، به این معنی که از منظر زبان با دایره واژگان و رشد کلامی گروه سنی کودک تناسب داشته باشد.
این نویسنده ادامه داد: کتاب خوب باید از منظر خیال با خیال بصری و حافظه تخیلی کودک متناسب باشد و از نظر عاطفه موجود در متن غنی بوده و به تربیت عاطفی کودک منجر شود، همچنین بدون این که به مستقیم‌گویی بپردازد به تربیت اندیشه کودک نیز بینجامد. 
وی در ادامه به موارد دیگری از ویژگی‌های کتاب خوب اشاره کرد و گفت: مواردی که به کیفیت ارائه کتاب باز می‌گردد، مانند سفیدخوانی مناسب، چاپ خوب، حروف‌نگاری آسان خوان، کیفیت خوب تصاویر، تناسب تصویر با متن و جاگذاری درست تصویر و متن، رعایت بهداشت در ارائه کتاب(عدم استفاده از منگنه، کیفیت مناسب رنگ و کیفیت خوب کاغذ و ....) در این زمینه حائز اهمیت است و ناشران باید آن را مورد توجه قرار دهند.
امینی در ادامه به چالش در حوزه کتاب‌های کودکان به ویژه کتاب‌های دینی اشاره کرد و گفت: بهتر است در این زمینه از اهم و مهم دست برداریم و به همه موارد بیندیشیم. ناشران کودک به دو گروه تقسیم می‌شوند؛ ناشران خصوصی و دولتی و هر کدام از این دو گروه نیز مشکلات خاص خود را دارند. مشکلات اقتصاد نشر از سویی و توجه به سلیقه بازاری از سوی دیگر گاه دامنگیر نویسندگان و شاعران خوب هم می‌شود. من شاعران و نویسندگان خوبی را می‌شناسم که به دلیل مشکلات اقتصادی به سِری‌کاری و تولید آثار بی‌کیفیت می‌پردازند.
وی ادامه داد: بی‌توجهی ناشران از یک سو و ناآگاهی مشتریان از سوی دیگر سبب می‌شود، پدید آورندگان آثار برای کودکان به تجارت و فروش قلم بپردازند و این برای ادبیات کودک ما خطر بزرگی است. نبودن فضای نقد، ‌نداشتن محیط مناسب برای ارائه اثر قبل از چاپ و بی‌توجهی به تغییرات نسلی، فاصله بین مخاطب و پدیدآورنده اثر را زیاد می‌کند  ناشران معروف مثل کانون پرورش فکری کوکان و نوجوانان یا کار خود را بلد نیستند یا نمی‌خواهند به عنوان الگو برای سایر ناشران کودک، نقش خود را به درستی ایفا کنند.
این نویسنده بیان کرد: وظیفه کانون – شاید هم وظیفه همه نویسندگان و شاعران کودک-  این است که با تشکیل اتحادیه نویسندگان کودک و نوجوان امکان برگزاری جلسات منظم انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، جریان نقد تولید محتوا برای کودکان و نوجوانان را راه بیندازد، امکان دور هم نشستن و خواندن و نقد کردن را برای نویسندگان فراهم کند و در نهایت فاصله مخاطب، پدیدآورنده و ناشر را به حداقل برساند.  علاوه بر این باید به بیرون از مرزها هم توجه داشت. برخی مصرف‌کنندگان کتاب‌های کودکان فارسی‌زبان‌اند و در کشورهای دیگر زندگی می‌کنند، برای آنها چه کرده‌ایم. آیا به ادبیات کودک در سایر کشورها توجه داریم. 
captcha