مشاعره قرآنی پخش می‌شود
گروه فرهنگی: یک استاد ادبیات فارسی گفت: در دوران معاصر تاثیر‌پذیری شعر از قرآن بسیار کم بوده و دلیل آن کمتر شدن انس با قرآن و کم رنگ شدن موضوع قرآن در شعر فارسی است.
اسماعیل آذر، استاد ادبیات فارسی و مدیر گروه زبان و ادبیات اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران در گفت‌و گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) از اصفهان در رابطه با تاثیر قرآن در ادبیات فارسی در دوره‌های مختلف، با بیان اینکه بنده کتابی را در چهار جلد تحت عنوان « تاثیر قرآن در شعر فارسی» تالیف کرده‌ام، اظهار کرد: از زمان رودکی سمرقندی تا امروز بیش از 400 شاعر نام برده شده که به اشکال مختلف تحت تاثیر قرآن مجید بوده اند.
وی گفت: حکیم فردوسی حدود 1400 بار از آیات قرآن بهره برده است. آیات قرآن را یا در قالب مفاهیم آن بکار برده‌اند، بطور مثال شعر( گرت هواست که معشوق نگسلد پیمان/ نگاه دار سر رشته تا نگه دارد) از آیه« أَوْفُوا بِعَهْدي أُوفِ بِعَهْدِكُمْ إِيَّايَ و فَارْهَبُون» گرفته شده است.
وی افزود: همچنین در جایی این آیات را مستقیم و واژگانی از یک آیه شریفه قرآن را بکار برده‌اند. بطور مثال موسی اینجا به امید قبسی می‌آید از آیه « جاءَ مُوسي لِميقاتِنا وَ کَلَّمَهُ رَبُّهُ قالَ رَبِّ أَرِني أَنْظُرْ إِلَيْکَ قالَ لَنْ تَراني ...» گرفته شده است.
آذر در ادامه بیان کرد: همچنین بن ساخت‌های یک شعر می‌تواند از مفاهیم قرآن تاثیرگرفته باشد. تا قرن ششم آنقدر این کار تکثر نداشت و از سنایی غزنوی به بعد زیاد می‌شود. خاقانی نیز از آیات قرآن بسیار زیاد بهره گرفته و همچنین نظامی سر مخزن قرآن می نشسته است.
وی تصریح کرد: به طور کلی از سنایی غزنوی به بعد و بعد از او عطار و شمس مغربی در اشعار آن‌ها تاثیر قرآن آشکار است. همچنین مولوی که نمی‌شود شعر مثنوی را از قرآن جدا کرد و تابش تاثیر قرآن در تمام حکایت‌های مثنوی وجود دارد.
این استاد دانشگاه خاطر‌نشان کرد: در این شعر سعدی هم که می‌گوید «دو عاقل را نباشد کین پیکار نه دانایی ستیزد با سبکبار اگر نادان به وحشت سخت گوید خردمندش به نرمی دل بجوید» مشاهده می‌شود که این شعر عین آیه « وَعِبَادُ الرَّحْمَٰنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا » است.
وی اظهار کرد: بنا‌براین دیده می‌شود که در طول تاریخ ادبیات ما کمتر شاعری است که تحت تاثیر قرآن نبوده است. آخرین نمونه انوری علی وردی می باشد که بنده راجع به آن کار کرده و 83 بار مطالبی پیدا کردم که به وضوح انوری از قرآن مجید بهره گرفته است.
آذر تصریح کرد: در دوران معاصر این تاثیر‌پذیری بسیار کم بوده و دلیل آن کمتر شدن انس با قرآن و کم رنگ شدن موضوع قرآن در شعر فارسی است. در این راستا شاعران پیشین تمام عمر خود را به طور پیوسته با قرآن زندگی می‌کردند و با آن پیوند داشتند.
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به تولید برنامه مشاعره قرآنی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، گفت: این برنامه در جهت انس بیشتر با قرآن بنیاد گذاشته و ضبط کرده‌ایم و قرار براین است که با شعر و هنر، قرآن را بیشتر از آنچه که هست نشان دهیم.
وی افزود: این برنامه کار شبکه آموزش است و توسط محمد فلاحتیان پشتیبانی شده که اکنون در حال تدوین است و به زودي از صدا وسيمای جمهوری اسلامی ایران پخش خواهد شد.
