حجتالاسلام والمسلمین سعید بهمنی، رئیس هیئت پایش عملکرد کمیسیونها و دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به نزدیک شدن به پایان فرآیند پایش، گفت: بعد از نزدیک شدن به پایان پایش در هیئت، پیشنهاد شد تا مسائل اصلی که در خلال بیست و پنج جلسه طرح پایش به دست آمده است، با کارشناسان قرآنی از سراسر کشور در میان گذاشت. بنابر این تصمیم گرفته شد تا یک سری مسائل را از مجموعه مسائل جدا کنیم و طی یک هماندیشی تخصصی آنها را با کارشناسانی که احیاناً ممکن است در شورا یا کمیسیونها و یا مجمع مشورتی حضور نداشته باشند، به مشورت بگذاریم تا به این ترتیب هم نوعی اطلاعرسانی داشته باشیم و هم اینکه مطالبه کمک داشته باشیم.
وی با تأکید بر اینکه اعضای هیئت پایش از پیشنهاد برگزاری نشست هماندیشی استقبال کردند و برگزاری آن در هیئت تصویب شد، افزود: طبعاً هیئت پایش دستگاه اجرایی نیست، بنابر این این پیشنهاد باید در دبیرخانه شورای توسعه مطرح شود و در آنجا اگر موافقت شد، زمینههای اجرایی آن فراهم شود.
بهمنی تصریح کرد: ما در هیئت پایش به هیچ وجه وارد مسائل ارزیابی و داوری نشده و نخواهیم شد. ما مسائلی را به دست میآوریم که آنها را با متخصصان و صاحبنظران در میان خواهیم گذاشت که همانگونه که گفته شد، برگزاری این هماندیشی برعهده دبیرخانه است.
رئیس هیئت پایش عملکرد کمیسیونها و دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی در ادامه گفتوگوی خود با ایکنا در مورد فرآیند پایش و وضعیت فعلی آن، اظهار کرد: مسائلی که وجود دارد گستردهتر از آن است که هیئت پایش مورد بررسی میکند، اما به لحاظ سازوکارهایی که این هیئت برعهده دارد، بیش از این متصور نبود؛ چرا که هیئت پایش یک پژوهشکده یا پژوهشگاه نیست تا درباره مسائلی که احیاناً وجود دارد، دست به پژوهش بزند. برخی مباحث نیاز به پژوهش میدانی و مطالعات گستردهای دارد.
این عضو شورای توسعه فرهنگ قرآنی اذعان کرد: اعضای هیئت پایش یک گروه ستادی هستند که برخی صاحبنظر، برخی معاون وزیر و دبیران کمیسیونها هستند، اینها قاعدتاً نمیتوانند کار پژوهشی انجام دهند. بنابر این هیئت پایش در اولین جلسات خود پرسشنامهای که بیشتر نگاه فرایندی داشت، تهیه کرد تا مسائل را به گونهای بررسی کند که در آن نشان داده شود آیا فرآیندهای در نظر گرفته شده برای اجرای منشور در دبیرخانههای چهارگانه به درستی اجرا شده است یا خیر. بسنده کردن به این امور فرآیندی به این لحاظ بوده است که بیش از این امکان رسیدگی نداشته است.
بهمنی با اشاره به اینکه برخی دوستان مایل بودند که مطالعات هیئت پایش به اثربخشی و پیامدسنجی نیز بپردازد که البته کار ناممکنی بوده است، افزود: در هیئت پایش هیچ کدام نمیتوانند وارد شأن پژوهشی حرفهای شوند، بنابر این نامهای به رؤسای کمیسیونها نوشتیم که اگر مطالعاتی در زمینه اثربخشی یا پیامدسنجی انجام دادهاند، آنها را در اختیار هیئت پایش قرار دهند تا در آنجا مورد استفاده قرار گیرد که البته هیچ کدام از کمیسیونها پاسخی به این نامه ندادند.
وی خاطرنشان کرد: البته این را باید مورد توجه داشت که آنها نیز یک مجموعه پژوهشی نیستند، هرچند استعدادهای پژوهشی در اختیار دارند. مطالعات اثربخشی و پیامدسنجی اصولاً کار پیچیدهای است و سطح آن مقداری فراتر از پژوهشهای معمولی است و کمتر جایی به این امور میپردازند. به خصوص پیامدسنجی که پیچیدهتر از اثربخشی است. ما در این خصوص دادهای نداریم، البته مراد من داده مطالعات پژوهشی است.
رئیس هیئت پایش عملکرد کمیسیونها و دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی در بخش دیگری از این گفتوگو اظهار کرد: دو گام دیگر برای پایان یافتن فرآیند پایش باقی مانده است که اولین گام، هماندیشی با صاحبنظران کشور است که اگر دبیرخانه موافقت کند، اجرایی میشود.
بهمنی در ادامه این بخش از صحبتهای خود خاطرنشان کرد: در گام دوم نیز مقرر شده است تا گزارش ماقبل از نهایی را فراهم کنیم و اعضای هیئت پایش آنها را به صورت حضوری به اطلاع رؤسای کمیسیونها که وزرای مربوطه هستند، برساند؛ تا به این ترتیب هم رؤسای کمیسیونها از مسائلی که در حیطه مسئولیتشان میگذرد، مطلع شوند و هم اینکه نظرات آنها را دریافت کنیم. ممکن است رؤسای کمیسیونها وقتی متمرکز شوند راهحلهایی را ارائه دهند تا چالشهای فرارو را بهتر چارهجویی کنیم. زمانی که این اقدام انجام شد، گزارش نهایی آماده میشود تا به صحن شورای توسعه فرهنگ قرآنی برود.
وی اظهار کرد: امیدوارم دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی امکان و استعداد این را داشته باشد که هماندیشی تخصصی اجرا شود و ما نیز با نتایج خوبی وارد گام نهایی و نهاییسازی گزارش پایش شویم.
بهمنی در پایان در مورد زمان پایان یافتن کامل فرآیند پایش نیز بیان کرد: این بسته به عوامل اجرایی است، اما هیئت پایش تأکید دارد که این کار در تابستان به پایان برسد، بخشی از فرآیند پایش ربط چندانی به هیئت ندارد. به عنوان مثال در گام آخر که هیئت پایش باید با وزرا دیدار کند، باید منتظر زمانی ماند. با همه این تفاسیر هیئت پایش علاقه دارد که در تابستان همه مراحل طی شود و گزارش برای صحن شورا نهایی شود.