نگارش نمایشنامه‌های صرفاً خواندنی؛ راهکاری در راستای ترویج تئاتر دینی
گروه هنر: علاوه بر نمایشنامه‌هایی که با اندیشه اجرا توسط نمایشنامه‌نویسان به نگارش در می‌آیند؛ دهه‌هاست که در دنیا نگارش نمایشنامه‌های صرفاً خواندنی نیز رواج و محبوبیت دارد، عرصه تئاتر دینی و ارزشی از این ظرفیت برای گسترش فرهنگ و تفکر دینی با استفاده از ابزار تئاتر می‌تواند نهایت بهره‌برداری را به عمل آورد.
بارها به دلایل بروز چنین مشکلی که چرا از میان انبوه آثار به نگارش درآمده تنها تعداد معدودی از آنها فرصت و شانس تولید و اجرای صحنه را پیدا می‌کنند صحبت به میان آمده است که شاید ذکر مجدد آنها تکرار مکررات باشد؛ اما از جمله مهم‌ترین آنها کمبود سرانه فضاهای نمایشی در مقایسه با تعداد زیادی درخواست تولید و اجرای نمایش باشد که از سوی گروه‌های نمایشی مطرح می‌شود مضافاً بر اینکه بسیاری از این درخواست‌ها مربوط به آثار نمایشی هستند که در زمره تئاتر دینی و ارزشی قرار نگرفته و با این حال مدت زیادی در نوبت اجرا معطل می‌مانند چه برسد به گونه‌ای از نمایش با موضوع دینی و ارزشی که طیف خاصی از جامعه خواهان آن هستند و لذا در اولویت برنامه‌ریزی تولید و اجرا قرار نمی‌گیرند.
حتی اگر به خصوصی سازی در زمینه تولیدات تئاتر دینی و ارزشی نیز توجه کنیم به این معنی که آثار نمایشی با این موضوع سر از تالارها و تئاترهای خصوصی دربیاورند به دلیل هزینه بالای تولید که هم متوجه خود کار است و هم هزینه‌های مربوط به در اختیار گرفتن تالار نمایشی را شامل می‌شود؛ لذا اغلب تهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند در مورد تولید آثاری هزینه کنند که به واسطه استقبال تماشاگر و مخاطب از آنها، امید به بازگشت سرمایه و حتی سوددهی در آنها مشهود باشد.
با این فرض پس در نگاه نخست اگر دیدگاه‌مان نشر و تبلیغ معارف اسلامی و دینی از رهگذر هنرهای نمایشی است نمی‌توان به جریان تولید و اجرای تئاتر در این روند امیدوار بود، هر چند که بسیاری از نخبگان و کارشناسان به نقش بی‌بدیل هنر نمایش در عرصه‌های گوناگون و از جمله ترویج اندیشه برگرفته از تعالیم و باورهای دینی و ارزشی صحه می‌گذارند و لذا باید به دنبال راهکاری برای استفاده حداکثری از ظرفیت‌های نمایشی در راستای تبلیغ و ترویج موضوعات دینی و ارزشی بود.
به نظر می‌رسد یکی از این راهکارها فراوانی مکتوبات نمایشی صرفاً خواندنی باشد؛ این مسئله یک رویکرد کاملاً علمی و معقول در سطح فرهنگی و در نزد کشورهای صاحب تئاتر است، به این معنی که گذشته از نمایشنامه‌هایی که از همان ابتدا برای تولید و اجرای در صحنه تئاتر تولید می‌شوند، با آثار نمایشی مواجه هستیم که صرفاً برای خوانش به نگارش درمی‌آیند و به این طریق ضمن کم‌هزینه بودن و مقرون به‌صرفه بودن به نسبت تولید یک اجرای تئاتری، رسالت تئاتر در فرهنگ‌سازی جامعه را با همان قدرت و وزنه به انجام می‌رسانند.
تولید آثار نمایشی صرفاً خواندنی و فرهنگ‌سازی در جهت خوانش آنها در محافل هنری و ادبی که جسته و گریخته در حال تشکیل در مراکز فرهنگی هستند قطعاً راهکاری مؤثر در زمینه ترویج و تبلیغ موضوعات دینی و ارزشی از رهگذر هنر نمایش هستند به اضافه اینکه چنین جریانی می‌تواند سرانه مطالعه کتاب را نیز که در وضعیت چندان مناسبی قرار ندارد، ارتقا بخشد.
امیر سجاد دبیریان
