حرمت و آبرویی که در شبکه‌های مجازی حراج می‌شود

هر چند مدت یک بار شاهد هستیم که عکس‌های یک هنرمند یا شخصیت سرشناس در فضای مجازی نشر می‌یابد، اتفاقی که خواسته یا ناخواسته تأثیراتی بر اعتماد اجتماعی و فرهنگ مردم می‌گذارد.

اما به راستی آیا از منظر دینی و اخلاق مجاز هستیم عکس‌های دیگران را نشر داده و سپس برای این کار خویش بهانه‌ها و توجیه‌هایی بیاوریم. اقدامی که در وهله اول اعتماد عمومی را خدشه‌دار می‌کند و موجب می‌شود افراد حتی در محافل خصوصی نیز احساس امنیت نداشته باشند

موضوع این گزارش افرادی نیستند که حریم‌ها را عامدانه زیرپا می‌گذارند و حریم خصوصی خود را به صفحات مجازی می‌کشاند بلکه عواقب و پیامدهای تلخ برملا شدن حریم خصوصی اشخاص در فضای مجازی مورد بحث این گزارش است.

نشر عکس‌های خصوصی دیگران به نوعی ترور شخصیت آن‌ها است

حجت‌الاسلام علیرضا حسینی امام جمعه درمیان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا در این زمینه گفت: انتشارو نشر دادن تصاویر شخصی و خصوصی دیگران به نوعی ترور شخصیت آن‌ها است و با توجه به پیچیدگی‌های فضای مجازی اگر امروزه قبح و کراهت این عمل را بیان نکرده و آن را محکوم نکنیم، ممکن است خودمان گرفتار این آسیب شویم.

حسینی اظهار کرد: اگر عکس‌های هنرمند یا هر شخص دیگری که حجاب را مراعات نکرده در فضای مجازی نشر می‌دهیم باید توجه کنیم علاوه بر اینکه قبح یک کار ناروا را از بین می‌بریم با آبروی یک شخص بازی کرده‌ایم .

وی بیان کرد: از بعد دیگر، ما در فرهنگ دینی در حوزه اخلاق می‌گوییم اگر کسی خطایی و گناهی مرتکب شد و ما آن را نشر دادیم مرتکب اشاعه فحشاء و منکر شده‌ایم و خود نیز به همان اندازه مقصر هستیم.

حق تجسس در زندگی دیگران را نداریم

امام جمعه درمیان با اشاره به اینکه در اسلام پایبندی به ظواهر دین نیز مهم است، ادامه داد: اما اگر فردی می‌گوید معتقد به حجاب یا هر اصل دینی دیگری است باید آن را از او پذیرفت و حق تجسس نداریم و قرآن کریم نیز به صراحت انسان‌ها را از تجسس در زندگی یکدیگر منع می‌کند.

حسینی افزود: اگر کسی در جامعه با حجاب ظاهر می شود و خود را پایبند به آن نشان می‌دهد، اما در نهان به گونه دیگری رفتار می‌کند، این مسئله‌ای بین خود شخص و خدای اوست و شایسته نیست به جای دست‌گیری با نشر عکس‌های شخصی‌اش مچ‌گیری کنیم.

امام جمعه درمیان یادآور شد: همه ما در زندگی فراز و فرودهایی داشته‌ایم و مرتکب خطاهایی شده‌‎ایم و اگر امروز حرمت کسی را شکستیم، فردا نوبت ما خواهد بود و شایسته است اگر کسی در ماجراهای اینچنینی مظلوم واقع شده بدون نگاه‌های سیاسی و حزبی از او دفاع کنیم.

برای احترام به حریم خصوصی دیگران تربیت نشده‌ایم

محمد رضا اسدی یونسی، مدیر گروه روانشناسی دانشگاه بیرجند نیز در این زمینه گفت: انتشار عکس‌های خصوصی دیگران یکی از ضعف‌های فرهنگی ما است و متأسفانه برای این مسئه تربیت نشده‌ایم که به حریم خصوصی دیگران احترام بگذاریم.

وی اظهار کرد: حتی در کشورهای غربی نیز کسی به خود اجازه نمی‌دهد که به حریم خصوصی دیگران وارد شود، حال در فرهنگ دینی ما که تأکیدات فراوانی برای تجسس نکردن در زندگی دیگران شده این مهم باید بیشتر مراعات شود.

مدیر گروه روانشناسی دانشگاه بیرجند بیان کرد: فضای مجازی در شرایط فعلی بسیاری از باورهای اصیل دینی را مورد هدف قرار داده است که یکی از آنها تجسس در زندگی مردم است که تأثیرات منفی عمیق در جامعه می‌گذارد.

اسدی یادآور شد: نشر عکس‌های خصوصی هنرمندان به ویژه عکس‌هایی که مسائلی چون حجاب در آن مراعات نشده علاوه بر اینکه ورود به حریم خصوصی دیگران است، یک آسیب دیگر هم دارد و آن تأثیرگذاری بر کاهش علاقمندی به حجاب در بین نوجوانان و جوانان است.

حجت‌الاسلام علیرضا نخعی کارشناس مشاوره حوزه علمیه خراسان‌جنوبی، گفت: عقل، شرع و عرف هیچکدام نمی‌پذیرد که ما بخواهیم عکس‌های خصوصی دیگران را نشر دهیم چرا که مصداق بی‌توجهی به حریم خصوصی دیگران است.

وی اظهار کرد: البته به برخی از شخصیت‌های شناخته شده نیز این نقد وارد که چرا مراعات حفظ عکس‌های خصوصی‌شان را نداشته‌اند اما حتی اگر فردی بی‌مبالاتی کرده، ما نباید عکس‌های خصوصی وی را نشر دهیم.

نشر عکس‌های خصوصی دیگران گاه مصداق اشاعه منکر است

کارشناس مشاوره حوزه علمیه خراسان‌جنوبی ادامه داد: حتی اگر فردی مراعات برخی از مسائل چون حجاب را نکرده است ما مجاز نیستیم این امر را با نشر عکس‌های خصوصی او گسترش دهیم، بیان کرد: نباید عملمان به گونه‌ای باشد که مصداق اشاعه فحشاء و منکر شود.

نخعی پور افزود: بسیاری با انگیزه هایی چون بیان قبح و زشتی بی حجابی و.. عکس‌های برخی از اشخاص را نشر می‌دهند که باز هم توجیه درستی نیست چون در نهی از منکر ما باید عمل و نه فاعل عمل را زشت بشماریم و در خصوصی افرادی که با نیت‌های خباث آمیز این عکس‌ها را نشر می‌دهند برخوردهای قضایی نیز ضرورت پیدا می‌کند.

وی یادآور شد: البته از لحاظ جامعه‌شناسی قابل بررسی است که چرا فردی در نهان و آشکار شیوه پوشش او و مراعات اموری چون حجاب تفاوت دارد اما باز هم هیچ موضوعی مجوز ورود به حریم خصوصی افراد نیست.

گزارش از حکیمه بهمن زاده