علقه و مضغه به تعبیر قرآن کریم
شفقنا (پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه) – تعبیر قرآن کریم در مورد علقه و مضغه، دقیق و اعجاب‌آور است. طبق ترجمه آیه ۱۴سوره مؤمنون،”آنگاه نطفه را به صورت علقه(خون بسته شده) درآوردیم، پس آن علقه را [به صورت] مضغه(که شبیهِ گوشتِ جویده است) کردیم، و آنگاه مضغه را استخوان‌هایى ساختیم، بعد استخوانها را با گوشتى پوشانیدیم…»
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) شفقنا نوشت: طرح سوال: معنی علقه چیست؟ مفسران به خون بسته و یا لخته شده ترجمه کردند در حالیکه جنین در رحم مادرش هیچگاه به "خون بسته یا متراکم” تبدیل نمی شود و "مورولا” یا همان جنین، هیچگاه "لخته خون” نیست. قرآن می‌گوید آن را پس از علقه به "گوشت جویده شده‌ای” تبدیل می‌کنیم که این نکته نیز از نظر علمی یک سخن نادرست است.
پاسخ:
اولین باری که مرحله شکل یافته‌ای را تجربه می‌کند، همان مرحله علقه است. «از روز ۱۵ تا روز ۲۴ است. در این مرحله، رویان[محصول بارداری در۸ هفته اول] توسط بند ناف به دیواره رحم متصل می‌شود. خون در رگ‌ها به صورت جزایر خونی تشکیل می‌شود و به رویان، شکلی شبیه لخته خون می‌دهد.[همایش ملی قرآن و علوم پزشکی] در مرحله علقه موجودی لخته‌ای شکل و زالو مانند به وجود می‌آید که قرآن از آن به علقه تعبیر می‌کند، زیرا هم از نظر شکل و هم از نظر حرکت ظاهری مانند زالو بوده و نیز از این جهت که علقه می‌تواند به جسم معلق اشاره داشته باشد، زیرا جنین در شش روز اول در داخل لوله رحمی به صورت معلّق و متحرک به سمت حفره رحمی حرکت می‌کند.»[نگاهی نو به پدیده جنین شناسی در تفسیر علمی آیات قرآن، ص۸۵]
علّت نامگذاری آن در قرآن، شکل جنین است که به صورت شیئی که جویده شده، دیده می‌شود. لازم بذکر است که رویان در روز ۲۴-۲۶ جنینی وارد مرحله مضغه می‌شود.[همایش ملّی قرآن و علوم پزشکی] قرآن کریم، دو شکل برای این مرحله در نظر گرفته و می‌فرماید:«آنگاه از مضغه، داراى خلقت کامل و (احیاناً) خلقت ناقص آفریدیم.» [حج؛ ۵] با توجه به یافته‌های جنین شناسی و بررسی زبان‌شناسانه واژگان مرتبط درمی‌یابیم که منظور از "مخلّقه”، قسمتی از مضغه است که خلقت و تصویرش در دوره رویانی کامل شده و مراد از”غیر مخلقه”، بخشی از مضغه است که خلقت و تصویر آن هنوز کامل نشده است.[مجله آموزه های قرآنی، ش۱۳]
پی‌نوشت
نگاهی نو به پدیده جنین شناسی در تفسیر علمی آیات قرآن، دکتر مهدی ابراهیمی، دکتر علیرضا فاضل، فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز، بهار۹۱، ص: ۹۶-۷۵، شماره شاپا: ۲۲۵۱-۶٫
محمدی، مریم، محمدی، شبنم؛ همایش ملی قرآن و علوم پزشکی، مشهد، ایران، ۱۳۹۱٫
ملک الشعرایی، لیلا، «مضغه مخلقه و غیر مخلقه» از دیدگاه قرآن و علم روز، مجله آموزه های قرآنی، بهار و تابستان ۱۳۹۰ – شماره ۱۳
پاسخ:
اولین باری که مرحله شکل یافته‌ای را تجربه می‌کند، همان مرحله علقه است. «از روز ۱۵ تا روز ۲۴ است. در این مرحله، رویان[محصول بارداری در۸ هفته اول] توسط بند ناف به دیواره رحم متصل می‌شود. خون در رگ‌ها به صورت جزایر خونی تشکیل می‌شود و به رویان، شکلی شبیه لخته خون می‌دهد.[همایش ملی قرآن و علوم پزشکی] در مرحله علقه موجودی لخته‌ای شکل و زالو مانند به وجود می‌آید که قرآن از آن به علقه تعبیر می‌کند، زیرا هم از نظر شکل و هم از نظر حرکت ظاهری مانند زالو بوده و نیز از این جهت که علقه می‌تواند به جسم معلق اشاره داشته باشد، زیرا جنین در شش روز اول در داخل لوله رحمی به صورت معلّق و متحرک به سمت حفره رحمی حرکت می‌کند.»[نگاهی نو به پدیده جنین شناسی در تفسیر علمی آیات قرآن، ص۸۵]
علّت نامگذاری آن در قرآن، شکل جنین است که به صورت شیئی که جویده شده، دیده می‌شود. لازم بذکر است که رویان در روز ۲۴-۲۶ جنینی وارد مرحله مضغه می‌شود.[همایش ملّی قرآن و علوم پزشکی] قرآن کریم، دو شکل برای این مرحله در نظر گرفته و می‌فرماید:«آنگاه از مضغه، داراى خلقت کامل و (احیاناً) خلقت ناقص آفریدیم.» [حج؛ ۵] با توجه به یافته‌های جنین شناسی و بررسی زبان‌شناسانه واژگان مرتبط درمی‌یابیم که منظور از "مخلّقه”، قسمتی از مضغه است که خلقت و تصویرش در دوره رویانی کامل شده و مراد از”غیر مخلقه”، بخشی از مضغه است که خلقت و تصویر آن هنوز کامل نشده است.[مجله آموزه های قرآنی، ش۱۳]
پی‌نوشت
نگاهی نو به پدیده جنین شناسی در تفسیر علمی آیات قرآن، دکتر مهدی ابراهیمی، دکتر علیرضا فاضل، فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز، بهار۹۱، ص: ۹۶-۷۵، شماره شاپا: ۲۲۵۱-۶٫
محمدی، مریم، محمدی، شبنم؛ همایش ملی قرآن و علوم پزشکی، مشهد، ایران، ۱۳۹۱٫
ملک الشعرایی، لیلا، «مضغه مخلقه و غیر مخلقه» از دیدگاه قرآن و علم روز، مجله آموزه های قرآنی، بهار و تابستان ۱۳۹۰ – شماره ۱۳
