به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از اصفهان، در آیه 6 سوره حجرات آمده است «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِنْ جاءَکُمْ فاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصيبُوا قَوْماً بِجَهالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلي ما فَعَلْتُمْ نادِمينَ؛ ای کسانی که ایمان آورده اید، اگر فاسقی برایتان خبری آورد ، نیک وارسی کنید ، مبادا به نادانی گروهی را آسیب برسانید و [ بعد ، ] از آنچه کرده اید پشیمان شوید».
علامه طباطبایی در تفسیر این آیه نوشتهاند: (فاسق ) یعنی کسی که از طاعت خارج شده و به معصیت گرایش یابد و (نباء) یعنی خبر مهم و عظیم الشأن، (تبین ) به معنای ایضاح و اظهار است.
می فرماید: ای کسانی که ایمان آوردهاید اگر فاسقی به نزد شما خبر مهمی آورد، تحقیق کنید و جوانب آن را آشکار سازید تا به حقیقت آگاه شوید، و مبادا بدون جهت و از روی نادانی بر قومی بتازید و بعدا که آگاه شدید از رفتاری که کردهاید نادم و پشیمان شوید. در روایات آمده که این شخص فاسق ولیدبن عقبه ابن محیط برادر مادری عثمان بوده و او کسی است که بعد از سعدبن ابی وقاص والی کوفه بود و در حالت مستی در پیشاپیش مردم به نماز ایستاد و نماز صبح را چهار رکعتی خواند، سپس گفت میخواهید بیشتر برایتان بخوانم ؟ و وقتی خبر به عثمان رسید او را عزل کرد و حضرت امیر(ع) به او حد زدند. اما درخصوص شأن نزول این آیه نقل شده که رسول خدا (ص) ولید را به جانب بنی مصطلق فرستاد تا از آنها زکات بگیرد و وقتی او به نزدیک آنها رسید آنها سواره به استقبال او آمدند و او پنداشت که آنها میخواهند با او بجنگند، پس بسوی رسول الله (ص) بازگشت و گفت: اینها مرتد شدهاند و زکات ندادند. و وقتی رسول خدا برای تحقیق عازم آن قبیله شدند، آشکار شد که حقیقت امر چه بوده و در اینجا بود که این آیه نازل شد. پس از همین آیه استفاده میشود که اصل عقلایی اینست که وقتی فرد مطمئن وغیرفاسقی خبری را آورد به آن ترتیب اثر داده شود.