جای خالی سروده‌های «مباهله» در قلمرو شعر ولایی

گروه ادب: پدر شعر آئینی کشور گفت: در پیشینه شعر آئینی به ویژه در قلمرو شعر ولایی جاهای خالی زیادی داریم که روز مباهله نیز به عنوان افتخار شیعه مورد توجه شاعران قرار نگرفته است.

محمدعلی مجاهدی، پدر شعر آئینی کشور در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره روز مباهله گفت: در پیشینه شعر آئینی به ویژه در قلمرو شعر ولایی جاهای خالی زیادی داریم، یعنی مفاهیم بسیار کلیدی و اثرگذاری هستند که متأسفانه یا به آن پرداخت نشده و یا کمتر مورد عنایت سخنوران قرار گرفته است، یکی از این مهمترین مقوله‌ها مقوله مباهله است.

وی افزود: از نظر واژه‌شناسی «بُهله» یا «بَهله» به معنی دشنام و نفرین است. وقتی این واژه وارد باب مفاعله شود، باید دو ظرف وجود داشته باشد تا امری واقع شود، مانند مکالمه، مصاحبه، مشاعره که در مباهله نیز دو طرف وجود داشته است، یک طرف نجرانیان مسیحی بودند که اصرار می‌کردند که ما برحقیم و مقابل پیامبر اسلام(ص) ایستاده بودند و در طرف مقابل آنها وجود نازنین پیامبر(ص)، حضرت علی(ع)، حضرت زهرا(س) و امام حسین(ع) و امام حسین(ع) قرار داشتند. مسیحیان پیشنهاد کردند که تن به مباهله دهید. از زمان‌های گذشته رسم بر این بوده که وقتی می‌خواستند حقانیت خود را ثابت کنند از همین مسئله استفاده می‌کردند و برگزیدگان هر دینی مقابل یکدیگر قرار می‌گرفتند و طرف مقابل را نفرین می‌کردند.

مجاهدی ادامه داد: عظمت وجودی پیامبر(ص) و اهل بیتش سبب شد که نجرانیان مسیحی در مقابل اراده‌های راسخ آنها شکست بخورد؛ از این رو مجبور به پرداخت جزیه(مالیاتی که در آن زمان به حکومت اسلامی برای حفظ امنیت خود پرداخت می‌کردند). در این زمینه آیات روشنی نیز نازل شده است که نشان‌دهنده اهمیت این موضوع است.

وی در ادامه عنوان کرد: روز مباهله به عنوان سند حقانیت پیامبر(ص) و اهل بیتش یکی از افتخارات مسلمانان است و باید بازتاب درستی در تمام عرصه‌ها وجود داشت، اما در میان آثار گذشتگان، اثری که به طور مستقل به این موضوع پرداخته شده باشد، ندیدم اما در سال‌های اخیر، حوزه هنری روز مباهله را به فراخوان گذاشت تا شاعران درباره آن به خلق اثر بپردازند و شعر بسرایند.

پدر شعر آئینی کشور تصریح کرد: این موضوع سبب شد باب تازه‌ای در ادبیات آئینی کشورمان باز شود و من نیز برای اینکه در این اتفاق مبارک سهیم باشم، شعری را ساختم و در اواخر شعرم به وهابیت اشاره دارم که امروز در برابر شیعه قد علم کرده، دارای چه ریشه‌هایی و سابقه زشت و پلشتی دارد.

وی در ادامه درباره دلایل نپرداختن شاعران به این موضوع بیان کرد: مسائل بسیاری هست که شاعران به آن نپرداخته‌اند و به نظر می‌رسد این موضوع از سوی متولیان امور فرهنگی مورد غفلت واقع شده است، ضمن اینکه این رخدادها از افتخارات شیعه هستند، آن گونه که باید و شاید به آن نپرداخته‌اند، از این رو جا دارد شاعران و اهل ادب با اطلاعات درستی که از منابع متقن دریافت می‌کنند درباره آن رخداد شعری که در خور باشد، بسرایند.

غزل محمدعلی مجاهدی درباره آیه «مباهله» را که در حضور رهبر معظم انقلاب، در یکی از دیدارهای شاعران با معظم‌له قرائت کرده در ادامه از نظر می‌گذرد؛

باور ما ریشه در مباهله دارد

این سند شیعه پنج منگله دارد

در شب مظلم طلایه‌دار ظهور است

شیعه که از نور وحی مشعله دارد

می‌رسد این کاروان به منزل مقصود

تا چو محمد امیر قافله دارد

نفس نفیس پیمبر است به قرآن

نام علی حکم بای بسمله دارد

خلوت ناموس کردگار چو زهرا

بانوی صدیقه‌ای مجلله دارد

قدر حسین و حسن که زینت عرش‌اند