به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) چهل و چهارمین نشست از سلسله نشستهای علمی و تخصصی در حوزه تجاری سازی فناوری، اشتغال و کارآفرینی دانشجویان و دانش آموختگان، عصر امروز 27 شهریورماه با عنوان طرح ملی توسعه گیاهان دارویی در سازمان تجاری سازی فناوری و اشتغال دانش آموختگان وابسته به جهاد دانشگاهی برگزار شد. در این نشست پیمان یوسفی آذر، مشاور وزیر جهاد کشاورزی و مجری طرح ملی توسعه گیاهان دارویی به بیان نظرات خود پرداخت. وی در ابتدا در خصوص تاریخچه مرکز ملی گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی توضیح داد و گفت: یک سال پیش به دستور جناب حجتی، وزیر کشاورزی قرار شد یک مجری برای بحث گیاهان دارویی در وزارت جهاد کشاورزی منصوب شود. نظر ایشان بر این بود که اگر یک متولی برای یک مبحث مهم مثل گیاهان دارویی منصوب نشود، آن کار به سرانجام نمیرسد. ایشان میگفتند اگر در بخشهای مختلف یک مرجعی تعیین کنیم یک به صورت تماموقت موضوع مربوط به خود را پیگیری کند، میتوان به اهداف دست یافت. بر این اساس یک تیم جوان در وزارت جهاد کشاورزی جمع شد و حرکت آغاز شد.
وی در خصوص ظرفیتهای حوزه گیاهان دارویی در کشور اظهار کرد: بنده خودم در جلسات مختلف ستاد گیاهان دارویی در استانها شرکت میکنم. استانی نیست که از آن بازدید کنم و با کوله باری از پروژهها مواجه نشوم. بنده در سفری که چندی قبل به بیرجند داشتم به بازدید یکی از مناطق کویری در استان رفتیم. در آنجا مشاهده کردم که شخصی در آن بیابان پرورش شترمرغ، پرورش شتر، پرورش ماهیان گرمابی و پرورش گیاهان سازگار با منطقه راهاندازی کرده بود؛ یعنی یک مجموعهای در دل کویر با کمترین امکانات.
یوسفی آذر به بیان استراتژی موفقیت در این حوزه اشاره کرد و گفت: باید از فروش به سمت تولید رفت. دولت همیشه برعکس این سیاست عمل میکند یعنی از تولید به سمت فروش میرود. در حال حاضر کارخانههای ورشکسته روی دست دولت مانده است چراکه ما همیشه از تولید به سمت فروش میرویم. ما در بحث گیاهان دارویی سیاست معکوسی در پیش گرفتیم. به خاطر همین سعی کردیم فتیله تولید را پایین بکشیم. در سند ملی گیاهان دارویی مقرر شده بود که 500 هزار هکتار به کاشت گیاهان دارویی اختصاص یابد اما بنده این رقم را به 250 هزار هکتار کاهش دادم چراکه برای این حجم تولید، بازار فروش وجود ندارد. ما در طول زنجیره ارزش برنامه ملی گیاهان دارویی، حلقه اول را روی مارکتها متمرکز کردیم.
مشاور وزیر جهاد کشاورزی در ادامه عنوان کرد: ما باید اول بازار را شناسایی کنیم، بعد برویم سراغ تولید. چندی پیش قرار شد که گیاه بابونه به کشور آلمان بفرستیم. به سختی سه گونه گیاه بابونه پیدا کردیم و به آلمان فرستادیم و هر سه اشتباه بود. باید توجه داشت که یکی از پلت فرمهای اصلی دنیا گیاهان دارویی است. دنیا در 50 سال آینده به سمت گیاهان دارویی خواهد رفت. اینکه ما در این جریان در کجا قرار خواهیم داشت به خودمان بستگی دارد. ما الآن از سطح جهانی عقب افتادهایم.
مجری طرح ملی توسعه گیاهان دارویی در ادامه به بیان راهکار خود برای دستیابی به وضعیت مطلوب در حوزه گیاهان دارویی پرداخت و اظهار کرد: خلاصه مطلب در سه عنوان قرار میگیرد: اول، تولید استاندارد و مطابق با معیارهای جهانی. اگر تولید استاندارد نداشته باشیم، به ما اجازه ورود به بازارهای جهانی نخواهند داد. اصلیترین هدفی که ما برای گیاهان دارویی در نظر داریم، بازارهای جهانی است. بنده در سفری که به آلمان داشتم مشاهده کردم که در تمام مزارع تولید گیاهان دارویی آلمان دستگاه خشککن وجود دارد در حالی که در ایران حتی یک مرکز هم اینگونه نیست. ما در شهر کاشان که مرکز تولید گل محمدی است یک یخچال برای نگهداری نداریم.
وی یادآور شد: دومین قدم، توجه به بازارهای داخلی یعنی مارکتهاست. سوم هم بحث فرآوری و تولید است. در حوزه تولید فوریترین وظیفه، تولید استاندارد است. ما در این راستا سه بسته نوشتیم: بسته اجرایی، بسته حمایتی و بسته مالی. تقریبا به جز بسته حمایتی، سایر بستهها آماده ابلاغ است. در خصوص بسته مالی باید بگویم که از بسته اشتغال، 550 میلیارد تومان وام با بهره 6 درصد گرفتهایم که نرخ قابل قبولی است . یک حرکت انقلابی به شمار میرود. به بسته به حوزه کاشت و تولید، فرآوری و مارکت اختصاص پیدا میکند. حوزه مارکت بیشترین سود را دارد.
وی در ادامه از وضعیت مارکتها در حوزه گیاهان دارویی انتقاد کرد و یادآور شد: مارکت ایران در حوزه گیاهان دارویی بسیار ضعیف است؛ چراکه نظام توزیع ما نظام سنتی به نام عطاری است که آن هم در حال حاضر از کارکرد 50 سال قبل خود خارج شده است. امروزه بر اثر حمله طب نوین به طب سنتی که از 80 سال گذشته و دوره رضاخان شکل گرفته است، کارکرد عطاریها تضعیف شده و عطاری جای خودش را به داروخانههای مدل غربی دادهاند. امروز ما میخواهیم عطاریها را بازگردانیم. متأسفانه برخی عطاریها مواد بی کیفیت وارد بازار میکنند و در بسته بندی نامناسب به مردم میفروشند. این امر نهایتا به بدبینی مردم منتج خواهد شد.
وی ادامه داد: اولین برنامه اصلاح نظام توزیع است. این یک بستر حرکت مهم برای بازار است. ما باید نظام توزیع معرفی کنیم. ما قصد نداریم که با 12 هزار مغازه عطاری وارد جنگ شویم و آنها را در مقابل خودمان قرار دهیم بلکه میخواهیم آنها را اصلاح کنیم. اصلاح نظام عطاریها از جغرافیا و شرایط تأسیس تا انبار و نحوه نگهداری جنس را شامل میشود. یکی دیگر از اهداف ما ایجاد بانک اطلاعات گیاهان دارویی است که تمام حوزههای کاشت و داشت و برداشت را شامل میشود و شبکه عرضه و تقاضا را تنظیم میکند.