خوانایی؛ ویژگی قرآن جدید مرکز طبع و نشر
گروه ادب: عضو انجمن اسلامی دانشگاه کمبریج، خوانایی و انتقال اطلاعات قرآن جدید مرکز طبع و نشر که به خط استاد محمدعلی قربانی به شیوه نسخ ایرانی کتابت شده است را از ویژگی‌های بارز این مصحف برشمرد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، آیین رونمایی از نخستین مصحف کتابت شده دارالکتابه مرکز طبع و نشر قرآن به خط استاد محمدعلی قربانی به شیوه نسخ ایرانی با اولویت سهولت در خوانایی و به شیوه کم علامت برگزار شد.
در آغاز این نشست حمیدرضا قلیچ‌خانی، عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا(س) و عضو انجمن اسلامی دانشگاه کمبریج اظهار کرد: نخستین آثار اسلامی کتابت‌ها هستند که یکی از آنها در کتابخانه آستان قدس رضوی و موزه استانبول نگهداری می‌شود. این قرآن مربوط به دوره غزنویان است که کتابت ترجمه و تفسیر آن به خط کوفی نوشته شده و ذیل آیات آمده است.
وی با بیان اینکه از سده پنجم هجری تاکنون ترجمه‌ها و کتابت‌هایی از قرآن کریم به دست خوشنویسان ایرانی داریم، ادامه داد: تمرکز قرآنی که به خط محمدعلی قربانی نوشته شده بر موضوع خوانایی است؛ زیبایی و خوانایی در خوشنویسی اولویت دارد. از اواخر دوره قاجار به ویژه در حوزه خط نستعلیق به آثاری می‌رسیم که بیشتر سیاه‌مشق است. از آن جمله می‌توان به کتابت‌های میرحسین خوشنویس‌باشی و محمدرضا کلهر اشاره کرد که در آنها انتقال اطلاعات به مخاطب وجود ندارد و تنها تکرار در کتابت آنها اتفاق افتاده است و متن خاصی به مخاطب القا نمی‌شود.
این کارشناس نسخ خطی اظهار کرد: در سال 920 هجری منظومه خوشنویسی مربوط به عهد تیموری و اوایل دوره صفوی نوشته شد که رساله آداب خط نام دارد. سلطان علی در این رساله به دیدگاه مولانا اشاره کرده است که همان خوانایی خط است. به این منظور انتقال اطلاعات در این نوع اتفاق می‌افتد. ورود کتابت به ایران در دوره اسلامی با کتابت مصحف شریف همراه بوده و اصل غالب بر این حوزه، خوانایی بوده است.
وی تاکید کرد: این گونه نیست که زیبایی مورد نظر ذهن خوشنویسان نبوده باشد؛ زیبایی‌شناسی معیار مهم خوشنویسی بوده و هنر برای هنر و تکنیک هنری در دل هنر برای انتقال اطلاعات و کتابت نهفته است.
قلیچ‌خانی درباره قرآن محمدعلی قربانی اظهار کرد: صفحات این قرآن ختم به آیه است. نوآوری و حذف نشانه‌هایی که در خوانایی تاثیر ندارد در این قرآن دیده می‌شود. مرکز طبع و نشر قرآن نوعی رسم‌الخط برای خوشنویسان را مشخص کرده است؛ در حالی که ممکن است برخی از افراد تصور منفی کنند که این تعیین حدود، محدودیت‌هایی را برای کاتب ایجاد می‌کند، ولی این محدودیت‌ها و الگوها باعث یکدستی و اعتلای کتابت قرآن می‌شود.
