محدثه صداقت، دکتری علوم قرآنی از دانشگاه علوم اسلامی لندن و مبلغ اعزامی کشورمان به آمریکا در گفتوگو با خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) به ارائه پاسخ این سؤال پرداخت که براساس آموزههای اسلامی هر روز مسلمان باید با روز بعدش متفاوت و فردای ما باید بهتر از دیروز ما باشد، پس بر این اساس محرم هر سال ما هم باید نسبت به سال قبل پربارتر باشد، چه کنیم امسال محرمی متفاوت و بهتر از سال قبل داشته باشیم و عنوان کرد: همانطور که قرآن همیشه نو، تازه و قابل استفاده است، ائمه(ع) نیز همینطور هستند.
وی ادامه داد: امام معصوم یک قسمت از ثقل است(قرآن و عترت دو ثقلی هستند که حضرت رسول(ص) آنها را برای بشریت باقی گذاشتهاند) و مانند قرآن همیشه درسهای جدید برای ما دارد که میتوانیم مدام به آن مراجعه کنیم. هر محرمی هم که میگذرد بیشتر میتوانیم با زوایای ناشناختهای از وجود حضرت امام حسین(ع) آشنا شده و برای زندگی امروزمان از آن بهره ببریم.
این مبلغ دینی کشورمان با اشاره به مضامین دعای عرفه امام حسین(ع)، گفت: مضامین این دعا با حمد الهی شروع می شود و امام با جزئیات شهادت میدهند به خداوند و عنوان میکنند من با رگهایم، قلبم، عصبم، مغزم و ... شهادت میدهم به اینکه شکر یک نعمت از نعمتهای خداوند را نمیتوانم به جای بیاورم چون خودت در قرآن فرمودهای که اگر شما بخواهید نعمتهای من را بشمارید نمیتوانید و من با تمام وجودم به ربوبیت تو شهادت میدهم.
دعای عرفه یک دوره کامل ار عرفان نظری است
صداقت تصریح کرد: دعای عرفه در حقیقت توحید و یک دوره عرفان نظری کامل است. عرفان عملی را هم که امام حسین(ع) در واقعه کربلا نشان دادند. یعنی آنچه عرفا تلاش کردهاند بشر در سیر و سلوک به آن برسد همه را امام در عمل و نه در مقام نظر و عمل به نمایش گذاشتهاند.
بدون فضیلت صبر فضائل دیگر هویت ندارند
وی به عنوان نمونه از عرفان نظری و عملی امام حسین(ع)، در دعای عرفه و روز عاشورا گفت: در عرفان، مقام صبر را داریم که از آن به عنوان فضیلت خیلی مهم یاد میشود و میگوییم نسبت صبر به اعمال دیگر مثل نسبت سر به بدن است همانطور که اگر بدن، سر نداشته باشد هویت ندارد اعمال ما در مورد صبر نیز اینگونه است یعنی بدون فضیلت صبر فضائل دیگر هویت ندارند.
صداقت که رساله دکتری خود را در خصوص «عرفان نظری و عملی امام حسین(ع) با محوریت دعای عرفه» ارائه کرده است، ادامه داد: امام حسین(ع) صبر میکنند و میگویند که من صبر میکنم در برابر مصیبتهایی که پیش میآید؛ آخر عرفان مقام رضا است و همه این مقامهای عرفانی تک تک به صورت عملی در واقعه عاشورا به تصویر کشیده شده است. آخرین عبارتی که امام حسین(ع) در گودال قتلگاه عنوان میکنند، این است که خداوندا من راضیم به رضای تو. و این صبر به حدی عظیم است که در روایتها داریم آیات آخر سوره مبارکه فجر که میفرماید: «يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ﴿۲۷﴾ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيَّةً ﴿۲۸﴾؛ اى نفس مطمئنه (27) خشنود و خداپسند به سوى پروردگارت بازگرد (۲۸)» یکی از مصادیق بارز سالار شهیدان است که به مقام اطمینان و رضا رسیده بودند. که هم خدا از امام راضی بود و هم امام (ع) از خداوند.
وی در ادامه به مقام «ثقه» نیز اشاره کرد و گفت: مقام «ثقه» یا مقام اطمینان یکی دیگر از مفاهیم عرفان نظری است که امام به صورت عملی آن را به نمایش گذاشتهاند. مناجاتی که در روز عاشورا از امام حسین(ع) نقل شده این مقام را به خوبی نشان میدهد. امام در این مناجات میفرمایند: «اللَّهُمَّ أَنْتَ ثِقَتِي فِي كُلِّ كَرْب وَ أَنْتَ رَجَائِي فِي كُلِّ شِدَّة؛ خدایا تو ثقه منی، امید و اطمینان منی در هر اندوهی و امید منی در هر شدتی. چه بسیار مشکلاتی که در آن امیدها قطع میشد و دیگران شماتت میکردند و من آنها را به درگاه تو آوردم و تو آنها را به بهترین وجهی مداوا و مستجاب کردی». این مقام ثقه است.
این مبلغ دینی
کشورمان با تأکید بر اینکه فضائلی که در اسلام و تشیع به آن دعوت میشود مسائل دست
نیافتنی که فقط به صورت تئوری مطرح شود نیست بلکه در مقام عمل امام معصوم آن را
اجرایی کرده است، گفت: از همین جهت است که به ائمه الگو گفته میشود. امام علی(ع)
فرمودند چیزی را نگفتم و شما را به آن امر نکردم مگر اینکه قبل از شما خود به آن
عمل کردم و از هیچ چیزی شما را نهی نکردم، مگر اینکه قبل از شما خودم از آن اجتناب
کردم.
صداقت افزود: هرکسی که میخواهد یک محرم متفاوت داشته باشد دعای عرفه را مقابل خود بگذارید و عرفان نظری را از آن بیاموزد و اعتقادات
خود را با آنچه امامش به آن معتقد است تطبیق دهد. در توحید به دعای عرفه مراجعه
کند و ببیند امام چگونه با خدا مناجات و شکر خدا را به جای میآورد. در یک عبارت از
دعای عرفه امام میفرمایند خدایا من از تو یقین در قلبم و غنای در نفسم میخواهم؛ غنای
در نفس یعنی چه وقتی هیچ کس غیر از خدا غنی نیست و همه فقیر هستند؟ اما امام از
خدا غنا میخواهد و غنا چگونه در نفس ایجاد میشود؟ هرکس متصل شود به غنی مطلق،
غنی میشود.
وی با اشاره به فرازهای دیگری از دعای عرفه گفت: امام از خدا یقین میخواهد و یقین یعنی باوری به من بده، گویی که همه حقایق را میبینم و من را با تقوا، سعادتمند کن یعنی امام به ما یاد میدهند که آدم بیتقوا شقاوتمند است، اگر میخواهیم خوشبخت باشیم خوشبختی در تقوا است. خدایا من را با معصیت بدبخت نکن و برای من در قضای خودت خیر قرار ده و در قدر خودت برکت قرار بده به گونهای که نخواهم تعجیل چیزی را که تو تأخیر آن را خواستهای و نخواهم تأخیر چیزی را که تو تعجیل آن را خواستهای و همه این مباحث توحید است.
این مبلغ کشورمان اضافه کرد: پس از آموختن عرفان نظری از دعای عرفه، عرفان عملی را میتوان در عمل امام حسین(ع) دنبال کرد. اکنون در جامعه ما همه به دنبال عرفان هستند این خیلی خوب است. همه به دنبال این هستند که از دریچه محبت دین را بفهمند و این مسئله مهمی است اما متأسفانه شاهد وجود و بروز عرفانهای کاذب هستیم که از این اشتیاق مردم به عرفان سوء استفاده می کنند و عرفانهایی را مطرح میکنند که عوام فریبی است و هیچ سعادتی در آن نیست در حالی که ما عرفان را در متن قرآن و تعالیم امام حسین(ع) داریم.