به گزارش
خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) جهان اقتصاد نوشت: سخنرانی تند رییس جمهور ایالات متحده در سازمان ملل متحد حاوی نشانههایی از تصمیم قطعی وی برای خارج کردن آمریکا از برجام بود. دونالد ترامپ با تکرار صحبتهای پیشین خود گفت: توافق هسته ای ایران بدترین توافق یک طرفه بود که امضا شده است و این مایه شرمندگی آمریکا است و مطمئن باشید این توافق فصل آخر نیست.
با این اوصاف، به نظر میرسد ترامپ برای عدم تایید پایبندی ایران به برجام در سومین گزارش ۹۰ روزه دولت آمریکا مصمم است. در این راه، وی باید بر گزارشهای جامعه اطلاعاتی امریکا و آژانس بین المللی انرژی اتمی که همواره پایبندی تمام و کمال ایران را تایید کرده اند، پشت پا بزند و سرنوشت توافق هسته ای را به دست کنگره آمریکا که ۶۰ روز برای تصمیم گیری درباره اعمال دوباره تحریمها فرصت خواهد داشت، بسپارد.
البته عدم همراهی کشورهای اروپایی با ایالات متحده موضوعی همچنان پابرجا است و بر همین اساس، نقض توافق اتمی توسط آمریکا میتواند به انزوای این کشور در جهان منجر شود.
امانوئل مکرون رییس جمهور فرانسه یکی از افرادی است که از ابتدای دوران ریاست جمهوری اش همواره بر ضرورت حفظ برجام تاکید کرده است. وی در واکنش به سخنان رییس جمهور آمریکا از بی بدیل بودن برجام سخن گفت و در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل با حسن روحانی دیدار کرد.
در همین حال، محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان در مصاحبههای اخیرش با روزنامههای گاردین و فایننشیال تایمز اظهار کرد که حدس میزند دونالد ترامپ در گزارش ماه اکتبر، تاییدیه پایبندی ایران به برجام را صادر نخواهد کرد.
ظریف در مصاحبه روز جمعه خود گفت: فرض من و حدسم این است که ترامپ پایبندی ایران را تأیید نخواهد کرد و به کنگره اجازه خواهد داد که در این مورد تصمیم بگیرد.
در چنین شرایطی و در حالی که به نظر میرسد خروج آمریکا از برجام منجربه بروز مشکلاتی برای کشور میشود، نگرانی از اجرای قراردادهای خارجی پیش از این منعقد شده، موضوعی غیرقابل انکار است.
در این میان، اجرای نخستین و تنها قرارداد در چارچوب قراردادهای جدید نفتی موسوم به IPC برای توسعه بخش فراساحل فاز ۱۱ پارس جنوبی که در تیرماه سال جاری میان شرکت ملی نفت و کنسرسیومی شامل شرکت فرانسوی توتال، شرکت ملی نفت چین (CNPC) و شرکت پتروپارس منعقد شد، از اهمیت بسیاری برای کشور برخوردار است.
در این رابطه، مدیرعامل شرکت فرانسوی توتال در مصاحبه با روزنامه فایننشیال تایمز با بیان اینکه من از دولت آمریکا دستور نمیگیرم، از پایبندی این شرکت به اجرای قرارداد توسعه پارس جنوبی خبر داد.
پاتریک پویانه مدیر شرکت توتال، اظهار کرد که در زمان امضای قرارداد چند میلیارد دلاری با ایران (که نخستین قرارداد بزرگ انرژی در بیش از یک دهه گذشته بین ایران و یک شرکت اروپایی بوده است)، از راه دشواری که در پیش رو داشته به خوبی آگاه بوده است.
وی گفت: در زمان امضای قرارداد میدانستیم که راه آسانی در پیش نداریم. اما ترجیح میدهم که مشکلی برای حل کردن داشته باشم و از فرصتها استفاده کنم تا اینکه هیچ هیچ قراردادی امضا نکنم و هیچ از هیچ فرصتی بهره برداری نکنم. وی تصریح کرد: ما متعهد به اجرای توافقی که منعقد شده هستیم.
مدیرعامل توتال همچنین با تاکید بر اینکه این شرکت در تجارت با ایران به هیچ وجه تسلیم فشارهای آمریکا نمیشود، افزود: من هیچ از دولت فرانسه دستور نمیگیرم. من از دولت ایالات متحده دستور نمیگیرم… من به این حقیقت که هر کشوری میتواند سیاست خارجی خودش را داشته باشد، احترام میگذارم… این رویکرد ماست.
توسعه روابط تجاری و اقتصادی با کشورهای جهان علاوه بر برخوردار ساختن کشور از مزیتهای آن در عرصه اقتصاد، محکم شدن پیوندهای سیاسی را نیز در پی خواهد داشت. حمایت کشورهای اروپایی از برجام در شرایط کنونی را نیز میتوان از این وجه مد نظر قرار داد.
حضور سفیر انگلیس در تهران، در مراسم امضای واگذاری تفاهم نامه مطالعه سه میدان آزادگان جنوبی، یادآوران و کیش به شرکت شل در آذرماه سال ۱۳۹۵ یا حضور سفیر فرانسه در تهران، در مراسم امضای قرارداد توسعه پارس جنوبی با شرکت توتال را میتوان نشانههای آشکاری از حمایت کشورهای اروپایی از برجام در سایه توسعه روابط اقتصادی با ایران ارزیابی کرد.
از این منظر، توسعه مناسبات اقتصادی با کشورهای جهان به سبب تاثیراتی که بر مناسبات سیاسی میان کشورها دارد از اهمیتی دو چندان برخوردار است و همانند مورد توتال، میتواند به اظهار نظرهای صریح سیاسی در نقد رویکرد رییس جمهور ایالات متحده بیانجامد.