سینمای دفاع مقدس سالهاست که قریب واقع شده و کمتر فرصت دیده شدن برای آن فراهم میشود. در چنین شرایطی فیلمهایی که در این حوزه به نمایش در میآید نیز کمتر فرصت خودنمایی پیدا میکنند. آخرین نمونه این اتفاق را میتوان در فیلم «دریاچه ماهی» مشاهده کرد. این فیلم به دلیل برخی غرضورزیهای رایج که نسبت به سینمای دفاع مقدس انجام میشود در جشنواره، فرصت دیده شدن پیدا نکرد و همین اتفاقات نیز در اکران عمومی برای فیلم رخ داد.
در چنین شرایطی فیلم «دریاچه ماهی» چگونه میتواند دیده شود، البته دفاع از این فیلم به این معنا نیست که اثر یک شاهکار سینمایی است، اما وقتی این کار را با بسیاری از فیلمهایی که در سینمای ما روی پرده میرود، مقایسه میکنیم، متوجه میشویم که این کار یک سر و گردن از آنها بالاتر است. مطلب دیگر اینکه فارغ از موضوعات فنی سینمای دفاع مقدس میبایست این فرصت را پیدا کند تا فکرهای جدید در آن ورود پیدا کند و شاهد اتفاقات خوبی در این حوزه باشیم؛ اتفاقی که خوشبختانه در فیلم «دریاچه ماهی» رخ داده و اندیشهای نو و قصهای جدید در آن بازگو میکند.
در اولین تجربه مریم دوستی، داستان رزمندهای روایت میشود که بعد از مدتها، کمک میکند تا بسیاری از پیکرهای شهدا که سالهاست مخفی مانده پیدا شود. این اتفاق نیز به شکلی نو بیان میشود، بدون اینکه بخواهد در قالبهای شعاری دیده شود. در کنار این موضوع، باید شخصیتپردازی از رزمنده در این فیلم را هم به عنوان امتیاز دیگر این فیلم سینمایی ذکر کرد؛ زیرا در برخی از آثار دفاع مقدسی عموماً نقشهای رزمنده کلیشه نشان داده میشود اما در این فیلم نگاهی تازه به آنها شده است.
نکته دیگر اینکه در «دریاچه ماهی» در کنار پرداختن به موضوعات دفاع مقدسی برخی از معضلات اجتماعی نیز مدنظر قرار میگیرد. این امر نیز نشاندهنده دغدغهمندی کارگردان است که تنها نخواسته روایتگر یک قصه باشد، بلکه آنچه در جامعه پیرامونش را هم میبیند در فیلم تصویر میکند. درباره بخشهای فنی فیلم هم میتوان به مواردی چون بازیهای خوب و کارگردانی سنجیده به عنوان شاخصههای مثبت فیلم اشاره کرد.
در انتها باید به یاد داشت که سینمای دفاع مقدس، سینمایی است که از آن به عنوان افتخارات ملی خود نام میبریم و از اینرو میتوان این ژانر را سینمای ملی نام برد؛ بنابراین باید با اجتناب از قربانی کردن افتخارات ملی و سینمایی، با حمایت از آن فرصت را برای دیده شدن این آثار فراهم آورد.
داود کنشلو